چهارشنبه ۵ ارديبهشت ۱۴۰۳ -
Wednesday 24 April 2024
|
محمدعلی دستمالی / خبر آنلاین
خبر اعزام ۱۵۰ نیروی پیشمرگ اقلیم کردستان عراق به کوبانی، در حالی منتشر میشود که بیش از چهل روز از مقاومت مدافعین کُرد سوری در برابر حملات گستردهٔ گروه تکفیری - تروریستی داعش سپری شده است و داعشیها برخلاف تصورات و ادعاهای اولیه؛ نتوانستند این شهر کردنشین شمال سوریه را به تسخیر خود دربیاورند. با این وجود، حملات بیامان آنان موجب تخلیه و تسخیر۳۵۰ روستای کوچک و بزرگ، اشغال بخشی از شهر کوبانی و نیز کشته شدن حدود ۱۶۰ تن از مدافعین کُرد شده است.
کوبانی که در ادبیات رسمی سوریه به نام عین العرب خوانده میشود، همزمان با آغاز بحران سوریه، همچون دو منطقهٔ کردنشین دیگر شمال سوریه یعنی جزیره و عفرین، تحت کنترل حزب اتحاد دموکراتنیک (PYD) اداره میشود که به عنوان یکی از نهادهای اقماری پ.ک.ک، در این منطقه خودگردانی تشکیل داده و کوبانی هم، مانند جزیره و عفرین دارای نخست وزیر، کابینه، مجلس محلی، پلیس محلی و نیز دارای نیروی نظامی موسوم به واحدهای دفاع از خلق (YPG) است.
طی چند ماه اخیر، این منطقهٔ کردنشین از سه سمت شرق، غرب و جنوب به محاصرهٔ نیروهای داعش درآمده و تنها سمت شمالی آن در مرز سوریه، با دنیای خارج ارتباط دارد و داعش به دنبال آن است تا با کنترل گذرگاه مرزی مرشدپنار، این شهر را به طور کامل محاصره کرده و آن را به تسخیر خود دربیاورد. اما مقاومت مدافعین از یک سو و بمبارانهای مداوم هواپیماهای ائتلاف ضددداعش از دیگر سو، تاکنون مانع سقوط کوبانی شده است.
پ.ک.ک و نهادهای اقماری این حزب و دهها رسانهٔ وابسته به آن، با به راه انداختن یک موج تبلیغاتی گسترده در خاورمیانه و اروپا، مسالهٔ کوبانی را در سطح بینالمللی مطرح کردند و تحلیل مسالهٔ کوبانی از یک دید واقعگرایانه، نشان میدهد که این موضوع فراتر از حد و اندازههای واقعی خود مطرح شد و آگراندیسمان و بزرگنمایی اخبار مربوط به این درگیریها، موجب آن شد که نه تنها بسیاری از تحلیلگران سیاسی، بلکه برخی از سیاستمداران نیز در شناخت و اتخاذ موضع در خصوص کوبانی دچار افراط و تفریط شوند.
یکی از دستاوردهای موج تبلیغاتی گستردهٔ پ.ک.ک در مورد کوبانی، تلاش برای تبیین این موضوع بود که حمله به کوبانی با حمایت ترکیه صورت گرفته و دولت داوداوغلو با تشویق داعش به تسخیر این شهر کردنشین، به دنبال تضعیف کردهای ترکیه و سوریه است.
پ.ک.ک کردهای ترکیه را به خیابانها فراخواند و اعتراضات گستردهٔ هواداران این حزب در ۳۲ استان ترکیه موجب کشته شدن ۳۵ شهروند غیرنظامی، تخریب هزار و دویست بنای دولتی و به آتش کشیدن بیش از یک هزار و صد دستگاه خودرو در شهرهای مختلف ترکیه شد. این رویدادها موجب شعله ور شدن آتش کینه و انتقام جویی بین کردهای هوادار پ.ک.ک و کردهای اسلامگرا شد و ۴ کُرد اسلامگرا توسط هواداران پ.ک.ک و همچنین ۳ هوادار پ.ک.ک به دست ترکهای ملی گرا کشته شدند.
پ.ک.ک اعلام کرد که در صورت سقوط کوبانی، مذاکرات صلح بین ترکیه و پ.ک.ک متوقف شده و حمله به ترکیه در دستور کار قرار میگیرد. آنان در بیانیههای خود از ترکیه خواستند تا ضمن ایجاد یک کریدور برای نجات کوبانی، به نیروهای کُرد اجازه دهد که با سلاح سنگین از خاک ترکیه وارد کوبانی شوند. برخی از سیاست مداران کُرد نزدیک به پ.ک.ک پا را از این نیز فراتر نهاده و از ترکیه خواستند تا سلاح سنگین در اختیار مدافعین کُرد سوری بگذارد.
اما احمد داوداوغلو نخست وزیر ترکیه در پاسخ به این درخواستها اعلام کرد که هیچ ارتباطی بین مذاکرات صلح و مسالهٔ کوبانی وجود ندارد و ترکیه نیز قصد مداخله در کوبانی را ندارد و اگر قرار باشد ترکیه برای نجات کوبانی اقدام کند، باید چنین عملیاتی را در رقه و دیرالزور و درعا و دیگر شهرهای سوریه نیز انجام دهد.
در همان روزها صالح مسلم رهبر حزب اتحاد دموکراتیک کردهای سوریه به آنکارا دعوت شد و از او خواستند تا ضمن قطع ارتباط خود با دمشق، با ائتلاف مخالفین سوری همکاری کند. صالح مسلم از پذیرش این پیشنهاد سر باز زد و در مصاحبههای خود اعلام کرد که آنکارا وعدههایی برای دفاع از کوبانی داده است. اما رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه، در بیانات خود به تندی از پ.ک.ک انتقاد کرده و این حزب را یک گروه تروریستی مشابه داعش دانست. او چند روز پس از بیان این اظهارات، حزب اتحاد دموکراتیک کردهای سوریه را نیز تروریست قلمداد کرد.
اما سخنگوی وزارت امور خارجهٔ آمریکا، آشکارا با مواضع اردوغان مخالفت کرده و اعلام کرد که از دید واشنگتن، حزب اتحاد دموکراتیک مانند داعش نیست. ترکیه که از احتمال زدوده شدن نام پ.ک.ک از لیست بین المللی گروههای تروریستی سخت به هراس افتاده بود، قاطعانه با حمایت ناتو و آمریکا از مدافعین کُرد سوری مخالفت کرد.
اما علیرغم مخالفتهای آنکارا، معاملهٔ مهمی جوش خورد و سه فروند از هواپیماهای ترابری سی۱۳۰ آمریکایی، ۲۸ محمولهٔ سلاح و مهمات را بر فراز آسمان کوبانی برای مدافعین این شهر پایین انداختند که یکی از این محمولهها به دست داعش افتاد.
به موازات انتقال این مهمات به کوبانی و تغییر نسبی موازنهٔ جنگ، در شهر دهوک در اقلیم کردستان عراق، احزاب کُرد سوری نزدیک به دو طیف پ.ک.ک و حزب دموکرات کردستان عراق به ابتکار مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق، به منظور پایان دادن به اختلافات داخلی خود گرد هم آمدند و پس از ۹ روز بحث و گفتگو، به یک توافق نیمبند دست پیدا کردند که قرار است بر اساس آن، قدرت در مناطق کردنشین سوریه بین آنان تقسیم شود و علاوه بر این، با پادرمیانی مسعود بارزانی، ترکیه نیز اجازه داده که یک صد و پنجاه نفر از نیروهای پیشمرگ و یک هزار و سیصد نفر از نیروهای ارتش آزاد سوریه از ترکیه به کوبانی بروند.
نیمی از نیروهای پیشمرگ در بعدازظهر روز سه شنبه بیست و هشتم اکتبر از طریق مرز زمینی خاپور از اقلیم کردستان عراق به ترکیه اعزام شدند تا پس از طی هفتصد کیلومتر مسافت، وارد کوبانی شوند. نیم باقیمانده نیز از فرودگاه اربیل به سوی فرودگاه استان کردنشین شانلی اورفای ترکیه پرواز کردند که هم مرز با کوبانی سوریه است.
به نظر میرسد اعزام این نیروها، بیش از آنکه تلاش برای نجات کوبانی و شکست داعش باشد، اقدامی جدی برای تغییر آرایش نظامی و سیاسی در شمال سوریه است و واشنگتن و آنکارا در اقدامی مشترک، نشان دادهاند که در سوریه و کل منطقه اهداف خاصی را دنبال میکنند و در این پروژهٔ سیاسی - امنیتی جدی، جایگاه خاصی برای مسعود بارزانی رئیس اقلیم کردستان عراق و حزب وی یعنی حزب دموکرات کردستان عراق در نظر گرفته شده است.
باید طی روزهای آتی منتظر آن باشیم تا با ورود نیروهای پیش مرگ به کوبانی، شاهد واکنشهای پ.ک.ک از یک سو و تغییر احتمالی شرایط میدانی جنگ از دیگر سو باشیم تا بتوانیم به پاسخهایی روشن برای سوالات چندگانهٔ کوبانی و سوریه دست پیدا کنیم.
| |||||||
ايران امروز
(نشريه خبری سياسی الکترونیک)
«ايران امروز» از انتشار مقالاتی كه به ديگر سايتها و نشريات نيز ارسال میشوند معذور است. استفاده از مطالب «ايران امروز» تنها با ذكر منبع و نام نويسنده يا مترجم مجاز است.
Iran Emrooz©1998-2024
|