iran-emrooz.net | Mon, 07.08.2006, 23:53
آيا خلع سلاح حزبالله لبنان قطعی شده است؟
حسن هاشميان: مشاركت گسترده وزرای خارجه كشورهای عرب در بيروت میبايست با انگيزه قبول طرحی باشد كه بتواند كشورهای ناراضی از عملكرد حزب الله مانند عربستان سعودی و مصر را با اشتياق به پايتخت لبنان بكشاند و در امتداد چنين مشاركتی ، عربستان سعودی آمادگی خود را برای ضيافت جلسه سران عرب در مكه يا جده اعلام كند. اين طرح احتمالا بر دو محور ارائه شده و میتواند دورنمای يك راه حل دائمی برای بحران فعلی را در برابر همه قرار دهد:
نخست ، سوريه رسما میپذيرد كه «مزارع شبعا» به لبنان تعلق دارد و در اين باره هرگونه ادعای ملكی سابق خود بر اين قطعه زمين جنجال برانگيز را كنار میگذارد. اين موضوع در ديدار سنيوره نخست وزير لبنان و وليد المعلم وزير خارجه سوريه كه يك روز زودتر از ديگر همتايان عرب خود به بيروت آمده بود ، مورد تأكيد قرار گرفت. با چنين توافقی راه برای خروج اسرائيل از مزارع شبعا و قرار گرفتن آن زير نظارت بينالمللی هموار میشود. اهميت آزادسازی مزارع شبعا به اين مسأله وابسته شده كه حزب الله ديگر نمیتواند به دليل اشغال آن توسط اسرائيل ، سلاح خود را حفظ كند.
دوم، در گرماگرم جلسه وزرای خارجه عرب در بيروت ، سندی بنام طرح « بری – حريری » ارائه شد كه توسط نبيه بری رئيس فعلی پارلمان لبنان و سعد حريری رئيس جناح اكثريت پارلمان موسوم به «المستقبل» تهيه شده است. اين طرح نكات متعددی را در بر میگيرد كه دو نكته آن بسيار حائز اهميت است و نشان از تلاشهای ديپلماسی وسيعی دارد كه در روزهای اخير و از خلال تماسهای متعدد در پايتختهای عربی جريان داشت و اكنون به نتيجه رسيده است. اين دو نكته عبارتند از:
الف – بين ١٠ تا ١٥ هزار نفر از نيروی ارتش لبنان تحت نظارت نيروی بينالمللی مراقبت از اوضاع امنيتی جنوب لبنان را به عهده میگيرند. در اين ميان و همزمان با شروع كار جلسه غير علنی وزرای خارجه عرب در بيروت ، ارتش لبنان طی يك بيانيهای نيروهای ذخيره خود را به خدمت فراخواند و شورای وزيران دوشنبه شب و بعد از اتمام جلسه وزرای خارجه عرب ، به اتفاق آراء اعزام ١٥ هزار نفر نيروی ارتش به جنوب لبنان را تصويب كرد.
ب- از نقاط مرزی اسرائيل با لبنان كه به « مرز آبی» معروف شده تا رودخانه ليتانی در عمق ٢٠ كيلومتری جنوب لبنان ، منطقه عاری از اسلحه اعلام میشود و فقط نيروهای بينالمللی و واحدهای ارتش لبنان حق حمل سلاح را خواهند داشت. با توجه به اينكه اين منطقه مهمترين محدوده جغرافيائی فعاليت حزب الله است ، ارائه چنين بندی در طرح « بری – حريری » به معنای موافقت حزب الله با خلع سلاح خود در اين منطقه است.
همچنين نبايد ناگفته گذاشت كه نبيه بری روی ديگر حزب الله است و ارائه چنين طرحی از سوی وی به معنای موافقت قبلی حزب الله میباشد. علاوه بر اين بعد از حملات شديد لفظی دبيركل حزب الله بر ضد مقامات عربستانی در روزهای اوليه درگيری ، بری شخصا با پادشاه عربستان تماس گرفت و از وی معذرت خواست و با ادامه چنين تماسهائی ، طرحی كه امروز بر صحنه ظاهر میشود، تبلور يافت.
اكنون يك هيئت از سوی اتحاديه عرب به نيويورك رفته و افكار لبنانیها و همچنين طرح « بری – حريری » را با خود دارد. اين طرح موافقت حزب الله و طرف لبنانی را در خود گنجانده و نياز به موافقت بين المللی و همچنين موافقت اسرائيل دارد. اگر موافقت طرف مقابل حاصل شود ، چنين طرحی میتواند درگيریها را خاتمه داده ، اراضی اشغال شده لبنان را آزاد كرده ، تهديدات حزب الله بر عليه اسرائيل را از مرز اين كشور دور نموده و به عبارتی روشن تر حزب الله را خلع سلاح كند. اما نبايد تصور كرد كه چنين فرآيندی به معنای شكست حزب الله میباشد بلكه در اين راه اين تشكل شبه نظامی كه در آينده با قدرت در فرآيند سياسی لبنان عمل خواهد كرد ، خود را پيروز اين ميدان میداند و جهان عرب و اسلام آنرا با ديده يك قهرمان نگاه خواهند كرد.