ايران امروز

مراسم سالگرد تاسيس نهضت آزادی ايران

احمد صدر حاج سيد جوادی:
تحقق آزادی‌‏های اساسی را بر پايه ارزش‌‏های اسلامی، قانون اساسی و بيانيه حقوق بشر دنبال می‌‏كنيم

مراسم بزرگداشت چهل و پنجمين سالگرد تاسيس نهضت آزادی ايران با حضور جمعی از شخصيت‌‏های سياسی، دانشجويی و فرهنگی كشور برگزار شد.
به گزارش خبرنگار "ايلنا"، در اين مراسم حبيب‌‏الله پيمان، عبدالله نوری، محسن كديور، اكبر گنجی، محمدرضا خاتمی، محمد بسته‌‏نگار، جمعی از نيروهای ملی- مذهبی، جمعی از اعضای طيف‌‏های مختلف دفتر تحكيم وحدت، اعضای شاخه جوانان و حوزه شمال تهران جبهه مشاركت حضور داشتند.
احمد صدر حاج سيد جوادی، عضو شورای مركزی نهضت آزادی در اين مراسم گفت: جمعيت نهضت آزادی ايران با سرمايه معنوی راستی، درستی، صميميت و همبستگی با مردم شريف ايران حول محورهای اسلاميت، ايرانيت و مبارزه با استبداد سلطنتی و استيلای خارجی بدان گونه كه پيشوای نهضت ملی ايران، دكتر محمد مصدق ترسيم كرده بود، موجوديت يافت.
وی با اشاره به برخوردهای صورت گرفته با اين تشكل در دوران پيش و پس از انقلاب اسلامی، افزود: سران و فعالان نهضت آزادی در مسير خواست و اهداف ملت شريف ايران در شكل‌‏گيری و مديريت انقلاب اسلامی نقش موثری ايفا كردند و پس از پيروزی انقلاب نيز عهده‌‏دار و پذيرای مسووليت و خدمت شدند و نتوانستند به جمع نهضت سر و سامان دهند ولی پس از استعفای دولت موقت، تلاش‌‏هايی برای تجديد و گسترش فعاليت نهضت صورت گرفت و سرانجام در سال ١٣٥٩ دوره جديد فعاليتش با تشكيل كنگره سوم و با پيوستن افراد جديدی به آن آغاز گرديد.
وی با بيان اينكه نهضت آزادی ايران به علت پايبندی به اصول مورد اعتقادش و نقد عملكرد مسوولان كشور پيوسته زير فشار و محدوديت و ممنوعيت قرار داشته و بسياری از مسوولان و فعالان آن يك يا چند بار به زندان افتاده‌‏اند و دفتر آن چند بار توقيف شده است، ادامه داد: از محدوديت‌‏های ديگر می‌‏توان به عدم امكان انتشار روزنامه، عدم امكان استفاده از مكان‌‏های عمومی و استفاده از رسانه‌‏های جمعی و جلوگيری از نامزد شدن اعضای نهضت برای رياست‌‏جمهوری و نمايندگی مجلس و عضويت در شوراهای شهر اشاره نمود.
صدر حاج سيدجوادی تصريح كرد: به علت وجود مجموعه‌‏ای از محدوديت‌‏ها و ممنوعيت‌‏ها، اعضای نهضت توفيق نيافته‌‏اند كه به بخش عمده آرمان‌‏ها و هدف‌‏هايشان كه همان آرمان‌‏های ملت ايران در صد سال گذشته است، دست يابند ولی با وجود همه سختی‌‏ها و تنگناها، نهضت آزادی ايران همچنان كه تاكنون در برابر انواع دشواری‌‏ها ايستادگی كرده و پايداری و استوار مانده است، مصمم است كه به ياری پروردگار توانا و پشتيبانی مردم شريف، مبارزه در راستای تحقق آزادی‌‏های اساسی حاكميت ملت يعنی مردمسالاری و عدالت بر پايه ارزش‌‏های اسلامی، قانون اساسی و بيانيه حقوق بشر به راهش ادامه دهد.
وی در خاتمه از همه مردم و فعالان سياسی و اجتماعی خواست با ايمان به خداوند توانا و تسلط بر نفس شيطانی، خودخواهی، خودپرستی و چيره شدن به هر گونه نااميدی، با وفاق و همدلی و شركت فعالانه و موثر و سازمان‌‏يافته در عرصه‌‏های عمومی، برای دستيابی به آرمان‌‏ها والای آزادی، مردم‌‏سالاری و عدالت اجتماعی و عمومی مجاهدت و فداكاری نمايند.


ابراهيم يزدی:
روشنفكری دينی به خواستی فراتر از يك جريان بدل شده است

دبير كل نهضت آزادی ايران گفت: امروز روشنفكری دينی يك امر ملی است و به يك خواست فراتر از يك جريان بدل شده است.
به گزارش خبرنگار "ايلنا"، ابراهيم يزدی در مراسم چهل و پنجمين سالگرد تاسيس نهضت آزادی ايران، با اشاره به ويژگی اسلامی و دينی تشكل متبوع خود، گفت: روشنفكران دينی با مراجعه به متون اصلی، آموزه‌‏های اصلی را يافته و قالب‌‏های جديدی را كه در زمان حاضر قابل اجراست، استخراج می‌‏كنند كه همين نكته توقعاتی را از نهضت آزادی ايران ايجاد كرده است.
وی تاكيد كرد: امروز ديگر تنها يكی دو نفر سخنگويان روشنفكری دينی نيستند و گروه بزرگی روشنفكری دينی را رهبری می‌‏كنند. اين طيف هم جهان بيرون را می‌‏شناسند و هم نسخ و متون اصلی دين را كه می‌‏توانند قالب‌‏های جديد را از آن استخراج كنند.
يزدی با طرح اين پرسش كه چرا نهضت آزادی فراورده‌‏های تازه دينی ندارد، توضيح داد: زمانی فقط مهندس بازرگان به اين نياز پاسخ می‌‏داد ولی امروزه طيف بزرگی اين انديشه‌‏های جديد دينی را ارايه می‌‏دهند، خواه عضو نهضت باشند يا نه.
وی با اشاره به گفته مهندس بازرگان مبنی بر اينكه ما ايرانی و مسلمان هستيم، گفت: اين عبارت به ما هويت می‌‏داد، همچنان كه مرحوم مصدق زمانی هويت ملی به ملت ايران داد.
دبير كل نهضت آزادی ايران با بيان اينكه اسلاميت و ايرانيت از زمان مصدق تا بازرگان طول كشيد تا به يك جريان تبديل شود، افزود: به همين دليل است كه امروزه كمتر كسی است كه خود را ملی و مذهبی نداند، همچنان كه مصباح يزدی، يزدی بودنش نشان از ملی بودنش دارد، هاشمی رفسنجانی هم همين طور.
يزدی ادامه داد: اينكه يك جريانی ايرانيت را به اسلاميت ترجيح دهد يا نه، مهم نيست. مهم آن است كه به بهانه يكی، ديگری را نقض نكنند.
وی در نقد عملكرد نهضت به سه محور اشاره كرد و گفت: اين ايراد را برخی به نهضت آزادی وارد می‌‏دانند كه نتوانسته است به شكل يك سازمان توسعه بيابد. اين ايراد وارد است ولی دليل آن هم مهم است. اين عدم تشكل‌‏يافتگی سازمانی به دليل فراهم نبودن شرايط اجتماعی دموكراتيك در ايران است. در جامعه پيشادموكراسی كه قانومندی وجود ندارد، انتخاباتی مثل انتخابات اتاق بازرگانی تهران برتابيده نمی‌‏شود. در شرايطی كه اعضای حزب دائما تحت فشارند، نمی‌‏توان انتظار داشت كه نهضت شكل حزبی سازمان‌‏يافته بيابد.
وی با بيان اينكه اثرگذاری بر تحولات سياسی، ايجاد ارتباط با توده‌‏های مردم و بسيج مردم از جمله وظايف احزاب است، ادامه داد: در شرايط پيشادموكراسی دو وظيفه اول قابل تحقق است، همچنان كه نهضت آزادی ايران نيز بر تحولات سياسی اثرگذار بوده است و تا همين حد تحمل می‌‏شود ولی در جوامع پيشادموكراسی نمی‌‏توان به ارتباط ارگانيكی مردم پرداخت.
يزدی با گريزی به خاطرات گذشته، يادآور شد كه مهندس بازرگان يادداشت‌‏هايی را در دوران زندان می‌‏نوشت كه بخشی از آن قبل از انقلاب از ميان رفت و از ١٧-١٨ جزوه باقی مانده، طی اتفاقاتی سال ٦٣، تنها يكی دو جزوه باقی ماند.
وی ادامه داد: ايراد دوم به نهضت آزادی آن است كه چرا به جنگ برای قدرت نمی‌‏پردازد، به نظر ما صحيح‌‏ترين شعار در جامعه پيشادموكراسی اين است كه به جای شعار و وعده وعيد به مردم بگوييم كه نمی‌‏خواهيم قدرت را در دست بگيريم و جنگمان جنگ حجت است، نه قدرت. چون از جنگ قدرت بايد سياست‌‏های ماكياولی داشت ولی در جنگ حجت می‌‏توان همچنان بر سياست‌‏های اعتمادی باقی ماند.
به گفته دبير كل نهضت آزادی ايران، سومين ايراد به اين تشكل عدم برخورداری از پايگاه اقتصادی و برنامه‌‏های اقتصادی است اما اين ايراد نيز در جوامع دموكراتيك مطرح است حال آنكه در جوامع پيشادموكراسی بايد مطالبات عام را مد نظر قرار داد.
وی افزود: برخی می‌‏خواستند نهضت با مهندس بازرگان دفن شود و اين نام نيك تنها در تاريخ بماند ولی اين جريان ادامه يافت البته اخيرا دولت جديد فشارهايی را به ما وارد كرده است و به ما می‌‏گويند كه دنبال براندازی آرام و قانونی هستيم كه من نمی‌‏دانم اساسا مفهوم اين مساله چيست؟
يزدی خاطر نشان كرد: اگر كسی مدعی است كه نهضت آزادی برانداز است، مدارك خود را به دستگاه قضايی بفرستد تا بر اساس اصل ١٦٨ محاكمه شويم.
وی همچنين به خاطره‌‏نويسی‌‏های برخی افراد اشاره كرد كرد كه در آن افسوس می‌‏خورند چرا زمانی كه می‌‏توانستند اعضای نهضت را تير باران نكرده‌‏اند.
دبير كل نهضت آزادی با بيان اينكه طی دو سال گذشته شورای مركزی نهضت برنامه راهبردی را تدوين كرده كه در كنگره ١٢ به تصويب رسيده است، گفت: برنامه‌‏های اجرايی‌‏ای هم تدوين شده است كه در حال اجراست.
وی در خاتمه از تعامل نهضت آزادی با برخی گروه‌‏های سياسی خبر داد.


محمدرضا خاتمی:
دموكراسی‌‏خواهی نهضت آزادی بعد از انقلاب وجه مميزه آن با جريان‌‏های سياسی است

دبير كل جبهه مشاركت ايران اسلامی گفت: دين‌‏خواهی نهضت آزادی ايران قبل از انقلاب و دموكراسی‌‏خواهی آن بعد از انقلاب از وجه مميزه‌‏های اين حزب با بسياری از جريان‌‏های سياسی است.

به گزارش خبرنگار "ايلنا"، محمدرضا خاتمی كه حضور خود در مراسم بزرگداشت چهل و پنجمين سالگرد تاسيس نهضت آزادی ايران را به معنای قدردانی از حركتی دانست كه از سوی اين حزب انجام شده و برای نسل‌‏های بعد از آن دارای ارزش است، اظهار داشت: اينكه نهضت آزادی ايران توانسته است ٤٥ سال به يك شيوه و در يك راه عمل كند، قابل اهميت است و می‌‏تواند برای همه جريان‌‏های سياسی كشور چه موافق نهضت آزادی و چه منتقد آن، منشاء يك تجربه باشد.
وی افزود: نهضت آزادی ايران در عين حال كه بايد رويه رو به آينده داشته باشد، بايد رويه رو به گذشته نيز در پيش بگيرد چون در ايران تجربيات نسل‌‏ها انتقال نمی‌‏يابد و نهضت آزادی ايران می‌‏تواند تجربه عظيم خود را در اختيار نسل فعلی و آينده بگذارد تا ما ديگر از صفر شروع نكنيم.
خاتمی با بيان اينكه نهضت آزادی ايران را به عنوان جريانی می‌‏شناسيم كه در كنار ايرانی بودنش، به اسلامی بودن نيز افتخار كرده است، افزود: نهضت آزادی ايران هيچ‌‏گاه حضور دين در عرصه اجتماعی را منكر نشده و از اين لحاظ حرف مهندس بازرگان مبنی بر اينكه ما ايرانی مسلمان و مصدقی هستيم، به معنای قائل بودن به نقش دين است.
دبير كل جبهه مشاركت ايران اسلامی با اظهار تبريك به نهضت آزادی ايران به عنوان حزبی كه قبل از انقلاب مشعل راه را روشن كرده و بعد از انقلاب اين تجربه را ادامه داده است، گفت: شايد از نهضت آزادی ايران جرياناتی بيرون آمدند كه به اين مشی اعتقاد نداشتند اما نهضت آزادی صرف‌‏نظر از اينكه به اين مشی انتقاد وارد است يا نه، آن را ادامه داده است.


ماشاءالله شمس‌‏الواعظين:
نهضت آزادی ايران توانسته است در تحولات سياسی اثرگذار باشد

به گزارش خبرنگار "ايلنا"، ماشاءالله شمس‌‏الواعظين، سخنگوی انجمن دفاع از آزادی مطبوعات نيز در اين مراسم عدم توجه به جوانان در نهضت آزادی ايران را از انتقادهای وارد به اين حزب دانست و گفت: نسل بعدی نهضت آزادی ديده نمی‌‏شود بنابراين توصيه می‌‏كنم شاخه جوانان نهضت فعال‌‏تر شود تا مسووليت حزب به نسل‌‏های بعدی واگذار شود.
وی با بيان اينكه عمر بلند نهضت آزادی ايران به اين حزب شخصيت نهادينه‌‏شده‌‏ای داده است كه بايد الگوی ديگر نيروهای سياسی شود، افزود: انقلابيونی كه به سن ميان‌‏سالی خود می‌‏رسند، نهضت آزادی ايران را ايستگاه فعاليت‌‏های خود قرار می‌‏دهند. اين امر نهضت را به يك نهاد هويت‌‏بخش و ميانه‌‏رو در تاريخ معاصر تبديل كرده است.
شمس‌‏الواعظين بيان كرد: اگر روزی می‌‏خواستم حرفه روزنامه‌‏نگاری را كنار بگذارم و فعال سياسی شوم، به طور حتم نهضت آزادی را برای فعاليت انتخاب می‌‏كردم. طولانی بودن مدت فعاليت نهضت می‌‏تواند با خود الگوها و سنتی را ايجاد كند تا ديگر گروه‌‏های سياسی از آن بهره ببرند.
سخنگوی انجمن دفاع از آزادی مطبوعات برخورداری از احزاب و نهادهای ريشه‌‏دار را به عنوان تكيه‌‏گاه ملت و حكومت ايران بيان كرد و گفت: سوال من از حكومت اين است كه آيا با احزاب ريشه‌‏دار كه دارای سلوك مشخص هستند، می‌‏توان بهتر كار كند يا احزاب بی‌‏هويت و قارچ‌‏گونه؟
شمس‌‏الواعظين معتقد است كه نهضت آزادی ايران با وجود همه محدوديت‌‏ها توانسته است فعاليت كند و در تحولات سياسی اثرگذار باشد.
وی در عين حال بيان كرد: اينكه گفته شود به دليل شرايط نتوانستيم به وظايف خودمان عمل كنيم، نگران‌‏كننده است.
به گزارش خبرنگار "ايلنا"، عبدالله مومنی، سخنگوی ادوار تحكيم وحدت نيز در اين مراسم با تقدير از بنيانگذاران نهضت آزادی ايران، گفت: عملكرد نهضت آزادی در زمان حضور در قدرت قابل دفاع است در حالی كه برخی اصلاح‌‏طلبانی كه وارد ساختار قدرت شدند، به دليل مشكلاتی كه وجود داشت و خطاها و اشتباهاتشان، نتوانستند به وعده‌‏های خود عمل كنند.
وی علت عدم گسترش احزاب را تنها به حكومت مربوط ندانست و گفت: همه مساله را نبايد به حاكميت گره زد، بخشی نيز مربوط به ناتوانی و نبود تجربه كافی برای كارهای تشكيلاتی است. گسترش فعاليت تشكيلاتی و سازمان‌‏يابی نهادهای مدنی با هدف دموكراسی ضرورت گروه‌‏های سياسی است.
همچنين نماينده جبهه ملی ايران نيز در اين مراسم بيان كرد كه مهندس بازرگان توانست راستی و كرامت را با سياست آشتی دهد.


جلال جلالی‌‏زاده:
احزاب سياسی در ارتباط با حقوق قوميت‌‏ها و اقليت‌‏ها فعاليت كنند

نماينده اصلاح‌‏طلبان كرد گفت: از همه احزاب سياسی از جمله نهضت آزادی ايران انتظار داريم كه در ارتباط با حقوق قوميت‌‏ها و اقليت‌‏ها فعاليت كنند.
به گزارش خبرنگار "ايلنا"، جلال جلالی‌‏زاده كه در مراسم چهل و پنجمين سالگرد تاسيس نهضت آزادی ايران سخن می‌‏گفت، اظهار داشت: آنچه امروز باعث بدبينی شيعه و سنی نسبت به هم شده، اين است كه روايات و سخنان افراد را به جای اسلام نشانده‌‏ايم.
وی تصريح كرد: امروز كسانی كه تنها با بحران می‌‏توانند به زندگی خود ادامه دهند، در نقاط مختلف كشور مشغول بحران‌‏سازی هستند.
جلالی‌‏زاده با بيان اينكه نهضت آزادی ايران هيچ‌‏گاه خائن به كشور نبوده است، افزود: اينكه نهضت آزادی ايران را به دليل برخی ضعف‌‏ها مقصر بدانيم، درست نيست چون حزبی كه نشريه و تريبون نداشته باشد، نمی‌‏تواند مقصر باشد.
وی افزود: هر حزبی را بايد با شخصيت‌‏های آن شناخت، پيشينه نهضت آزادی شخصيت‌‏هايی مانند سحابی، طالقانی و بازرگان هستند بنابراين اين حزب می‌‏تواند در عرصه سياسی موفق باشد.
جلالی‌‏زاده نهضت آزادی ايران را از احزاب تاثيرگذار ايران خواند و گفت: تاثيری كه نهضت آزادی ايران در دانشگاه‌‏ها و مجامع فرهنگی و سياسی دارد و حضور دبيران كل احزاب كشور در اين جلسه و شركت اين حزب در جبهه دموكراسی و حقوق بشر نشان می‌‏دهد كه اين حزب از جايگاه خوبی بهره‌‏مند است.
وی بيان كرد: نهضت آزادی هميشه بر قانون‌‏گرايی تاكيد داشته است، موضع‌‏گيری‌‏های اين حزب در زمان جنگ تنها در راستای منافع ملی بود.


عضو شاخه جوانان نهضت آزادی ايران:
با توسل به شيوه‌‏های دموكراتيك در عرصه سياست و اجتماع فعال می‌‏شويم

جوانان نهضت آزادی ايران با ارايه تحليلی از شرايط فكری و سياسی ايران از دوران پيش از انقلاب تاكنون، از فعاليت‌‏های آينده خود در عرصه سياست و اجتماع با توسل به شيوه‌‏های دموكراتيك و از طريق ساماندهی اعتراضات مسالمت‌‏آميز خبر دادند.
به گزارش خبرنگار "ايلنا"، در چهل و پنجمين سالروز تاسيس نهضت آزادی ايران، فرزاد ساجد اردبيلی از اعضای شاخه جوانان اين تشكل طی سخنانی با ارايه اين مطلب و طی تحليلی از گفتمان‌‏های غالب در حوزه روشنفكری دينی از دوران پيش از انقلاب تاكنون، افزود: حضور خاتمی به عنوان يك چهره آزادی‌‏خواه مردمی در عرصه سياست كشور، فضای سياسی جامعه را كه تا آن زمان به شدت بسته بود، بازتر نمود و نهضت آزادی و ساير گروه‌‏های سياسی مخالف از اين فرصت استفاده نموده و تفكرات خود را در سطح وسيعی در جامعه پراكنده‌‏اند.
وی پايگاه فكری نهضت آزادی را مراكز علمی و دانشگاه‌‏ها دانست و اضافه كرد: متاسفانه نبود تحمل كافی از سوی حاكميت در رابطه با حضور مخالفان در عرصه سياست و شور و شوق جوانان جهت برقراری نظم و قانون و آزادی از سويی ديگر باعث تنش‌‏هايی در دانشگاه‌‏ها و تعرض به دانشجويان شد كه در نهايت منجر به دستگيری و زندانی شدن تعداد كثيری از رهبران دانشجويی گرديد.
وی تعدادی از اين دستگيرشدگان را از اعضای جوانان نهضت آزادی خواند و اظهار داشت: در فضای جديد جوانان نهضت آزادی با تاسی به قرآن و نيز پيامبر و امامان و با استفاده از تجربيات دنيای مدرن، اصول و مبانی فكری خود را سامان داده و سعی دارند با تمرين مكرر و اخلاقی خود را از چنگال فرهنگ استبدادی حاكم بر وجود خويش رهايی بخشند.


نرگس محمدی:
نهضت آزادی ايران در عرصه سياسی و روشنفكری دينی تاثيرگذار بوده است

بر اساس اين گزارش، نرگس محمدی، سخنگوی كانون مدافعان حقوق بشر نيز در اين مراسم گفت: نهضت آزادی ايران تنها در عرصه تحولات سياسی ايران حضور نداشته بلكه در عرصه روشنفكری دينی نيز تاثير گذاشته است.
وی توجه به پايبندی بنيانگذاران نهضت آزادی ايران از جمله بازرگان، سحابی و طالقانی به اخلاق را برای نسل كنونی مهم ارزيابی كرد و گفت: رعايت اخلاق در جامعه ايران به خصوص احزاب سياسی بسيار كم‌‏رنگ شده است بنابراين حتی تذكر اين مساله مهم است.
محمدی به نهضت آزادی ايران توصيه كرد كه به مقوله حقوق بشر به عنوان يك امر ضروری و جهانی عنايت كنند و گفت: در شرايط كنونی دو رويكرد در مورد حقوق بشر وجود دارد؛ يك رويكرد نظارتی است كه سازمان ملل انجام می‌‏دهد و رويكرد ديگر كه جدی‌‏تر هم است، رويكرد ساختاری است كه از جمله اقدامات آن پرداختن به موضوعات فرهنگی است.
وی افزود: از نهضت آزادی ايران انتظار می‌‏رود كه نسبت به مقوله اسلام و حقوق بشر بيشتر توجه كند. دين اسلام پوياست و حقوق بشر جهان‌‏مشمول. نهضت آزادی ايران به اين سوال پاسخ دهد كه آيا اسلام با حقوق بشر همخوانی دارد يا نه؟ چه راهكاری برای اين سازگاری می‌‏توان ارايه داد؟