وزرای خارجه سه کشور اروپایی بریتانیا، آلمان و فرانسه و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دوشنبه با صدور بیانیه مشترکی، اهمیت اجرای کامل و موثر برجام از سوی تمام طرف ها را مورد تاکید قرار داده و در عین حال تصریح کرده‌اند که ایران از انجام اقداماتی که با توافق برجام ناسازگار است، دوری کند.
در این بیانیه که یک نسخه آن در تارنمای وزارت امور خارجه بریتانیا منتشر شده، همچنین آمده است که طرف‌های اروپایی برجام از اقدام اخیر ایران برای از سرگیری غنی‌سازی اورانیوم در تأسیسات فردو بشدت نگران هستند.
در ادامه این بیانیه تصریح شده؛ اقدام ایران به روشنی با مفاد صریح برجام در خصوص فردو مغایرت و پیامدهای زیادی در زمینه اشاعه دارد. «این اقدام [غنی‌سازی در فردو] به طور تأسف آوری نشان‌دهنده تسریع در فاصله گرفتن ایران از تعهداتش مطابق با برجام است.»
این بیانیه می‌افزاید: از ایران می‌خواهیم تمام اقداماتی که با برجام ناسازگار است از جمله تجاوز از حد مجاز میزان ذخائر اورانیوم و محدوده مجاز غنی‌سازی و همچنین فعالیت‌های مربوط به تحقیق و توسعه را به عقب برگرداند.
طرف‌های اروپایی عضو برجام دراین بیانیه مشترک تصریح کردند که ایران باید به اجرای کامل تعهداتش طبق برجام بازگردد.
آنها همچنین از ایران خواسته‌اند تا طبق تعهداتش در برجام با آژانس بین المللی انرژی اتمی، به ویژه در چارچوب توافق جامع پادمانی و پروتکل الحاقی همکاری کند. در این بیانیه نسبت به آنچه عدم همکاری بموقع ایران که در نشست هفته گذشته شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی مطرح شد، ابراز نگرانی شده است.
در این بیانیه مشترک افزوده شده است: سه کشور اروپایی و اتحادیه اروپا به طور کامل به تعهدات خود از جمله لغو تحریم‌ها پایبند است. از این رو پایبندی ایران به برجام و همکاری با تمام طرف ها برای کاهش تنش‌ها امری حیاتی است.
در پایان این بیانیه، طرف های اروپایی نسبت به ادامه تلاش های دیپلماتیک برای کاهش تنش ها در خاورمیانه در جهت استقرار امنیت و صلح بین المللی اعلام آمادگی کردند. هرچند که در این بیانیه ادعا شده، ادامه کار در این زمینه با اقدامات اخیر ایران دشوار شده است.
یک‌سال پس از خروج آمریکا از این توافق، ایران اعلام کرد که گام به گام از تعهداتِ برجامی خواهد کاست. نخستین گام جمهوری اسلامی ۱۹ اردیبهشت‌ماه امسال و در قالب افزایش میزان تولید اورانیوم در سطح ۳.۶۷ درصد کلید خورد. بر این اساس تهران اعلام کرد که به محدودیت‌های برجام در زمینه میزان ذخایر اورانیوم ۳.۶۷ درصد و ۱۳۰ تن آب سنگین پایبند نخواهد بود.
گام دوم کاهش تعهدات ایران در توافق هسته‌ای از ۱۶ تیرماه اجرایی شد. بر اساس این برنامه، ایران دیگر محدودیت سطح غنی‌سازی تا سقف ۳.۶۷ را رعایت نخواهد کرد و این میزان به ۴.۵ درصد افزایش یافت.
گام سوم را حسن روحانی ۱۳ شهریورماه بعد از پایان جلسه سران قوا اعلام کرد و گفت: از ۱۵ شهریور این مرحله کلید می‌خورد. او تأکید کرد: هر آنچه کشور در زمینه تحقیق و توسعه فناوری هسته‌ای نیاز دارد، سازمان انرژی اتمی اقدام کند.
درباره جزئیات گام سوم کاهش تعهدات برجامی «بهروز کمالوندی» سخنگوی سازمان انرژی اتمی در تاریخ ۱۶ شهریورماه در نشست خبری گفت: قرار بود از ابتدای سال یازدهم برجام، گازدهی ماشین آی. آر۶ (IR۶) انجام شود که ما آن را در گام سوم شروع کردیم.
در خصوص گام چهارم نیز از روز چهار شنبه ۱۵ آبان آغاز شد. حسن روحانی در باره جزئیات این گام گفت: «ما طبق برجام یک هزار و ۴۴ سانتریفیوژ در فردو داریم. در برجام قرار ما این بود که اینها در فردو بچرخند اما گاز به آنها تزریق نشود. امروز به سازمان انرژی اتمی دستور خواهم داد که از فردا گازدهی را در فردو آغاز کند.»
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با صدور بیانیه‌ای اقدام ایران در خصوص از سرگیری فرآیند غنی سازی اورانیوم در تأسیسات هسته‌ای فردو را تأیید کرد.
«فدریکا موگرینی» مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز امروز (دوشنبه) پس از پایان نشست وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا در بروکسل تصریح کرد: به رغم دشوار شدن حفظ برجام، به آن پایبند می‌مانیم.