ايران امروز

پيكر استاد “علی تجويدی” تشييع شد

ايرنا: پيكر استاد"علی تجويدی"آهنگساز ونوازنده سرشناس ويلن،با حضور هنرمندان ،استادان و جمعی از هنردوستان امروز (شنبه) از تالار وحدت به سوی بهشت زهرا تشييع شد.
استاد "علی تجويدی" پس از پنج سال تحمل رنج بيماری صبح چهارشنبه در منزل درگذشت.
در اين مراسم استادان موسيقی "همايون خرم"، "محمد اسماعيلی"و دكتر"محمد سرير" در مورد جايگاه زنده ياد تجويدی در موسيقی ايرانی و آثار مكتوب و شنيداری آن سخنرانی كردند.
استاد خرم گفت: آثار تجويدی بيش از نيم قرن موجب آرامش خاطر علاقه‌مندان موسيقی بوده است.
وی گلهای رنگارنگ را از برنامه‌های برجسته موسيقی طی ساليان گذشته دانست و افزود: شادروانان علی تجويدی و "حبيب الله بديعی" بيش از ساير هنرمندان دراين برنامه تاثير گذار بودند.
وی تعليم و تربيت شاگرد را از ديگر خصوصيات بارز اين هنرمند دانست وافزود : استاد علاوه بر آموزش مستقيم شاگردان با انتشار آثار نوشتاری در تعليم هنرجويان موسيقی بسيار تاثيرگذار بوده‌است.
همچنين محمد اسماعيلی نوازنده سرشناس تمبك، تجويدی را از اسطوره‌های موسيقی ايرانی برشمرد و افزود : تعليمات و آثار اين هنرمند همواره رهگشای هنرجويان خواهد بود.
"محمد سرير" نيز ضمن تسليت به هنرمندان و هنردوستان سراسر كشور، تجويدی را از عوامل حلقه پيوند نسل دوم و سوم موسيقی دانست و افزود: زحمات و آثار اين هنرمند بايد از سوی هنر دوستان حفظ شود.
"شوكت سالك" همسر مرحوم تجويدی به ‌ايرنا گفت: استاد در سال ۱۳۸۰‬براثر حادثه‌ای پايش شكست و اين آغاز ادامه بيماری‌اش شد، درسال بعد به اغما فرو رفت و در بيمارستان لقمان‌الدوله و سپس بيمارستان آراد بستری شد و پزشكان ترجيح دادند، دوران درمان در منزل ادامه يابد.
شادروان علی تجويدی در سال ۱۲۹۸‬از خانواده‌ای هنرمند در تهران به دنيا آمد، پدرش "هادی خان" از بنيان‌گذاران مكتب مينياتور و از شاگردان برجسته كمال‌الملك بود.
هادی خان با موسيقی نيز آشنايی داشت و تار را از"درويش خان"آموخته بود، علی بيش از ده سال نداشت كه چوپانی با نوای نی خود برجان وی آتش زد و اين سوخته دل را به عرصه موسيقی كشاند.
او موسيقی را با نی‌لبك آغاز كرد و سپس به نواختن فلوت روی آورد. نواختن فلوت را زير نظر مرحوم "ظهيرالدينی" فراگرفته و تا آن مايه در نواختن اين ساز پيشرفت كرد كه در اكثر مجامع هنری فرهنگی به نواختن فلوت می پرداخت.
فلوت هم نتوانست جوابگوی نياز درونيش باشد وحس كرد كه اين ساز نمی تواند اورا قانع كند اين مساله را با پدر در ميان گذاشت، وی نيز ويلنی برايم تهيه كرد و مدت دو سال نزد شادروان "حسين ياحقی" تعليم گرفت و بعد ها به محضر درس استاد صبا راه يافت.
ابوالحسن خان صبا كه از شاگردان پدر علی در رشته نقاشی بود آموزش ويلن و سه‌تار را با وی آغاز كرد.
صبا در تربيت او همت گماشت و همين كه رديف‌های ايرانی را به خوبی فرا گرفت او را به استفاده از متدهای اروپايی تشويق كرد.
او نيز به راهنمايی استاد برای استحكام آرشه و پنجه‌ها مدتی نزد "مليك آبراهيميان" و "بابگن تامبرزيان" به نواختن متد غربی پرداخت و دوباره به مكتب موسيقی ايرانی روی آورد. "ساز اين هنرمند در عين لطافت، نرمی و دلنشينی بسيار پرتوان و استوار است."
تجويدی پس از چندی به سراغ موسيقی دانان قديم كه اطلاعات دقيقی از رديف های آواز داشتند، رفت وبا استادانی چون"اسمعيل قهرمانی"، "ركن‌الدين مختار" ،"موسی معروفی" و... مانوس شد و از مصاحبت آنان استفاده شايان كرد.
تجويدی جويای هنر و به‌سازی كه می‌نواخت قانع نبود و همواره درتجسس بوده و سعی داشت گوشه‌هايی بنوازد كه ديگران به آن توجه نكردند.
استاد تجويدی سال‌ها در راديو نوازندگی كرده و مشتاقان فراوان داشت، ترانه‌های بسيار زيبايش را خوانندگان خوش آواز راديو خوانده‌اند و اهل ذوق با حالی خوش زمزمه می‌كنند.
نوای ساز و آثارش دراركسترهای راديو، تلويزيون و بويژه اركستر گل‌ها به گوش شنوندگان رسيده است.
وی سال‌ها عضو شورای موسيقی راديو بود و از افكار و نظرياتش استفاده‌های فراوان می‌شد.
استاد تجويدی برخلاف پاره‌ای از سنت‌گرايان معتقد بود كه موسيقی ايرانی از نظرپرده‌های سازنده وگوشه‌های موجود در رديف آن تا آن مايع خاصيت رنگ پذيری دارد كه می‌تواند به صورت‌های تك نوازی، تك خوانی و گروهی تجلی كند.
اگر آگاهانه و از سرمعرفت به موسيقی ايرانی هماهنگی يا هارمونی داده شود، اين موسيقی قادر است ، نوعی موسيقی عميق و قابل تعبير و تفسير ارائه دهد بی‌آنكه رنگ محلی، ويژگی‌های سنتی و حال و هوای دل انگيزش فدا شود.
او با اين انديشه به تحصيل هارمونی وسازشناسی نزد مرحوم"روح‌الله خالقی" و"هوشنگ استوار" پرداخت و از آن پس آثار را، برای اركستر نوشت.
تجويدی بيش از ۱۰۰‬اثر خلق كرده و با "جوادمعروفی" و "مهدی خالدی" مثلث آهنگسازی تشكيل داد كه بيشتر ترانه‌های گل‌ها محصول ذوق اين مثلث بوده است.
"گرنمی‌دانی بدان"، "قسمت من"، "می‌گذرم"، "تنها منشين"، "آتش كاروان"، "صبرم عطا كن"، "آزاده"، "آشفته حالی"، "سفركرده"، "رفتم رفتم"، "بدرقه" و "ديگر چه خواهی" از جمله آثار جاودانه اين هنرمند فقيد است.
ساخت موسيقی برای فيلم و نوشتن كتابی درباره دستگاه شور و كتابی درباره ماهور كه نيمه كاره است، از ديگر كارهای استاد است.
تجويدی در طول عمر هنری خود با هنرمندانی مانند "غلامحسين بنان"، "حسين قوامی"، "محمودمحمودی خوانساری"، "حسين خواجه اميری"(ايرج)،"جليل شهناز"، "فرهنگ شريف"،"حبيب الله بديعی"و"پرويزياحقی" همكاری داشته است.