بحران بر سر «برجام» بعد از خروج دولت ترامپ از آن، روز به روز ابعاد گسترده تری به خود میگیرد. مایک پومپئو وزیر خارجۀ ایالات متحدۀ آمریکا روز دوشنبه ۲۱ مه (۳۱ اردییهشت) در اولین سخنرانی خود در واشنگتن از جمهوری اسلامی میخواهد همۀ شروط دولت ترامپ را بپذیرد. در غیر این صورت، منتظر «شدیدترین تحریمهای تاریخ» باشد. همۀ شواهد حاکی از آن است که دولت ترامپ در تدارک اعمال فشار اقتصادی بیشتر و جنگ روانی تمام عیار برای به تسلیم کشاندن جمهوری اسلامی از طریق درهم شکستن اقتصاد بحران زدۀ کشور است. جنگ اقتصادی ترامپ فراتر از حکومت در برخوردی دوگانه با مردم ایران، منازعهای است که پیامدهای عملی آن متوجه زیر ساختهای توسعهای کشور و مردم ایران و اخلال در تلاش برای معاش بخش بزرگی از آنها است که هم اکنون نیز به دلیل فلاکت اقتصادی کشور از هر نظر تحت فشار هستند.
امروز میهن ما بیش از هر زمان دیگری، برای مقابله با خطراتی که موجودیت آن را تهدید میکند، نیازمند یک ارادۀ قدرتمند ملی است. لازمه چنین ارادهای تغییر شرائط کنونی، از جمله سیاست خارجی تنش زا از یک سو و برچیدن جو اختناق و سرکوب، آزادی زندانیان سیاسی، آزادی مطبوعات، آزادی تجمعات، احزاب و سازمانهای سیاسی و صنفی از سوی دیگر و ایجاد فضائی بدون تنش برای گفت و گو و مشارکت آزادانۀ مردم در تعیین سرنوشت خویش است. روشن است که ایجاد چنین فضائی را از حکامی که تحمل کوچک ترین مخالفت را ندارند و شب و روز در فکر اختناق بیشتر مردم، بستن مطبوعات، مسدود کردن شبکههای ارتباط جمعی و بند کردن به مو و پوشش نیمی از جمعیت کشور، زنان است، نمیتوان انتظار داشت. ولی مردم ایران میتوانند در پرتو مبارزات هدفمند، مستمر، مسالمت آمیز و سازمان یافته به تدریج بر حکومت استبداد دینی غلبه نموده و مستبدان را وادار به عقب نشینی سازند. باید دانست که نا امیدی مردم از تغییر، میتواند عرصه را برای جولان جریانات ماجراجو، غیر مسئول و ضد ملی بر بستر این ناامیدی باز گذارد.
تردیدی نیست تلاشهایی که به برجام منتهی شد، میتوانست در ادامۀ خود تنش در مناسبات خارجی را کاهش دهد، اما بخش مسلط قدرت و در راس آن آیتالله خامنهای رهبر نظام در شکست این تلاشها نقش مهمی داشته است. دیدگاهی که سالهاست سد راه عادیسازی مناسبات با دیگر کشورها از جمله ایالات متحدۀ آمریکا شده است و با تکیه بر دشمنی آشتی ناپذیر با آمریکا، ستیز با اسرائیل و درگیر کردن کشور در مناقشات منطقهای و جنگهای نیابتی، عملا راه تعامل با جهان را مسدود ساخته است. به نظر ما تا زمانی که جمهوری اسلامی با رویکرد ایدئولوژیک به دنبال تقابل با نظم بین المللی، تقویت بنیادگرایی اسلامی شیعه محور در پوشش “بیداری اسلامی” است، امکان ارتباط بر اساس منافع ملی با دنیا و بهره برداری از ظرفیتهای بین المللی به شکلی پایدار و موثر وجود نخواهد داشت.
ما مخالف تحریمهای مضر به حال مردم و زیر ساختهای توسعهای کشور و تهدید نظامی کشورمان هستیم. تلاش برای حفظ برجام و رسیدن به یک توافق جامعتر را بهترین گزینۀ ممکن میدانیم. اما در تحلیل آخر این حکومت جمهوری اسلامی است که با ندانم کاریها و اشتباهات خود در طول چهار دهۀ گذشته، اتخاذ تصمیمات ناسنجیده و دشمنتراشی، زمینه را برای تحمیل تحریمها بر کشور توسط غرب را مساعد ساخته و اینک نیز مسئولیت رهایی کشور از فشار تحریمها بر دوش آن قرار دارد. آن چه امروز مهم است، خودداری از اقدامات ماجراجویانه و تنش زدائی در سیاست خارجی از طریق تاکید بر دیپلماسی در تامین منافع ملی کشور در برابر تهدیدات از همه سو میباشد. جناحهای مختلف حکومت جمهوری اسلامی باید بدانند وضعیت به شدت بحرانی کشور تاب تحمل ارزیابیهای غلط و زور آزمائیهای نافرجام آنها را ندارد که عموما در واپسین لحظات مجبور به عقب نشینیهای غیر منتظره و شتابزده و دستیابی به توافقهای شکننده میشوند. ما از تلاش دیپلماتیک برای حل بحران کنونی، حضور فعال در مجامع بینالمللی برای اجتناب از تحمیل ریاضت اقتصادی بیشتر بر مردم ایران حمایت میکنیم و همۀ هموطنان را در عین تمایز با نهاد ولایت فقیه و اقتدارگرایان حامی آن، بر تحکیم همبستگی ملی در مقابله با خطراتی که کشور و مردم ایران را از درون و بیرون تهدید مینمایند، دعوت میکنیم.
اتحاد جمهوریخواهان ایران
سازمانهای جبهه ملی ایران در خارج از کشور
همبستگی جمهوریخواهان ایران
۵ خرداد ۱۳۹۷ - ۲۶ مه ۲۰۱۸