در ماجرای گم شدن سعید مرتضوی و بی‌اطلاعی مقام‌های قضائی و سیاسی، و ماموران اطلاعاتی و امنیتی از محل استقرار وی، دو نکته درخور توجه وجود دارد که فرق «اینا» و «اونا»، یا به عبارتی «خودی‌ها» و «بی‌خودی‌ها» را روشن می‌سازد.
همین چند ماه پیش بود که وقتی «جلاد کهریزک» به مناسبتی مذهبی روز روشن از مرز خارج شد و به عراق رفت، ابتدا همه از خروج او از کشور شگفت زده شدند و احتمال بازنگشتن وی به ایران را مطرح کردند، و بعد هم هشدار دادند که باید تدابیری اتخاذ شود تا مبادا این امر تکرار گردد و مرتضوی مانند بسیاری دیگر راحت بگریزد!
آن زمان این پاسخ تا حدودی معقول و مقبول بود که هنوز حکم صادره علیه قاضی محبوب رهبرى قطعی نشده یا به دایره اجرای احکام سپرده نشده است! علاوه بر این سربازان گمنام امام زمان همه جا حی و حاضرند و راه فرار برای احدی باز نیست چه رسد به آن‌ها که بیست و چهار ساعته زیر مراقبت مخصوص قرار دارند.
این زیر نظر بودن امری درست و دقیق است چون دادستان سابق از بیم تعرض ملت، به ویژه آن‌ها که در این سال‌ها با احکام قانونی یا اعمال غیرقانونی این مردک فاسد و پلید جان و مال از دست داده اند، به علت نداشتن امنیتی لازم هنوز که هنوز است مامور مراقب دارد و تازه حقوق این افراد هم از پول نفت ملت و منابع بیت المال پرداخت می‌شود!
اما نکته ی اصلی این جاست که این ماموران مراقب وقتی صحبت «اینا»ست، نقش اصلی تری هم إیفا می‌کنند و آن جاسوسی و خبرچینی ست به گونه‌ای که مقام‌های سابق کشور که اکنون در جایگاه «غیرخودی» یا «متهم» و «محکوم» قرار گرفته‌اند اغلب ترجیح می‌دهند هر چه زودتر از دست این گونه «محافظت‌های ویژه» راحت شوند!
اما وقتی نوبت «اونا»، یعنی افرادی مثل مرتضوی می‌رسد، نه تنها از «بپاداشتن» و «مراقبت ویژه» خبری نیست، بلکه «محافظت مخصوص» در دستور کار قرار می‌گیرد.
همین تفاوت بین «اینا» و «اونا»، در زمان تشکیل پرونده قضائی یا صدور حکم- و حتی پیش از آن نیز قابل مشاهده و تفکیک است. «بی‌خودی‌ها» می‌توانند سال‌های سال ممنوع الخروج و بدون پاسپورت باشند و حتی در فرودگاه‌ها، مناطق مرزی و حتی شهرهای نزدیک مرز به بهانه‌های مختلف دستگیر شوند. اما «خودی‌ها»- حتی محکومان- می‌توانند هر وقت مه اراده کنند حتی همراه با محافظان خود به راحتی از مرز خارج شوند و به سفر سیاحتی و زیارتی بروند!
در جریان این تفاوت‌هاست که خاوری از کانادا سر در می‌آورد؛ مرتضوی به کربلا سفر می‌کند. و پس از سال‌ها، تازه برای یکی حکم مصادره اموال صادر می‌شود و برای دیگری «مصلحت اندیشی» صورت می‌گیرد و برای آخری اعلام «بی اطلاعی از محل اقامت» صورت می‌گیرد.
بی‌خود نیست که می‌گویند جمهوری اسلامی «جهان شگفتی‌ها»ست!