جان بولتون رئیس شورای امنیت ملی آمریکا می‌شود
جان بولتون که در دولت جورج بوش پسر برای دوره‌ای سفیر ایالات متحده در سازمان ملل بود، در راس شورای امنیت ملی آمریکا قرار می‌گیرد.
او بارها خواستار جنگ با ایران یا تغییر حکومت ایران شده و به مواضع تندش علیه جمهوری اسلامی معروف است.
مشاور امنیت ملی رئیس‌جمهوری آمریکا، سمت مهمی در کاخ سفید است و در سیاست‌گذاری و تصمیم‌های دولت در سیاست خارجی نقش تعیین‌کننده‌ای دارد.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، این تغییر را در توییتر اطلاع داد.
کاخ سفید در اطلاعیه‌ای گفته که دونالد ترامپ و هربرت مک‌مستر مدتی بوده درباره استعفای او حرف می‌زده‌اند ولی این تغییر را «جلو انداختند چون هردو حس کردند مهم است که به جای گمانه‌زنی‌های ادامه‌دار، زودتر تیم جدید مستقر شود.»
هفته پیش هم آقای ترامپ، رکس تیلرسون، وزیرخارجه آمریکا را در یک توییت برکنار کرد و گفت که مایک پمپئو، رئیس کنونی سیا را به جای او می‌گمارد.
آقای پمپئو هم مواضع شدیدی علیه حکومت ایران و برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی دارد.
جان بولتون در سال ۲۰۱۵، کمی مانده به سرگرفتن توافق هسته‌ای بین ایران و شش قدرت جهانی از جمله آمریکا، مقاله‌ای در روزنامه نیویورک‌تایمز نوشت با تیتر «برای از کار انداختن بمب ایران، ایران را بمباران کنید».
آقای بولتون سال گذشته در یک مصاحبه گفته بود که دولت آمریکا باید از اقدام برای «تغییر رژیم» در ایران حمایت کند و را چنین رویکردی «تنها راه‌حل درازمدت» برای مقابله با تهدیدهای حکومت ایران در منطقه خاورمیانه توصیف کرد.
جان بولتون گفته بود: «حکومت آیت‌الله‌ها خطر اصلی برای صلح جهانی و امنیت خاورمیانه است. سرنگون کردن این حکومت بدون شک آرامش و خوشنودی را به منطقه باز خواهد گرداند و در عین حال مهم‌ترین خطر در منطقه را از بین خواهد برد».
بولتون از آن دسته دیپلمات‌های آمریکایی است که صراحتا سپاه پاسداران را یک گروه تروریستی می‌داند. او فروردین سال گذشته در نشستی در سنای آمریکا گفت سپاه در لیست گروه‌های تروریستی باشد. او هم‌چنین فروردین سال گذشته در مطلبی که در نشریه نیویورک پست منتشر شد، نوشت: وقت معرفی و تحریم تروریست‌های ایران فرارسیده است.
او از ابتدا با توافق هسته‌ای ایران مخالف بود و بارها در این مورد سخنرانی کرده است. خرداد ماه گذشته در گفت و گو با روزنامه جروزالم‌پست گفت دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا بایستی مطابق با وعده‌های انتخاباتی توافق هسته‌ای با ایران را لغو کند.
وی استدلال کرد اگر آقای ترامپ این کار را بکند، پیام روشنی خواهد بود که این توافق نیز «اشتباه» بوده است. وی افزود: نشانه‌های آشکاری وجود دارد که ایران در برخی حوزه‌های توافق هسته‌ای، آن را زیر پا گذاشته است.
بولتون حتی طرح‌هایی هم برای خروج دولت ترامپ از برجام ارایه داده بود. هفت شهریور سایت نشنال رویو بخشی از طرح آقای بولتون را منتشر کرده که او به پرزیدنت ترامپ پیشنهاد کرده بود، باید با انعکاس رفتارهای ایران از جمله تأمین منابع مالی برای عملیات تروریستی، توجه جهان را بیشتر به عملکردهای غیرقابل قبول ایران جلب کرد.
به نظر بولتون برای خروج از توافق هسته‌ای با ایران باید چهار قدم اصلی به این شرح برداشته شود: اول، رایزنی سریع و بدون سر و صدا با بازیگران عمده مانند فرانسه، بریتانیا، آلمان، اسرائیل و عربستان سعودی. دوم، تنظیم و تدوین مدارکی که تشریح کننده آن هستند که توافق به نفع منافع ملی آمریکا نیست، ایران چگونه آنرا نقض کرده و چرا از زمان توافق رفتار ایران در منطقه بدتر شده است. سوم، آغاز کمپینی دیپلماتیک؛ خصوصاً در اروپا و خاورمیانه با تأکید بر اولویت داشتن خطرهایی که از سوی ایران متوجه جهان است. چهارم، برنامه ریزی یک کمپین برای جلب حمایت و همراهی کنگره و افکار عمومی در داخل و خارج از آمریکا.
او هم‌چنین رابطه خوبی با سازمان مجاهدین خلق دارد. با مریم رجوی، از رهبران سازمان مجاهدین خلق ایران، دیدار کرده و در چند برنامه این گروه، حاضر شده یا سخنرانی کرده است.
آقای بولتون در تابستان گذشته در گردهم‌آیی گروه‌هایی از مخالفان جمهوری اسلامی که سازمان مجاهدین خلق از محوری‌ترین اعضای آن است، گفت: «تا قبل از سال ۲۰۱۹، ما که این‌جا هستیم، در تهران جشن خواهیم گرفت.»
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، می‌گوید توافق هسته‌ای با ایران «مشکل‌دار» است و اگر کنگره ایالات متحده و هم‌پیمانان اروپایی آمریکا که طرف این توافق هستند این «ایراد»ها را تا میانه ماه مه (یعنی حدود ۶ هفته دیگر) درست نکنند، آمریکا از این توافق کنار می‌کشد.
جان بولتون هم‌چنین از کسانی است که دولت آمریکا را به اقدام نظامی علیه کره شمالی تشویق می‌کرده است. کره جنوبی هفته پیش اعلام کرد که رهبر کره شمالی خواستار ملاقات با رئیس‌جمهوری آمریکا شده و دونالد ترامپ هم گفت که این دعوت را پذیرفته است و تا آخر ماه مه این ملاقات را برگزار می‌کنند.
به نظر می‌رسد با حضور بولتون در سمت مشاور امنیت ملی کاخ سفید، تیم امنیت ملی و سیاست خارجی پرزیدنت ترامپ یکدست تر شده باشند. بولتون و پمپئو هر دو منتقد توافق هسته‌ای هستند و از نظر دیدگاه به هم نزدیک‌تر هستند. جان بولتون هفته پیش و بعد از برکناری تیلرسون، از حضور مایک پمپئو استقبال کرده بود.
با اعلام خبر انتصاب جان بولتون به عنوان مشاور رئیس‌جمهوری آمریکا در امنیت ملی، گروه‌های حقوق‌بشری و کنش‌گران ضد جنگ درباره بالارفتن احتمال اقدام نظامی ایالات متحده علیه ایران یا کره شمالی، ابراز نگرانی کرده‌اند.
واکنش برخی سناتورها به انتصاب بولتون
هم‌چنین برخی سناتورهای آمریکایی با اشاره به موضع گیری های جنگ طلبانه و افراطی بولتون، از انتصاب او ابراز نارضایتی کردند.
«اِد مارکی» عضو کمیته روابط خارجی سنای آمریکا در پیامی توئیتری با اشاره به مواضع افراطی بولتون علیه ایران و کره شمالی نوشت: انتصاب او خطری بزرگ برای مردم آمریکا است.
«کریس مورفی» دیگر عضو این کمیته در توئیتی با بیان اینکه بولتون طرفدار پرشور حمله پیشگیرانه به ایران و کره شمالی است، از انتصاب او به مقام مشاور امنیت ملی کاخ سفید ابراز شگفتی کرد.
«برنی سندر» سناتور مستقل از ایالت ورمونت، با اشاره به نقش بولتون در حمله آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳، نوشت: در سال ۲۰۰۵ او افراطی تر از آن بود که به عنوان سفیر آمریکا در سازمان ملل منصوب شود و اکنون نیز بی تردید فرد نامناسبی برای سمت مشاور امنیت ملی است.
«کریستوفر کونز» دیگر سناتور آمریکایی با ابراز تاسف از اخراج مک مستر، مواضع بولتون در قبال ایران و کره شمالی را در بهترین حالت «تهاجمی» و در بدترین حالت «خطرناک» توصیف کرد.
منابع: بی بی سی / ایرنا / رادیو فردا / صدای آمریکا