روزنامه بهار
طرح اعاده اموال نامشروع مسئولان قرار است در اولین جلسه علنی مجلس با امضای حداقل ۱۰۲ نماینده، تقدیم هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی شود؛ طرحی که اکنون با حمایت چهره‌های شاخص و برخی مسئولان اهمیتی مضاعف پیدا کرده است، بعد از تقدیم به هیئت رئیسه به یکی از کمیسیون‌های تخصصی مجلس ارجاع و سپس در صحن علنی به بحث گذاشته خواهد شد.
در این طرح که بر اساس آن قرار شده کمیته‌ای ۷ نفره اموال و دارایی تمام مسئولان از ۴۰ سال گذشته را بررسی کند و هر گونه اموال نامشروع را به نفع بیت المال ضبط و صرف ۲ کار یعنی رفع فقر و اشتغالزایی جوانان کند. هدف اصلی این طرح دو فوریتی که برپایه اصل ۴۹ و ۱۴۲ قانون اساسی تدوین شده، بررسی اموال مسئولان طی ۴۰سال گذشته است و با سناریوهایی پیش بینی می‌شود که حدود ۱۵هزار میلیارد تومان به خزانه کشور بازگردد که این میزان می‌تواند آغاز منابع جدیدی در اشتغالزایی و کاهش فقر باشد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد با اجرای طرح اعاده اموال نامشروع مسئولان امکان بازگشت حداقل ۱۵هزار میلیارد تومان به خزانه کشور وجود دارد که می‌تواند صرف کاهش فقر و اشتغال جوانان شود. ایجاد یک شغل در ایران بین ۱۰۰ میلیون تا ۳۰۰میلیون تومان هزینه می‌برد و در برخی شغل‌های تخصصی نظیر نفت و پتروشیمی این رقم تا ۲ میلیارد تومان هم می‌رسد. در صورتی که طرح اعاده اموال نامشروع مسئولان اجرایی شود با فرض در نظر گرفتن هزینه ایجاد هر شغل ۱۰۰ میلیون تومان، حدود ۱۵۰هزار شغل ایجاد می‌شود.
طبق آخرین آمار بیکاری پاییز ۹۶ از سوی مرکز آمار ایران از کل جمعیت شاغلین کشور، بالغ بر ۱۹ میلیون و ۱۰۷ هزار نفر را مردان و حدود ۴ میلیون و ۲۲۴ هزار نفر بانوان هستند. همچنین از مجموع سه میلیون و ۱۴۱ هزار و ۶۶۷ بیکار در سطح کشور، ۲ میلیون و ۱۴۲ هزار و ۵۲۲ نفر از مردان و ۹۹۹ هزار و ۱۴۵ نفر از جمعیت بانوان هستند. در چنین شرایطی که تعداد بیکاران در جامعه بیش از ۳ میلیون نفر هستند و تعداد مشاغل غیر رسمی و کاذب در جامعه بسیار است آزاد شدن حداقل ۱۵ هزار میلیارد تومان از طرح اعاده اموال نامشروع به اعتقاد برخی از موافقان این طرح گامی در جهت کاهش نرخ بیکاری در کشور است.
مخالفان چه کسانی هستند؟
و اما در این مدتی که طرح اعاده اموال نامشروع مسئولان مطرح شده، بسیاری از نمایندگان مجلس، مسئولان فعلی و سابق و علمای برجسته از این طرح حمایت کرده‌اند و به‌انحا و دلایل مخالف و متعدد، این طرح را گامی بزرگ از سوی مجلس در راستای عدالت و البته مطالبه همیشگی مقام معظم رهبری دانسته‌اند؛ اما کنار حمایت مسئولانی که به‌تبع، از حقوق، املاک، مناصب و پست‌های نامشروع بهره‌ای نبرده‌اند و علناً در گفتار و عمل حامی این طرح هستند، احتمال برخی مخالفت‌ها نیز قابل تصور است و اما، چه‌کسانی و با چه استدلالی میتوانند خود را به‌عنوان مخالف اعاده اموال نامشروع کنند؟ سؤال این است که؛ مخالفان این طرح چه‌کسانی میتوانند باشند؟
طبیعی است افراد و مسئولانی که از اموال نامشروع و غصبی در زندگی‌شان نباشد و چندین شغل دولتی و حاکمیتی به‌طور همزمان اشغال و از حقوق و مزایایی آن استفاده نکرده باشند، هیچ دلیلی برای مخالفت و عدم استقبال از این طرح نمی‌‌توانند داشته باشند. کسانی که بعد از انقلاب اسلامی با سندسازی و جعل اسناد املاک حسبی را که متعلق به عموم مردم بود و هست، غصب کرده و به ملک شخصی خود تغییر کاربری داده‌اند، زمین‌های منابع طبیعی را به منابع از پدر به ارث رسیده پنداشته‌اند و البته آنها که بر اساس آنچه خودشان شایستگی می‌دانند، همزمان ده‌ها پست حاکمیتی و دولتی را به شغل‌های شخصی خود افزوده و درآمد و هدایای آن را به جیب زده‌اند، چرا باید با طرح مذکور موافقت کنند؟ یا آنها که به‌صورت خودجوش در عین تصاحب همیشگی کرسی‌های مسئولیت، روز به روز هم میلیاردرتر شده‌اند در حالی که تنها یک حقوق ــ حتی نجومی ــ داشته‌اند، مخالفتشان با طرح قطعی است. بنابراین، افکار عمومی منتظر است تا موافقان و مخالفان این طرح خودشان را به مردم معرفی کنند.
مطالبه جدی مردم
در این رابطه، رئیس سازمان عدالت و شفافیت گفت: طرح اعاده اموال نامشروع مسئولان در راستای مطالبه جدی مردم است. احمد توکلی ضمن حمایت از طرح مجلس شورای اسلامی برای اعاده اموال نامشروع مسئولان، گفت: شفاف‌سازی دارایی‌های مسئولان امری ضروری است، برخی، دارای آلودگی‌هایی هستند، اگر شفاف شود، آلودگی‌شان معلوم می‌شود، مجلس نهم خیلی برای این کار تلاش کرد و دهقان، نماینده طرقبه و شاندیز، خیلی برای آن زحمت متحمل شد، اما متأسفانه همکاری‌های لازم با وی نشد، به انتهای مجلس رسیدیم و نتیجه نگرفتیم، اما در حال حاضر نیز همین کار را تعقیب می‌کنند.
وی با بیان اینکه عزم جدی باید از سوی دستگاه‌های اجرایی در جهت مبارزه با فساد وجود داشته باشد، اظهار داشت: دوستانی که می‌گویند برای مبارزه با فساد باید به اصلاح ساختارها بپردازیم، پاسخ دهند که وقتی فساد سیستماتیک است و دستگاه‌های مبارزه با فساد، اعم از قوه قضائیه، مجلس، دیوان محاسبات، بازرسی کل کشور و سازمان حسابرسی، خودشان دچار فساد می‌شوند، در نتیجه فاسدها به مجموعه تصمیم‌گیری نفوذ کرده‌اند، اجازه نمی‌دهند که شما بسترها را درست کنید، کما اینکه اکنون نیز قوانینی برای شفاف‌سازی وجود دارد، اما اجرا نمی‌شود، چرا؟ این قوانین باید اجرا شود.
نماینده تهران در مجلس نهم اضافه کرد: مجلس از ابتدای امسال تصویب کرده که تمامی مدیران و مقامات کشور، دریافتی‌هایشان را به‌روی سایت قرار دهند و شفاف به مردم اعلام کنند، چرا این کار انجام نشده است؟ به پایان سال نزدیک می‌شویم، اما هنوز اقدامی در راستای این مصوبه مجلس صورت نگرفته است.
توکلی با تأکید بر اینکه دستگاه‌های ناظر، معلول نیستند، بلکه خودشان علت اجرا نشدن قوانین برای شفاف‌سازی هستند، افزود: فساد در امیران جامعه رخنه کرده که فساد به جامعه کشیده شده است، باید مسئولان دارایی‌های خود را افشا کنند تا معلوم شود که چقدر حقوق می‌گیرند؛ باید اعلام کنند تا معلوم شود که آیا میتوانند با دستمزدهای مشروع خودروی شاسی‌بلند بخرند یا جهیزیه اشرافی بدهند. وی مهم‌ترین هدف طرح اعاده اموال نامشروع مسئولان را در راستای مطالبه جدی اقشار مختلف مردم دانست و تصریح کرد: مردم خواهان این هستند که فساد در جامعه نباشد و این طرح نیز در راستای مطالبات بحق مردم است.
مردم چه می‌گویند؟
زن جوانی که کارمند اداره خصوصی است می‌گوید: طرح خوبی است که با فساد مقابله می‌کند. این طرح در صورت اجرا موجب شفافیت می‌شود. همه مسئولان باید به این سؤال که از کجا آورده اید؟ پاسخ بدهند.
فرد دیگری که در بخش دولتی فعالیت دارد، با بیان اینکه اصل طرح عالی است، گفت: مردم بیچاره‌ای که سال‌ها بدون اینکه وضعیت منابع و مصارف کشور را بدانند، در بیکاری و سایر مشکلات اقتصادی به شدت تحت فشار هستند. در صورت عملی شدن این طرح شاید حداقل مردم بدانند که کدام مقام و پستی حقشان را خورده است.
کارمند یکی از شرکت‌های خصوصی با تاکید براینکه طرح اعاده اموال نامشروع مسئولان طرح خیلی خوبی است، می‌گوید: اگر این طرح تصویب و عملی شود به طور حتم رضایت مردم را به دنبال خواهد داشت. وی معتقد است: اما مردم هم باید بدانند که پولی از این محل به بیت المال برمیگردد یا نه! باید مشخص شود که اجرای این طرح تفاوتی در حال مردم و کارمندان ایجاد خواهد کرد یا خیر؟
یکی دیگر از شهرواندان تهرانی می‌گوید: این طرح خیلی خوب است و اگر هیچ فایده‌ای برای مدیران قبلی نداشته باشد باعث می‌شود مسئولانی که بعدا مسئولیت می‌گیرند حواسشان را جمع کنند و بدانند اموالشان بررسی می‌شود.
جزئیات به مردم اعلام شود
فرد دیگری با تاکید براینکه اعاده اموال نامشروع مسئولان طرح خوبی است اما به شرطی که این مسائل در آن رعایت شود، گفت: ۱. این مسئولان در همه رده‌ها بدون لحاظ کردن جناح‌بندی‌های مرسوم باشند. ۲. جزئیات کسب درآمدها به‌جز حقوق مصوب دقیق مشخص شود و در نهایت بعد از گردآوری اطلاعات بتوان آن را مقایسه کرد و خروجی‌های اطلاعاتی مناسب و معنی دار به دست آید.
یکی دیگر از شهروندان تهرانی می‌گوید: در این شرایط به راحتی همه مسئولان را می‌توان رتبه‌بندی کرد که کدام اشخاص از کدام محل درآمدهای خارج از عرف داشته‌اند در مقایسه با همه مسئولانی که در آمار وجود دارد در چه جایگاهی قرار دارد.
کارمند یکی از ادارات دولتی در همین ارتباط می‌گوید: اطلاعات تجمیع شده به صورت یک اطلاعات مبنایی برای همیشه و همه مسئولان قرار گیرد و سر آغاز ثبت همیشگی این اطلاعات برای مسئولان شود و صرفا با هدف یک گزارش آماری ساده نباشد و چون مجلس آن را تایید می‌کند، ثبت و جمع‌آوری و سازماندهی آن نیز حساسیت‌های خاصی را شامل نمی‌شود.