صدای آمریکا: سخنگوی کاخ سفید تایید کرد که پرزیدنت دونالد ترامپ روز جمعه ظهر به وقت واشنگتن سیاست راهبردی خود در قبال جمهوری اسلامی ایران را اعلام خواهد کرد.
سارا سندرز، سخنگوی کاخ سفید روز پنجشنبه ۲۰ مهر اعلام کرد آقای ترامپ درباره پایبندی ایران به برجام نیز نظر خود را اعلام خواهد کرد.
براساس قانون آمریکا، رئیس جمهوری موظف است هر ۹۰ روز نظر خود را درباره پایبندی ایران به توافق هسته ای موسوم به برجام اعلام کند. دولت ترامپ تاکنون دوبار این پایبندی را تایید کرده اما منابع نزدیک به دولت می گویند او قصد ندارد برای بار سوم پایبندی ایران را به برجام تایید کند.
برخی مقام های سابق دولت می گویند عدم تایید پایبندی ایران به برجام و در نهایت بازگرداندن تحریم ها علیه ایران می تواند منجر به خروج آمریکا از توافق هسته ای شود اما دولت می گوید چنین قصدی ندارد.
آسوشیتدپرس عصر پنجشنبه در گزارشی نوشت: ترامپ برجام را در تضاد با منافع آمریکا اعلام میکند، اما خواستار بازگشت تحریم نمیشود.
به نوشته این خبرگزاری، ترامپ احیای تحریمهای هستهای را خواستار نخواهد شد، اما از کنگره خواهد خواست طرحی را تصویب کند که رویکرد جدید ایالات متحده در قبال ایران را تکمیل میکند.
این گزارش توسط کاخ سفید تایید نشده است اما پیشتر سایر رسانه های آمریکایی موارد مشابهی را گزارش دادند.
تصمیم به کنگره اطلاع داده شد
چهارشنبه شب رسانههای آمریکایی گزارش دادند هربرت ریموند مکمستر، مشاور امنیت ملی کاخ سفید و دستیارانش نمایندگان کنگره آمریکا را از تصمیم نهایی پرزیدنت ترامپ درباره اعلام عدم پایبندی ایران به برجام مطلع کردهاند.
«هربرت ریموند مکمستر»، مشاور امنیت ملی کاخ سفید بعد از چند ماه راهبردی در خصوص ایران تدوین کرده که مورد موافقت سایر اعضای تیم امنیت ملی آمریکا نیز قرار گرفته است.
فاکس نیوز به نقل از منابع خود به بخشی از راهبرد جدید دولت اشاره کرد و نوشت پرزیدنت ترامپ در گزارش به کنگره پایبندی ایران به توافق هستهای را تأیید نمی کند، اما با کنگره رایزنی می کند تا مانع بازگشت تحریمهای هسته ای ایران شود.
رویترز گزارش داد چهارشنبه شب وزیر خارجه آمریکا نیز با برخی نمایندگان کنگره برای توجیه سیاست دولت در قبال ایران جلسه داشته است.
همچنین انبیسی گزارش داد دو مقام آمریکایی گفتهاند هدف دولت ترامپ از فشار بر جمهوری اسلامی، مذاکره مجدد درباره محدودیتهای زوالپذیر برجام برای ایران، موسوم به بندهای «غروب آفتاب» است. در توافق هسته ای سقف ده تا ۱۵ ساله در نظر گرفته شده و بعد از آن منقضی می شود.
منتقدان برجام می گویند بعد از آن هیچ مانعی برای دستیابی ایران به سلاح هسته ای نیست.
به نوشته انبیسی، گسترش امکان بازرسی از سایتهای نظامی ایران و توقف برنامه موشکی ایران دیگر خواستههای دولت ترامپ است.
پیشنهاد تغییر قانون توسط کنگره
آسوشیتدپرس میگوید بخشی از تلاش دولت ترامپ متقاعد کردن کنگره برای تغییر قانون است. در حال حاضر به موجب قانونی که کنگره بعد از توافق هستهای به نام قانون «بررسی توافق هستهای ایران» دو سال پیش تصویب کرد، دولت آمریکا موظف است هر ۹۰ روز یکبار گزارشی درباره پایبندی ایران به برجام به کنگره ارائه کند. چنانچه دولت پایبندی ایران را گواهی نکند، کنگره دو ماه برای بازگرداندن تحریم های هسته ای ایران فرصت دارد.
آسوشیتدپرس به نقش از مقام های دولتی گزارش داد نمایندگان جمهوریخواه کنگره پیش نویس قانونی را در دست دارند که تاکید گزارش دهی هر ۹۰ روز توسط دولت را لغو می کند.
طراح یکی از این پیشنویس ها باب کورکر، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس سنا است که این روزها رابطه خوبی با رئیس جمهوری ندارد. طرح دیگر را نیز «تام کاتن»، سناتور جمهوریخواه نوشته است. این طرحها خواستار آن هستند که به جای رئیس جمهوری، جامعه اطلاعاتی آمریکا رفتارهای ایران در خاورمیانه را ارزیابی کند.
***
نامه «گروه بحران هستهای» به ترامپ:
اگر مدرکی از نقض برجام ندارید، به آن پایبند بمانید
صدای آمریکا: اعضای «گروه بحران هستهای» در نامهای به دونالد ترامپ رئیس جمهوری ایالات متحده، با بیان این که توافق هستهای سال ۲۰۱۵ شش قدرت جهانی با ایران زمینه را فراهم کرد تا آن کشور نشان دهد فعالیتهای هستهای اش به صورتی دائم و قابل راستی آزمایی صلح آمیز است، از به خطر افتادن توافق در صورت عدم تایید آن توسط کاخ سفید ابراز نگرانی کرد.
این گروه تازه تاسیس، که در ماه مه سال ۲۰۱۷ برای نخستین بار تشکیل جلسه داد و شامل ۲۱ کارشناس و مقام پیشین نظامی و امنیتی آمریکایی است، در این نامه که نسخهای از آن در اختیار بخش فارسی صدای آمریکا قرار گرفته میگویند همه طرفها باید به توافق اتمی وین، که از آن با عنوان برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام نیز یاد میشود، پایبند بمانند.
اعضای گروه بحران هستهای در این نامه، که تاریخ آن ۱۱ اکتبر ۲۰۱۷ (چهارشنبه ۱۹ مهر ۱۳۹۶) است، با توضیح این که هدف اصلی آنها بررسی فعالیتها یا رقابتهای هستهای در نقاط مختلف جهان و شناسایی مناطقی که به نقطه بحرانی رسیدهاند، مینویسند در نخستین گزارش خود در ماه ژوئن روشن کردهاند که خاور میانه در چنین وضعیتی قرار ندارد.
نام افراد شاخصی در میان امضاکنندگان این نامه به قرار دارد، از جمله ریچارد برت مذاکره کنند ارشد پیشین آمریکا در گفتوگوهای خلع سلاح (استارت)، جیمز کارترایت رئیس مرکز مطاعات سیاست دفاعی هارولد براون و سفیر پیشین ایالات متحده در سازمان ملل متحد و توماس پیکرینگ معاون پیشین وزارتخانههای خارجه و دفاع آمریکا در امور سیاسی.
به عقیده آنها، توافق وین زمینهای را فراهم کرده است تا تهران نشان دهد برنامه هستهای اش به صورتی دائم و قابل راستی آزمایی صلح آمیز است و در عین حال به پیشگیری از وقوع و گسترش رقابت هستهای در منطقه کمک کرده است. توافق همچنین به طرفهای دیگر اطمینان میدهد ایران به توانایی تولید مواد لازم برای ساخت سلاح هستهای نزدیک نمیشود.
گروه بحران هستهای در ادامه، از انتشار گزارشهایی در مورد عدم تایید پایبندی ایران به برجام در گزارش آتی پرزیدنت ترامپ به کنگره ابراز نگرانی کرده و گفته است اتخاذ چنین تصمیمی میتواند بیدلیل برجام را به خطر اندازد و به ایران امکان دهد بدون محدودیت یا بازرسیهای دقیق و سخت گیرانه، در جهت توسعه قابلیتهای هستهای خود گام بردارد.
به اعتقاد اعضای این گروه، اعلام عدم پایبندی تهران به برجام توسط پرزیدنت ترامپ، ایالات متحده را در شرایط حساسی که دنیا برای مهار بحرانهای هستهای در دیگر نقاط به رهبری آن نیازمند است منزوی خواهد کرد؛ از جمله شبه جزیره کره، اروپا، جنوب و شرق آسیا که در گزارش ماه ژوئن به عنوان مناطقی که بحران به اوج خود رسیده اشاره شده است.
گروه بحران هستهای همچنین با این هشدار که در صورت اتخاذ چنین تصمیمی اعتبار ایالات متحده در مذاکرات آینده زیر سئوال خواهد رفت، میگوید یکی از نخستین نمونههایی که میتوان به آن اشاره کرد بحران شبه جزیره کره است، که با به خطر انداختن توافق ایران، احتمال موفقیت برای رسیدن به راه حل دیپلماتیک در مورد کره شمالی کاهش خواهد یافت.
این گروه از رئیس جمهوری و دولت آمریکا، و همچنین آژانس بین المللی انرژی اتمی میخواهد اگر مدرک قاطع از تخطی ایران از توافق در دست دارند، برای قضاوت، در اختیار کنگره و دیگر طرفهای برجام قرار دهند؛ در غیر این صورت، از پرزیدنت ترامپ میخواهد تا زمانی که ایران به برجام پایبند است، او نیز به آنچه دولت ایالات متحده گفته پایبند باشد.