دولت مرکزی عراق در مناقشه با اقلیم کردستان بر سر همهپرسی ۲۵ سپتامبر در این منطقه، گامی دیگر برداشت. به گزارش خبرگزاری آلمان، بغداد روز شنبه (۷ اکتبر/ ۱۵ مهر) از دو کشور همسایه خود، ایران و ترکیه، خواست که تمام گذرگاههای مرزی خود با اقلیم کردستان را ببندند.
حیدر عبادی، نخستوزیر عراق در شبکه العراقیه، تلویزیون دولتی این کشور گفت، درخواست رسمی در این باره را وزارت امور خارجه عراق به سفارتخانه ایران و ترکیه در بغداد ارائه داده است.
دولت عراق پیشتر از اقلیم کردستان خواسته بود کنترل گذرگاههای مرزی با ایران و ترکیه را به دولت مرکزی واگذار کند. اما مقامهای اقلیم این درخواست را رد کرده بودند.
احمد محجوب، سخنگوی وزارت امور خارجه عراق نیز در تلویزیون العراقیه گفت، علاوه بر درخواست توقف تمام معاملات تجاری با اقلیم کردستان، با توجه صدور نفت از اقلیم، بغداد خواستار آن است که همه امور مربوط به خرید و فروش نفت نیز با دولت فدرال عراق انجام گیرد.
دولت مرکزی عراق مخالف برگزاری همهپرسی ۲۵ سپتامبر در استقلال کردستان بود و آن را غیرقانونی میداند. ایران و ترکیه، دو همسایه عراق نیز موضع مشابهی دارند و بهشدت با جدایی کردستان از عراق مخالفاند.
علاوه بر همسایگان، ایالات متحده آمریکا، اتحادیه اروپا و سازمان ملل متحد نیز با همهپرسی کردهای عراق مخالفت کردهاند. آمریکا این همهپرسی را «غیرقانونی» خوانده و اعلام کرده که نتایج آن را نمیپذیرد.
دولت عراق در نخستین گام برای مقابله با همهپرسی استقلال کردها، به شرکتهای هواپیمایی بینالمللی دستور داد پروازهای خود به فرودگاههای اربیل و سلیمانیه را متوقف کنند. آخرین پروازها شامگاه پنجشنبه ۲۸ سپتامبر انجام شد و از روز جمعه ۲۹ سپتامبر همه پروازهای بینالملی قطع شد.
کردستان عراق در میان چهار همسایه ایران، ترکیه عراق و سوریه محصور است. کردهای عراق نیازهای خارجی خود را از دو کشور ترکیه و ایران تامین میکنند. علاوه بر این، اقلیم کردستان روزانه بین ۵۵۰ تا ۶۵۰ هزار بشکه نفت از طریق خط لولهای که از کردستان عراق به بندر جیهان ترکیه وصل میشود صادر میکند. فروش این نفت تنها منبع درآمد دولت محلی اربیل است.
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه دو روز پیش هنگام بازگشت از سفرش به تهران اعلام کرد ترکیه به همراه ایران و دولت مرکزی عراق، از صدور نفت توسط اقلیم کردستان عراق جلوگیری خواهد کرد.
آمریکا از این پس حقوق پیشمرگهها را پرداخت نمیکند
پایگاه خبری «المانیتور» جمعه (ششم اکتبر / ۱۴ مهر)، در گزارشی به نقل از سخنگوی وزارت دفاع آمریکا از قطع پرداخت دستمزد نیروهای پیشمرگه کردستان عراق خبر داد.
باراک اوباما، رئیسجمهوری پیشین ایالات متحده در ۲۰۱۶ پرداخت حقوق ماهیانه نیروهای کردستان عراق را برعهده گرفت. پیشمرگهها نقش مهمی در نبرد علیه گروه «دولت اسلامی» (داعش) ایفا کردند.
تفاهمنامه واشنگتن و اربیل پس از آزادسازی موصل در ۲۰۱۷ به پایان رسید، اما پیشبینی میشد که این توافق برای یک سال مالی دیگر نیز ادامه یابد.
به گزارش المانیتور، پرداخت کمکهای مالی به نیروهای پیشمرگه در هزینههای نظامی آمریکا برای سال مالی جدید پیشبینی شده بود.
احتمال میرود که تصمیم آمریکا برای قطع پرداخت حقوق پیشمرگهها بخشی از واکنش آن به برگزاری همهپرسی استقلال کردستان باشد.
واشنگتن پیشتر اعلام کرده بود که با برگزاری این همهپرسی در ۲۵ سپتامبر مخالف است. پس از برگزاری همهپرسی وزارت امور خارجه آمریکا در بیانیهای تاکید کرد از نظر ایالات متحده همهپرسی روز ۲۵ سپتامبر در کردستان عراق «فاقد وجاهت قانونی» بوده و موضع آمریکا این است که همچنان از عراقی یکپارچه، فدرال و دموکراتیک حمایت کند.
وزارت امور خارجه آمریکا در بیانیه خود همچنین نوشت:
«ما همزمان، نگران پیامدهای بالقوه منفی این اقدام یک جانبه هستیم. پیش از برگزاری آن، ما تلاش کردیم هم با دولت اقلیم و هم با دولت مرکزی عراق در تماس باشیم و بکوشیم تا هر دو طرف را تشویق کنیم به سوی راهحلی سازنده گام بردارند، راهی که به سوی ثبات و سودمندی مردم کردستان ختم شود. چنین آرمانهایی نمیتواند از طریق اقدامات یک جانبهای همچون این همهپرسی به واقعیت بدل شود.»
«تمامی طرفها را به آرامش و پایان دادن به تهدیدهای متقابل دعوت میکنیم. مقامات اقلیم کرد را به احترام به جایگاه دولت مرکزی که با قانون اساسی تعیین شده است، دعوت میکنیم. دولت مرکزی را نیز به خاتمه دادن به تهدیدات خود جهت استفاده از زور فرا میخوانیم. آمریکا تمامی طرفها از جمله کشورهای همسایه عراق را به اجتناب از اقدامات یک طرفه و استفاده از زور دعوت میکند.»