«آزادی» شرمسار شد
قانون / محمد آقایی فرد
روایت بانوان ایرانی که به آن‌ها گفته بودند با پرچم سوریه وارد ورزشگاه آزادی شوند
درست در همان دقایقی که بانوان ایرانی پشت درب اصلی ورزشگاه ایستاده بودند، برخی از نمایندگان مجلس در ورزشگاه نشسته بودند و بازی را تماشا می‌کردند. طیبه سیاوشی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی یکی از این افراد بود. او پس از تماشای این دیدار عنوان کرد: «من برای اولین بار است که در مملکت خودم به ورزشگاه آزادی می‌آیم و می‌توانم یک بازی فوتبال را از نزدیک ببینم. می‌توانیم اعتراف کنیم که خانم‌ها می‌توانند این مطالبه را داشته باشند. این مطالبه‌ای است که می‌تواند به راحتی در بین خودمان حل شود. ما در ورزش‌های دیگر مانند والیبال و بسکتبال نیز این مطالبه را با تفکیک کردن حل کردیم. اگر مشکل ورود خانواده‌ها به ورزشگاه حل شود، بسیاری از مشکلات فدراسیون فوتبال نیز حل می‌شود».
اما نکته غم‌انگیز ماجرا جایی بود که بانوان سوری به راحتی در ورزشگاه حاضر شده بودند و تساوی ملی‌پوشان کشورشان در برابر ایران را جشن گرفتند. آری، اینجا در ورزشگاه آزادی، بانوان ایرانی ممنوع الورود بودند اما سوری‌ها به راحتی راهی ورزشگاه شدند، دیدار تیم‌ملی کشورشان را به تماشا نشستند و جشن گرفتند.
طیبه سیاوشی درباره حضور بانوان سوری در ورزشگاه گفت: «اگر در کشور ما چنین قانونی وجود ندارد که خانم‌ها به استادیوم بیایند، نباید بگذارند هیچ خانمی اجازه ورود به ورزشگاه را پیدا کند. ما در تلاش هستیم تا با کمک وزارت ورزش این مطالبه را حل کنیم».
نکته جالب این بود که فاطمه ذوالقدر و پروانه سلحشورى نیز مجوز حضور در ورزشگاه را داشتند اما سلحشوری در اعتراض به عدم مجوز به سایر بانوان ترجیح داد در استادیوم حاضر نشود و ذوالقدر نیز در تهران حضور نداشت تا به ورزشگاه برود.
به هر ترتیب بازی برگزار شد، سوری‌ها پس از تساوی مقابل ایران، اشک ریختند و توجه همه دوربین‌ها را به خود جلب کردند اما از سوی دیگر بانوانی پشت درب ورزشگاه، حیرت‌زده در حال تماشای یک جشن بودند. آن‌ها اشک ریختند اما دوربینی نبود که تصاویرشان را ضبط کند. آزادی در آن دقایق سرشار از شرمساری بود.
گفتند با پرچم سوریه برو داخل!
نگین، یکی از بانوانی است که برای تماشای دیدار ایران و سوریه به ورزشگاه رفته بود. او درباره اتفاقاتی که اجازه نداد دیدار پایانی ملی‌پوشان را از نزدیک تماشا کند، به «قانون» گفت: «ما روز بازی از طریق سایت بلیت‌فروشی آنلاین مسابقات، استعلام گرفتیم و متوجه شدیم که جایگاه‌مان به شخص دیگری فروخته نشده است. حتی برای برخی از هواداران پیامک‌هایی ارسال شده بود که پول‌شان را پس بگیرند اما برای ما چنین پیامکی نیامد. همین موضوع سبب شد تا با خوشحالی راهی ورزشگاه شویم».
او در ادامه گفت: «وقتی از مترو پیاده شدم، مردان بسیاری راهی ورزشگاه بودند. من تنها بودم و حدود ۱۵۰ نفر از آقایان در حال طی کردن پله‌های مترو بودند، آن‌ها هیچ واکنش خاصی به حضور من نداشتند و حتی از حضورم حمایت می‌کردند. در روزهای عادی اگر بخواهیم به ورزشگاه برویم، اجازه نمی‌دهند که به درب اصلی نزدیک شویم اما در این بازی موفق شدیم تا کنار درب اصلی ورزشگاه برویم. آنجا برخی از ماموران نیروی انتظامی کارت ملی را در دستان ما دیدند و زمزمه‌هایی شنیدیم که این‌ها سوری هستند، مامور دیگری گفت نه ایرانی هستند. همین شک و شبهه‌ها سبب شد تا از ما درباره ملیت‌مان بپرسند. به ما گفتند شما سوری هستید، درست است؟ گفتیم خیر ما ایرانی هستیم. وقتی متوجه شدند که هموطن‌شان هستیم، گفتند صبر کنید تا اجازه‌های لازم را بگیریم. حدود ۲۰ دقیقه طول کشید که چند نفر از ماموران زن به سمت ما آمدند و گفتند به ما اعلام کردند شما را بازداشت کنیم اما ما نمی‌خواهیم چنین اتفاقی رخ بدهد، از اینجا بروید».
او در ادامه از دختران ایرانی می‌گوید که با پرچم سوریه وارد ورزشگاه شده‌اند. نگین در این باره به «قانون» گفت: «برخی از ماموران نیروی انتظامی به طور پنهانی به ما می‌گفتند که نگویید ایرانی هستید و به ورزشگاه بروید اما ما زیر بار نرفتیم، حتی برخی از بانوان ایرانی با همین ترفند سوار اتوبوس هواداران سوری شدند و به ورزشگاه رفتند».
او در پایان اظهار داشت: «ماموران نیروی انتظامی تلاش می‌کردند با ما همکاری کنند اما گفتند که از بالا به آن‌ها اعلام شده اجازه حضور در ورزشگاه را به ما ندهند. در نهایت نیز ما به خانه بازگشتیم و دیدیم که همان ماموران زنی که به ما اجازه حضور در ورزشگاه را ندادند، روی صندلی‌های استادیوم نشسته و بازی را تماشا می‌کنند».
چرا به ورزشگاه آمده‌اید؟
غزل، یکی دیگر از دخترانی بود که تلاش کرده بود راهی ورزشگاه شود اما اجازه حضور نداشت. او در این باره به «قانون» گفت: «وقتی به ورزشگاه آزادی رفتیم، تعداد دختران ایرانی بیشتر و بیشتر شد، همه ما بلیت خریده بودیم و استعلام کردیم که بلیت‌های‌مان فروخته نشده باشد. این اتفاق نیفتاده بود اما در مقابل ورزشگاه به ما اجازه حضور ندادند. ما گفتیم که بلیت خریده‌ایم اما ماموران زنی که به سمت ما آمده بودند، گفتند بروید پول بلیت‌های‌تان را از وزارت ورزش دریافت کنید».
وی در ادامه گفت: «فضای غم‌انگیزی مقابل ورزشگاه وجود داشت، نکته غم‌انگیز ماجرا اینجا بود که برخی از مردان سوری با خانواده‌های‌شان به ورزشگاه آمده بودند. آن‌ها صبر می‌کردند تا دیگر زنان سوری وارد ورزشگاه شوند و سپس آن‌ها را همراهی کنند اما برخی از مردان ایرانی ما را سوژه کرده بودند و می‌گفتند شما که حق حضور در ورزشگاه را ندارید، چرا بلیت خریده‌اید؟ چرا اینجا آمده‌اید؟ چند دختر از اصفهان نیز به ورزشگاه آمده بودند و می‌گفتند چرا به خانه برویم؟ این همه راه آمده‌ایم تا بازی را ببینیم».
او در ادامه درباره حضور بانوان ایرانی با پرچم سوریه اظهار داشت: «برخی از دختران ایرانی، تصاویری از بشار اسد را در دست داشتند و می‌گفتند ما سوری هستیم درحالی‌که نبودند. لحظه به لحظه از تعداد دختران ایرانی که پشت درب ورزشگاه ایستاده بودند کم می‌شد، آن‌ها راهی استادیوم می‌شدند و می‌گفتند ما سوری هستیم».
وی در پاسخ به این سوال که استعلامی از ملیت دخترانی که می‌خواستند وارد ورزشگاه شوند، گرفته می‌شد یا خیر، گفت: «به ما گفتند که گذرنامه‌های آنان بررسی می‌شود اما این اتفاق رخ نداده بود. حتی یکی از ماموران نیروی انتظامی به ما گفت بگویید سوری هستیم و به ورزشگاه بروید اما ما قبول نکردیم. من حتی با همین ترفند سوار اتوبوس هواداران تیم‌ملی سوریه شدم و به داخل ورزشگاه رفتم اما با خودم گفتم این هویت من نیست و من نباید درباره هویت خودم دروغ بگویم، بنابراین به بیرون از ورزشگاه آمدم. حتی به ما گفته بودند که بانوان سوری جایگاه ویژه‌ای دارند و در آن جایگاه‌ها مستقر خواهند شد اما دیدیم که این‌گونه نبود».
نکته جالب این است که دختران هوادار تیم ملی با طیبه سیاوشی نیز تماس گرفته بودند. غزل در این باره عنوان کرد: «هرچه با تلفن همراه طیبه سیاوشی تماس گرفتیم، مسئول دفتر ایشان جواب داد و گفت به او می‌گویم با شما تماس بگیرد اما این اتفاق رخ نداد. ما به خانم سیاوشی پیامک زدیم و گفتیم درست نیست با ما چنین رفتاری شود، او پاسخ داد که من در ترافیک بودم و به نیمه دوم بازی رسیدم، نمی‌دانستم شما از کدام درب وارد ورزشگاه می‌شوید در غیر این صورت همراهی‌تان می‌کردم. این در حالی بود که او می‌دانست ما کجا هستیم. پس از این اتفاق به ما گفتند که اجازه نداریم در مقابل درب اصلی بنشینیم و باید به سمت خیابان دیگری برویم، دقایق زیادی گذشت و ما مجبور شدیم به خانه‌های‌مان بازگردیم».
او در پایان گفت: «زمزمه‌هایی شنیدیم که قرار است دیدار بعدی ایران فقط با حضور بانوان برگزار شود اما نمی‌دانیم چه زمانی این اتفاق رخ می‌دهد».
اما نکته جالب اظهارنظر مهدی تاج، رییس فدراسیون فوتبال درباره چرایی عدم حضور بانوان در ورزشگاه است. او در این باره گفت: «ورزشگاه‌های ما از لحاظ فیزیکی، آمادگی ورود بانوان را ندارند. به عنوان مثال باید گیت‌های ورود و خروج برای آن‌ها در نظر گرفته شود».
رویای حضور
بازی که به پایان رسید، سوریه‌ای‌ها صعود تیم‌ملی کشورشان را به مرحله پلی‌آف رقابت‌های مقدماتی جام‌جهانی جشن گرفتند. اما هواداران ایرانی پس از یک تساوی دردناک و شکستن رکوردهای‌شان، تصاویر بانوانی را که پشت درب ورزشگاه ایستاده بودند، دست به دست کردند. اشک بانوان ایرانی در شبی که قرار بود جشن صعود تیم‌ملی برگزار شود، سرازیر شد. اما غم‌انگیزتر از آن دوربین‌هایی بود که دختران ایرانی را سانسور کردند و تصاویر گریه‌شان پشت درب ورزشگاه آزادی را منتشر نکردند.
واکنش‌ها پس از این دیدار جالب بود، کانال خبری وزارت ورزش و جوانان فیلمی از مسعود سلطانی‌فر منتشر کرد که او بیان کرده بود شرایط حضور خانواده‌ها در ورزشگاه را مهیا خواهد کرد. این در حالی‌است که کارلوس کی‌روش گفته بازی‌های بعدی تیم‌ملی به احتمال فراوان در خارج از کشور برگزار می‌شود.
شهیندخت مولاوردی، دستیار رییس جمهور در امور حقوق شهروندی نیز پس از این دیدار توییتی را منتشر کرد که در آن نوشته بود: «ماده ۸۹ منشور حقوق شهروندی: حق همه شهروندان به ویژه زنان است که به امکانات ورزشی، آموزشی و تفریحات سالم دسترسی داشته باشند و بتوانند با حفظ فرهنگ اسلامی – ایرانی در عرصه‌های ورزشی ملی و بین‌المللی حضور یابند».
فاطمه حسینی، نماینده مجلس نیز با سوالی از وزیر ورزش و جوانان، برنامه‌ریزی و اقدامات انجام شده برای حضور بانوان در ورزشگاه‌ها را جویا شد.
غلامعلی جعفرزاده ایمن آبادی، نماینده مردم رشت در مجلس شورای اسلامی نیز به حضور بانوان بی‌حجاب زن سوری و عدم اجازه به ورود زنان ایرانی به ورزشگاه واکنش نشان داده و در توییتر نوشته است: «واقعا جای تاسف دارد که زن و دختر خارجی (غیر ایرانی) می‌توانند با هر وضعیتی از لحاظ حجاب و پوشش وارد ورزشگاه به اصلاح آزادی بشوند! ولی زن و دختر ایرانی حتی با پوشش مناسب و با تفکیک جنسیتی جایگاه تماشاچیان، مجاز به حضور در ورزشگاه آزادی، نباشند!».
هنوز چند ماه از روزهایی که بانوان ایرانی در کمپین‌های مختلف انتخاباتی به ورزشگاه می‌رفتند و سخنرانی کاندیداهای محبوب‌شان را می‌شنیدند، نگذشته است. همان روزها نیز آن‌ها آرزو می‌کردند پس از انتخابات، اجازه حضور در ورزشگاه را داشته باشند. وعده‌های زیادی نیز در این باره شنیدند اما حسرت حضور در ورزشگاه با بانوان ایرانی گره خورده است. آن‌ها اجازه حضور و تشویق ملی‌پوشان کشور خودشان را ندارند؛ درحالی‌که بانوان کره‌ای، سوری و به‌طور کلی بانوان خارجی به راحتی می‌توانند به ورزشگاه بروند. این تبعیض جنسیتی برای همه آزاردهنده است و البته سبب تحقیر زنانی می‌شود که مادر هستند و یا روزی مادر خواهند شد. کاش این رویا را به واقعیت تبدیل کنیم، این کمترین حق آن‌هاست.