ايران امروز

نشريه خبری سياسی الكترونيك

Iran Emrooz (iranian political online magazine)

iran-emrooz.net | Fri, 02.06.2017, 8:30
اگر می‌خواهید به آینده سفر کنید به استونی سر بزنید

ویوین والت / خبرنگار فورچن
مجله آینده‌نگر

اکثر امریکایی‌ها یا حتی اروپایی‌ها نمی‌توانند به سرعت استونی را روی نقشه پیدا کنند. این کشور کوچک که در حاشیه دریای بالتیک بین لتونی و روسیه محبوس شده، با جمعیت ۱.۳ میلیونی‌اش اندازه دالاس وسعت دارد. اما نگذارید کوچکی و دورافتادگی‌اش فریب‌تان بدهد. این کشور سال‌هاست که اولین کشور تماما دیجیتال دنیا به حساب می‌آید. اسکایپ، سیستم پیام‌رسان بسیار محبوب اینترنتی، همین‌جا ابداع شده است.

یک نسل بعد، استونی انگار در جهانی دیگر و زمانی دیگر به سر می‌برد. البته این‌بار استونی جلوتر از بقیه است: اگر می‌خواهید بدانید رها کردن سیستم آنالوگ و زندگی در دنیای کاملا دیجیتال چگونه است باید به استونی سفر کنید. دیگر کشورهای به شدت پیشرفته مثل سنگاپور و ژاپن در این حوزه، چشم به استونی دوخته‌اند. بنا به اعلام دولت استونی، سیستم‌های آنلاین این کشور سالی ۲ درصد به تولید ناخالص داخلی (GDP) این کشور اضافه می‌کنند!

در لحظه ورود به تالین، پایتخت استونی، اولین چیزی که توجهتان را جلب می‌کند اینترنت بی‌سیم مجانی‌ در سراسر شهر است که ۱۵ سال پیش راه افتاد. اما زندگی شدیدا دیجیتال مردم معمولی استونی به اینترنت بی‌سیم ختم نمی‌شود. به هر شهروند استونی در لحظه تولد یک کد دیجیتال ۱۱ رقمی اختصاص داده می‌شود که در تمامی جنبه‌های زندگی او را همراهی خواهد کرد. این کد مثل شناسنامه، کارت بانکی و دفترچه بیمه فرد عمل می‌کند. بچه‌ها در استونی در مدرسه ابتدایی برنامه‌نویسی را یاد می‌گیرند. (بعضی‌ها در کودکستان این را شروع می‌کنند.)

در سال ۲۰۰۰ استونی اولین کشور جهان شد که دسترسی به اینترنت را - مثل دسترسی به غذا و سرپناه - جزو حقوق اولیه بشر قلمداد کرد. در همان سال قانونی تصویب شد که بر اساس آن امضای دیجیتال به اندازه امضا روی کاغذ ارزش پیدا کرد. همین حرکت باعث شد سیستم اداری- حقوقی کشور با سرعتی باورنکردنی استفاده از کاغذ را پشت سر بگذارد. از آنجا که برای امضای مدارک نیازی به خودکار نبود، پرکردن فرم‌های مالیاتی، بازکردن حساب بانکی، دریافت وام، یا حتی تاسیس شرکت کاملا دیجیتال شد. کایدی روزالپ، مدیر شرکت سرمایه‌گذاری فاندربیم می‌گوید: «من شرکتم را ۲۰ دقیقه‌ای تاسیس کردم! اصلا از خانه بیرون نرفتم! ما تا حالا کارمندان اداره مالیات را ندیده‌ایم. همه‌چیز اینجا آنلاین است.»

پر کردن فرم آنلاین مالیاتی در استونی ساده‌تر از چیزی است که فکر می‌کنید و فقط چند دقیقه طول می‌کشد. از آنجا که همه‌چیز در استونی به همان کد دیجیتال ۱۱ رقمی وصل شده است، بعد از وارد کردن کد دیجیتال و رمزتان در وب‌سایت اداره مالیات، وارد صفحه‌ای می‌شوید که کل اوضاع مالی‌تان در سال گذشته در آن مشخص شده است. فرم مالیات از قبل پر شده، فقط در آن تغییرات لازم را انجام می‌دهید و دکمه «بفرست» را می‌زنید. تمام! تمام دستورهای دولتی و توافق‌نامه‌ها در استونی آنلاین امضا می‌شوند. مشهور است که نخست‌وزیر سابق استونی سال گذشته اوراق مالیاتی‌اش را در فرودگاه لوکزامبورگ در آیپدش پر کرد.

استونیایی‌ها اولین ملت دنیا بودند که در سال ۲۰۰۵ در انتخابات آنلاین شرکت کردند. وقتی از کرستی کالیولاید، رئیس‌جمهور استونی - اولین رئیس‌جمهور زن این کشور - می‌پرسم که در انتخابات ماه نوامبر کجا رأی داد، با تعجب نگاهم می‌کند و می‌گوید: «در خانه، پای کامپیوتر.» او توضیح می‌دهد که چطور به کمک همان کد ۱۱ رقمی تقلب در این سیستم امکان ندارد: «ما ۱۷ سال است که در حوزه هویت دیجیتال تجربه داریم. مردم هم یاد گرفته‌اند که به سیستم اطمینان کنند.»

ابداع اسکایپ در سال ۲۰۰۳ هم به شدت به این روند کمک کرد. فراگیری و شهرت جهانی اسکایپ تاثیر روانی عمیقی روی مردم گذاشت. به گفته آندرس اوکس مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری ترا در تالین، «مردم فکر می‌کردند اگر کسی در استونی توانسته اسکایپ را به وجود بیارود پس من هم می‌توانم کاری بکنم. تاثیر اسکایپ بر اقتصاد و تکنولوژی کشور را اصلا نمی‌شود نادیده گرفت.»

وقتی مایکروسافت در سال ۲۰۱۱ اسکایپ را به مبلغ ۸.۵ میلیارد دلار خرید، صاحبان قبلی اسکایپ این پول هنگفت را در شرکت‌های نوظهور دیگر در کشور سرمایه‌گذاری کردند و هرکدامشان شرکتی تازه راه انداختند.


کرستی کالیولاید، رئیس‌جمهور استونی