بی بی سی: رکس تیلرسون وزیر خارجه آمریکا میگوید که این کشور مشغول بازنگری جامع سیاست خود در مقابل ایران است و اخطار داد که «عدم مهار» این کشور میتواند تهدیدی علیه صلح و ثبات جهان باشد.
او گفت: «دولت ترامپ هم اکنون مشغول بازبینی سیاست ما در قبال ایران در سراسر بخشهای دولتی است... یک ایران مهار نشده پتانسیل آن را دارد که راه کره شمالی را برود و جهان را هم با خود ببرد. ایالات متحده مایل است از این شرایط پرهیز کند که دوباره ثابت شود سیاست صبر استراتژیک یک رویکرد شکست خورده است.»
آقای تیلرسون در سخنان شدیداللحنی استدلال کرد که برجام «نمونه دیگری از باج دادن به قدرتی است که جاه طلبیهای هستهای دارد.»
او گفت: «برای مدت کوتاهی با این باج آنها را راضی میکنیم و بعد مشکل بر دوش کس دیگری میافتد.»
او در انتقادی تلویحی از دولت قبلی آمریکا گفت که دولت جدید قصد ندارد «مشکل» را برای دولت بعدی به ارث بگذارد.
او اضافه کرد: «ما فکر نمیکنیم که این شیوه محتاطانهای برای برخورد با ایران باشد، به خصوص با توجه به سابقه همه فعالیتهای بی ثبات کننده دیگر آنها.»
وزیر خارجه آمریکا ایران را به بی ثبات کردن یمن و سوریه، حملات سایبری و تروریستی در سراسر جهان و نیز دستگیری خودسرانه شهروندان آمریکا متهم کرد.
او کارنامه حقوق بشر حکومت ایران را یکی از بدترینها در جهان خواند و گفت که جاه طلبیهای هستهای ایران خطری علیه صلح و ثبات دنیاست.
او گفت: «برجام فقط رسیدن ایران به بمب هستهای را به تاخیر انداخته است و تهدیدات ایران در عرصههای دیگر را نادیده گرفته است.»
وزیر خارجه آمریکا یک روز پیشتر تایید کرده بود که ایران به تعهداتش براساس برجام (توافق جامع اتمی میان ایران و قدرتها) عمل کرده اما افزود که تعلیق تحریمها بازبینی خواهد شد.
او روز چهارشنبه همچنین گفت: «اقدامات تحریک آمیز ایران آمریکا، منطقه و جهان را تهدید میکند... دولت ترامپ در حال بررسی جامع سیاست آمریکا در قبال ایران است. وقتی نتایج این بررسی را نهایی کردیم به طور مشخص و محکم با چالش ایران رو به رو خواهیم شد.»
او افزود: «نظر ما این است که باید به ایران در مورد تهدیداتش در همه عرصهها - در منطقه و دنیا - به طور جامع نگاه کرد. توافق هستهای فقط یک عامل است.»
رکس تیلرسون سه شنبه گفته بود که کنگره را از قصد دولت برای بازنگری در اینکه آیا رفع تحریمهای ایران براساس توافق اتمی (برجام) در راستای تامین امنیت ملی آمریکا بوده است یا نه آگاه کرده است.
کاخ سفید روز چهارشنبه گفت که از «تاثیر بالقوه منفی» بازنگری در تعلیق تحریمهای ایران آگاه است.
شان اسپایسر در کنفرانس خبری روز چهارشنبه در کاخ سفید به این سوال خبرنگاران پاسخ میداد که آیا دولت ترامپ قصد خروج از توافق اتمی با ایران (برجام) را دارد یا نه.
او گفت که دستگاههای دولتی ظرف ۹۰ روز توصیههای خود را در مورد تعلیق تحریمهای ایران اعلام خواهند کرد.
آقای اسپایسر در پاسخ به این سوال که آیا کاخ سفید نگران است تحریمهای شدیدتر علیه ایران انگیزهای برای نقض برجام خواهد شد گفت: «ما از همه پیامدهای بالقوه منفی که این اقدام میتواند داشته باشد آگاهیم.»
او همچنین گفت آقای ترامپ به این دلیل دستور بازنگری در تعلیق تحریمها را داده چون نگران «فریبکاری» ایران است: «اگر نگران نبود و اگر فکر میکرد که همه چیز به خوبی پیش میرود اجازه میداد روال فعلی ادامه یابد.»
»بخشی از این بازبینی ... این است که معلوم شود آیا ایران به تعهداتش براساس توافق عمل میکند و در مورد گامهای بعدی به رئیس جمهور توصیه کند.»
وزارت خارجه آمریکا در بیانیهای که سه شنبه منتشر کرد نوشت که پال رایان رئیس مجلس نمایندگان را از این ارزیابی آگاه کرده که ایران تا روز ۱۸ آوریل به تعهدات خود براساس برجام عمل کرده.
شورای ملی ایرانیان آمریکا، نایاک، در بیانیهای از ارزیابی دولت ترامپ دایر بر پایبندی ایران به تعهداتش براساس برجام استقبال کرد. تریتا پارسی رئیس این شورا از دولت آمریکا خواست معافیتهای ایران را تمدید کند.
***
تحلیل باربارا پلت، خبرنگار بی بی سی در وزارت خارجه آمریکا
دولت ترامپ علیرغم اعلام بررسی جامع سیاست ایران، توافق اتمی را دور نینداخته است.
اما چیزی نمانده بود رکس تیلرسون بگوید که این توافق ارزش حفظ کردن ندارد، هرچند مجبور شد اذعان کند که توافق کار میکند.
او در اظهاراتی شفاهی فقط از رفتار بد ایران حرف زد و آن را به آینده این توافق گره زد - پیامی که به گوش کنگره خوش میآید و احتمالا آقای تیلرسون هنگام این اظهارات کنگره را مد نظر داشته است.
باراک اوباما رئیس جمهور سابق آمریکا با همه این اتهامات موافق بود: اینکه ایران حامی دولتی تروریسم است، از گروههای نائب که منافع آمریکا را در منطقه تضعیف میکنند حمایت میکند، اینکه با اسرائیل دشمنی میکند و آزمایش موشکهای بالستیک آن ممنوعیتهای شورای امنیت سازمان ملل را به چالش میگیرد.
اما آقای اوباما حساب آن مسائل را از توافق اتمی جدا میکرد، توافقی که بدون چنین تمرکز محدودی بر برنامه اتمی ممکن نمیشد.
آقای تیلرسون اما این را یک رویکرد غلط خواند و گفت که در بررسی کنونی همه تهدیدهایی که از ایران نشات میگیرد در نظر گرفته خواهد شد.