ایرنا- ۱۳ فروردین که در تقویم ایرانی روز ملی طبیعت نامگذاری شده، به واسطه برخی رفتارها به عذابی برای طبیعت بدل شده و در این روز فشار و بدرفتاری با محیط زیست و هرآنچه در آن است چند برابر میشود؛ امسال بیاییم به طبیعت و هر آنچه در آن است اجازه نفس کشیدن بدهیم.
بستن طناب به شاخهها برای تاب خوردن، شکستن شاخهها برای تهیه کباب، دویدن در طبیعت و له کردن انواع حشرات و گیاهان زیر پا، کندن تنه درختان به بهانه نوشتن یادگاری روی آن و در نهایت به جا ماندن تلی از پسماندهای غذایی، ظروف پلاستیکی، شاخههای شکسته و تنه نیم سوخته درختان، صحنههایی آشنا در سیزدهم فروردین و ردپایی است که در پایان روز طبیعت از طبیعت گردی انسان به جای میماند.
فروردین، ماه زادآوری حیات وحش و موسم شکوفایی انواع گل و گیاه است اما ما انسانها بدون فکر و رعایت حتی کمترین اصول زیست محیطی به جان این زیبایی میافتیم؛ در حالی که بنا بر تاکید کارشناسان، وقتی وارد طبیعت میشویم باید با کمترین آثار به جا مانده از خود از آن خارج شویم و به عبارت بهتر، ردپایی هم نباید برجا بماند.
سیزدهم فروردین برای ما روز شادی، خوشحالی و دور هم جمع شدن است اما این همه نباید برای طبیعت بدشانسی و مصیبت به همراه داشته باشد.
در آموزههای دین مبین اسلام احترام به طبیعت بسیار مورد تاکید است و به فرموده پیامبر گرامی(ص)، ’ شکستن شاخه درختان مانند شکستن بال فرشتگان است’ اما تا چه اندازه به این مهم توجه داریم و با رعایت ملاحظات زیست محیطی وارد طبیعت میشویم؟
* برپایی کمپهای حفاظت از محیط زیست
محمد درویش مدیر کل دفتر مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت محیط زیست به خبرنگار علمی ایرنا گفت: چند سالی است که آسیب به طبیعت و هر آنچه در آن است در ایام نوروز و روز سیزده به در به معضل و نگرانی برای دوستداران محیط زیست بدل شده است.
وی افزود: در چند سال اخیر تشکلهای مردم نهاد زیست محیطی در این زمینه تجربه خوبی داشتند و دستاوردهای فعالیتهای آنها در برخی استانها کاملا قابل لمس بود به ویژه در استانهای فارس، چهارمحال و بختیاری، قزوین، بخشهایی از استانهای سمنان، مازندران، گیلان، گلستان و خراسان رضوی شاهد برپایی کمپهایی برای حفاظت از محیط زیست به ویژه در روز طبیعت بودیم.
وی ادامه داد: این افراد به صورت داوطلبانه کیسههایی در اختیار گردشگران قرار میدهند و از آنها میخواهند زبالههای خود را در این کیسهها ریخته و در ازای تحویل آن جایزه دریافت کنند.
درویش اظهار کرد: این افراد با رایزنی با خیرین و صاحبان صنایع دوستدار محیط زیست جوایزی را برای افرادی که نسبت به حفظ محیط زیست کوشا هستند، تهیه و به آنها اعطا میکنند و تجربه نشان داد این حرکت بسیار موفقیت آمیز بوده است.
* تهیه کمپوست از سبزههای عید
وی به معضل سبزهها در روز سیزده بدر اشاره کرد و گفت: انداختن سبزه در آب روان یکی از سنتهای این روز است اما باید بدانیم که این روش موجب ایجاد مشکلات زیست محیطی و مسدود شدن مسیر آبراههها میشود بنابراین سمنها با شهرداری وارد مذاکره میشوند تا جایی را برای دپوی سبزهها در نظر بگیرند تا سپس به کمپوست یا غذا برای دام تبدیل شوند.
مدیر کل دفتر مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت محیط زیست افزود: این فعالیتها با وقت و قدرت بیشتری در حال برنامه ریزی و انجام است.
* سین هشتم در جنوب کشور
وی گفت: همچنین گروههایی از تشکلهای مردم نهاد در قالب سین هشتم در جنوب کشور در استانهای خوزستان، بوشهر، هرمزگان و بخشهای جنوبی سیستان و بلوچستان تلاش کردهاند تا پاکی سواحل را به مراسم نوروزی اضافه کنند که بر این اساس نهضت بزرگی راه انداختند تا تمام زبالهها در سواحل خلیج فارس جمع آوری شود.
درویش افزود: اجرای این کار را چند سالی است در قالب طرح ’ مسیر سبز، ساحل پاک’ در استانهای شمالی کشور شاهد هستیم که امیدواریم امسال نیز اجرای آن با قدرت و قوت بیشتری توسط استانداریها حمایت شود.
* سرعت مطمئنه را رعایت کنیم
وی به برخورد خودروها با حیات وحش در روزهای نوروز و سیزده بدر اشاره کرد و گفت: یکی از مهمترین توصیهها به هموطنان این است که در سفرهای نوروزی سرعت مطمئنه را رعایت کنند زیرا بیشترین آمار تلفات حیات وحش به واسطه پرحج بودن تردد خودروها، در این روزها اتفاق میافتد.
درویش تاکید کرد: حیوانات متوجه نوروز و تعطیلات نیستند این ما هستیم که متوجه هستیم بنابراین اگر سرعت را کم کنیم، میتوانیم ضمن لذت بردن از طبیعت ، خسارات ناخوشایند ناشی از تصادفات و آمار مرگ و میر را هم کم کنیم و علاوه بر آن، طبیعت نفس میکشد.
* کپسولهای سفری همراه داشته باشید
وی گفت: همچنین برخی گردشگران بدون ملاحظات زیست محیطی بساط سفر خود را در طبیعت پهن میکنند که این موضوع خسارات زیادی به طبیعت وارد میکند از این رو چند سالی است در برخی نقاط پرتردد مانند پارک ملی گلستان مکانهایی برای نشستن گردشگران در نظر گرفته شده است.
مدیر کل دفتر مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت محیط زیست اظهار کرد: برخی از گردشگران بدون خاموش کردن آتشی که برای تهیه غذا یا چای برپا کرده اند، محل را رها میکنند و این مساله موجب بروز آتش سوزی میشود که باید نسبت به این مساله هوشیار باشند.
وی گفت: افراد سیگاری هم باید مواظب باشند ته سیگار را در طبیعت رها نکنند چون علاوه بر اینکه میتواند به اشتباه غذای دام و پرندگان شود و آنها را مسموم و در نهایت وارد چرخه غذایی انسانها شود؛ باعث بروز آتش سوزی میشود که در برخی موارد خسارات جبران ناپذیری به همراه دارد.
مدیر کل دفتر مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت محیط زیست همچنین تاکید کرد: گردشگران در کمپهای خود از چوبهای موجود در منطقه استفاده نکنند بلکه با خود کپسولهای سفری بیاورند و تلاش کنیم این فرهنگ را ترویج دهیم تا از این طریق طبیعت اجازه نفس کشیدن پیدا کند.
* در روز طبیعت به فکر طبیعت باشیم
همچنین اسماعیل کهرم مشاور رییس سازمان حفاظت محیط زیست دراین باره از مردم خواست در روز سیزده بدر به فکر محیط زیست باشند و با رعایت اصول اخلاق زیست محیطی وارد طبیعت شوند.
وی در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا افزود: دید و بازدید نوروز سنت حسنهای است که از نیاکان ما به ارث رسیده است و روز ۱۳ فروردین نیز برای گشت و گذار به طبیعت میرویم که به نظر میرسد چند سالی است این روز به یک بدشانسی برای طبیعت تبدیل شده است.
این پرنده شناس اظهار کرد: بهار فصل زادآوری و بیدار شدن طبیعت است اما ما انسانها با خودخواهی اجازه نفس کشیدن به آن را نمیدهیم و شکستن شاخهها، آتش زدن تنه درختان، حک کردن اشکالی همچون قلب و حروف نام خود بر تنه درختان را حق خود میدانیم.
وی گفت: از سوی دیگر زباله مشکل دیگری است که بعد از به پایان رسیدن روز به اصطلاح طبیعت تا چشم کار میکند دیده میشود، ریختن زباله در طبیعت به معضلی تبدیل شده که نیاز به چاره اندیشی اساسی دارد، البته سازمان محیط زیست کارهایی انجام داده اما نقش مردم در این میان بسیار حایز اهمیت است.