مهدی نوربخش
منبع: کانال تلگرامی راهبرد
در سياست آمريکا، ارزيابى صد روز اول رياست رييس جمهور تازه کشور بسيار مهم است. در اين صد روز اول، يک رييس جمهور میتواند جهت سياسى، تقدم در برنامهها، چگونگى برخورد با کنگره و وسايل ارتباط جمعی و اصولا برداشت خود را از سياست در سطح کلان کشور نشان دهد.
ترامپ بيش از دوماه است که به کاخ سفيد وارد شده؛ اما مرتبا در سياستهای خود با ناکامی روبرو می شود.
ميزان مقبوليت ترامپ به سی و شش درصد رسيده است. اين ميزان مقبوليت پایین در تاريخ امريکا بیسابقه است. به غير از آنکه ترامپ به لحاظ شخصی از مشروعيت کافی براى تصدی اين مقام در سياست امريکا در بين اکثريت مردم برخوردار نيست، اما پنج شاخص به شکست او در سياستهايش در بيش از دو ماه گذشته کمک کرده است.
اول، ترامپ شخصيتى مستبد و پوپوليست است. اين نوع کنش در سياست امريکا در طول تاريخ اين کشور از حمايت اقليت مردم برخوردار بوده است. سه شخصيت نامدار پوپوليست در دهههاى پنجاه و شصت، بری کلدواتر، جورج والاس و مک کارتی هر سه نهايتا در صحنه سياست آمريکا شکست خوردند.
در دموکراسی آمريکا، استبداد و پوپوليسم به ندرت توانسته است براى خود راهی باز کند و صحنه سياست کشور را براى زمانی طولانى به خود اختصاص دهد.
دوم، شائبه همکارى پوتين و ترامپ در انتخابات و قویتر شدن اين شائبه، همراه با تاييد تحقيقات اوليه بر روی اين همکارى، مشروعيت دولت ترامپ را به چالش کشيده است.
اما سه شاخص مهم ديگر يکى وسايل ارتباط جمعی آزاد، ديگرى استقلال قوه قضاييه از سياست و حکومت اين کشور و ديگرى قدرت بسيج مردمی در آمريکا و کشورهاى دموکراتیک هستند. در کشورهاى دموکراتیک، آزادى مطبوعات و وسايل ارتباط جمعی حافظ نظام و يکى از ارکان استوار براى سهيم کردن مردم در پروسه دموکراسی هستند.
مطبوعات مستقل و آزاد، شهروندان يک کشور دموکراتیک را مرتبا از سياستهاى جاری کشور مطلع و رهبران سياسى را برای اتخاذ تصميمات نادرست به چالش میکشند. دو کانال معروف تلویزيونی CNN و MSNBC همراه با صدها کانال مربوط به آنها و غيره مرتبا دولت ترامپ را به چالش میکشند.
در بين روزنامهها، نيويورک تايمز، واشنگتن پست، لسآنجلس تايمز، نيويورکر، آتلانتیک و غيره بطور وسيعى به برنامه و سياستهای ترامپ میپردازند.
چهارم، استقلال قوه قضاييه و غيرسیاسی بودن آن است. زمانی که ترامپ فرمان اوليه منع مهاجرت مسلمانان را به آمريکا صادر کرد، دوازده قاضى فدرال آمريکا، او و فرمان او را به چالش کشيدند.
بار دوم، دو قاضى فدرال امريکا در مرحله اول فرمان منع مهاجرت، او را به چالش کشيدند. اتکای رای اين قضات بر قانون عدم تبعيض بر ضد ديانت يک اقليت، مسلمانان، استوار بود.
پنجم، در کشورهاى دموکراتیک بهخاطر دسترسى آزاد به اطلاعات، مردم به زودى بسيج میشوند. بسيج مردمی در به چالش کشيدن طرح سلامت ترامپ و محافظهکاران مجلس امريکا، اجازه نداد تا اکثر نمايندگان از طرح او حمايت کنند و به آن رای مثبت دهند.
دموکراسی راهکارهای خود را براى حفظ نهادهای سياسی يک کشور دموکراتيک دارد.
دولتهای استبدادی از دسترسی به منابع اطلاعات آزاد و داشتن یک قوه قضاييه آزاد جلوگيرى به عمل میآورند؛ به خاطر اينکه اولی مردم را برای مشارکت فعال در سياست آماده میکند و دومی حافظ حقوق مردم در مقابل قدرت فائقه هر حکومتى است.
به همین خاطر، چنانچه مردم به منابع اطلاعاتی آزاد و مستقل دسترسى نداشته و قوه قضاييه مستقل و غيرسياسی نداشته باشند، ايجاد حکومتى دموکراتیک و مشارکت همگانی در سياست ميسر نخواهد شد.