ايران امروز

نشريه خبری سياسی الكترونيك

Iran Emrooz (iranian political online magazine)

iran-emrooz.net | Sun, 25.12.2016, 8:10
جنگ سرد جدید پوتین در راه است

روزنامه دنیای اقتصاد

«یانیس گریسونز» وقتی اتهام هک کردن انتخابات آمریکا از سوی روس‌ها را می‌شنود چندان متعجب نمی‌شود. او می‌گوید: «آنچه شما پیش از انتخابات دیدید و شنیدید ما سال‌ها است می‌بینیم.» گریسونز که یک مقام ارشد در وزارت دفاع لتونی است به سی‌ان‌ان می‌گوید: «آنها ۲۵ سال است که ما را بیدار و هشیار نگه داشته‌اند. ما با تبلیغات روس‌ها، جنگ روانی آنها و حتی جنگ اطلاعاتی شان به‌صورت روزمره مواجهیم.»

لتونی نیم قرن پیش در اختیار کرملین بود. ظاهرا مقام‌های روسی این اخبار را به‌صورت غیرمستقیم تایید می‌کنند. وقتی با ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه این مساله را در میان می‌گذاریم، به ما می‌گوید: «چرا مقام‌های لتونی این را از کانال‌های مناسب به ما نمی‌گویند؟»

امسال، لتونی استقلال خود را پس از فروپاشی شوروی در سال ۱۹۹۱ در حالی جشن گرفت که با وجود اینکه عضو اتحادیه اروپا و ناتو است اما هنوز از تهدید روسیه در امان نیست. سرهنگ ایلمارس لجینز، یکی از اعضای ارشد نیروهای مسلح لتونی، می‌گوید روسیه بزرگ‌ترین تهدید برای ماست. او می‌گوید: «همسایه شرقی ما نشان داده که قوانین بین‌الملل و معاهدات را نادیده می‌گیرد. بنابراین، باید این موضوع را در برنامه‌ریزی‌های نظامی‌مان لحاظ کنیم.»

ترامپ وارد می‌شود

پس از الحاق کریمه به روسیه در سال ۲۰۱۴ و حضور نظامی چشمگیر آمریکا در منطقه، تنش در شرق اروپا بالا گرفته است. انتخاب دونالد ترامپ باعث شده کشورهای بالتیک شامل استونی، لتونی و لیتوانی (که به‌شدت به حمایت‌های آمریکا اتکا داشتند) دچار ابهام و سردرگمی‌های شدید شوند.

وقتی ترامپ در سخنان انتخاباتی خود اعلام کرد که دیگر از متحدان ناتو (از جمله کشورهای بالتیک در برابر تجاوز روسیه) حمایتی نخواهد کرد بذر نگرانی در منطقه کاشته شد. او گفته بود «آنها هم باید به وظیفه خود عمل کنند.» این سخنان با تمجید آشکار از پوتین باعث شد بسیاری از کشورهای اروپایی نگران شوند و احساس کنند که «جنگ سرد جدیدی با پوتین در راه است.»

ظاهرا کشورهای بالتیک رویکرد «صبر و انتظار» در پیش گرفته‌اند. آنها تاکید می‌کنند که هزینه‌های نظامی خود برای چند سال آینده را افزایش داده‌اند در عین حال، به یاد آمریکا می‌آورند که برای کمک به نیروهای آمریکایی نیروهایی به عراق و افغانستان اعزام کرده‌اند. میخاییل ساکاشویلی، رئیس‌جمهوری سابق گرجستان که در سال ۲۰۰۸ با روسیه وارد جنگ شد و بازنده بزرگ لقب گرفت، پیش‌بینی می‌کند که چند ماه آینده ماه‌های به شدت پر تنش خواهد بود.

او از کی یف به سی‌ان‌ان می‌گوید: «کشورهای بالتیک بسیار آسیب‌پذیر هستند. شاهدیم که قدرت نظامی این کشورها (لتونی، لیتوانی و استونی) با قدرت نظامی روسیه توان رویارویی ندارد. مشکل این است: کشورهای اروپایی بعید است به یاری آنها بیایند.» او در اوکراین اکنون حزبی جدید شکل داده است.

در لاک دفاعی

در یک منطقه برفی در لتونی، توپ‌ها، گلوله‌هایی را به اهداف دوردست پرتاب می‌کنند. دو هلی‌کوپتر بلک‌هاوک (Blackhawk) به زمین می‌نشینند و سربازانی از تیپ هوابرد ۱۷۳ ارتش ایالات‌متحده از آن پیاده شده و راکتی را شلیک می‌کنند که به ریسمانی آمیخته با مواد انفجاری وصل است. این راکت منفجر می‌شود تا به سربازان نشان دهد که چگونه در یک جنگ واقعی مسیری مین‌گذاری شده را منفجر کنند.

نیروهای آمریکایی در کنار ارتش لتونی و مجموعه‌ای از نیروها از اسلوونی در حال انجام مانورهای نظامی مشترکی هستند که «راه‌حل آتلانتیک» نامیده می‌شود. کلنل گریگوری آندرسون که با همتای خود کلنل لنجینز وضعیت را رصد می‌کند، می‌گوید: «اصل این مانور در پاسخ به فعالیت روسیه در سال ۲۰۱۴ بود.»

اشاره او به ضمیمه کردن کریمه به خاک روسیه بود. نیروهای روسی برای گیج کردن و در نهایت بیرون راندن سربازان اوکراینی از منطقه «مردان کوچک سبز رنگ» را به‌کار گرفتند که نیروهای کارآمد، آموزش دیده و منظم روسی بودند که اونیفورم‌هایی بدون نشانه یا پرچم به تن می‌کردند تا هویت کشورشان ناشناخته بماند.

این عملیات پیچیده هشداری بود نسبت به توانمندی جدید و پیچیدگی ارتش روسیه. اتحادیه اروپا اکنون گرفتار مشکلات داخلی خود است. این اتحادیه دیگر توانی برای پرداختن به مشکلات امنیتی کشورهای اروپایی دور دست ندارد. شاید برای خلاص شدن از گرفتاری‌ها، اتحادیه اروپا بدش نیاید که برخی کشورهای کوچک اروپای شرقی از آن جدا شوند.

در جست‌وجوی دشمن بالقوه

فرماندهان نظامی لتونی می‌گویند اگر روزی وارد نبرد با روسیه شویم، نیروهای ما فقط نقش «سرعت‌گیر» در برابر پیشروی نیروهای روسیه خواهند داشت. گریسونز می‌افزاید: «در این صورت، حضور نیروهای آمریکایی برای بازداشتن روسیه یا جلوگیری از درگیری مهم خواهد بود.»

مقام‌های لاتویا می‌گویند روسیه دو ارتش جداگانه ۲۰۰ هزار نفری در مرزهای خود با اروپا تشکیل داده است. ۵ سال پیش هم روسیه یک پایگاه هلیکوپتری با مجموعه‌ای از جنگنده‌ها در مرز با لتونی تاسیس و مستقر کرد.

لتونی خط مقدم اتحادیه اروپاست. این کشور کوچک ۲ میلیون نفری تنها دارای ۵ هزار نیروی رزمی حرفه‌ای است و بدیهی است که این تعداد در برابر ارتش روسیه سنگ ریزه‌ای بیش نیست. کشورهای بالتیک به ماده ۵ ناتو دلخوش هستند که حمله به یک کشور عضو ناتو، حمله به تمامی اعضاست. بنابراین، آنها قصد دارند توانمندی خود را افزایش دهند تا یک «سرعت‌گیر مهم» در برابر دشمن روسی باشند.

دروازه‌های روسیه به اروپا

کالنینگراد، یک استان دوردست روسی است که جدا از سرزمین مادری افتاده است. به گزارش سی‌ان‌ان، کالینینگراد بخشی جدا از خاک اصلی روسیه است که در میان لهستان و لیتوانی در ساحل دریای بالتیک قرار دارد. این منطقه که ۳۰۰ کیلومتر با خاک روسیه فاصله دارد پس از جنگ جهانی دوم از آلمان گرفته شد. دهه‌ها بود که کالینینگراد به شدت «نظامی شده» بود و در واقع، نزدیک به خط مقدم دشمن قرار داشت. این منطقه بار دیگر در پاییز گذشته بر سر زبان‌ها افتاد یعنی زمانی که روس‌ها اعلام کردند که موشک اسکندر را در این منطقه نصب خواهند کرد. سرگئی لاوروف در مصاحبه با سی‌ان‌ان اعلام کرد که این حق روسیه است که در قلمرو سرزمینی خود تسلیحات مورد نیاز را به‌کار گیرد. او گفت: «اینجا قلمرو آمریکا نیست. آنها ناتو را به بیخ گوش ما رسانده‌اند.»

این منطقه ترکیبی از میراث آلمانی- روسی را در خود دارد. نام آلمانی اش «کونیگزبرگ» است که معماری قدیمی آلمانی همراه با آپارتمان‌های بتونی و سیمانی روسی توجه را به خود جلب می‌کند. کنستانتین اسمرنوف، سرهنگ سابق بازنشسته در نیروی دریایی شوروی که اکنون به‌عنوان یک مشاور املاک فعالیت می‌کند، می‌گوید: «با دولت بعدی آمریکا امیدواریم اوضاع بهبود یابد. تقابل برای هیچ کس خوب نیست.»

برخی روس‌ها که در این منطقه ساکن هستند می‌گویند به کشورهای لهستان و لیتوانی دسترسی آسان‌تری دارند. آنها می‌توانند کالاها و مواد غذایی‌ای را بخرند که در روسیه غیرقانونی یا ممنوع است. تحریم‌های غرب کارگر شده است.

«ایگور پلشکوف»، تاجری که منتقد کرملین بوده و خود را تنها عضو منتخب شورای شهر کالینینگراد می‌نامد، می‌گوید: «ما بار دیگر به روزهای قاچاق پنیر و سوسیس از خارج وارد شده‌ایم.»

بخش‌های مرزی روسیه با اروپا اکنون به شدت آرایش نظامی به خود گرفته است. کشتی‌های جنگی روسی در دریای بالتیک به حرکت درآمده‌اند و گاهی مرزها و حریم دریایی را می‌شکنند گویی به‌دنبال «مبارز» هستند تا خودی نشان دهند. روسیه اکنون پشت دروازه‌های اروپا ارتشی ۴۰۰ هزار نفره را بسیج کرده و با استقرار نیروهای رزمی، هلی‌کوپترها و جنگنده‌ها و کشتی‌ها و با مانور قدرت می‌خواهد نشان دهد که در صورت فشار بیشتر اروپا ممکن است اتفاقی که بر سر اوکراین و کریمه افتاد بر سر شرق اروپا و کشورهای بالتیک هم بیفتد.