ايران امروز

نشريه خبری سياسی الكترونيك

Iran Emrooz (iranian political online magazine)

iran-emrooz.net | Sun, 06.11.2016, 19:47
چرا دلواپسان ایران، ترامپ را ترجیح می‌دهند؟

مهرداد خدیر / عصر ایران

با اینکه معمولا در ایران گفته می‌شود نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا تفاوت چندانی برای ما ندارد اما واقعیت این است که هم موضوع «ایران» یکی از مباحث همیشه مطرح در رقابت‌ها و مناظره‌های انتخاباتی در آمریکا بوده و هم در ایران انتخابات آمریکا رصد می‌شود.

همواره این باور وجود داشته که با انتخاب نامزد جمهوری‌خواهان، احتمال درگیری نظامی فزونی می‌گیرد و در صورت پیروزی کاندیدای دموکرات، حساسیت‌های حقوق بشری افزایش می‌یابد.

انتخابات پیش رو که ۷۲ ساعت دیگر برگزار می‌شود البته متفاوت‌ترین انتخابات آمریکا در دهه‌های اخیر و شاید در تاریخ این کشور باشد زیرا پدیده‌ای به نام  «دونالد ترامپ» معادلات را بر هم زده و عقاید او شاید در قالب واژه «جمهوری‌خواه» هم نگنجد؛ کما اینکه شماری از چهره‌های مشهور این حزب از او تبری جسته‌اند.

به همین خاطر دیگر مانند گذشته گفته نمی‌شود هر یک سر کار بیایند تفاوت ندارد چون واقعا ترامپ و کلینتون می‌توانند دو شیوه کاملا جدا را به اجرا بگذارند و ریاست جمهوری هر یک مفهوم خاص خود را دارد.

هر چند گرایش‌ها و محافل سیاسی به صورت صریح ابراز نمی‌کنند که ترامپ را ترجیح می‌دهند یا هیلاری کلینتون را اما گزاف نیست اگر گفته شود دلواپسان ایرانی یا دست‌کم لایه‌های افراطی‌تر، ترامپ را ترجیح می‌دهند.

این گزاره البته به معنی علاقه به شخص او یا آرای او نیست کما اینکه در پاره‌ای نوشته‌ها با الفاظی چون فاسد یا دیوانه از او یاد کرده یا حتی حضور او را با هدف ایجاد انگیزه برای رأی به هیلاری دانسته‌اند بلکه ترجیح به این معنی که ریاست جمهوری او چهره واقعی‌تری از آمریکا به نمایش می‌گذارد و بی‌نقاب است.
           
این باور در ایران البته منحصر به دلواپسان نیست. برخی از دیپلمات‌ها با گرایش اصلاح‌طلبانه نیز معتقدند در موقعیت کنونی اگر ترامپ انتخاب شود موقعیت ایران در منطقه تقویت می‌شود چرا که او عربستان سعودی را شریک قابل اطمینانی برای ایالات متحده نمی‌داند.

در چرایی این ترجیح، موارد زیر را می‌توان مطرح کرد:

۱- ترامپ پیش از این گفته بود توافق هسته‌ای با ایران نفعی برای آمریکا نداشته و چنانچه رئیس‌جمهور شود آن را کنار می‌گذارد. این اتفاق برای مخالفان برجام در ایران ایده‌آل است چون نقض به دست آمریکایی‌ها صورت‌ پذیرفته و دست ایران را هم باز می‌گذارد. البته بسیار بعید است که حتی با ریاست جمهوری ترامپ نیز این اتفاق بیفتد چون یک طرف برجام یا برنامه جامع اقدام مشترک ایران و طرف دیگر آن نه یک کشور که ۶ کشور است و در این صورت آمریکا باید پاسخگوی متحدان و رقبای خود باشد. مهم‌تر اینکه موضوع برجام در قالب قطعنامه سازمان ملل هم به تصویب رسیده است اما به هر حال مواضع ضد برجام ترامپ می‌تواند به کار نابرجامیان بیاید و در انتخابات ریاست جمهوری بهار ۹۶ از آن بهره ببرند.

۲- در صورت حضور ترامپ در کاخ سفید، «مرگ بر آمریکا» و احساسات ضد آمریکایی موجه‌تر به نظر می‌رسد و این بازار را رونق می‌دهد و ترانه‌ها یا سرودهای تازه‌ای با صدای حامد زمانی از تلویزیون پخش می‌شود.

۳- چنانکه گفته شد، رقابت اصلی ایران در منطقه که در حال حاضر به تخاصم کشیده شده با عربستان سعودی است در حالی که ترامپ علاقه چندانی به عربستان ندارد. هیلاری اما به سعودی‌ها به چشم یک متحد مهم نگاه می‌کند.

۴- محافظه‌کاران در همه جای دنیا چند ویژگی مشترک دارند و یکی هم این است که سیاست و اجتماع را جای زنان نمی‌دانند. حتی اگر رقیب خانم هیلاری مرد دیگری به جز ترامپ بود نیز چه بسا او ترجیح داده می‌شد. انتخاب هیلاری کلینتون به عنوان اولین رئیس‌جمهوری تاریخ ایالات متحده سبب می‌شود رهبران سه قدرت سیاسی و اقتصادی دنیا زن باشند. به این ترتیب در رأس هرم اجرایی و اقتصادی آمریکا نیز مانند آلمان و بریتانیا یک زن قرار می‌گیرد و توجیهات قبلی برای مخالفت با نقش‌آفرینی سیاسی و اجتماعی زنان رنگ می‌بازد.

۵- ترامپ نشان داده اهل معامله است. او بیش از آنکه سیاست‌مدار باشد بازرگان و کارآفرین است واصطلاحا اهل دو دو تا چهارتا. در همین مدت هم بسیاری از مواضع خود را تغییر داده و چرا در قبال ایران چنین نکند؟ پیش‌تر نیز جمهوری‌خواهانی مانند رونالد ریگان و جرج بوش پدر در دوران ریاست جمهوری تمایل خود را به معامله با ایران نشان داده بودند که مشهور ترین نمونه مربوط به ۳۰ سال قبل و اعزام روبرت مک فارلین با کلت و کیک بود.

۶- برخی در ایران بر این باورند که داعش ساخته و پرداخته وزارت خارجه آمریکا در دوران وزارت هیلاری است و با این حساب در صورت انتخاب ترامپ احتمال نابودی داعش بیشتر است.

۷- شعارها یا باورهای حقوق بشری دموکرات‌ها نیز به کام دلواپسان خوش نمی‌نشیند. از این منظر ترامپ که چندان ادعای حقوق بشری ندارد نزد کسانی که به داعیه‌های حقوق بشری با دیده تردید می‌نگرند مطلوب‌تر است.

۸- ترامپ در برخی خصوصیات به پوتین رئیس‌جمهوری فدراسیون روسیه شبیه است. از این منظر هم کسانی که شیوه پوتین را می‌پسندند ترامپ را ترجیح می‌دهند.

۹- دنیا با ترامپ پوپولیستی‌تر به نظر می‌رسد. دلواپسانی که از این نوع سیاست‌ورزی حمایت می‌کنند، با انتخاب ترامپ می‌توانند بگویند که در آمریکا نیز شیوه‌های حزبی و کلاسیک به بُن‌بست رسیده است.

۱۰- سر انجام اینکه دلواپسان ایرانی به رفتارهای هیجانی بیشتر بها می‌دهند تا کنش‌های عقلانی. با این نگاه ترامپ می‌تواند موج تازه‌ای از هیجان را به عرصه سیاست در سطح جهان تزریق کند که به کار همه کسانی می‌آید که سیاست را با هیجان و احساسات و شعار بیشتر دوست می‌دارند تا منطق و گفت و گو.