واکنش شماری از ایرانی‌ها به عذرخواهی سعید مرتضوی
واکنش شماری از ایرانی‌ها در شبکه توییتر به عذرخواهی سعید مرتضوی از خانواده جانباختگان کهریزک
پوریا: «نمردیم و دیدیم که از جانباختگان ۸۸ به عنوان شهید یاد شد.»
رضا حقیقت‌نژاد: مرتضوی با اعلام شرمندگی، کهریزک را اینطور توصیف کرده: واقعه خونبار تیرماه ۸۸، فاجعه، جنایت و حادثه هولناک. این خودش کیفرخواست محکمی است.
دان ایمان: «عذرخواهی مرتضوی هم یجور بازی با احساسات مردمه وگرنه مرتضوی نتنها از اون اتفاق متاسف نیست که خیلیم هم احساس رضایت میکنه و جزو افتخارتش میدونه»
امیر: «نامه عذرخواهی سعید مرتضوی مقدمه تخفیف در رای دادگاهه»
یغما فشخمی: «عذرخواهی مرتضوی همونقدر مضحکه که طلب ببخش پینوشه! از وقتی نامه رو خوندم همش زهرا کاظمی جلو چشمامه»
دان ایمان: «یکی مرتضوی از اتفاقای ۸۸ متاسفه یکی هم پورمحمدی و رفقاش از اعدام‌های دهه شصت.»
کنفورمیست: «عذرخواهی یه هفته بعد، یه ماه بعد، یه سال بعد! این عذرخواهی جز تازه‌کردن داغ خانواده‌هاشون و مردم دردی دوا نمی‌کنه.»
مسعود کاظمی: «عذرخواهی مرتضوی ازجنایات #کهریزک از سر پشیمانی وندامت نیست. علت را در پرونده‌های سنگین چپاول و اختلاس دادستان سابق بجویید. معامله‌ای در میان است»
حامد تبار: «حالا بعید نیست شهرداری به مرتضوی به خاطر عذرخواهی که کرد یه آپارتمان با تخفیف ۵۰ درصد بده»
ابوریحان درونی: «گیریم روح الامینی رو شهید خطاب کردی تکلیف نداآقاسلطان و بقیه چی میشه؟ حتی معلوم نشد کی مقصره»
محسن بختیار: «عذرخواهی که سهله، مرتضوی آنقدر وقیح هست که حتی نامه بنویسه و خواستار برخورد شدید دستگاه قضایی با عاملان فاجعه کهریزک بشه»
امیر: «مرتضوی گفته امیدوارم دیگه شاهد این حوادث تلخ نباشیم. داداش شما و تمام عوامل دستور دهنده برین زندان احتمال وقوعش کاهش پیدا میکنه»
اوپیوم: «میتونید مرتضوی باشید چند نفر رو بکشید در نهایت به ۲۰۰ هزارتومن و یه عذرخواهی محکوم شید... یا ۱۷ ساله باشید و سهوا کسی رو بکشید و اعدام شید»
فاطمه بیک‌پور: «اگر عذرخواهی ۵ نفر تو تاریخ پذیرفته نشه، یکیش قطعا سعید مرتضوی هست. قبلا میگفت دادگاه کهریزک صلاحیت نداره، موقع قتلها مرخصی بوده.»
بابک: «حالا که آقای مرتضوی عذرخواهی کردن، کاش هرچه زودتر اون ۲۰۰ تومنم بهشون ببخشن که ملت مدیونشون نباشن.»
آبادان کابین ۲: «حالا ۴ روز دیگه مرتضوی یه فیلم تبلیغاتی میسازه که توش یه جوونه بهش فحش میده اونم یه قیافه‌ی ناراحت به خودش میگیره و میگه میفهم‌متون و رای میاره»
روشنک: «بعضی وقتا عذرخواهی نه تنها مشکل رو حل نمی‌کنه، بلکه نمک رو زخم می‌پاشه.»
وکیل مدافع: «علت مرگ شکنجه مگه نبود؟ پس چرا عمد نیست؟ چطور بچه ۱۵ساله دعواش بشه یهویی یکیو هل بده بمیره، قتل عمده، ولی چندین روز شکنجه آدم بالغ عمد نیست؟»
صبا آذرپیک: «خون روی دست، با عذرخواهی پاک نمیشه خون روی دست شما به عنوان دادستان وقت، فقط کهریزک نبود. بالاخره بعد ۷ سال مننژیت شد شهادت!»
آق بهمن: «بعد از هفت سال فهمیدیم سعید مرتضوی بدون «هیچ تعمدی» اصرار داشته که کشته شدگان کهریزک از «مننژیت» مردن.»
امیر ابتهاج: «طرف عاقل بوده نشسته سبک سنگین کرده دیده چرا الکی دویست تومن دیگه بدم به دادگاه؟! یه عذرخواهی صوری می‌نویسم و تبرئه و تمام!»
اورانیوم: «ولی خدایی نامه مرتضوی کار جوانمردانه‌ای بود، بگیری بزنی بکشی دویست تومن پول بدی هفت سال بعد عذرخواهی کنی آدم یاد آقا تختی میوفته»
ایمان پاکنهاد: «چه زندگی‌ها که بعد از کهریزک ۸۸ به‌هم ریخت. می‌دونین تقریباً همه‌ی اونایی که تو کهریزک بازداشت بودن، مهاجرت کردن؟»
الهه خسروی: «بعد مگه فقط همون سه بچه بودند؟ زهرا کاظمی چی؟ اون همه آدمی که زنده از کهریزک اومدن بیرون ولی تا آخر عمر روزی هزار بار میمیرن چی؟»
علی هنری: «طلب بخششِ مرتضوی به معنی پذیرش نقشش در فاجعه است. حال حکم اوست که عزم حکومت درعدم تکرار فجایع مشابه و عیار عدالت قوه قضاییه را مشخص می‌کند.»
مومنی: «بدبیاری فرهنگی یعنی همین؛ وقتی فکر میکنی داره عذرخواهی کردن مقامات جامیفته، یهو مرتضوی ظاهر میشه؛ آرزو میکنی کاش اصلا این راهو یاد نگرفته بودن!»
حسین وی: «این عذرخواهی می‌تونه بزرگ‌ترین جنایت مرتضوی باشه. شنیع‌تر و ضدانسانی‌تر و خسارت‌بارتر از تمام جنایات قبلیش.»
دلنها: «ولی یه کسایی حتی اندازه همین مرتضوی هم شرف ندارن. هنوز کسایی هستن که از اون ظلم و تباهی دفاع میکنن.»
مریم عبدی: «لحظاتی پیش نامه مرتضوی زیرنویس شبکه خبر شد. خدمت و خیانت صداوسیما و بیشتر از آن»
حسودالسلطنه: «آخرم ورداشتن یه ورق کاغذ چسبوندن پشت شیشه که خودسر شده، اشتباه شده...باهاث ببخشید...آدم به دلش چطوری حالی کنه که اشتباه شده؟!»
یاسه چای: «مرتضوی اگه میومد صادقانه میگفت «من ریدم به سر مردم ایران» قابل تحمل تر ازین بود که بیاد بگه «ببخشید بابا، عمدی نبود.»»
مکتوب: «حالا مرتضوی از شدت ناراحتی داروی نظافت نخوره یه وقت»
وحید رسوخی: «من هرچی فکر می‌کنم نمی‌تونم باور کنم این رفتار رو. عذرخواهی بابت چی؟ بعد از ۷ سال که جوون مردم رفته زیر خاک؟ حالا برگشته بهشون میگه شهید؟»
ایمان پاکنهاد: «احمدی‌مقدم، ۱۳۹۲: مرتضوی اصرار داشت که این افراد دستگیر شده چاقو، قمه و زنجیر داشته‌اند و از همین حیث اراذل و اوباش محسوب می‌شوند.»
پرشین بانو: «محمد داوری و مهدی محمودیان، روزنامه‌نگاران پیگیر فاجعه کهریزک با حکم ۵ سال زندانی شدند و مهدی کروبی افشاگر کهریزک هنوز در حصر خانگی است.»
ناصرالدیش ناه: «یکی به خاوری بگه بره عذرخواهی کنه بگه ببخشید ۳۰۰ میلیارد بالاکشیدم پرونده ش حل شه برگرده ایران، بنده خدا چند ساله آواره ست توی کانادا»
ممد پوری: «لحن مرتضوی اینجوریه که الان انتظار داره خانواده کشته‌شده‌ها بگن این چه حرفیه آقای مرتضوی ما از شما عذر می‌خواهیم اسباب نارحتیتون فراهم شد!»
پرشین بانو: «مهدی محمودیان که نقش بسزایی در افشای جنایات و فجایع بازداشتگاه کهریزک داشت شهریور ۸۸ بازداشت شد و بعد از ۵ سال در شهریور ۹۳ آزاد شد.»
جوآد: «الان کی میدونه تو دل محمودیان چی میگذره؟ ۸۸ گفت تو کهریزک چی میگذره و تازه پارسال آزاد شد، قوه قضاییه ما اسلامی و عادله؟ هه»
حسین رونقی: «وقتی سال ۸۸ در بند۷ زندان اوین عباس بیگدلی فاجعه کهریزیک را به هیئت بازرسی نمایندگان مجلس توضیح میدهد قدرت‌الله علیخانی از هوش می‌رود.» «یکسال بخاطر روایت فاجعه کهریزک حکم گرفتم. میگفتن دروغ گفتید و سیاه نمایی کردید. امروز مرتضوی همان‌ها را تایید کرد.»
فری‌تینکر: «محمدداوری پنج سال به جرم مصاحبه با قربانیان #کهریزک در زندان بود. عذرخواهی مرتضوی جوانی اش که در زندان سوخت را برمی گرداند؟»
مکتوب: «الان پورمحمدی به مرتضوی زنگ میزنه میگه بدبخت اگه جای عذرخواهی میگفتی دستور خدا رو اجرا کردم شبها راحت میخوابم مثل من وزیری چیزی میشدی»
پرشین بانو: «مسعود علیزاده کهریزک: از بچه ۱۷ ساله تا پیر مرد ۶۰ ساله را برهنه کردند…همه از اینکه در جلوی یکدیگر برهنه می‌شدیم شرمگین و ناراحت بودیم…»
مسعود کاظمی: «به بازداشتی‌های کهریزک هر ٢٠ ساعت یک‌بار یک وعده غذا داده می‌شد که نصف نان لواش با یک برش سیب زمینی بود. صالح نیکبخت/ شرق ۲۲ تیر ۹۵»
نرگس موسوی(دختر مهندس موسوی): «کهریزک عذرخواهی و ابراز شرمندگی نمی‌شناسد. قرن‌ها هم که رد شود این فاجعه فراموش ایران نمی‌شود. در کنار خانواده‌های داغدار، حرفه سیاهی که در عواطف ما ایجاد شد پر نمی‌شود.... و امروز با ابراز شرمندگی متهم فاجعه کهریزک دوباره داغ تازه شد...»
***
در ستايش عذرخواهی / آذر منصوری
هفت سال پس از واقعه تلخ کهریزک، سعید مرتضوی دادستان وقت تهران طی نامه‌ای از خانواده‌هایی که فرزندان خود را در این بازداشتگاه از دست دادند عذر خواهی کرد. او ضمن عذر خواهی از خانواده سه شهید مظلوم این بازداشتگاه، شهید جوادی فر، شهید روح الامینی و شهید کامرانی، ابراز امیدواری کرده است که دیگر چنین اتفاقات تلخی در کشور تکرار نشود.
فارغ از اینکه در نهایت دستگاه قضایی کشور چه رایی برای او صادر کند و فارغ از اینکه او با چه انگیزه و نیتی دست به این اقدام زده است، و فارغ از اینکه خانواده‌های این شهدا و آسیب دیدگان دیگر چه قضاوتی راجع به او داشته باشند، نفس این اقدام او، حتی پس از ۷ سال از سپری شدن این فاجعه و قبول خطاها و اشتباهاتی که رخ داده، به نظرم یک اقدام مثبت و اگر نگوییم بی‌سابقه، کم سابقه است و این عذرخواهی و طلب بخشش و توصیه به همکیشان خود، برای اجتناب از تکرار چنین اشتباهات بزرگی، می تواند خود یک تجربه و درسی بزرگ برای همه کسانی باشد که به ازای مسئولیتی که به آنان واگذار شده است، به تکلیف انسانی، دینی و اخلاقی خود عمل کنند و بپذیرند که عالم محضر خداست و او از هر چه بگذرد از حق مردم نمی گذرد و قرار بوده در این کشور مردم ولی نعمت باشند و قبول کنند انسان مبرای از خطا و اشتباه نیست و بپذیرند که ممکن است اشتباهاتی رخ داده باشد و تا دیر نشده در پی جبران خطاهای خود باشند.
پس از واقعه تلخ ۸۸، آسیب‌های بسیاری به کشور و نظام و مردم وارد شد، خانواده های زیادی دچار آسیب و خسران شدند و پس از سپری شدن هشت سال، هنوز داغ‌هایی بر دل مانده که التیام نیافته است، گره هایی که روزی با دست باز می شد و ممکن است در مقطعی با دندان هم باز نشود، همچنان باقی است.
اما شاید این عذر خواهی بهانه خوبی باشد که به یاد آوریم همین دلهایی که داغ جگر گوشگان را بر دل دارند، می گذرند اما فراموش نمی کنند. می‌گذرند اما دغدغه ای جز برطرف کردن کدورت ها و بازشدن گره های باقی مانده ندارند. می گذرند اما آشتی و وحدت ملی را می جویند.مادران سهراب‌ها می‌گذرند و صلح و رواداری و دوری از خشونت را مکررفریاد می‌کنند. پذیرش خطاها و اعتراف به آنها و عذرخواهی می تواند مقدمه ای باشد برای امید به اصلاح روندها و رویه‌های اشتباهی که در صورت اصرار بر تکرار آنها ممکن است زمانی و فرصتی برای جبران آنها نباشد.
زهرا موسوی:
عذرخواهی خوب است اما اتفاقات کهریزک عمدی بود
مراسم ختم مادر زندانی سیاسی کنار یکی از مادران شهدا نشسته بودم. در کیف آن مادر عزیز باز بود. او هر چند دقیقه خم می‌شد، عکس فرزندش را از کیف در می‌آورد و غافل از جمع و هیاهویش در سکوت عکس را نگاه می‌کرد. دلش پیش او بود. وقتی متوجه شد که من هم در نگاه کردن غریبانه‌اش سهیم شده‌ام، گفت: می‌بینی چقدر بچه‌ام زیبا و معصوم است؟ او برای کشورش برای حقش رفت و کشتندش. قبل رفتنش این عکس را گرفت تا اگر شهید شد زیبا و مرتب باشد. حقا که فرشته‌ای بود… سنگ قبرش را هم شکستند! بعد گفت اما من قاتلش را می‌بخشم تا قصاص نشود چون حتما آن قاتل هم مادری دارد که مثل من فرزندش را دوست دارد و من نمی‌خواهم زجری که می‌کشم و اینطور که قلبم می‌سوزد قلب مادر دیگری بسوزد. تنها می‌خواهم او را ببینم و از او بپرسم که چطور توانستی به طرف چنین ماهی گلوله بگشایی؟
روزی که علی را برای خداحافظی به خانه آوردند عمه‌ام به رسم صبوری خانوادگی و ایمان زینبی‌اش لب فرو بسته بود و تنها وقتی علی مهربان و پاک را برای آخرین بار نوازش می‌کرد به ترکی دو سه بار گفت نفرین می‌کنم نه اسمی برد نه شکایتی کرد. شکایت از که کند وقتی کسی حاضر نشد تا بپذیرد که قاتلش بوده است. روز خاکسپاری هم تنها گفت امانت خدا بود شکر که امانتش را خوب پس دادم علی تحمل دروغ نداشت.
مادر سهراب – این بانوی پر از صلح و صبر و روشنی – به شرط آزادی زندانیاین سیاسی قاتل فرزند بیگناهش را می‌بخشد اما آن بخشش معنی‌اش تنها گسترش صلح است مگر می‌شود مادر فراموش کند؟ و ذره‌ای بی‌آرام جانش آرام باشد؟
به قول مرحوم اقبال هر ذره این خاک گره خورده نگاهی‌ست و اینگونه است که ما آن نگاه آن سکوت را و مویه‌های دردناک را این سال‌ها بسیار دیده و شنیده‌ایم بر سر مزارها یا کنار قاب‌های عکس یا در خانه‌های خالی از آن بی‌گناهان به خون خفته.
کشته‌شدگان کهریزک در اسارت و عامدانه شهید شدند آن وضع اتفاق و سهو نبود و حتی خواندن وصف آنچه بر آنها گذشت هم طاقت‌فرساست. در این حال اگرچه اینکه از اشتباهات عذرخواهی شود در صورت کلی خوب است اما در مورد جان انسان‌ها آیا واکنش صاحبان آن چشم‌های غمناک که مادران و پدران و خانواده‌های شهدا هستند به پوزش چیست؟ -سوای اینکه پوزش آیا می‌تواند حکم قضا را تغییر بدهد یا نه و اینکه چطور می‌شود از تکرار این حوادث تلخ ممانعت کرد- واکنش آنان هر شکل که باشد ببخشند یا نبخشند، فطری‌ترین شکل ممکن است و حق شخص خود آنان. ما فقط می‌توانیم همدردانه حدس بزنیم در جان خسته و زخم‌خورده آنها که تا ابد خونبار است چه می‌گذرد وقتی در این ایام تلخ فراق بی‌عمر زنده‌اند؟ وقتی مدام با خود زمزمه می‌کنند به کدامین گناه کشته شدند؟
****
مرتضوی در بند ۴ نامه، «و هیچ نقشی نداشته‌ام» را خط زده...
نامه عذرخواهی سعید مرتضوی دادستان سابق تهران
«ریاست محترم و هیئت محترم قضات شعبه ۲۲ دادگاه تجدیدنظر استان تهران
با سلام بر محمد و آل طاهرینش. و با درود و سلام به پیشگاه حضرت ولی عصر و امام راحل و رهبر فرزانه انقلاب اسلامی و شهدای گرانقدر
با سلام؛ به استحضار می‌ساند تقارن سومین جلسه دادگاه در این پرونده و نوبت دفاعیات اینجانب با نهم ذی‌الحجة روز عرفه را به فال نیک می‌گیرم. زیرا در این تقارن ایام و مناسبت‌های دینی و الهی رمز و رازهایی است که آن را اتفاقی و بی‌حکمت و بی‌حاصل ندانسته و به برکت و فضل این ایام در گشایش قفل‌های بسته و مشکلات بیش از پیش امیدوارم.
عرفه روزی است به زیبایی شب قدر و دریایی‌ست به وسعت بخشش الهی؛ روز عرفه روزی‌ست که درهای آسمان برای تضرع‌های عاشقانه بندگان گشوده می‌شود. روزی که عارفان حق، از خیمه وجود خویش بیرون می‌آیند و با آتش شوق و اشتیاق به دعا و نیایش متوسل می‌شوند.
در این روز عزیر که سجاده‌ای به وسعت هستی گسترده است دست‌های خود را به سوی آن بی‌نیاز بالا برده دعا می‌نماییم که خدایا غروب این روز را با غروب گناهان و تقصیرات ما یکی گردان.
اینجانب به عنوان دادستان عمومی و انقلاب تهران در زمان فتنه بزرگ سال ۱۳۸۸ مطالبی را به عنوان دفاع در پرونده منعکس نموده‌ام ولکن در این جلسه که نوبت به دفاع نهایی است با عنایت به اینکه انتظار به‌حق رهبر معظم و عزیزتر از جانمان این بود که مهار اغتشاش و خنثی نمودن فتنه حتی در آن شرایظ اضطراری بدون ایراد خسارت و هرگونه لطمه‌ای به شهروندان عزیر انجام شود مطالب ذیل را در تکمیل دفاعیات به عمل آمده به استحضار می‌رساند:
۱- برخورد بسیار شایسته از طرف خانواده‌های آسیب‌دیده قابل تقدیر و سپاس است لذا در همین رابطه رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز به خاطر این متانت و بردباری و پیگیری از درون نظام و دست رد زدن به مداخله بیگانگان آنان را مورد تفقد قرار دادند؛ بنابراین مجددا مراتب ادب و احترام و تجلیل خود را از مقام شامخ این خانواده‌های بزرگوار اعلام می‌نمایم.
۲- در رابطه با واقعه خونبار تیرماه ۸۸ که متعاقب فتنه بزرگ و توطئه پس از انتخابات ریاست جمهوری به وقوع پیوست رهبری معظم انقلاب به خاطر عمق فاجعه از آن به جنایت تعبیر فرمودند. به عنوان دادستان وقت عمیقا ابراز تأسف و اعتذار می‌نمایم و از مقام شهیدان مظلوم این حادثه جوادی‌فر، روح‌الامینی و کامرانی طلب پوزش نموده و علو درجات آنها را از خداوند بزرگ مسئلت می‌نمایم.
۳- در این وقایع خونبار امام شهیدان روحشان آزرده و قلب رهبر معظم انقلاب و ملت شهیدپرور ایران عموما و خانواده‌های داغدار خصوصا مکدر و جریحه‌دار گردید که به راحتی قابل التیام نمی‌باشد. ضمن اینکه با چارچوب‌های عدالت‌محور نظام مقدس جمهوری اسلامی و آرمان‌های امام (ره) و شهیدان و رهبری معظم انقلاب اسلامی سازگاری ندارد. لذا اینجانب به سهم خود از محضر مقدس امام زمان، که صاحب اصلی انقلاب می‌باشند، روح بلند و ملکوتی امام راحل و شهیدان، رهبر عظیم‌الشأن انقلاب اسلامی و ملت بزرگوار و خانواده های این عزیزان صمیمانه پوزش طلبیده و ابراز تأسف و تأثر و اعتذار دارم و امیدورام این اعتذار و دلجویی بتواند مرهمی بر این زخم و التیامی بر این داغ باشد.
۴- اینجانب به عنوان دادستان وقت تهران در پیشگاه خداوند و وجدان خود از وقوع این حادثه هولناک اگرچه خداوند باریتعالی عالم است، در شکل‌گیری آن هیچ عمدی نبوده، ابراز شرمندگی می‌کنم.
۵- امیدوارم تلخی این حادثه و هزینه‌های عظیم این خسارت معنوی همچنان در حافظه مسئولان مربوطه باقی مانده و من‌بعد شاهد تکرار اینگونه وقایع تلخ در کشور عزیزمان ایران اسلامی نباشیم.»