آیا جنگ سوریه طولانی خواهد شد؟
تسنیم: به گزارش یو اس اِی تودی، تصویر «عمران داقنیش» پسر بچه ۵ ساله سوری، که در شهر حلب به شدت دچار آسیب جسمی و روانی شده توجه جهانیان را به خود جلب کرده است.
این تصویر لحظه‌ای را به نمایش می‌گذارد که یک پسر بچه با جسمی خونی و پر از خاک داخل یک آمبولانس نشسته است و با حالتی شگفت زده دستی بر سر خود می‌کشد و به انگشتان خون آلودش خیره می‌شود.
گوشه‌ای از تلفات بی‌شمار جنگ سوریه طی پنج سال بدین گونه است: صدها هزار نفر کشته شده‌اند، میلیون‌ها نفر به کشورهای همسایه پناه برده‌اند و میلیون‌ها نفر دیگر نیز در وضعیت بحران انسانی به سر می‌برند. اما جنگ هنوز ادامه دارد و سوریه را تکه تکه کرده است. علی رغم تلاش‌های فراوانی که به منظور برقراری آتش و به دلیل واکنش ملل جهان نسبت به تصاویر دلخراش این جنگ (مانند همین تصویر از عمران کودک سوری) صورت گرفته است، این جنگ همچنان ادامه پیدا کرده است.
این پنج دلیل را می‌توان به عنوان دلایل اصلی عدم اتمام جنگ داخلی در سوریه برشمرد:
۱) سوریه به شکل جبران‌ناپذیری تجزیه شده است:
این جنگ که در سال ۲۰۱۱ آغاز شده اختلافات زیادی را برانگیخته است. هیچ کدام از مبارزان گروه‌های داخلی نیز خواهان اتمام جنگ نیستند.
۲) هیچ گروهی قدرتمند تر از گروه دیگر نیست:
کریس هامر تحلیل گر مسائل خاورمیانه از موسسه مطالعات جنگ واشنگتن بر این باور است که ارتش سوریه تا کنون نتوانسته کنترل کامل شهر حلب را به دست بگیرد زیرا این ارتش چندین سال است که مشغول جنگ است به همین دلیل خسته و فرسوده شده است. از سوی دیگر شورشیان سوری توانایی زدن ضد حمله را دارا هستند.
۳) متحدین قدرتمند اسد و شورشیان:
هم حکومت بشار اسد و هم شورشیان سوری متحدین قدرتمندی دارند که برای آن‌ها سلاح و پشتیبانی فراهم می‌کند.
طی چند روز گذشته روسیه از طریق پایگاه هوایی ایران هواپیماهای جنگده خود را راهی سوریه کرده است. این در حالی است که طی دهه‌های اخیر این اولین بار است که حکومت ایران اجازه می‌دهد تا یک قدرت خارجی از یکی از پایگاه‌های نظامی این کشور استفاده کند. این امر نشان دهنده این مسئله است که ایران و سوریه نسبت به کمک و پیروزی به بشار اسد متعهد هستند.
«رایان کراکر» سفیر سابق آمریکا در لبنان، سوریه وعراق بر این باور است که شاخه‌های مختلف شورشیان سوریه نیز توسط اردن، عربستان، قطر، امارات و ترکیه حمایت می‌شوند. به نظر کراکر در حال حاضر شاهد وقوع یک نوع جنگ سرد در خاورمیانه میان ایران و عربستان هستیم.
۴) داعش و القاعده همه چیز را پیچیده‌تر کرده‌اند:
در ابتدای جنگ سوریه باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا از شورشیان میانه رو که مخالف اسد محسوب می‌شدند حمایت می‌کرد. آمریکا در آن مقطع زمانی بر این باور بود که رژیم اسد مرتکب جنایت جنگی علیه مردم سوریه شده است. تکفیری‌های داعش کنترل قسمت اعظمی از سوریه را در اختیار گرفتند و عناصر گروه شورشی ارتش آزاد سوریه با سازمان‌های تروریستی مانند القاعده و جبهه النصره متحد شدند.
«متیو مک اینیس» تحلیلگر موسسه آمریکایی «اینترپرایز» نیز بر این باور است در حال حاضر شرایطی که در آن آمریکا بتواند یک استراتژی پایدار برای حمایت از شورشیان و مقابله با تکفیری‌های داعش را پیاده کند بسیار دشوار خواهد بود.
این تحلیلگر گفت: «اوباما در حل این بحران ناتوان است زیرا تسط تکفیری‌ها روز به روز بر شورشیان بیشتر می‌شود و این مسئله صحت ادعای اسد، روسیه و ایران را که مرتبا می‌گویند در حال مبارزه با تروریست‌ها هستند را مورد تایید قرار می‌دهد.»
۵) هیچ توافق بین‌المللی درباره آینده سوریه وجود ندارد:
ایالات متحده و متحدینش و سوریه، روسیه و ایران تصور کردند که به یک راه حل سیاسی در مذاکرات ژنو دست یافتند. استفان دی میستورا نماینده سازمان ملل متحد در امور مربوط به سوریه تعداد بیشماری شرایط آتش بس و توافقنامه برای کمک‌های انسان دوستانه را فراهم کرد که همگی آن‌ها از هم فرو پاشید و یا هرگز اجرا نشدند.
مذاکرات صلح میان دولت سوریه و مخالفان بشار اسد به بن‌بست انجامید. اسد و متحدین او خوهان باقی ماندن وی در سپهر سیاسی سوریه هستند در حالی که شورشیان سوری و ایالات متحده خواهان کناره گیری اسد از قدرت هستند.
آخرین وضعیت استقرار نیروهای ارتش سوریه، شورشیان، کردها و داعش
***
ییلدیریم: اسد می‌تواند شریکی در مرحله انتقالی باشد
نخست‌وزیر ترکیه می‌گوید، کشورش طی ۶ ماه آینده برای جلوگیری از تقسیم سوریه، در قبال مساله این کشور نقش فعالانه‌تری ایفا خواهد کرد.
به گزارش ایسنا، به نقل از خبرگزاری رویترز، بنعالی ییلدیریم، نخست‌وزیر ترکیه در جمع خبرنگاران در استانبول تاکید کرد، آنکارا به منظور جلوگیری از چند تکه شدن سوریه و حفظ تمامیت ارضی آن تصمیم دارد طی ۶ ماه آینده در مورد بحران سوریه فعال‌تر عمل کند.
نخست وزیر ترکیه گفت: می‌توانیم برای دستیابی به راه حلی در سوریه با مشارکت ایران، کشورهای حوزه خلیج فارس، آمریکا و روسیه همکاری کنیم.
وی گفت که بشار اسد، رئیس جمهور سوریه می‌تواند شریکی در مرحله انتقالی باشد، بشار اسد یکی از طرف‌های کارآمد در نزاع در سوریه است و می‌توان با او در مرحله انتقالی گفتگو کرد، اما نمی‌تواند در آینده سوریه باقی بماند.
نخست وزیر ترکیه گفت که کشورش اجازه تقسیم سوریه بر اساس امور نژادی را نخواهد داد.
سوریه بیش از ۵ سال است که صحنه درگیری‌های گسترده است؛ درگیری‌هایی که کردهای آن توانسته‌اند نقشی بسیار برجسته در آن داشته باشند. همین اقدامات چشمگیر نیروهای کرد سوریه کشورهای همسایه از جمله ترکیه را به سمت این تحلیل‌ها سوق داده است که این گروه اقلیت نژادی بتواند به عنصری تعیین کننده و مستقل در آینده سیاسی سوریه تبدیل شود. آنکارا نگران است چنین سرنوشتی کردهای این کشور را نیز برای دستیابی به استقلال به شورش وادارد.
ییلدیریم هم‌چنین گفت، دولت سوریه با بمباران نیروهای کرد تحت حمایت آمریکا در شمال شرق این کشور طی هفته گذشته نشان داد که متوجه شده کردها به تهدیدی برای دولت سوریه تبدیل شده‌اند.
وی با اشاره به تلاش کردهای سوریه برای اشغال مناطق بیشتر در این کشور در این باره توضیح داد: این یک شرایط جدید است... روشن است که دولت سوریه متوجه شده کردها قصد دارند ساختاری را در شمال سوریه ایجاد کنند و می‌توانند به تهدیدی برای سوریه تبدیل شوند.
نخست‌وزیر ترکیه در بخش دیگری از اظهاراتش به خواست دولتش بر تسریع روند بازگرداندن فتح‌الله گولن، روحانی منتقد دولت آنکارا از سوی آمریکا تاکید کرد. آنکارا گولن را به طراحی کودتای اخیر این کشور متهم می‌کند.
ییلدیریم خاطرنشان کرد که آنکارا و واشنگتن در زمینه بازگرداندن گولن به توافقی رسیده‌اند و اجرای این توافق نباید به تاخیر بیفتد.
این در حالی است که دولت آمریکا تنها تحقیقات درباره شواهد دست داشتن گولن در این کودتا را آغاز و اعلام کرده روند بازگرداندن متهمان جریان و فرآیند خاص خود را دارد.
ییلدریم در ادامه تاکید کرد، ترکیه خواهان ترمیم روابطش با مصر که بعد از سرنگونی محمد مرسی در سال ۲۰۱۳ تیره شد است.
نخست وزیر ترکیه اظهار کرد: ما فکر میکنیم ترکیه و مصر به عنوان کشورهایی که در دو طرف دریای مدیترانه هستند باید روابط فرهنگی و اقتصادی خود را توسعه دهند.
با این حال ییلدریم خاطر نشان کرد، روابط سطح بالا یک شبه به وجود نمی‌‌آید. وی گفت: ما فکر میکنیم باید روابط را از جایی آغاز کنیم.
***
یلدریم: سوریه در بلند مدت اسد را نخواهد پذیرفت
خبرگزاری آناتولی
بنعلی یلدریم، نخست وزیر ترکیه که در یک نشست رسانه ای پیرامون مسئله سوریه به سوالات نمایندگان خبرگزاری ها، شبکه های تلویزیونی و اصحاب رسانه از کشورهای آمریکا، انگلیس، آلمان، فرانسه، چین، ژاپن و قطر در محل کاخ وحدالدین پاسخ می گفت، تصریح کرد: آیا سوریه می تواند در طولانی مدت، اسد را همراه خود داشته باشد؟ بدون شک چنین چیزی ممکن نیست٬ سوریه در بلند مدت اسد را نخواهد پذیرفت.
وی افزود: «اسد خواهد بود یا نه؟ خون ۵۰۰ هزار نفر را ریخته است، پس آیا در بلند مدت سوریه اسد را تحمل خواهد کرد؟ هرگز نمی‌کند! او وقتی نزدیکان کشته شدگان را دید به آن ها چه خواهد گفت؟ همواره از او خواهند پرسید: چطور می توان در کنار کسی که مسبب مرگ مادرم، کشته شدن فرزندانم، ویرانی خانه ام شده است زندگی کرد؟»
یلدریم ادامه داد: «امروز امریکا و روسیه نیز می دانند که روند اتحاد و یکپارچگی با اسد غیر ممکن است. به طورموقت مذاکره می کنند، یعنی برای سهولت کار به طور موقت انتقال صورت می گیرد. ما فکر می کنیم که برای برقراری آرامش کامل در آینده سوریه؛ نباید داعش، پ.ک.ک و اسد وجود داشته باشند. اما در حال حاضر چه مطابق میل ما باشد چه نباشد، اسد یکی ازعناصر است. سایر قومیت ها نیز در میان خود در حال مبارزه هستند. عناصر پ.ی.د، داعش، طرفداران رژیم و سایر سازمان ها. آمریکا، روسیه، ترکیه، ایران و دیگران به عنوان نوعی راه حل آن جا حضور دارند.»
وی در این گفت وگو با اشاره به آن که مسئله سوریه دیگر از شکل مسئله سوریه و منطقه ای بودن خارج شده و به یک جراحت جهانی تبدیل شده است، یادآورشد : «تاکنون بیش از ۵۰۰ هزار نفر بی گناه، پیر، جوان، زن و مرد جان خود را از دست داده اند. انسانیت باید از تصویر«عمران دقنیش»٬ پسر بچه سوری که در حملات هوایی رژيم اسد با جنگنده های روسی به مناطق مسکونی در استان حلب زخمی شده بود، شرمسار باشد. هیچ چیز از آینده آن کودک مهم تر نیست. اکنون تصویر آیلان نیز در حافظه جهانی ثبت شده است. جهان تا کی می خواهد به این غفلت ادامه دهد؟ این سوالی است که باید قطعا پرسیده شده و برای حل آن بلافاصله اقدام کرد.»
نخست وزیر ترکیه اولویت در سوریه را جلوگیری از کشته شدن افراد و بی‌خانمان شدن آن ها عنوان کرد و افزود: «هدف ما ارائه یک راه حل قطعی با همکاری کشورهای منطقه به ویژه ایران، ترکیه، عربستان صعودی، کشورهای حوزه خلیج به همراه آمریکا و روسیه است. البته فکر می کنیم کمی دیر هم شده است، اما در این خصوص بدبین نیستیم. به همین دلیل ترکیه بیش از پیش تلاش خواهد کرد، زیرا این موضوع قلب ما را نیز به درد آورده است. عدم ثبات چه در عراق و چه در سوریه برای ما تاوانی جز تشکیل گروه های تروریستی تجزیه طلب ندارد. این مسئله را نباید از نظر دور نگه داشت.»