بی بی سی: با شدت گرفتن بحران اقتصادی و سیاسی در ونزوئلا، در این کشور وضعیت فوق‌العاده اعلام شده است.
روز چهارشنبه، ۲۹ اردیبهشت (۱۸ مه)، نیکلاس مادورو، رئیس جمهوری ونزوئلا، اعلام کرد که به منظور مقابله با آنچه که او “توطئه آمریکا و ایادی داخلی آن کشور” برای بی‌ثبات کردن ونزوئلا می‌خواند، به مدت شصت روز در این کشور وضعیت فوق‌العاده برقرار کرده و نفرات گارد ملی و ماموران پلیس در مراکز حساس مستقر شده‌اند.
برقراری وضعیت فوق‌العاده به معنی آن است که رئیس جمهوری از اختیاراتی بیش از آنچه که در قانون اساسی پیش‌بینی شده برخوردار می‌شود و ارتش و پلیس قدرت بیشتری در مقابله با ناآرامی دارند.
وضعیت فوق‌العاده باید به تصویب پارلمان ونزوئلا می‌رسید اما لایحه درخواست اعلام وضعیت فوق‌العاده روز گذشته در پارلمان این کشور رد شد. ائتلاف مخالفان دولت دارای اکثریت قابل توجه کرسی‌هاست و هنریکه کارپیلس، از رهبران ائتلاف مخالف دولت، گفته است که مردم ونزوئلا فرمان رئیس جمهوری در برقراری وضعیت فوق‌العاده را نمی پذیرند. وی افزود “مادورو خود را فراتر از قانون اساسی قرار داده است.”
آقای کارپیلس از مردم خواست تا بدون توجه به مقررات وضعیت فوق‌العاده، به تظاهرات ضددولتی ادامه دهند و با متهم کردن رئیس جمهوری به برنامه‌ریزی جهت استفاده از تانک و بمب‌افکن برای خاموش کردن اعتراض مردم، خطاب به نظامیان گفت: “زمان آشکار شدن حقیقت فرا رسیده است، زمانی که باید تصمیم بگیرید که آیا طرفدار قانون اساسی هستید یا طرفدار مادورو؟”
در انتخابات ماه دسامبر سال گذشته، ائتلاف احزاب مخالف توانست حدود دو سوم کرسی‌های پارلمان ونزوئلا را به دست آوردو برای نخستین بار طی بیش از یکدهه، ائتلاف قطب کبیر میهنی، که هوگو چاوز، رئیس جمهوری سابق از بانیان آن بود، نتوانست موفقیتی کسب کند و به حزب اقلیت تبدیل شد. از زمان آغاز به کار پارلمان، صحنه سیاسی ونزوئلا شاهد جنگ قدرت بین رئیس جمهوری و پارلمان بوده است.
در این مدت، آقای مادورو بسیاری از طرح‌های مصوب پارلمان را امضا نکرده و با اتکا به حمایت دادگاه قانون اساسی، که اعضای آن در زمان تسلط قطب کبیر میهنی بر پارلمان و دولت منصوب شده‌اند، از اجرایی شدن آنها ممانعت به عمل آورده است. وی همچنین تهدید کرده بود که در صدد پایان دادن به عمر پارلمان کنونی برخواهد آمد. آقای مادورو پیروزی ائتلاف مخالفان را به حمایت خارجیان و ایادی داخلی آنان نسبت داده است.
در مقابل، مخالفان رئیس جمهوری با استفاده از تمهیدات پیش‌بینی شده در قانون اساسی برای برکناری رئیس جمهوری، طوماری به امضای چند میلیون نفر را به هیئت نظارت بر انتخابات تسلیم کرده‌اند اما اعضای این هیئت نیز به حمایت از رئیس جمهوری شهرت دارند و احتمال می‌رود که با توسل به راه‌های قانونی، مانع از آن شوند که همه‌پرسی برکناری رئیس جمهوری در سال جاری برگزار شود.
دوره ریاست جمهوری در ونزوئلا شش سال است و آقای مادورو در آوریل سال ۲۰۱۳ به این سمت انتخاب شد. در صورتی که او در سال جاری برکنار نشود، در صورت برکناری، به جای برگزاری انتخابات جدید ریاست جمهوری، معاون کنونی او تا پایان دوره فعلی سمت ریاست جمهوری را در دست خواهد داشت.
نیکلاس مادورو در سخنانی که در نشست خبری خود در روز چهارشنبه ایراد کرد گفت که پارلمان کنونی با مخالفت با اعلام وضعیت فوق‌العاده “مشروعیت خود را از دست داده” و بار دیگر تهدید کرد که این مجلس عمر قانونی خود را طی نخواهدکرد اما در مورد نحوه پایان دادن به عمر پارلمان توضیحی نداد. او پیشتر هم تهدید مشابهی کرده بود.
شرایط اقتصادی ونزوئلا طی چند سال اخیر رو به وخامت گذاشته و این کشور در حال حاضر با تورم فزاینده و کمبود شدید انواع کالاها مواجه است. ونزوئلا از جمله کشورهای عمده صادر کننده نفت است اما کاهش بهای نفت خام و به گفته مخالفان، سال‌ها سوء مدیریت اقتصادی باعث بروز بحران کنونی شده است.
به گفته منابع خبری، شدت گرفتن مشکلات اقتصادی دارای تبعات سیاسی و اجتماعی هم بوده است و علاوه بر راهپیمایی‌هایی که توسط احزاب مخالف برگزار می‌شود، نقاط مختلف این کشور هر روزه شاهد تظاهرات کوچک اما خودجوشی است که در اعتراض به کمبودها صورت می‌گیرد. همچنین گزارش هایی از افزایش موارد غارت منتشر شده است. در عین حال، هنوز هم بخشی از جمعیت ونزوئلا همچنان از دولت کنونی حمایت می‌کند.
رئیس جمهوری ونزوئلا گفته است که شرایط کنونی ناشی از جنگ اقتصادی است که آمریکا و ایادی داخلی آن کشور علیه مردم ونزوئلا به راه انداخته‌اند. او در سخنرانی اخیر خود، با اشاره به مقاله‌ای در نشریات آمریکایی حاوی این پیش‌بینی که ونزوئلا با فروپاشی ساختار اقتصادی مواجه است، بحران کنونی را نتیجه توطئه آمریکاییان و گروه‌های دست راستی در منطقه خواند.
وی اقدام پارلمان برزیل در برکناری رئیس جمهوری چپ رای آن کشور به اتهام تخلف قانونی را نیز به شدت محکوم کرد و آن را نمونه ای کودتای دست راستی علیه مردم توصیف کرد. وی گفت که اجازه تکرار چنین کودتایی را در ونزوئلا نخواهد داد.