در لحظه‌ای تاریخی برای کشوری که پیشتر توسط یک خونتا (حکومت نظامیان) اداره می‌شد، قانونگذاران میانمار روز سه شنبه یکی از معاونین نزدیک و دوست قدیمی خانم آنگ سان سوچی، رهبر حزب اپوزیسیون “لیگ ملی برای دموکراسی” را به عنوان نخستین رئیس جمهور مدنی این کشور انتخاب کردند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، “یو تین چیاو” ۶۹ ساله ۳۶۰ رای از مجموع ۶۵۲ رای اخذ شده توسط دو مجلس قانونگذاری میانمار را کسب کرد؛ مساله‌ای که راه را برای وی به منظور خدمت کردن به عنوان نایب آنگ سان سوچی، برنده جایزه نوبل و رهبر حزب اپوزیسیون “لیگ ملی برای دموکراسی” همواره می‌کند که از نظر قانون اساسی نمی‌تواند به عنوان رئیس جمهور میانمار انتخاب شود.
پس از روند طولانی جمع آوری آراء در نای پی تاو، پایتخت میانمار هنگامی که نتایج اعلام شد، قانونگذاران فریاد شادی سر داده و شروع به دست زدن کردند.
براساس قانون اساسی دوران خونتای میانمار، آنگ سان سوچی از به عهده گرفتن سمت ریاست جمهوری منع شده چرا که با یک خارجی ازدواج کرده و از وی بچه دارد اما آنگ سان سوچی متعهد شد با حمایت قاطعانه حزبش که در انتخابات پارلمانی نوامبر سال گذشته میلادی پیروز شده زمام امور قدرت را به عهده گیرد و کارگردان اصلی امور این کشور باشد.
“یو تین چیاو” پسر یک شاعر محترم که به اداره بنیاد خیریه آنگ سان سوچی در سال‌های اخیر کمک کرده، همواره یکی از اعضای قابل اعتماد نزدیکان آنگ سان سوچی بوده است.
رئیس جمهوری جدید میانمار کیست
انتخاب «هتین کیاو» قابل پیش‌بینی بود: کیاو دوست دوران کودکی و معتمد دیرینه آنگ سان سوچی، برنده جایزه نوبل و رهبر اتحاد ملی برای دمکراسی، که در انتخابات نوامبر کنترل هر دو مجلس پارلمان را به دست گرفت، بود.
آنگ سان سوچی به دلیل ماده‌ای در قانون اساسی که صراحت دارد هیچ کسی با داشتن همسر یا فرزند متولد خارج نمی‌تواند رئیس جمهوری شود، از انتخاب به این مقام ممنوع است، با این حال گفته است از طریق یک کاندیدای نایب کشور را اداره خواهد کرد. شوهر فقید و دو فرزند او بریتانیایی هستند.
«هتین کیاو» روز اول آوریل مقام ریاست جمهوری را بر عهده خواهد گرفت، و ۵۰ سال حکومت کامل یا محدود ارتش بر میانمار – برمه سابق – رسما به پایان خواهد رسید. با این حال، کاندیدای ارتش همراه با کاندیدای دیگری که اتحاد ملی برای دمکراسی انتخاب کرد، به عنوان معاونان ریاست جمهوری کار خواهند کرد.
آنگ سان سوچی قبلا گفته است رئیس جمهور را، که اقتداری نخواهد داشت، کنترل خواهد کرد. او به وفاداری کامل کیاو، که قانونا رئیس دولت است، متکی خواهد بود. هنوز روشن نیست آیا سان سوچی هیچ سمت رسمی در دولت جدید خواهد داشت یانه.
مجله تایم در گزارشی می‌گوید تا یک هفته پیش، هتین کیاو برای کمتر کسی آشنا بود. در جریان کارزار انتخاباتی در میان کاندیداهای اتحاد ملی برای دمکراسی نبود، و به‌نظر نمی‌رسد حتی یک سخنرانی سیاسی ایراد کرده باشد. اما بسیاری از مردم برمه به سرعت در مقام حمایت از کیاو بر آمدند و رسانه‌های اجتماعی او را «رئیس جمهور ما» اعلام کردند. یک مورخ او را «شخصیتی بسیار محترم و مردی خوب» نامید. اهالی اینترنت از گزارش‌های رسانه‌های بین‌المللی که به کیاو به عنوان راننده سان سوچی اشاره می‌کردند، بر آشفته شدند (هرچند گاهی اتومبیل حامل آنگ سان سوچی را می‌راند، اما به گفته یک عضو حزب هرگز شوفر رسمی او نبود).
مقامات حزب، جایگاه کیاو را بالا‌تر می‌بینند و به سال‌ها خدمت او برای آرمان دمکراسی و نیز اینکه پدرش شاعر مشهوری بود اشاره می‌کنند.
زندگی‌نامه رسمی رئیس جمهور جدید منتشر نشده است، اما گزارش‌ها نشان می‌دهد او همکلاسی آنگ سان سوچی در دبیرستان بود. پیش از آنکه برای تحصیل در علوم کامپیوتری به دانشگاه لندن برود، در اقتصاد مدرک گرفت.
هتین کیاو از نیمه دهه ۱۹۷۰ در وزارت‌های صنعت و خارجه کار کرد. در سال ۱۹۹۲، دو سال پس از آنکه شورای نظامی حاکم پیروزی انتخاباتی اولیه اتحاد ملی برای دمکراسی را نادیده گرفت، استعفا داد. از آن هنگام به عنوان معتمد سان سوچی شهرتی به دست آورد. او همچنین ریاست یک بنیاد خیریه را که به نام مادر سوچی تاسیس شده است بر عهده دارد. گفته می‌شود در جریان سال‌ها بازداشت خانگی آنگ سان سوچی، هتین کیاو رابط بین او و جهان خارج بود.
در گزارش تایم گفته می‌شود خصوصیت‌های شخصی کیاو ممکن است مفید باشد؛ نقش ریاست جمهوری می‌تواند او را در کنفرانس‌های بین المللی ببرد و در کنار رهبران جهان بنشاند. اما کیاو – که وفاداری به آنگ سان سوچی دلیل اصلی انتخابش بود – احتمال نمی‌رود از خواسته‌های سوچی منحرف شود، و او از هر جهت رهبر جدید میانمار خواهد بود.
منابع: ایسنا، صدای آمریکا