ايران امروز

نشريه خبری سياسی الكترونيك

Iran Emrooz (iranian political online magazine)

iran-emrooz.net | Sun, 14.02.2016, 9:37
راهبرد اصلاح‌طلبان برای انتخابات مجلس

اعتماد / مجتبی حسینی- محمدحسین مهرزاد

راهبرد اصلاح‌طلبان برای انتخابات مجلس دهم همان نقشه راه آنان در انتخابات ریاست‌جمهوری ۹۲ است؛ «اتحاد و اجماع». همین بود كه بازیگران سیاسی اصلاح‌طلب اقدام به تشكیل شورای عالی سیاستگذاری انتخاباتی و واگذاری فرآیند انتخاب كاندیدا در استان‌ها كردند. اگرچه ردصلاحیت ۹۹ درصدی كاندیداهای اصلاحات راه سختی را برای موفقیت رفرمیست‌های سیاسی ایران ایجاد كرد اما این دلیلی نشد تا اصلاح‌طلبان بازی انتخابات را رها كنند. آنها در عصر عسرتی كه از سر گذرانده‌اند امروز بهتر از هر زمان دیگری می‌دانند كه سیاست، علم تبدیل ناممكن‌ها به ممكن‌هاست. بر همین اساس بود كه جدای از بررسی رزومه كاندیداهای گمنام و بر حسب ضرورت میدان انتخابات اقدام به ائتلاف انتخاباتی با حزب اعتدال و توسعه (حامیان حسن روحانی) كردند.

محمدرضا عارف، رییس شورای عالی سیاستگذاری انتخاباتی اصلاح‌طلبان و امید شماره یك اصلاح‌طلبان برای انتخابات مجلس عصر روز گذشته در گفت‌وگو با «اعتماد» از آخرین جزییات لیست انتخاباتی ائتلاف اصلاح‌طلبان و اعتدال و توسعه خبر داد.

به گفته محمدرضا عارف این لیست انتخاباتی در صورت مشاركت ۷۰ درصدی مردم تهران به موفقیت كامل خواهد رسید. به اعتقاد عارف اگرمشاركت پایین باشد اصولگرایان دوباره مجلس را می‌گیرند و این را مقدمه‌ای برای یك دوره‌ای شدن دولت روحانی می‌داند.

عارف همچنین در این گفت‌وگو خبر احتمال ائتلاف با اصولگرایان را رد كرد و گفت: «با اصولگرایان به هیچ عنوان ائتلاف نمی‌كنیم.» عارف در ادامه این گفت‌وگو اعلام كرد هیچ ائتلافی با صدای ملت نخواهد داشت. رییس شورای عالی سیاستگذاری انتخاباتی اصلاح‌طلبان اما علی مطهری را یك استثناء دانست كه با دیدگاه‌هایی نزدیك به اصلاح‌طلبان می‌تواند در لیست جای بگیرد. نگرانی‌اش اما هزینه‌های انتخاباتی بود. گفت كه اصلاح‌طلبان به كانون‌های رانت اقتصادی وصل نیستند و بر خلاف رقیب نتوانسته‌اند خیابان‌های تهران را با بنرهای زرد رنگ بپوشانند. اما امیدوار بود كمك‌های بدون مطالبه‌گری از سوی خیرین برسد و باری از دوش ستاد برداشته شود.

در آستانه انتخابات مجلس شورای اسلامی شما فكر می‌كنید شرایط مشاركت مردم به چه شكل باشد؟
انتظار ما از همه چهره‌های سیاسی و رسانه‌ها این است كه مردم را به حضور حداكثری دعوت كنند. این حضور برای ما خیلی مهم است. شرایط كشور و مسائلی كه در منطقه داریم ایجاب می‌كند با حضور گسترده مردم حماسه‌ای باشكوه‌تر از خرداد ۹۲ توسط مردم عزیز كشورمان رقم بخورد.

این درخواست و مشاركت حداكثری كمتر از سوی اصولگرایان مورد توجه است. علت آن چیست؟
طبیعی است. درصد مشاركت پایین یعنی پیروزی رقیب و پیروزی آنها یعنی تقابل دوباره مجلس با دولت. و دولت با چالش‌های بیشتر و بدتری مواجه خواهد شد. این را مردم باید بدانند كه در صورت پیروزی آنها چه بر سر دولت منتخب‌شان می‌آید.

و این مقدمه‌ای است برای یك دوره‌ای شدن دولت روحانی؟
بخشی از جریان اصولگرا خودشان هم این را بارها گفته‌اند و نقشه‌شان را بر ملا كرده‌اند.

آخرین وضعیت لیست انتخاباتی اصلاح‌طلبان برای تهران چگونه است؟
در مورد بستن لیست تصمیم گرفتیم بر اساس شاخص‌های علمی كاندیداها را معین كنیم. به همین دلیل طرح فام (فرم ارزیابی مجلس) ‌را با رویكرد كاملا علمی تهیه كردیم كه در آن به كلیه ویژگی‌ها، برجستگی‌ها و سابقه فرد امتیاز دادیم. قرار بود بر اساس این امتیازات لیست بسته شود. مبنای قضاوت هم همین لیست بود. اما با توجه به رد صلاحیت‌هایی كه اتفاق افتاد پیش‌بینی می‌كردیم بخشی از دوستان برگردند. باید منتظر می‌ماندیم تا نتیجه روشن شود. در عین حال همزمان در تهران فراخوان دادیم كسانی كه می‌خواهند در لیست اصلاحات قرار گیرند اعلام آمادگی كنند. حدود ۳۰۰ نفر درخواست دادند. بررسی‌های اولیه انجام شد بیش از ۱۳۰ نفر برای مصاحبه دعوت شدند و از آنها رزومه دریافت شد. بر اساس همان شاخص‌های فام ارزیابی انجام شد. در مرحله اول به ۱۰۰ نفر رسیدیم و بعد ۶۰ نفر و سپس ۴۰ نفر در اولویت دوم انتخاب شدند. روی ۶۰ نفر كار كردیم كه به تعداد كمتری رسیدیم. همزمان موضوع ائتلاف با حامیان دولت مطرح شد.

این بحث نخستین بار توسط شما مطرح شد یا حامیان دولت؟
از ابتدا وقتی شورای عالی را تشكیل دادیم حزب اعتدال و توسعه را هم دعوت كردیم. یك جلسه آمدند و بعد دیگر شركت نكردند اما از اول نگاه‌شان هماهنگی و همكاری با هم بود. ما در ساز و كار استان‌ها از ابتدا حامیان دولت را دیدیم. این‌بار ما تصمیم گرفتیم در تهران دخالتی نكنیم و در استان‌ها عنوان شوراهای ما «اصلاح‌طلبان و حامیان دولت» شد. در هر حوزه هم احزاب و نخبگان اصلاح‌طلب و حامیان دولت حضور داشتند. اما در تهران بحث خاصی داشتیم كه مسوولیت بستن لیست به عهده هیات رییسه شورا گذاشته شد. احساس می‌شد كه حامیان دولت و به خصوص حزب اعتدال و توسعه قصد دارد لیست جداگانه‌ای بدهد. در همه مواضع و صحبت‌های ما این تاكید وجود داشت كه ساز و كار ۹۲ را كه ائتلاف ارزشمندی شكل گرفت ادامه دهیم. بنای ما از اول لیست مشترك با حامیان دولت بود منتها دوستان گاهی این رویكرد را عنوان می‌كردند و گاهی هم عنوان می‌كردند بین اصلاح‌طلبان و اصولگرایان معتدل لیست می‌بندیم. با توجه به شرایطی كه هر دو گروه بعد از رد صلاحیت‌ها با آن مواجه شدیم ضرورت لیست مشترك بیشتر حس شد.

به جز رد صلاحیت‌ها چه وجه مشترك دیگری با اعتدال و توسعه دارید؟
آنها ساز و كار خودشان را دارند. اما در هدف‌گذاری مشترك بودیم و هستیم. ما در لزوم حفظ سرمایه ۹۲ كاملا مشترك هستیم. ما معتقدیم آن سرمایه متعلق به اصلاح‌طلبان است یا می‌توانیم بگوییم سهم بزرگی از این سرمایه متعلق به جریان اصلاحات است. اعتدالیون هم نقش داشتند. حزب اعتدال و توسعه حامی آقای روحانی بود. هر دو معتقد بودیم مجلسی باید سر كار بیاید كه دولت را در رسیدن به برنامه‌هایش كمك كند.

این نگاه ایجابی بود. آیا در اهداف سلبی هم مشتركاتی دارید؟
نگاه درون جریانی ما این بود كه لیست‌مان باید كاملا اصلاح‌طلب باشد. طبیعتا اگر بحث ائتلاف مطرح شود ساز و كار تغییر می‌كند. ما نام ائتلاف‌مان را ائتلاف فراگیر اصلاح‌طلبان گذاشتیم. در روزهای اخیر كه بحث ائتلاف پیش آمد ساز و كار جدید را تعریف می‌كنیم. هر دو طرف به دنبال شكل گرفتن مجلس معتدل هستیم.

تعریف شما از معتدل چیست؟ در جریان اصولگرایی خیلی از گروه‌ها كه امروز در لیست آنها هم حضور پررنگی دارند آرزوی مرگ اصلاحات را داشتند.
ما برای هیچ‌كس آرزوی مرگ نداریم. گفتمان اصلاحات با شعار زنده‌باد سازگاری دارد نه مرگ. نگاه ما ایجابی است و می‌دانیم گفتمان اصلاحات می‌تواند راه پیشرفت دولت و توسعه كشور را هموار كند و در عین حال هزینه‌های جریانات تند و مواضع دو سال اخیرشان كه موانع جدی برای دولت ایجاد كردند را دیدیم. برجام دستاورد بزرگی برای ملت است و می‌توانستیم آن را بهتر برای مردم معرفی كنیم. ولی یك جریان در مجلس این امكان را از دولت گرفت كه در جامعه نشاط پیدا كند. ما فكر می‌كنیم به طور طبیعی با حضور اكثریت اصلاح‌طلبان در مجلس خود به خود آنها حذف می‌شوند. موضع ما حمایت از برجام است. می‌خواهیم مجلسی روی كار بیاید كه به دولت كمك كند تا برجام به بهترین نحو اجرا شود و دستاوردهایی كه برجام در بخش‌های مختلف خواهد داشت حداكثر استفاده بشود.

اگر فرض كنیم لیست ائتلافی رای بیاورد كف رایی كه برای لیست متصور هستید چقدر است؟
ما در كل كشور پیش‌بینی و برنامه‌ریزی‌مان بالای ۷۰ درصد است و تهران را می‌توانیم بالای ۶۰ درصد یعنی بیش از سه میلیون رای‌دهنده تصور كنیم.

حضور حداكثری مردم چرا اهمیت دارد؟
پشتوانه انقلاب ما مردم هستند. تحلیل غربی‌ها این است كه حضور مردم پای صندوق رای نشان‌دهنده مشروعیت نظام است. اتفاقی كه بعد از خرداد ۹۲ افتاد را ببینید. غرب تمكین كرد پای میز مذاكره بیاید و ساز و كار مذاكره با ما را هم پذیرفت. ابرقدرت‌ها یك سوی میز و یك كشور در حال توسعه طرف دیگر میز نشستند. من مطمئنم این نتیجه حضور مردم بود. غرب با وجود همه تبلیغاتی كه در مورد فاصله گرفتن مردم كرد دید كه بالای ۷۰ درصد مشاركت كردند. ما امیدواریم همین فضا و بلكه بهتر از آن شكل گیرد.

فارغ از بحث مشروعیت تحلیل شما از نسبت مشاركت در انتخابات و احتمال پیروزی اصلاح‌طلبان چیست؟
بر اساس تحلیل آمار ادوار گذشته انتخابات تا حدود ۵۰ درصد مشاركت مردم عموما رای تكلیفی‌ها هستند. در این بازه حدود ۲۶ درصد متعلق به اصلاح‌طلبان و ۲۴ درصد متعلق به اصولگرایان است. البته دوستان اصولگرای ما هم تقریبا برعكس همین تحلیل را دارند و سهم خودشان را بیشتر می‌دانند. از ۵۰ درصد به بالا شانس ما به طور طبیعی بالا می‌رود و می‌توانیم آرای بالای ۵۰ درصد به نسبت دو به یك بین ما و اصولگرایان تقسیم می‌شود. به همین دلیل برای ما حضور حداكثری بسیار مفید است. اگر ما بتوانیم به جای ۶۰ درصد ۷۰ درصد مردم را ترغیب به رای دادن كنیم شرایط بهتر هم می‌شود و در آن ۱۰ درصد حدود ۷ تا ۸ درصدش متعلق به اصلاحات است.

ما در مجلس نهم ۱۸ نماینده با رای كمتر از ۳۵۰ هزار نفر داشتیم. اگر مفروض بگیریم ۶۰ درصد تهرانی‌ها در انتخابات شركت كنند چه تعدادی از لیست شانس پیروزی دارند؟
پیش‌بینی سخت است اما ما خوشبینیم كه اگر بتوانیم ۷۰ درصد مشاركت جلب كنیم اكثریت لیست ما در دور اول رای می‌آورند. فضایی هم كه در كل كشور و به ویژه تهران شاهدیم این را تایید می‌كند.

همزمانی این دو انتخابات و نوشتن ۴۶ اسم سر صندوق برای رای‌دهندگان كار مشكلی است و عموما رای‌دهندگان تمام ۴۶ نام را نمی‌نویسند. برای این مشكل چه راه‌حلی وجود دارد؟
در گذشته كه این دو انتخابات جدا بود خیلی‌ها لیست را كامل نمی‌نوشتند. الان به جز ۳۰ نفر مجلس ۱۶ نفر هم برای خبرگان باید بنویسند. برای ما بسیار مهم است كه نام هر ۴۶ نفر نوشته شود. خواهش ما از مردم این است كه ۱۰ دقیقه وقت بگذارند. هم لیست ۳۰ نفره تهران برای ما مهم است و هم ۱۶ نفر خبرگان. رای خبرگان هم ان‌شاء‌الله بالا باشد.

۱۶ نفر خبرگانی كه جریان اصلاحات حمایت می‌كند همان لیست آیت‌الله هاشمی است؟
بله. ما در جلسه اخیر شورا تصویب كردیم از لیست مشترك آقای هاشمی، مجمع روحانیون مبارز و مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم حمایت كنیم. هر نامی برای آن انتخاب شود ما در كل كشور از این لیست حمایت می‌كنیم و توصیه می‌كنیم مردم به آن لیست رای دهند.

شما در مجمع با برخی آقایان دوستی خاصی دارید. اگر لیست اصولگرایان رای نیاورد چه پیام سیاسی دارد؟
رفاقت ما با همه كسانی است كه آرمان‌ها و ارزش‌های نظام را قبول دارند اما رفاقت را با اختلاف نظرهای سیاسی خلط نمی‌كنیم. اتفاقا مشكلاتی كه در گذشته كشور با آن مواجه شد همین بود كه برخی رفاقت‌شان را در كار سیاسی دخیل كردند و به حب و بغض تبدیل شد. ما می‌گوییم راهكار حل مشكلات كشور حاكمیت تفكر اصلاحات است. تجربه گذشته نشان داده جریان اصولگرا به تنهایی نمی‌تواند كشور را اداره كند. عملكرد هشت سال دولت نهم و دهم را ببینید. به صورت واضحی نشان می‌دهد كه قانون برنامه و سیاست‌های كلی نظام را كنار گذاشتندو بدهی‌های كلانی را برای دولت آقای روحانی به ارث گذاشتند. اما عملكرد ۸ سال دولت اصلاحات را ببینید. در هر شاخصی نگاه كنید عملكرد ما روشن است. من بر این باورم كه این دو جریان حذف شدنی نیستند. بعد از اتمام هر رویداد سیاسی باید با رفاقت و دوستی كشور را اداره كنیم. ما اگر در مجلس اكثریت را به دست بیاوریم حتما از اصولگرایان هم استفاده خواهیم كرد. اما شما رفتار اصولگرایان را در شورای شهر ببینید. در تهران ما ۱۳ تا ۱۴ عضو اصلاح‌طلب داریم اما آیا آنها كمترین نقشی در اداره شورای شهر تهران دارند؟ ما رفتارمان با رقیب این‌گونه نخواهد بود و حتما در هیات رییسه و اداره كمیسیون‌ها از اصولگرایان استفاده خواهیم كرد. ما اعتقاد به تحمیل اراده و دیكتاتوری اكثریت نداریم. شرایط كشور ما به گونه‌ای نیست كه یك جریان سیاسی بتواند به تنهایی كشور را اداره كند. اما پیام سیاسی این اتفاقی كه گفتید این است كه مردم تفكر اصلاح‌طلبی را برای اداره كشور مفید می‌بینند.

شما چقدر علاقه دارید اصولگرایان رای نیاورند؟
ما علاقه داریم اقبال مردم به لیست خودمان باشد. خود به خود طرف مقابل این خواسته، رای نیاوردن رقیب است. اما ما فكر می‌كنیم با رقابت اخلاقی می‌توانیم این بازی را به برد - برد تبدیل كنیم. مبنا منافع ملی است و هر كس رای آورد باید قدردان مردم باشد و به فكر حذف رقیب نیفتد.

برسیم به لیست انتخاباتی ائتلاف. الان در چه وضعیتی به سر می‌بریم؟
جلسه‌ای قرار بود امروز (شنبه) بعد از ظهر باشد كه به دلیل مشغله دوستان به شب موكول شد. ما امیدوار بودیم كه امشب (شنبه) لیست را ببندیم اما به دلیل تاخیر در جلسه عملا روز یكشنبه لیست را اعلام می‌كنیم. ما تا پیش از نهایی شدن لیست هیچ اسمی اعلام نمی‌كنیم. ما نه می‌خواهیم سهم‌خواهی كنیم و نه به سهم‌خواهی‌ها پاسخ می‌دهیم. مبنای ما تفاهم است. حزب اعتدال و توسعه نمایندگانی به هیات رییسه شورای عالی معرفی كرده‌اند كه ما مشغول تعامل و تفاهم برای بستن لیست هستیم. خوشبختانه حدود ۸۰ درصد نفراتی كه آنها اعلام كردند با لیست ما مشترك است. امیدواریم در جلسات آتی روی آن ۲۰ درصد باقیمانده هم به تفاهم برسیم. الان در حال بررسی روی كاندیداهای اختصاصی خودمان هستیم امیدواریم به نتیجه برسیم.

وقتی نام ائتلاف تغییر كند آیا در گستره وسیع جدیدی كه تعریف می‌شود اصولگرایان معتدل هم وارد لیست خواهند شد؟
ما از ابتدا بحث‌مان این بود كه با اصولگرایان رقابت می‌كنیم.

البته شما اول پیشنهاد ائتلاف دادید.
من یك سال و نیم قبل ائتلاف نسبی را پیشنهاد دادم. گفتم ۳۰ نفر در كل كشور مشترك داشته باشیم كه این لولای وصل دو جناح در اداره مجلس باشد اما دوستان استقبال نكردند و برخورد سردی داشتند. پس از آن ما هم گفتیم لیست‌مان اصلاح‌طلبانه خواهد بود و موضوع ائتلاف را كنار گذاشتیم. امروز از آن مرحله عبور كرده‌ایم.

امكان بازگشت به آن تئوری وجود دارد؟
امروز دیگر خیر. الان وقت ائتلاف با اصولگرایان نیست.

با این رد صلاحیت‌های گسترده و اینكه طیف آقای لاریجانی هم مصون نمانده و خودشان می‌گویند دستمزد بیرون آوردن برجام بود. با این شرایط هم قرار نیست ائتلافی صورت گیرد؟
آنها در برجام وظیفه‌شان را انجام دادند. مگر قرار بود كار دیگری بكنند؟ ما از آن متشكریم اما برجام دستاورد نظام بود و دولت سیاست‌های كلی نظام و اوامر رهبری را پیگیری كرد. آیا قرار بود مساله‌ای كه دستاورد نظام است از مجلس بیرون نیاید؟ البته ما واقفیم كه عده‌ای نمی‌خواستند این اتفاق بیفتد و بابت مدیریت آقای لاریجانی و سایر دوستان هم ممنونیم اما اینگونه نیست كه تصور كنید تصویب برجام در مجلس امتیاز ویژه‌ای برای برخی ایجاد می‌كند تا در لیست اصلاح‌طلبان قرار گیرند. خود آقایان در گذشته رییس مذاكره‌كنندگان ایرانی بودند. مجلس باید هم اینكار را می‌كرد. مجلس وظیفه‌اش را انجام داد. بنابراین لیست ما اصلاح طبلی است و اگر با حامیان دولت ائتلاف كنیم فقط با حزب اعتدال و توسعه مذاكره می‌كنیم و در لیست ما اصولگرایان نخواهند بود. در لیست ما نمایندگان اعتدال و توسعه خواهند بود.

اگر حزب اعتدال و توسعه نمایندگانی معرفی كرد كه در طیف اصولگرایان معتدل قرار می‌گیرند تكلیف چیست؟
در آن صورت ما تصمیم می‌گیریم كه چه كنیم. اگر در جلسات و مشورت‌هایی كه صورت می‌دهیم به نتیجه برسیم كه حضور این افراد به نفع اصلاحات است قطعا ما كاری می‌كنیم كه منافع ملی و مرزهای جریان اصلاحات هر دو رعایت شود. باید صبر كنید تا نتیجه مذاكرات و مشورت‌ها در سطوح مختلف روشن شود. ممكن است من به عنوان یك شخص مخالف باشم اما باید منتظر نتیجه فرآیند باشیم.

تكلیف آقای مطهری چه شد؟
اجازه بدهید من در مورد اسامی صحبت نكنم. ما با هیچ حزبی جز اصلاح‌طلبان و اعتدال و توسعه بنای مذاكره نداریم. بنابراین لیست مشتركی بین ما و صدای ملت شكل نخواهد گرفت. با این حال موضوع شخص آقای مطهری متفاوت است. ایشان دیدگاه‌هایی بسیار نزدیك به جریان اصلاحات دارد و در میان افراد اولیه ما خواهد بود اما تا نهایی نشده نمی‌توانیم به قطعیت بگوییم.

فرض كنید حامیان آقای لاریجانی، اعتدال و توسعه، صدای ملت و اصلاح‌طلبان با چهار لیست متفاوت وارد انتخابات شوند. در مقابل رقیب چه كار خواهید كرد با چهار لیست؟
فرض ما این است كه باید با حامیان دولت یعنی حزب اعتدال و توسعه لیست مشترك بدهیم. ما در سال ۹۲ یك اقدامی انجام دادیم كه باید آن را ادامه دهیم. این كار مورد استقبال مردم قرار گرفت و مردم توقع دارند كه همان كار را انجام دهیم. ما دست‌مان را برای ادامه آن اقدام دراز كرده‌ایم. اگر نتیجه بگیریم همان كار را انجام می‌دهیم اگر نه هویت‌مان را فدای لیست نمی‌كنیم. مردم و جوانان از ما نمی‌پذیرند دست از هویت خودمان بكشیم.

ائتلاف با اعتدال و توسعه پایین آوردن سقف اصلاح‌طلبی نیست؟
نه. در هیچ ائتلافی شما روی هویت‌تان خط قرمز نمی‌كشید. ائتلاف ساز و كار خودش را دارد. مصلحت كشور و حامیان دولت ائتلاف است. ما باید همان نقش را ادامه دهیم.

جلسه نهایی چه زمانی برگزار می‌شود؟
امیدواریم صبح یكشنبه تصمیم نهایی را بگیریم.

اسم ائتلاف چه خواهد بود؟
پیشنهاد ما این است كه نامش را «ائتلاف ۹۲- گام دوم» بگذاریم. هر حزبی هم می‌تواند پایین لیست نام حزب خودش را در تبلیغات بگذارد.

اگر تفاهم حاصل نشود؟
لیست ۳۵ نفره ما آماده است. شاید چهره‌های شاخص سیاسی اكثریت لیست ما را تشكیل ندهند اما همه چهره‌ها ارزشمند و نخبه هستند.

هزینه‌های ستاد ائتلاف چگونه تامین می‌شود؟
ما با كانون‌های اقتصادی ارتباط نداریم یاد گرفته‌ایم روی پای خودمان بایستیم نه رانت‌های اقتصادی. ما یك شماره حساب اعلام كرده‌ایم. از مردم هم می‌خواهیم كمك كنند. برآوردهایی داشته‌ایم كه بخشی از هزینه‌ها را احزاب و كاندیداها تامین كنند.

اسپانسر ندارید؟
تا اینجا خیر، حالا ممكن است یك فرد خیر پیدا شود و كمك‌مان كند.

اگر آن فرد خیر مطالباتی داشته باشد یا سهمیه‌ای از لیست بخواهد چطور؟
ابدا زیر بار چنین درخواست‌های نمی‌رویم. با هیچ شرطی كمك نمی‌پذیریم. شما ۲۲ بهمن دیدید كه رقیب ما بنرهای متعددی داشت اما ما هیچ كاری نكردیم. فعلا مشكل اقتصادی داریم.

لیست شما مورد حمایت چه كسانی است؟
ما امیدواریم لیست مورد حمایت همه بزرگان اصلاحات باشد. البته امضای شخصی نخواهد داشت. عكس حامیان لیست را هم كه به دلایلی كه می‌دانید نمی‌توانیم چاپ كنیم.

شما در طول مصاحبه چندبار نام رییس دولت اصلاحات را بردید اما می‌دانید كه محدودیت‌هایی وضع شده است. اگر وارد مجلس شوید قدرت لابی و چانه‌زنی‌تان با امروز متفاوت خواهد بود. آیا برای مرتفع كردن چنین مشكلاتی برنامه دارید؟
وظیفه مجلس نیست اما در رایزنی‌ها و تعاملات و مسیر اعتماد‌سازی كه با حاكمیت داریم راه برای حل برخی مسائل از جمله ممنوع التصویری و مساله حصر هموارتر می‌شود.

بدنه اجتماعی جریان اصلاحات می‌تواند امیدوار باشد؟
ما حتما برای رسیدن به تفاهم پیگیری می‌كنیم.

نظر شما در مورد ریاست مجلس چیست؟
من سه دهه خدمت كرده‌ام و نشان داده‌ام در هر شرایطی مسوولیت خودم را انجام می‌دهم. از الان به ریاست فكر نمی‌كنیم.

آیا شما این پتانسیل را دارید كه در مجلس بخشی از بدبینی‌های موجود نسبت به اصلاح‌طلبان را رفع كنید؟
به دلایلی نوعی بدبینی پیش آمده و به نظر من زاویه گرفتن است. یكی از راهبردهای ما كاهش این بدبینی بوده است. بخشی از حاكمیت نباید احساس كند طیف‌هایی از اصلاح‌طلبان می‌خواهند رو در روی نظام قرار گیرند. به نظرم در طول این دوسال موفق بوده‌ایم. ما در مسیر ادامه این راهبرد هستیم و تا رفع همه بدبینی‌ها همین راهبرد را ادامه می‌دهیم. البته این به معنای نفی رقابت سیاسی با رقیبان اصولگرا نیست.

از سال ۹۲ به این سو هر بار اصلاح‌طلبان با بدنه اجتماعی‌شان به صحنه آمده جریان راست احساس وحشت می‌كند. این ترس چه هزینه‌هایی دارد؟
رشد فكری جریانات سیاسی ارتقا نیافته. رقیب فكر می‌كند اگر جریان اصلاح‌طلب به قدرت برسد آنها را از كانون‌های قدرت‌شان كنار می‌گذارد و این باعث وحشت‌شان می‌شود. آنها با سوبسیدی كه در اختیار دارند تلاش خود را برای حذف جریان اصلاحات به كار می‌برند. برخی از تندروهای رقیب ما را تا تهمت به براندازی پیش بردند. رقابت غیر ارزشی همین است اما ما نمی‌توانیم ارزش‌ها را به خاطر اهداف كوتاه مدت سیاسی كنار بگذاریم. نتیجه این رفتار فاصله گرفتن مردم و جوانان از نظام و ارزش‌های اخلاقی است. باید این را دریابیم.

فعالیت انتخاباتی برای ریاست‌جمهوری سخت‌تر است یا مجلس؟
كار سنگین و سختی را در این ماه‌ها داشتم. برای نخستین بار یك شورا باید فرماندهی می‌كرد. خیلی كار پیچیده‌ای بود اما خدا كمك كرد. واقعا اگر بگویم در این چند ماه یك شب خواب راحت نداشتم بیراه نیست.

همه آن تنش‌های قبلی رفع شد؟
در شورا مشكلی نداریم و عموما تصمیمات اجماعی است.

از قبول ریاست شورا پشیمان نیستید؟
نه. من وظیفه‌ام را انجام دادم. دینم را به نظام و اصلاحات ادا می‌كنم.

شما از معدود اصلاح‌طلبانی هستید كه هنوز تحمل می‌شوید. گفتمان اصلاحات در مجمع چقدر طرفدار دارد؟
فضای كلی مجمع را در این ۱۰ سال عموما كارشناسی و اجماعی دیده‌ام. تقریبا دو جریان اصلی روی راهبردهای كلی تقریبا اجماع داریم و اگر اختلافی داریم این اختلاف كاملا كارشناسی و به دور از قطب‌بندی‌های سیاسی است. این مدل موفقی است. در گذشته مواردی بوده كه مساله سیاسی بوده و بحث‌ها سیاسی شده بود. در دولت اصلاحات نمونه این را داشتیم. نباید بگذاریم مسائلی مثل بودجه شورای نگهبان در دولت اصلاحات به یك تقابل جناحی درون مجمع تبدیل شود. باید مراقبت كنیم این مرجع عالیقدر را حفظ كنیم.

این محصول مدل مدیریت آقای هاشمی است؟
قطعا شیوه مدیریت ایشان نقش برجسته‌ای در شكل گرفتن چنین فضایی دارد. خود اعضا نیز نقش مثبتی دارند. فضای مجمع دوستانه و كارشناسی است. مثلا وقتی بحثی مطرح می‌شود من، آقایان ناطق، حداد، میرسلیم و ولایتی با هم همفكری می‌كنیم و اگر پیشنهادی باشد یكی از ما ارایه می‌كند.

گفتمان اصلاحات در مجمع چقدر محبوبیت دارد؟
به هر حال اكثریت اصولگرا هستند اما كسی خط و نشان نمی‌كشد و فضا انصافا دوستانه است. صادقانه می‌گویم حتی با اعضایی كه در رسانه‌ها مواضع تندی می‌گیرند هم با رفاقت برخورد می‌كنیم.

به عنوان مثال یك مقام مجمع امروز تندترین مواضع را علیه اصلاح‌طلبان اتخاذ می‌كند و فردا صبح در مجمع با هم خوش و بش می‌كنید؟ شما هم به او نمی‌گویید این چه حرف‌هایی بود علیه ما زدی؟
حال و احوال می‌كنیم اما در گفت‌وگو‌های خصوصی با هم حرف می‌زنیم و مواضع‌مان را می‌گوییم. اتفاقا خیلی هم موثر است و فكر می‌كنم در تلطیف فضا موثر است.