دویچه وله: خبرگزاری رویترز به نقل از دیپلمات‌های درگیر با پرونده اتمی ایران خبر داده، گزارش نهایی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره نحوه انجام تعهدات ایران در چارچوب توافق‌نامه برجام، احتمالا روز شنبه منتشر می‌شود.
براساس توافق‌نامه موسوم به “برنامه جامع اقدام مشترک”(برجام) میان ایران و گروه ۱+۵، قبل از اجرای “برجام” ایران می‌بایست اقداماتی را انجام می‌داد تا توافق‌نامه وارد فاز اجرایی شود. راستی‌آزمایی این اقدام‌ها بر عهده آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است.
دولت ایران می‌گوید اقدام‌هایی را که می‌بایست طبق مفاد برجام در ماه‌های گذشته انجام می‌داد، به پایان رسانده است. اکنون آژانس باید انجام دقیق این تعهدات را تایید کند. تایید آژانس چراغ سبز ورود برجام به فاز سوم است. پس از آن ایران و گروه ۱+۵ با انتشار بیانیه‌ای “روز اجرا” را اعلام می‌کنند.
گفته می‌شد گزارش نهایی آژانس احتمالا تا پایان ساعات اداری روز جمعه ۱۵ ژانویه منتشر می‌شود، اما خبرگزاری رویترز شامگاه جمعه خبر داد که این گزارش به تعویق افتاده و احتمالا روز شنبه ۱۶ ژانویه منتشر می‌شود.
ایران چه اقدام‌هایی می‌بایست انجام می‌داد؟
این اقدام‌ها عبارت بودند از تغییر طراحی راکتور آب سنگین اراک، به‌گونه‌ای که برای کاربرد هسته‌ای غیرقابل استفاده باشد و آژانس بتواند غیرقابل استفاده بودن آن را راستی‌آزمایی کند. طبق برجام، به مدت ۱۵ آب سنگین مازاد تولید شده در راکتور اراک باید به خارج صادر شود.
ایران به مدت ۱۵ سال باید سطح غنی‌سازی اورانیوم در نطنز را در سطح ۶۷/ ۳ درصد غلظت حفظ کند. به این منظور این می‌بایست تعداد زیادی از سانتریفوژهای نطنز را از محل نصب‌شده خارج و در جای دیگری (سالن B مرکز نطنز) تحت نظارت آژانس قرار دهد.
برجام می‌گوید به مدت ۱۵ سال ایران در فردو فعالیت‌های غنی‌سازی اورانیوم و تحقیق و توسعه مربوط به غنی‌سازی اورانیوم نخواهد داشت و هیچ‌گونه مواد هسته‌ای نیز نگهداری نخواهد کرد. در این مدت می‌تواند ۱۰۴۴ سانتریفیوژ IR-1 را در یکی از سالن‌های فردو نگهداری کند.
ایران تعهد کرده که تمام اورانیوم غنی‌شده مازاد بر ۳۰۰ کیلو گرم را از کشور خارج و در ازای آن اورانیوم طبیعی دریافت کند.
ایران هم‌چنین تعهد کرده “پروتکل الحاقی” پیمان منع گسترس سلاح‌های هسته‌ای را به‌طور موقت اجرا و تصویب و اجرایی شدن قانونی آن را از مراجع قانونی کشور درخواست کند.
یکی از مشکلات جدی در پرونده هسته‌ای ایران، موضوع فعالیت‌های با “ابعاد احتمالا نظامی” این کشور بود که در دسامبر ۲۰۱۵ از طریق قطعنامه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بسته شد.
آژانس در گزارش نهایی خود که احتمالا شنبه ۱۶ ژانویه منتشر می‌شود باید تایید کند ایران تمامی موارد بالا را انجام داده است. در این صورت برجام وارد فاز اجرای تعهدات گروه ۱+۵ می‌شود که اساس آن لغو تحریم‌های ایران است.