iran-emrooz.net | Wed, 21.12.2005, 12:50
مسوولان همچنان وعده پيگيری میدهند
شهرك توحيد ١٥ روز پس از حادثه
هيچكس نمیخندد!
خبرگزاری فارس: شهرك توحيد در جنوب فرودگاه مهر آباد جايی است كه ساختمان بلوك ٥٢ آن كه ٣٦ خانواده را در خود جای داده بود اكنون خالی از سكنه است زيرا هواپيمای C-١٣٠ ارتش ساعت ١٣ و ٥٠ دقيقه سه شنبه پانزدهم آذرماه درست روبروی آن سقوط كرد.
به گزارش خبرنگار اجتماعی فارس، در ورودی شهرك توحيد مملو از پيامهای تسليتی است كه با پارچه سياه پيام از دست رفتن خبرنگاران، عكاسان، پرسنل صدا و سيما و ارتش را می دهد، رفت و آمدها عادی است اما از در ورودی شهرك فقط كسانی می توانند عبور كنند كه كارت سكونت در شهرك را داشته باشند.
شهرك توحيد كه به گفته ساكنان آن حدود ٣٥ سال پيش برای پرسنل نيروی هوايی ارتش ساخته شده است، ٥٥ بلوك دارد كه در هر بلوك آن ٣٦ واحد مسكونی است، بيشتر خانه های اين شهرك كهنه به نظر می رسد اما ماندگاری آن در نزديكی فرودگاه مهر آباد پس از ٣٥ سال نشان می دهد كه محكم و مقاوم است.
وارد شهرك كه می شوی باز هم رفت و آمدها عادی است، بيشتر از ١٠ روز از حادثه سقوط هواپيما گذشته است اما هنوز اطراف بلوك ٥٢ شهرك توحيد دهها مامور ايستادهاند و اجازه نزديك شدن به ساختمان را نمی دهند، ١٢ دستگاه خودور سوخته در كنار اين ساختمان ده طبقه به چشم می خورد، پژو، پرايد، سمند و پيكان كه همگی آنها بايد اوراق شوند.
هر از گاهی چند نفری از كنار ساختمان رد می شوند و با انگشت جايی كه را كه هواپيمای هركولس C-١٣٠ ارتش به ساختمان برخورد كرده است را نشان می دهند و با هم نحوه برخورد هواپيما به ساختمان را تحليل می كنند اما ماموران اجازه نزديك شدن به ساختمان را نمی دهند و همه چيز از دور نظاره می شود.
ساكنان بلوك ٥٢ همگی رفتهاند، تعدادی از آنها به خانه های مجردی اول شهرك كه فقط يك اتاق دارد منتقل كردهاند، عدهای هم به واحدهای مسكونی خالی از سكنه بلوكهای ديگر رفتهاند، ارتش اعلام كرده كه ساكنانی كه بازنشسته شدهاند بايد تخليه كنند تا بقيه حادثه ديدگان جايگزين شوند.
بيشتر اسباب و اثاثيه ساكنان بلوك ٥٢ از دست رفته است و ماموران دولتی و ارتش برای برآورد خسارت آنها مراجعه كردهاند و عددهايی را بين صفر تا ١٠٠درصد آسيب بر روی كاغذ نوشتهاند و رفتهاند، گفتهاند به خانواده هايی كه ١٠٠ درصد خسارت برای آنها برآورد شده است، ٥ ميليون تومان می دهند، اما هنوز خبری نيست.
ساكنان شهرك می ترسند چيزی بگويند نزديك كه می شوی اول از همه می گويند به ساكنان شهرك گفته اند كسی مصاحبه نكند.
يكی از شاهدان عينی حادثه می گويد: زمان حادثه هواپيما را ديدم كه از رو به رو به سمت پايين می آمد انگار كه می خواست فرود بيايد اما ناگهان جهت آن عوض شد و حدود ٦٠ درجه تغيير مسير داد و پشت ساختمانها پنهان شد و ناگهان هواپيما با صدای وحشتناكی روبروی بلوك ٥٢ سقوط كرد.
وی اضافه می كند: بلافاصله به محل حادثه رفتيم، هواپيما با طبقه اول ساختمان برخورد كرده بود و تقريبا چيزی از آن باقی نمانده بود و می سوخت، شعله های آتش آن از طبقه اول كم كم گر گرفت و به طبقه های بالاتر نفوذ كرد و تقريبا همه واحدهای بلوك ٥٢ دچار حريق شد.
وی مدعی است: آتش نشانی حدود نيم ساعت پس از حادثه رسيد و ما هم برای جمع آوری اجساد كمك كرديم در محل ساختمان اجسادی را كه كاملا از بين رفته بودند پيدا كرديم، در كنار آن دستگاهای موتور ملخداری هم پيدا كرديم كه به نظر نمی رسيد متعلق به هواپيمای C-١٣٠ باشد.
يكی ديگر از اهالی اين شهرك می گويد: هنگام سقوط هواپيما در بلوك ٥٢، در خانه بوديم كه ناگهان صدای انفجار مهيبی را شنيديم اول فكر كرديم زلزله شده ولی بعد فهميديم كه هواپيما سقوط كرده است، تعداد زيادی از شيشه های ساختمان مجاور شكست و مردم نمی دانستند چه كار كنند واقعا قيامت را با چشم خود ديديم.
وی كه همسر يكی از خلبانان ساكن شهرك توحيد است می گويد: خانواده ارتشی های نيروی هوايی هميشه با استرس و نگرانی زندگی می كنند هر لحظه ممكن است خبر حادثه تلخی را بشنويم، شهرك توحيد هم كه نزديك فرودگاه است و هميشه با سر و صدای فرودگاه و حوادث آن زندگی می كنيم.
جلوی در ورودی بلوك ٤٧ شهرك توحيد درست در كنار بلوك ٥٢، حجلهای بر پاست، اين حجله متعلق به سرهنگ "نشاطی" خلبان ارتش است كه روز حادثه در هواپيمای C-١٣٠ بوده است و حتما نمی دانسته كه هشت دقيقه پس از پرواز در ساختمان مجاور خانه اش سقوط می كند.
شايعات در مورد علت حادثه همان طور كه در ميان مردم زياد است در ميان ساكنان شهرك توحيد هم فراوان است و هر كس يكی را مقصر می داند، داشتن نقص فنی هواپيما در موتور آن و عوض شدن خلبان قبل از پرواز به علت حاضر نشدن خلبان اول برای پرواز، تاخير بيش از ٦ ساعته هواپيما، مشكل در وسايل جهت يابی و سنجش ارتفاع هواپيما، گم كردن مسير پرواز، بار بيش از حد مجاز هواپيما و تعداد زيادی مسافران هواپيمايی كه اصلا برای حمل و مسافر ساخته نشده است و هزاران حرف و حديث ديگر از زبان هر كس كه با او صحبت كنی تكرار می شود اما هيچ كس نمی داند حقيقت چيست، می گويند می خواهند ماجرا را ماست مالی كنند و فاش شدن حقيقت برای آنان بسيار پر هزينه است.
ساكنان شهرك توحيد در ١٥ روز گذشته، اوقات سختی را داشتهاند اگر چه دانشگاه علوم پزشكی ايران، مركزی را برای حمايت روانی و اجتماعی از ساكنان اين شهرك و جلوگيری از افزايش استرس روانی، افسردگی و گاه خودكشی خانواده های عزادار يا شاهدان عينی بر پا كرده است اما خبرنگار اجتماعی فارس هنگام مراجعه به اين مركز با در بسته مواجه شد پايگاهی كه سه روز پس از حادثه داير شده و به قول فرزاد پناهی، رئيس مركز اورژانس كشور معلوم نيست كه مسئله بی خوابی های سه روز اول ساكنان شهرك و شب ادراری كودكانی كه كابوس می ديدهاند را چه كسی بايد جواب دهد.
هواپيمای هركولس C-١٣٠ ارتش بر اساس اطلاعات رسيده ٩٧ سرنشين داشته است كه همگی آنها هنگام سقوط هواپيما در دم جان باختند، در مورد تلفات زمينی اين حادثه آمار دقيقی اعلام نشده است اما ساكنان محلی می گويند حدود ١٤ نفر در ساختمان فوت كردهاند كه دو نفر آنها در آسانسور بوده اند و حدود ٧ نفر نيز در اطراف ساختمان بودهاند كه دو نفر آنها راننده آژانس بودهاند.
يكی از اهالی بلوك ٥٢ می گويد: ساكنان طبقه اول خانهای كه هواپيما به آن برخورد كرده است در روز حادثه نبودند و برای برگزاری مراسم تشييع و عزاداری پدربزرگشان به كرمان رفته بودند شايد قسمت بود كه آنان زنده بمانند.
وی می گويد: حوادثی مانند اين حادثه در كشور ما زياد رخ می دهد و علتهای زيادی دارد مثل اينكه جان مردم چندان ارزشی ندارد، در مورد اين حادثه هم اگر خبرنگاران در هواپيما نبودند شايد مثل بسياری از حوادث ديگر خيلی زود فراموش می شد و هيچ كس به علت حادثه و مقصران آن رسيدگی نمی كرد اما خبرنگاران نمی گذارند خون بقيه از دست رفته گان پايمال شود.
مسوولان همچنان وعده پيگيری میدهند
ايسنا: فرمانده ستاد مشترك ارتش گفته بود كه تا چند روز آينده گزارش كميتهی بررسی پرونده سقوط هواپيمای سی - ١٣٠ ارائه خواهد شد. معاون اجرايی رييسجمهور نيز تاييد كرده بود كه تا چند روز ديگر گزارشی در اين زمينه داده خواهد شد. مجلس نيز تصميم داشت كه چهارم دیماه وزير دفاع را در ارتباط با اين حادثه استيضاح كند، ولی تاكنون نه تنها نتيجهای از گزارشهای مطرح شده به دست نيامده بلكه در آخرين جلسه اين هفته مجلس اعلام شد كه استيضاح وزير دفاع تا يك ماه آينده به تاخير افتاده است.
هر چند آنچه پيش آمده از اذهان اصحاب رسانه پاك نخواهد شد اما امروز مروری بر چگونگی وقوع اين حادثه به يادمان میآورد كه مقارن ساعت ١٣:٢٤ سهشنبه. ١٥ آذر ماه ١٣٨٤ يك فروند هواپيمايی نظامی سی - ١٣٠ به شماره پرواز ٥١٤ با ١٠٦ نفر سرنشين نظامی و غيرنظامی كه جهت انجام ماموريتی عازم شهرستان بندرعباس بود، پس از پرواز از باند فرودگاه مهرآباد تهران و قريب ٨ دقيقه طی مسير بر اساس آنچه ستاد حوادث غير مترقبه كشور اعلام كرد در ادامه پرواز دچار نقص فنی در سيستم موتور شد و خلبان به قصد فرود اضطراری در مسير باند فرودگاه مهرآباد ارتفاع خود را كم كرد كه در همان زمان به بلوك شماره ٥٢ ساختمان ١٠ طبقه واقع در شهرك توحيد (حومه جنوب غربی تهران) اصابت و سقوط كرد.
در اين حادثه تاسفبار، كليه سرنشينان هواپيما شامل خلبان، گروه پرواز، خبرنگاران نظامی و غيرنظامی، افسران و درجهداران و حداقل ١٠ نفر از هموطنان نيز كه در محل سقوط هواپيما ساكن بودند يا حضور داشتند، شهيد شدند.
اين مانور رزمايش بزرگ «عاشقان ولايت» نام داشت كه قرار بود در چابهار اجرا شود و اميرسرتيپ سيدعبدالرحيم موسوی رييس ستاد مشترك ارتش اين مانور را در نوع خود اولين و بزرگترين مانور اعلام كرده بود.
مانند حاشيه هر حادثه ديگری به سرعت پيامهای تسليت از سوی مقامات، مسوولان، شخصيتهای، گروههای سياسی و انجمنهای صنفی صادر و در ارتباط با اين حادثه ستاد بزرگداشت جانباختگان عرصه خبر نيز در وزارت ارشاد تشكيل و با موافقت شهردار تهران، قطعه ٢٣١ برای دفن شهدای رسانهها تعيين شد.
با پايان كار جستوجوی پيكر شهدای حادثه سقوط هواپيما، اسامی مسافرين پرواز هواپيمای سی - ١٣٠ سانحه نيز اعلام شد. خبرنگاران و عكاسان ايسنا، ايرنا، فارس، كيهان، همشهری و تعداد زيادی از خبرنگاران و تصويربردان صدا و سيما از جمله شهدای اين سانحه بودند.
هرچند كه رييس بنياد شهيد در بخشنامهای اعلام كرد كه جانباختگان حادثه سقوط هواپيمای سی- ١٣٠ شهيد محسوب نمیشوند، اما پاسدار ميرفيصل باقرزاده رييس بنياد حفظ آثار و ارزشهای دفاع مقدس همه سرنشينان هواپيمای سانحه ديده سی – ١٣٠ را شهيد ناميد. پس از آن معاونت فرهنگی و تبليغاتی دفاعی ستاد كل نيروهای مسلح نيز تاكيد كرد كه كادر پروازی و سرنشينان هواپيمای سی – ١٣٠ شهيد محسوب میشوند. دادستانكلكشور نيز تاكيد كرد كه قربانيان حادثه سقوط هواپيما شهدای نظام هستند. در دولت نيز اختلاف نظری درباره شهيد بودن قربانيان حادثه سقوط هواپيما وجود ندارد ولی با اين حال معاون رييسجمهور خاطرنشان كرده است كه تصميم كميسيون داخلی ارتش درباره اطلاق «شهيد» به جانباختگان اين سانحه هنوز به بنياد شهيد اعلام نشده است، بنياد شهيد نيز همچنان منتظر دريافت اين تصميم است.
برای ريشهيابی و بررسی ابعاد اين فاجعه با هماهنگی ستاد كل نيروهای مسلح و اخذ گزارشها از وزارتخانههای دفاع و راه و ترابری و نيروی هوايی ارتش بررسی دقيق ابعاد حادثه در دستور كار كميتهی دفاعی مجلس قرار گرفت تا احتمالات گوناگون مطرح شده مانند احتمال نقص فنی قبل از پروز و علت تاخير ٦ ساعته و چگونگی هدايت برج مراقبت و امكان فرود اضطراری در خارج از باند مهرآباد و ميزان آمادگیهای فنی هواپيما و چگونگی صدور مجوز پرواز در بررسیها شفاف شود. همچنين نامناسب بودن موقعيت فرودگاه مهرآباد و همجواری با مناطق مسكونی و ميزان ترافيك هوايی نيز از مواردی بود كه رضا طلايی نيك رييسكميسيون دفاعی مجلس اعلام كرد بايد در وقوع اين فاجعه مورد بررسی قرار گيرد و يادآور شد كه با توجه به تحريم ٢٧ سالهی صنعت و خدمات هوايی از سوی آمريكا بايد ميزان تاثير اين تحريمها در اين گونه سوانح هوايی نيز بررسی شود.
مجلس شورای اسلامی همچنين اعلام كرد كه اگر احساس شود در روند رسيدگی به علل سقوط هواپيمای مذكور كوتاهیهايی صورت میگيرد، قطعا از اهرمهای خود استفاده خواهد كرد، تا آنجا كه گفته شد كميسيون امنيت ملی و سياست خارجی مجلس كميتهای متشكل از اعضای كميسيون و عدهای از كارشناسان خبره برای مشخص شدن علل سقوط هواپيمای سی–١٣٠ ارتش متشكل از يك سری افراد خبره و استخوانخرد كردههای نيروی هوايی ارتش برای انجام امورتحقيقاتی تشكيل خواهد داد.
ظاهرا اين راهكار كميسيون مبنی برتحقيقات و فعاليت پويا برای مشخص شدن علل حادثه، راهكاری عملياتی است و برای اولين بار است كه مجلس گامی برمیدارد كه طی آن فقط منتظر نتايج تحقيقات دستگاههای مسوول نمیماند.
ازسوی ديگر هيات دولت نيز بر پيگيری با سرعت و با دقت علل حادثه از سوی علی سعيدلو معاون اجرايی رييس جمهور كه از سوی احمدینژاد مسوول پيگيری اين ماجرا معرفی شد، تاكيد كردند. دولت بارها تاكيد كرد كه تا رسيدن به نتيجه قطعی مساله را پيگيری خواهد كرد.
قوهقضاييه نيز تاكيد كرد كه حقوق شهيدان اين حادثه بايد توسط دستگاههای اجرايی احقاق شود.
در اين بين شنيده شد كه برخی شاهدان و برخی نزديكان جانباختگان عنوان كردهاند كه خلبان اول، با اين هواپيما پرواز نكرده و خلبان ديگری پرواز كرده است، كه كريم قوامی فرمانده نيروی هوايی ارتش اينكه خلبان هواپيما عوض شده باشد را رد كرد.
درهمين راستا گفته شد كه دادسرای فرودگاه نيز موضوع سقوط هواپيما و احتمال قصور در ايجاد اين حادثه را پیگيری خواهد كرد.
همچنين جمعی از خبرنگاران رسانهها شكايتی را در مورد اين حادثه به قاضی سعيد مرتضوی دادستان عمومی و انقلاب تهران نوشتند كه اداره كل روابط عمومی و اطلاعرسانی قوهی قضاييه اعلام كرد كه پیگير خواستههای جامعه رسانهای كشور در مورد علل و عوامل اين سانحه خواهد بود و يك قاضی ويژه برای اين امر در نظر گرفته شده است.
تشكيل تيم كارشناسی از سوی نيروی هوايی ارتش نيز برای نظارت و بررسی حادثه ضروری دانسته شد.
گروه ٢٩ نفرهای نيز با حضور سازمان هوايی نيروهای مسلح، واحدهای اجرايی و نظامی، وزارت دفاع و راه و ترابری، ستاد مشترك ارتش، ستاد كل نيروهای مسلح و سازمان قضايی، برای تحقيق و همكاری در اين زمينه تشكيل شد، اما هنوز به علل اصلی فاجعه سقوط هواپيما پی نبردهاند.
كميتهی دفاعی كميسيون امنيت ملی به تازگی با حضور رييس گروه تحقيق ٢٩ نفره –امير پورشاسب- و ساير مسوولان ذیربط ، نشستی را تشكيل داد كه نتايج آخرين اقدامات و روند تحقيق نسبت به سقوط هواپيمای سی - ١٣٠ در اين جلسه گزارش شد. ولی بنابر آنچه رييس اين كميته اظهار داشت هنوز به پاسخ شفاف دست نيافتهاند.
در نشست جداگانهای اين كميته، سازماندهی گروه مشاوره و كارشناسی فنی برای نظارت موثرتر بر تحقيق و ريشهيابی سانحهی سقوط هواپيما را انجام و علاوه بر استفاده از نتايج تحقيق كميتهی ٢٩ نفره، كميتهی كارشناسیای برای بررسی جداگانه را در دستور كار خود قرار داد.
كميتهی پيگيری كنندهی حادثهی سقوط هواپيمای سی - ١٣٠ فراكسيون اقليت مجلس نيز جلسهای در پايگاه نيروی هوايی تشكيل داد. امير همتی، ستوان خلبان نادری، فرماندهان نيروی هوايی، و سرخلبان سرهنگ آذركيش برای ارائهی گزارشات خود در اين جلسه حضور يافتند.
بر اساس آنچه گرامی مقدم گفته است: ستوان خلبان نادری در اين جلسه دلايل عدم پروازش را ارائه داد و اعلام كرد كه "يك نوع از دو نوع سيستم ناوبری هواپيما از كار افتاده و اختلاف ١٠ درجه به وجود آمده بود كه باعث شد تا خلبان شهيد گوهری از پرواز امتناع كند و پس از تعميرات لازمه از سوی مهندسين پرواز و اعلام رفع نقص فنی، با اعلام آمادگی خلبان گوهری پرواز صورت گرفت و اينجانب مقرر بود به عنوان خلبان رزرو در صورتيكه خلبان گوهری همچنان در عدم پرواز اصرار كند به عنوان خلبان، هواپيما را هدايت كنم." به هر حال چون ديد فرودگاه نيز كافی نبود لذا برای مناسب شدن ديد خلبان و همچنين رفع نقص هواپيما پرواز به تاخير افتاد.
سرهنگ آذركيش نيز به عنوان كسی كه برای هدايت هواپيما و هماهنگی با برج مراقبت به كاروان رفته بود، گزارشی ارائه كرد. از جمعبندیهای صورت گرفته در اين جلسات مشخص شد كه حادثه به شكلی كه عنوان شده نبوده، بلكه در اصل هواپيما قصد فرود در شهرك توحيد را نداشته و در اين شهرك سقوط كرده است.
شايد جوان بودن ستوان بابك گوهری، خلبان ٣٠ ساله هواپيمای سی - ١٣٠ باعث شد تا برخی شايعات مبنی بر مقصر بودن وی در وقوع اين حادثه شكل بگيرد اما عدم پذيرش چنين شايعهای از سوی اصحاب رسانه و رد صريح آن از سوی مسوولان مربوطه از دامنهدار شدن اين شايعه جلوگيری كرد.
در همين راستا امير سرتيپ كريم قوامی فرمانده نيروی هوايی ارتش برخی از اظهارات مبنی بر كم تجربه بودن خلبان هواپيمای سی - ١٣٠ را - كه قريب ٢٢٠٠ ساعت سابقهی پرواز داشت - رد كرد و گفت كه خلبان اين هواپيما دارای استانداردهای لازم برای پرواز بوده و سابقهی پروازی بالا نيز داشت.
پيگيری پروندهی سقوط هواپيمای حامل خبرنگاران يكی از موضوعاتی است كه شايد در جامعه و حتی بين مسوولان كهنه شود ولی برای اصحاب رسانه كه اينبار خود صاحبان اصلی اين درد هستند هيچگاه كهنه نخواهد شد.
امير خرمی طوسی جانشين فرماندهی ستاد مشترك ارتش در پاسخ به يكی از همين پيگيریها، اخيرا از ارائهی گزارش كميتهی بررسی پرونده سقوط هواپيمای سی - ١٣٠ طی چند روز آينده خبر داد.
بر اساس آن چه گفته شده است؛ ٢١ نفر از كارشناسان فنی و پروازی و پزشكی و نمايندهی سازمان قضا و همكاران حفاظت اطلاعات و ستاد كل مشترك در حال بررسی اين پرونده هستند. اين گروه كاملا مستقل و زير نظر معاونت بازرسی ستادكل فعاليت میكند و با وجود مراحل بررسی طی همين روزها گزارش خود را ارائه میكند.
همچنين علی سعيدلو معاون اجرايی رييسجمهور از تشكيل هياتی ٣٠ نفره در ستاد كل نيروهای مسلح خبر داد كه مامور شده است در ارتباط با دلايل سقوط اين هواپيما تحقيق و گزارش خود را اعلام كند.
با وجود اين كه پس از گذشت پنج روز از حادثه، طرح استيضاح وزير دفاع از سوی برخی نمايندگان مجلس ارائه و پس از بررسی از سوی هيات رييسه، اعلام وصول شد، و در حالی كه دولت اعتقاد دارد بررسی علل سقوط هواپيما نياز به استيضاح وزير دفاع ندارد، قرار بود سردار مصفطی محمدنجار يكشنبه چهارم دیماه برای پاسخگويی به نمايندگان استيضاحكننده در صحن علنی مجلس شورای اسلامی حضور يابد اما در آخرين روز از جلسه رسمی اين هفته مجلس از سوی حداد عادل اعلام شد كه استيضاح كنندگان پس از جلسهای كه با وزير دفاع داشتند به اين نتيجه رسيدند كه زمان استيضاح مناسب نيست.