بی بی سی: شرکت کنندگان در اجلاس گروه‌های مخالف دولت سوریه در ریاض بر سر بیانیه‌ای که چارچوب مذاکرات صلح سوریه را مشخص می‌کند به توافق رسیده‌اند اما تاکید کرده‌اند بشار اسد، رئیس جمهوری، و اعضای دولت او نباید نقشی در فرآیند انتقال قدرت داشته باشند.
به گزارش رویترز، در این بیانیه از تشکیل یک “دولت ائتلافی انتقالی که منعکس‌کننده خواست همه جناح‌ها باشد” سخن به میان آمده است.
همزمان گزارش‌های متناقضی از انصراف یکی از گروه‌های مسلح مخالف در سوریه از ادامه شرکت در این نشست منتشر شده است و معلوم نیست گروه احرار شام متن بیانیه را امضاء کرده است.
با وجود این، رویترز می‌گوید احرار شام بیانیه‌ای که این خبرگزاری به متن آن دست یافته را امضاء کرده است.
بنا بر این گزارش‌ها گروه “احرار شام” گفته نقش کلیدی در این مذاکرات به دست شخصیت‌هایی است که به نظر این گروه دارای ارتباطاتی با دولت سوریه هستند.
گروه‌های مخالف حکومت بشار اسد در تلاش برای دستیابی به موضعی واحد در مذاکره احتمالی آتی با دولت سوریه، تشکیل جلسه داده‌اند.
قدرت‌های جهانی هم خواستار اتخاذ موضعی واحد میان مخالفان دولت اند تا نمایندگان آنها با بشار اسد، رئیس‌جمهوری وارد مذاکره مستقیم شود.
همزمان مقامات عربستان سعودی گفته‌اند از “تمام جناح‌های میانه‌رو مخالف حکومت سوریه وابسته به جریان‌ها و گروه‌های سیاسی، قومی و فرقه‌ای در داخل و خارج سوریه” برای شرکت در این جلسه دعوت به کرده بودند.
با وجود تاکید عربستان بر اینکه اجلاس ریاض در واکنش به خواست اکثر شرکت‌کنندگان در نشست وین برای حل سوریه برگزار می‌شود، دولت ایران، که حامی بشار اسد است، با این نشست مخالفت کرده است.
حسین امیرعبداللهیان، معاون وزیر خارجه جمهوری اسلامی، گفته است که “در وین توافق شد که نماینده دبیرکل سازمان ملل در امور سوریه با مشورتی فراگیر، برای تعیین فهرست معارضان تلاش کند و اقدامات خارج از بیانیه وین مورد تایید ایران نیست.”
جمهوری اسلامی و دولت سوریه گروه‌های مخالف بشار اسد را تروریست می‌دانند و تنها افراد و تشکل‌هایی را که با مجوز حکومت سوریه در داخل آن کشور حضور دارند “گروه‌های مخالف دولت سوریه” تلقی می‌کنند. ایران گفته است تنها با راه حلی موافق است که متضمن حفظ حکومت فعلی و ادامه زمامداری بشار اسد باشد.
وزارت خارجه عربستان گفته است که برگزاری اجلاس ریاض و انتخاب گروه‌هایی که به آن دعوت شدند با مشورت “اکثر شرکت‌کنندگان متنفذ در اجلاس وین و استفان دو میستورا، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور سوریه” صورت گرفته و از حمایت آنها برخوردار است.
بحران سیاسی سوریه در بهار سال ۲۰۱۱ با برگزاری تظاهراتی با درخواست اصلاحات سیاسی و مبارزه با فساد در تشکیلات حکومتی آغاز شد اما در حالی که شماری از مخالفان و حتی کشورهای غربی انتظار داشتند بشار اسد به وعده‌های قبلی خود برای اصلاحات عمل کند، واحدهای ارتش برای سرکوب تظاهرکنندگان و جلوگیری از ادامه تظاهرات اعزام شدند که تلفاتی نیز به بار آورد.
پس از آن، گروهی از نظامیان ناراضی سوریه تشکیلاتی را به نام “ارتش آزاد سوریه” با هدف حمایت از تظاهرکنندگان در برابر حملات ارتش ایجاد کردند، اما درگیری بین آنها و نفرات ارتش به بروز جنگ داخلی منجر شد که با گذشت زمان، زمینه حضور و رشد گروه‌های مختلف از جمله اسلامگرایان تندرو را فراهم آورد.
تاکنون بیش از دویست و پنجاه هزار نفر در جنگ داخلی سوریه کشته و بیش از ۱۲ میلیون نفر آواره شده‌اند.
جان کری: مذاکرات سازنده بود
جان کری وزیر خارجه آمریکا نشست روز گذشته گروه‌های مخالف دولت سوریه را اگر چه “بسیار سازنده” ارزیابی کرد اما گفت هنوز زود است که بتوان درباره برگزاری اجلاس برقراری صلح در سوریه که قرار بود در ۲۷ آذرماه در نیویورک برگزار شود با اطمینان صحبت کرد.
آقای کری ارزیابی خود را بر پایه مکالمه تلفنی با همتایان سعودی و روسی خود عنوان کرد.
روز گذشته ملک سلمان پادشاه عربستان سعودی، در اجلاس سران شورای همکاری کشورهای خلیج فارس گفت که کشورش به عنوان حامی سرسخت نیروهای ضد اسد، خواستار اتحاد گروه‌های مخالف سوری شده است.
او همچنین اضافه کرد “همه کشورها باید در مبارزه با افراط گرایی و تروریسم و ریشه کنی آن مسوولیت خود را بپذیرند.”
همچنین امیر قطر که کشورش به گفته کارشناسان روابط نزدیکی با جبهه النصره - یکی از گروه های منشعب از القاعده - دارد، در این اجلاس خواستار هماهنگی بین گروه‌های اپوزوسیون سوری شد.
به گفته شیخ حمد آل ثانی “پادشاهی عربستان با میزبانی این نشست که با هدف دستیابی به صلح برگزار شده، نشان می‌دهد که حامی مردم سوریه است. تحت این شرایط در حالی که مردم سوریه با آوارگی و خرابی دست و پنجه نرم می کنند. ما از اپوزوسیون سوریه می خواهیم با کنار گذاشتن اختلافات، از این فرصت طلایی بهره جویند و با اتحاد، یک تیم واحد مذاکره کننده تشکیل بدهند.”
از سوی دیگر عادل الجبیر وزیر خارجه عربستان نیز روز پنجشنبه بار دیگر نقش ایران را در بحران سوریه و دیگر مسائل منطقه‌ای “منفی” عنوان کرد.