بی بی سی: شماری از نویسندگان و روشنفکران، به ویژه کنشگران عرب مقیم آلمان، از اهدای جایزه صلح شهر اوزنابروک به آدونیس، شاعر نامدار سوری، انتقاد کرده‌اند. آنها معتقدند که آدونیس، به دلیل دفاع از حکومت سوریه، لیاقت دریافت جایزه صلح را ندارد.
احمد حسو، منتقد و روزنامه‌نگار سوری به خبرگزاری آلمان گفته است که آدونیس «هیچ احساسی در واکنش به تراژدی سیاسی و انسانی در کشورش» نشان نداده است. همین منتقد در گفت‌وگویی با نشریه لبنانی «السفیر» گفته است که اعطای جایزه صلح به آدونیس «توهینی سنگین به ملت سوریه» است.
جایزه صلح شهر اوزنابروک، که به نام اریش ماریا رمارک (۱۸۹۸ – ۱۹۷۰) نویسنده سرشناس و صلح‌دوست آلمانی، نام‌گذاری شده، جایزه‌ای نقدی به بهای ۲۵ هزار یورو است و به افرادی تعلق می‌گیرد که گامی بزرگ در جهت برقراری صلح و آشتی برداشته باشند.
علی احمد سعید (آدونیس) بزرگترین شاعر زنده جهان عرب شناخته می‌شود. او تاکنون در سراسر جهان جوایز ادبی بیشماری دریافت کرده است.
جایزه ادبی یا جایزه صلح؟
نوید کرمانی، نویسنده ایرانی‌تبار مقیم آلمان، که قرار بود نطق معرفی آدونیس را در مراسم اهدای جایزه صلح به او عهده‌دار شود، از انجام این کار سر باز زده و می‌گوید که کارهای ادبی آدونیس را دوست دارد، اما متأسف است که این شاعر ۸۵ ساله از «جنایات وحشتناک رژیم اسد در حق ملت خود» فاصله نگرفته است.
نوید کرمانی به روزنامه «کولنر شتات‌انسایگر» می‌گوید: «شاید آدونیس برای دریافت جایزه‌ای ادبی مناسب باشد، اما بی‌گمان او مستحق دریافت جایزه صلح نیست، زیرا نسبت به بحران سوریه هرگز بی‌طرف نبوده است.»
اشتفان وایدنر، نویسنده آلمانی که بیشتر آثار آدونیس را به زبان آلمانی ترجمه کرده، از اعطای جایزه رمارک به آدونیس ابراز شگفتی می‌کند، زیرا به گفته او: «پیام این جایزه صلح است و آدونیس با حمایت یکطرفه از رژیم بشار اسد، نشان داده که طرفدار صلح در کشورش نیست.»
گفته می‌شود که آدونیس تنها در عباراتی کلی از ادامه کشتار و خونریزی در سوریه انتقاد کرده اما هرگز به طور مستقیم حکومت بشار اسد را محکوم نکرده است. او در گفت و گویی اظهار کرده که بشار اسد قادر به اصلاحات در سوریه است. در عین حال، به گزارش دویچه وله، او زمانی هم گفته بوده است که اسد کمترین کاری که می تواند بکند، این است که استعفا بدهد.
«دشمن روشن‌اندیشی»
صادق العظم، فیلسوف و اندیشمند نامی سوری، نیز در مقاله بلندی در روزنامه «فرانکفورتر الگماینه» از اعطای جایزه صلح به آدونیس به شدت انتقاد کرد.
العظم که با کتاب «نقد اندیشه دینی» از بانفوذترین روشنفکران جهان عرب شناخته می‌شود، یادآور شده که در گذشته با آدونیس دوستی داشته اما به دلیل طرفداری شاعر از حکومت سوریه از او فاصله گرفته است.
العظم تأکید می‌کند که آدونیس همواره آشکارا از حکومت بشار اسد دفاع کرده و «جنایات» آن را توجیه کرده است. به گفته العظم، شاعر نامدار با انتشار نامه‌ای سرگشاده در آغاز بحران سوریه، بشار اسد را «رهبر منتخب و محبوب ملت سوریه» دانست و فراموش کرد که در سوریه از سال ۱۹۶۳ تا امروز هیچ انتخابات آزادی برگزار نشده است.
العظم در مقاله خود آدونیس را همچنین به «طرفداری صادقانه» از جمهوری اسلامی ایران متهم می‌کند.
آخرین نمونه از انتقاد روشنفکران سوریه انتشار مقاله‌ای از یاسین الحاج صالح، از نویسندگان مخالف رژیم است که چندین سال در سوریه زندانی بود. ترجمه مقاله او در «فرانکفورتر روندشاو» و چند تارنمای آلمانی دیگر منتشر شده است.
این نویسنده که امروز در استانبول زندگی می‌کند، می‌نویسد: «با گذشت چهار سال و نیم کشتار و جنایت توسط رژیم اسد، آدونیس هرگز آن رژیم را محکوم نکرده است. او تا امروز درباره بمباران شهرها و خانه‌های ویران، قتل‌عام‌های مکرر، زندان و شکنجه و تجاوز به مخالفان در زندان‌های رژیم، کلمه‌ای نگفته است.»
هیئت داوران جایزه صلح رمارک در بیانیه رسمی خود از «دفاع پی‌گیر آدونیس از سکولاریسم، برابری زن و مرد و خدمت به روشنگری در جوامع عرب» یاد کرده است.
یاسین الحاج صالح اما می‌گوید که آدونیس هرگز به وظیفه «روشنگری» کاری نداشته و روشنفکران عرب او را نماینده تفکرات تاریک و خرافی می‌شناسند که در نهایت در خدمت استبداد و اقتدارگرایی قرار می‌گیرند.
با این حال، وزارت فرهنگ شهر اوزنابروک طی اطلاعیه‌ای، از اعطای جایزه به آدونیس دفاع کرده است.
ولفگانگ گریزرت، شهردار اوزنابروک و عضو هیئت امنای جایزه صلح رمارک، گفته که آدونیس همواره مدافع جدایی دین از سیاست بوده و همین برای هیئت اعطای جایزه اهمیتی تعیین‌کننده داشته است.
جایزه صلح اریش ماریا رمارک قرار است روز ۲۰ نوامبر در شهر اوزنابروک آلمان به او اهدا شود.