گفت‌وگوی روزنامه اعتماد با سفیر سابق ایران در تركیه
با آغاز حملات دولت تركیه علیه مواضع پ ك ك در خاك عراق، صلح دوساله آنكارا و كردها از بین رفته و روند مذاكرات صلح میان آنها در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است. از سوی دیگر عدم موفقیت احزاب مختلف در تركیه برای تشكیل دولت ائتلافی و نزدیك شدن به پایان مهلت ۴۵ روزه، شرایط داخلی در این كشور را بیش از هر زمان دیگری مبهم‌تر كرده و مجموع این شرایط سوالات زیادی را درباره شرایط تركیه برانگیخته است. از همین رو گروه جهان «اعتماد» در گفت‌وگو با فیروز دولت‌آبادی، سفیر اسبق ایران در تركیه بخشی از سوالات علاقه‌مندان موضوع را در میان گذاشته كه مشروح این پرسش و پاسخ بدین قرار است.
از هفته گذشته دولت تركیه پس از دو سال صلح با گروه پ ك ك حملات هوایی خود علیه این گروه را آغاز كرد كه تاكنون موجب برخی اعتراض‌ها در داخل تركیه و منطقه شده است، به نظر شما این موضوع چه پیامدهایی می‌تواند در پی داشته باشد؟
نخستین پیامد حملات تركیه به مواضع كردها، بحرانی‌تر شدن شرایط در جنوب شرق این كشور است. ترك‌ها از اتصال كردهای تركیه و سوریه بسیار نگران هستند، در همین حال انتخابات اخیر در تركیه كردهای این كشور را از یك گروه بی‌اهمیت به یك شخصیت بارز سیاسی و با مصونیت ارتقا داده است. دولت تركیه و حزب عدالت و توسعه همواره این تصور را داشتند كه احزاب كرد حمایت لازم را برای ایجاد جریان سیاسی قدرتمند در داخل تركیه ندارد اما این تحلیل‌ها اشتباه از آب درآمده و اكنون دولت تركیه با فشار روی كردهای این كشور دست به تصمیم سرنوشت‌سازی زده است زیرا دولت تركیه نمی‌خواهد كه كردها قدرتی مستقل پیدا كنند. اگر طرفین نتوانند دولت ائتلافی را تشكیل دهند به نظر می‌رسد در صورت انجام انتخابات زودرس، كردها قربانی این انتخابات خواهند شد.
مسعود بارزانی، رییس اقلیم كردستان عراق پس از كشته شدن دو شهروند كرد این اقلیم اعلام كرد كه جنگ را از این منطقه دور كنید، درگیری میان پ ك ك و دولت تركیه چه پیامدهایی برای این اقلیم خواهد داشت؟
در هر حال دولت خود مختار اقلیم كردستان عراق دارای یك هویت سیاسی است و فراگیر شدن این جنگ هویت اقلیم را زیر سوال می‌برد و عملا دستاوردی كه كردهای عراق برای مستقل بودن خود داشتند نیز از بین می‌رود. آنها در حال حاضر تلاش می‌كنند كه جلوی گسترش جنگ را بگیرند زیرا اگر زمانی ارتش عراق نیز بخواهد برای جلوگیری از گسترش حملات وارد عمل شود هویت اقلیم كردستان زیر سوال می‌رود.
آیا با گسترش حملات علیه پ ك ك، كردهای عراق از آنها حمایت خواهند كرد؟
كردهای اقلیم كردستان در حال حاضر ظرفیت چنین اقدامی را ندارند. زمانی كه شما یك گروه پارتیزانی هستید شرایط بسیار متفاوت‌تر از وقتی است كه تبدیل به دولت منطقه‌ای می‌شود. در اقلیم كردستان روابط سیاسی، اقتصادی و تجاری وجود دارد
از همین رو دولت این اقلیم نمی‌تواند به مانند یك گروه پارتیزانی عمل كند و تلاش خود را معطوف به حل این مساله می‌كند.
شرایط داخلی تركیه را چگونه می‌بینید، آیا باید انتظار انتخابات زودهنگام را در تركیه داشته باشیم؟
برداشت من این است كه شرایط در تركیه به سمت انتخابات زودهنگام می‌رود زیرا مهلت ۴۵ روز برای تشكیل دولت در حال اتمام است و از طرفی بحران در داخل تركیه در حال شدت گرفتن است.
اگر حزب عدالت و توسعه بتواند كردهای حاضر در مجلس را از دور خارج كند، پیروز انتخابات خواهد شد؟
البته قضاوت از الان بسیار زود است كه بتوانند جریان كردی را حذف كنند اما در میان كردها گرایشات اسلامی قوی وجود دارد كه می‌تواند به سمت حزب عدالت و توسعه گرایش پیدا كنند.
آیا كردها به حزب عدالت و توسعه اعتماد می‌كنند كه به آنها رای دهند؟
جریانات اسلامی در كردستان حزب عدالت و توسعه را ترجیح می‌دهند. از طرفی اگر عدالت و توسعه بتواند مساله داعش را كنترل كند و توافق خود را با امریكا به نتیجه برساند می‌تواند در انتخابات آینده به نوعی موفق باشد؛ از طرف دیگر علایم شكست سیاسی كردها نیز زیاد شده است و حزب عدالت و توسعه با اعلام انتخابات زودهنگام سه ماه وقت خواهد داشت تا با اصلاح نظرات و تغییر برخی سیاست‌ها و استفاده از تمامی ابزارهای دولتی نظرها را به سمت خود برای به دست آوردن اكثریت مطلق آرا جلب كند.
دولت تركیه از مطرح كردن طرح عدم مصونیت نمایندگان كرد چه هدفی را دنبال می‌كند؟
دولت تركیه در تلاش است تا كردها را از دسترسی به اسناد سیاسی دور نگه دارد و اجازه ندهد در حلقه قدرت قرار بگیرند. دولت هم قوه قضاییه را در اختیار دارد و هم ابزار نظامی كه چندان تمایلی به حضور كردها در قدرت ندارند.
آیا عدم مصونیت كردها می‌تواند تبدیل به وجه مشترك سه حزب دیگر در مجلس شود؟
اكنون برای این كار دیر است و زمان را از دست داده‌اند. اگر از ابتدا روی این معادله كار بیشتری می‌شد این موضوع امكان‌پذیر بود.
با توجه به شرایط در انتخابات زودهنگام به نظر شما بازنده اصلی كیست؟
در انتخابات بعدی بازنده اصلی كردها خواهند بود زیرا آنها در شرایط فعلی به‌شدت تحت فشار هستند و اگر نتوانند از مانع ۱۰ درصدی انتخابات گذر كنند شرایط بسیار دشوار خواهد شد و نظامی‌گری در كردها توسعه پیدا می‌كند. البته بازیگران دیگری در این جریان هستند كه ممكن است شرایط را پیچیده‌تر كنند.