لوران فابیوس: لحظه تصمیمگیری در مذاکرات اتمی فرا رسیده است
دویچه وله: مذاکرات وین به لحظات پایانی مهلت مقرر برای دستیابی به توافق اتمی نزدیک میشود. وزیر خارجه فرانسه گفته که “لحظه تصمیمگیری فرا رسیده است.” رهبر ایران بر “ادامه مبارزه با استکبار” حتی پس از پایان مذاکرات تأکید کرده است.
مذاکرات اتمی دنبالهدار ایران و شش قدرت جهانی تا پاسی از ساعات بامداد روز یکشنبه (۱۲ ژوئیه/ ۲۱ تیر) نیز ادامه داشت. لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه، پس از دیدار با محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، با حضور در میان خبرنگاران گفت: «همه چیز روی میز است. حال لحظه تصمیمگیری فرا رسیده است.»
مهلت نهایی پایان مذاکرات روز دوشنبه ۱۳ ژوئیه تعیین شده است، اما یک مقام رسمی هیئت مذاکرهکننده ایران به خبرگزاری فرانسه گفته است که گفتگوها میان دو طرف میتواند همچنان ادامه داشته باشد. این مقام ایرانی اضافه کرده است: «ما برای رسیدن به یک توافق خوب هیچ محدودیت زمانی نداریم.»
مذاکرات اتمی میان ایران و کشورهای موسوم به گروه ۱+۵ تا کنون سه بار تمدید شده است. در ابتدا تاریخ ۳۰ ژوئن به عنوان مهلت نهایی برای رسیدن به توافق هستهای اعلام شده بود، اما این مهلت به ۷ ژوئیه، ۹ ژوئیه و سپس ۱۳ ژوئیه تغییر زمان داد.
جان کری، وزیر خارجه آمریکا، روز جمعه (۱۰ ژوئیه/ ۱۹ تیر) در میان خبرنگاران در رابطه با دستیابی به یک توافق تا مهلت باقیمانده ابراز خوشبینی کرد، اما پس از آنکه نشست یک ساعت و نیمه وی با محمدجواد ظریف و فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به پایان رسید، در توئیتر خود نوشت: «هنوز موضوعات دشواری وجود دارند که باید حل شوند.»
لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه، روز شنبه به وین بازگشت. وی به همراه فرانک والتر اشتاینمایر، جان کری و فیلیپ هاموند، همتایان آلمانی، آمریکایی و بریتانیاییاش و نیز نمایندگان چین و روسیه شامگاه شنبه جلسهای مشترک برای بررسی چگونگی پیشبرد مذاکرات در ساعات باقیمانده تا اتمام ضربالاجل نهایی ترتیب دادند.
***
مقام ایرانی: توافق، امروز در دسترس است
یک مقام ارشد ایرانی به رویترز گفت که توافق هستهای میان ایران و قدرت های جهانی امروز یکشنبه در دسترس است.
به گزارش عصرایران، این مقام ایرانی که نام وی منتشر نشده افزود: برخی مسائل باقی ماندهاند که وزیران خارجه باید آنها را حل کنند.
هم اکنون وزیران خارجه ایران و گروه ۱+۵ در وین اتریش مشغول انجام آخرین مراحل مذاکرات هسته ای برای دست یابی به توافق نهایی بر سر مسئله اتمی تهران هستند.
گمانه زنیهای موجود از احتمال بالای دست یابی به توافق در روز یکشنبه (امروز) یا دوشنبه (فردا) حکایت می کنند اما هنوز هیچ چیزی مشخص نیست.
***
تکلیف مذاکرت روز یکشنبه تعیین خواهد شد
ایران هستهای- کارشناسان مطلع از روند مذاکرات میگویند مذاکرات میان ایران و ۱+۵ امروز (یکشنبه، ۲۱ تیر ۱۳۹۴/ ۱۲ جولای ۲۰۱۵) جمع بندی خواهد شد.
منابع مطلع از روند مذاکرات به «ایران هستهای» گفتند ظرف روزهای یکشنبه و دوشنبه مذاکرات هستهای تعیین تکلیف خواهد شد.
به گفته این منابع، هیئتهای ایرانی و ۱+۵ ادعا میکنند درباره ۳-۴ مسئله باقی مانده راه حلها را پیدا کردهاند و جلسه جمع بندی میان وزرای خارجه ایران و ۱+۵ امروز برگزار خواهد شد.
در جلسات ورزا این راه حل ها باید بدل به تصمیم شود.
منابع غربی ادعا میکنند دیدارهای امروز منجر به اعلام توافق خواهد شد اما در ایران تردیدهایی در این باره وجود دارد.
منشا اصلی تردیدها این است که متنی که نهایتا آماده شده تا چه حد با دستورالعملهای ارسالی از تهران منطبق است.
به عنوان نمونه پرسشهای جدی درباره متن قطعنامه شورای امنیت، تحریمهای موشکی، جدول زمانی و نحوه لغو تحریم ها، تحقیق و توسعه، بازرسیها و همچنین نسبت این توافق با قانون مجلس وجود دارد.
ضمن اینکه روشن نیست فشارهای دقیقه ۹۰ از سوی واشینگتن چه سمت و سویی خواهد داشت.
اگر مذاکرات امروز جمع بندی شود، احتمالا تا شب و یا حداکثر تا فردا (دوشنبه) با یک خروجی از مذاکرات وین مواجه خواهیم بود.
همانطور که علی اکبر ولایتی مشاور آیتالله خامنهای اعلام کرده این خروجی باید در شورای عالی امنیت ملی تصویب شود.
کنگره امریکا نیز ۶۰ روز فرصت خواهد داشت تا این توافق احتمالی را بازبینی کند.
***
شاید تیم ایران از وین برگردد / توافق فقط به شرط «لغو تحریم»
عصر ایران - مذاکرات هستهای ایران و ۱+۵ ، درست در آخرین ساعات پنجشنبه - که قرار بود به پایان برسد- با اتفاق عجیبی مواجه شد: گروه کشورهای غربی و به ویژه آمریکا، بخشی از آنچه توافق شده بود را زیر پا گذاشتند و توافق صورت نگرفت.
هر چند به دلیل این که متن مذاکرات منتشر نشده است و جز اشخاص حاضر در هتل کوبورگ (محل مذاکرات) و افراد معدودی در پایتختهای ۷ کشور، نمیدانند که آنچه طرف مقابل «دبه» کرد دقیقاً چه بوده است اما کلیات قضیه این است که «لغو تحریمها» موضوعی است که غربیها خواستند در آخرین ساعات مذاکره به نحوی از کنارش بگذرند و چماق تحریم را بر سر ایران نگه دارند.
این اتفاقی است که عباس عراقچی از آن به عنوان «دلبستگی طرف مقابل به تحریم ها» یاد کرده است.
واقعیت این است که قصد ایران از شرکت در این گفت و گوها ، این است که بتواند در برابر اعطای امتیازاتی و چشم پوشی از برخی حقوق هسته ای خود، یک امتیاز مهم بگیرد و آن “لغو تحریم ها”ست.
بنابر این، اگر قرار باشد در انتهای مذاکرات، همه چیز باشد ولی لغو تحریم نباشد، اساساً چیزی به دست نیاورده ایم. این را تیم مذاکره کننده ایرانی به خوبی می داند و به همین دلیل است که در برابر همه فشارهای ۱+۵ ، بر روی این موضوع کلیدی پافشاری می کند.
ظریف در این باره به طرف های مذاکره گفته است که باید بین «فشار» و «توافق»، یکی را انتخاب کنند. نمی شود که هم دم از توافق زد و هم تحریمها را نگه داشت!
البته این شگرد آنها به ویژه آمریکایی هاست که با استفاده از بار روانی و مطالبه ایجاد شده ، بخواهند در لحظات آخر، برخی توافقات را تغییر دهند و امیدوار باشند طرف مقابل که یک روند فرسایشی در مذاکرات را پیموده، رضایت دهد.
با این حال، خبرهایی که از وین می رسد حکایت از آن دارد تیم ایرانی مذاکره کننده، به چیزی کمتر از لغو تحریم ها رضایت نداده و این دلیل تمدید مذاکرات است.
حال اگر ۱+۵ همچنان بخواهد برخلاف توافقات پیشین، تحریم ها را حفظ کند، ایران گزینهای جز عدم توافق ندارد زیرا قرار نیست امتیاز بدهیم و هیچ نگیریم.
حتی در صورت ادامه ۱+۵ بر مواضع غیر اصولی اش و زیر پا گذاشتن آنچه پیش از این مورد توافق قرار گرفته، حتی امکان فراخواندن تیم ایران از مذاکرات وجود دارد.
همچنین با رویکرد حاضر که از پنجشنبه شاهدش هستیم، گروه های مخالف توافق در ایران بار دیگر لابی های خود را با برخی نمایندگان مجلس از سر گرفته اند تا در صورت شکست مذاکرات، “طرح تشدید فعالیت های هسته ای ایران” را به سرعت در دستور کار خود قرار دهند. این بار البته دولت نیز با چنین طرحی موافقت خواهد کرد چرا که رئیس جمهور نیز به صراحت گفته است که در چنان فرضی، رویکرد ایران ، شدیدتر از آنچه در مخیله ۱+۵ است خواهد بود.
درست است که مردم ایران در آرزوی توافق هستند و درست است که توافق ناظر بر لغو تحریم ها، نیاز امروز ایران است اما توافق بدون لغو تحریم ها، اساساً نه مطلوب ایرانی هاست و نه شدنی.
با اتفاقات جدید، مردم ایران می دانند که مسؤولیت هر گونه شکست احتمالی مذاکرات با ۱+۵ است چرا که ایران حتی حاضر شد از برخی حقوق هسته ای اش صرف نظر کند ولی این طرف مقابل بود که دلبسته تحریم ها شده بود و نمی توانست از آن دل بکند.
در چنین فرضی، اگر ظریف و تیمش بدون توافق هم به وطن بازگردند، تلاش صادقانه ای که در این دو سال کردند، در خور ستایش است و مردم قدردان شان هستند چرا که آنان برای دفاع از منافع ملی ایران در این نبرد نابرابر دیپلماتیک حاضر شدند و نه برای هر گونه توافقی ولو بدون لغو تحریم ها.
البته تا دوشنبه فرصت هست تا ۱+۵ به ویژه آمریکا ، تصمیم سیاسی درست را بگیرد و توافقی که متضمن برد - برد است را شکل دهد. ما نیز امیدواریم توافق تاریخی حاصل شود ولی طرف های مذاکره کننده بدانند که مردم ایران، خواهان توافقی هستند که متضمن حفظ حقوق آنها و لغو تحریم ها باشد و نه چیز دیگر.
آنها تصور نکنند که با توجه به فضای عمومی ایران که خواهان توافق است، می توانند انتظار داشته باشند هر سندی به عنوان «توافق» مورد پذیرش تیم ایرانی قرار بگیرد؛ توافق تنها یک راه دارد: لغو تحریم و نه چیزی کمتر از آن.
***
نشریه کوارتز گزارش داد: توافق به همین زودی!
يكشنبه ۲۱ تير ۱۳۹۴
فرارو- علیرغم تردیدهای جدی که وجود دارد، مذاکرات هستهای با ایران تنها به نظر میرسد که به بن بست رسیده- تحلیل گران هنوز شانس دستیابی به توافق را بین ۶۰ تا ۷۰ درصد میدانند.
به گزارش سرویس بین الملل فرارو، نشریه کوارتز نوشت: در ماه ژانویه پیش بینی کردیم که چنین توافقی طی سال جاری انجام خواهد شد؛ با وجودی که کسی از زمان دقیق نهایی شدن آن اطلاع ندارد، انتظارات معطوف به چند هفته آینده و احتمالا همین چند روز آینده است.
اگر این پیش بینی درست باشد، حاکمان و شرکتهای نفتی که هزینه ها را خیلی کاهش ندادهاند، در میان بازندگان خواهند بود. کشورهای مصرف کننده نفت و رانندگان در سراسر جهان که با افت قیمت نفت، دلارهایشان در جیب شان میماند، در میان برندگان خواهند بود.
چرا دستیابی به توافق همچنان محتمل است: سیاستهای داخلی
کلیف کوپچان از شرکت تحقیقاتی گروه اوراسیا مدتها است که شانس توافق را ۶۰ درصد اعلام کرده-تقریبا اکثر تحلیل گران در حال حاضر شانس توافق را همین حدود میدانند - و با وجود عبور مذاکره کنندگان از ضرب الاجل ۹ جولای برای آمریکا، این درصد از شانس را همچنان حفظ کرده اند. به عقیده کوپچان توافق ظرف یک هفته (تا ۱۷ جولای) انجام خواهد شد.
محرک اصلی در این مذاکرات میان ایران و شش کشور مذاکره کننده-فرانسه، انگلیس، چین، روسیه، آمریکا و آلمان- سیاست های داخلی است: مقامات عالی رتبه ایران کاهش تنش ها با ایران را از نظر سیاسی به نفع خود میدانند. آمریکا و دیگر کشورهای گروه ۱+۵ نیز از پایان سه دهه و نیم طرد کردن ایران حمایت میکنند. روابط ایرن و غرب ناگهان دوستانه نخواهد شد؛ اما نتیجه موفقیت آمیز یک توافق دیپلماتیک مهم میتواند شرایط را برای شکل گیری روابطی با تنش کمتر در دیگر جبهه ها را فراهم کند.
کوپچان در رابطه با ۹ جولای گفت: «این احتمال وجود داشت که ایرانیان از ضرب الاجل ۹ جولای به عنوان اهرمی علیه آمریکا استفاده کنند. حال، زمین بازی تراز شده و اراده سیاسی محکمی میان دو طرف برای رسیدن به توافق وجود دارد.»
توافق به معنای نفت ارزان تر است
چنین سناریویی به معنای یک سال تاسف بار دیگر برای کسانی است که درآمدشان متکی به قیمت بالای نفت است. اگر سطح بحرانی که بر ژئوپولیتیک تاثیر میگذارد، در سطوح فعلی باقی بماند، قیمت نفت به بالاتر از حدودی که مشاهده کرده ایم- ۵۵ تا ۶۵ دلار در هر بشکه- خواهد رسید اما این رقم بسیار پائین تر از هزینه ای است که کشورهای نفتی و شرکت های نفتی صرف میکنند.
این مسئله نیز ناشی از دور باطلی است که میان اوپک (سازمان کشورهای صادرکننده نفت) و حفاران تازه به دوران رسیده نفت شیل آمریکا ایجاد شده است. از پائیز گذشته، اوپک با هدایت عربستان، سیل نفت را راهی بازار کرده تا قیمت ها را کاهش دهد و حفاران نفت شیل را از تجارتی که این کارتل فقط برای خود میخواهد، بیرون رانده است.
با این حال تعداد سکوهای نفتی استخراج نفت شیل آمریکا هفته گذشته پس از ۲۹ هفته افت، برای دومین هفته متوالی افزایش داشت. این مقاومت آمریکا، اوپک را مجبور کرده به روند حفاری های افزایش یافته خود ادامه دهد. بر اساس گزارش آژانس بین المللی انرژی، کشورهای عضو اوپک روزانه ۳۱ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه نفت تولید میکنند. بنابراین حتی سال آینده، زمانیکه تولیدات نفت شیل آمریکا تثبیت شود و افزایش و کاهشی نداشته باشد، فعالیت اوپک جهان را با مازاد تولید مواجه میکند. اگر اوپک تولیدات خود را کاهش دهد، قیمت ها بار دیگر بالا خواهد رفت و همین مسئله حفاران نفت شیل آمریکا را ترغیب خواهد کرد که فعالیت خود را افزایش دهند.
در صدر مسائل تولیدات جدید ایران خواهد بود
و مسئله به همین جا ختم نمیشود. به محض اینکه کنگره آمریکا و مقامات ایران توافق هسته ای وین را تصویب کنند، تهران میتواند بلافاصله فروش ۳۰ تا ۴۰ میلیون بشکه نفت ذخیره شده در شناورهای خود را آغاز کند. اگر برای مثال روزانه ۲۰۰ هزار بشکه نفت از این طریق وارد بازار شود، این جریان میتوان شش ماه به طول انجامد. این دقیقا همان زمانی است که ایران تولیدات خود در میدان های نفتی فعلی را تقویت خواهد کرد.
به طور کلی، تحلیل گران میگویند برآورد معقول این است که ایران طی ۱۸ ماه آینده بین ۵۰۰ هزار تا یک میلیون بشکه نفت به بازار جهانی اضافه خواهد کرد. حتی اگر حق با کسانی باشد که نسبت به تولیدات نفت شیل تردید دارند، نفت ایران همچنان کابوس فعلی اوپک را حفظ خواهد کرد.