روزنامه گاردین بریتانیا با انتشار تحلیلی درباره انتخابات آتی مجلس در ایران نوشت ممکن است نتایج این انتخابات همانند نتایج انتخابات ترکیه به اکثریت اصولگرایان در ۳ پارلمان گذشته در ایران خاتمه دهد.
به گزارش عصر ایران گاردین با اشاره به جملاتی از اظهار نظر روحانی درباره ضرورت برگزاری انتخابات آزاد و حضور همه گروهها و جناحها در عرصه انتخابات مینویسد، روحانی امیدوار است با مقاومت خود در این زمینه، حضور اصلاح طلبان در انتخابات آتی را تضمین کند. سخنان او نشان میدهد او ظاهرا در برابر تلاشهای جناح راست تندرو برای تاثیر گذاری بر نتیجه انتخابات از طریق اهرمهای مالی، تبلیغات و نفوذ قصد مقاومت دارد.
یک فعال سیاسی اصلاح طلب در گفت و گو با گاردین با ابراز خوش بینی محتاطانه از احتمال مقاومت روحانی برای برگزاری یک انتخابات آزاد و رقابتی در ایران میگوید: «مواضع روحانی در این زمینه ممکن است نوسان داشته باشد و از پافشاری کنونی برای برگزاری یک انتخابات آزاد با گذشت زمان (نزدیک شدن به برگزاری انتخابات) ملایمتر شود. مثلا او میتواند الان که ماهها با انتخابات فاصله داریم توقع خود از سطح انتخابات آتی مجلس را با کشورهایی چون فنلاند و بریتانیا مقایسه کند اما در نهایت او شاید انتظارات خود از میزان آزاد بودن انتخابات آتی را در حد و اندازه انتخابات اخیر ترکیه تنزل دهد. اگر این استراتژی او نتیجه دهد ما قدمی رو به جلو برداشتهایم و تعداد نمایندگان میانهرو و اصلاح طلب مجلس دهم افزوده خواهد شد و از تعداد نمایندههای راست افراطی کاسته خواهد شد.»
گاردین مینویسد از سال ۲۰۰۴ و از زمان برگزاری انتخابات مجلس هفتم با رد صلاحیت بیش از ۴ هزار نامزد انتخابات مجلس هفتم از جمله ۸۰ نماینده اصلاح طلب عضو مجلس ششم، اکثریت مجلس هفتم در اختیار اصولگرایان قرار گرفت و تغییر ترکیب این مجلس که در سه دوره گذشته با اکثریت اصولگرایان بوده است، کار آسانی نیست.
گاردین مینویسد با رد صلاحیتهای صورت گرفته در انتخابات مجلس هفتم میزان مشارکت در انتخابات به رقم ۵۰ درصد رسید در حالی که میزان مشارکت در انتخابات مجلس ششم ۶۶ درصد بود.
در انتخابات مجلس هشتم نیز میران مشارکت ۵۱ درصد بود و در شهر تهران تنها ۳۰ درصد بود. در انتخابات مجلس هشتم نیز شورای نگهبان صلاحیت ۲ هزار نامزد انتخاباتی را که اکثر آنها از اصلاح طلبان بودند رد کرد و در نتیجه در مجلس هشتم اصلاح طلبان تنها موفق به کسب ۲۹ کرسی شدند.
به نوشته گاردین در انتخابات مجلس نهم نیز که پس از وقایع سال ۱۳۸۸ و انتخابات پر مناقشه ریاست جمهوری آن سال برگزار شد احزاب اصلاح طلب تقریبا انتخابات را بایکوت کردند اما نهادهای رسمی از حضور ۶۴ درصدی مردم در انتخابات خبر دادند.
گاردین مینویسد نگرانی بسیاری از اصلاح طلبان برای انتخابات آتی مجلس از رد صلاحیت احتمالی نامزدهای اصلاح طلب و حتی نامزدهای میانه رو نزدیک به روحانی از سوی شورای نگهبان است.
یک خبرنگار سیاسی از یک روزنامه اصلاح طلب تهران به گاردین میگوید: «نتیجه انتخابات پیشین ریاست جمهوری که به پیروزی روحانی انجامید بازیابی اعتماد مردم به صندوقهای رای پس از انتخابات پر حرف و حدیث سال ۱۳۸۸ بود، به همین خاطر بسیار بعید است که این اعتماد بازیابی شده دوباره مورد خدشه قرار بگیرد. البته احتمال دخالتهای غیر سازمان یافته و محدود در شهرهای کوچک وجود دارد، اما احتمال سازماندهی و گسترده بودن چنین تخلفاتی در سطح گسترده و ملی بسیار کم است.»
گاردین مینویسد شانس ارایه یک لیست جامع از سوی همه اصلاح طلبان برای انتخابات آتی مجلس چندان زیاد به نظر نمیرسد اما اگر سیاستمداران میانهرو و اصلاح طلب میخواهند تا دو قوه مجریه و مقننه را از حضور راستهای افراطی خالی کنند باید بتوانند دستکم روی لیستی از نامزدهای تکنوکرات میانهرو توافق کنند.
به نوشته گاردین این همان استراتژی بود که از سوی اصلاح طلبان و میانه روها در انتخابات ۲۴ خرداد ۱۳۹۲ پیش گرفته شد و نتیجه آن با موفقیت به پیروزی حسن روحانی انجامید.
گاردین مینویسد این استراتژی میتواند حمایت زیادی را در سراسر کشور از میان رای دهندگان به خود جلب کند. اکبر ۵۵ ساله یک کشاورز هندوانه کار در روستای لاسجرد در ۱۷۰ کیلومتری شرق تهران که پیشتر در انتخابات ریاست جمهوری به احمدی نژاد رای داده بود میگوید او برای اینکه افراطیها رای نیاورند به هر نامزدی که مورد تاییدهاشمی رفسنجانی باشد رای خواهد داد.
او میگوید: «آنها (دولتهای نهم و دهم) از آب و نان و بهداشت ما زدند و جیبهای خودشان را پر کردند. آنها این تحریمها را که به کشاورزان صدمه زیادی زده را آوردند تا خودشان را غنی سازی کنند و حالا این آقا جواد (ظریف) در حال رایزنی و گفت و گو با طرفهای خارجی است تا تحریمها برداشته شود. اما این تندروهای (...) با این کار مخالفاند و دارند چوب لای چرخ مذاکرات میگذارند. بنابراین رای من در جهت بیرون کردن این تندروها و افراطیها خواهد بود.»