هزاران نفردرکابل خواستارمجازات عاملان قتل فرخنده شدند
هزاران تن از زنان و مردان کابل روز سه شنبه به جاده ستره محکمه ریختند و فریاد عدالت برای فرخنده سر دادند. تظاهرکنندگان با یک صدا «جهالت» را محکوم کردند و خواهان محاکمه عاملان قتل فرخنده شدند.
بسیاری زنانی که در این تظاهرات شرکت کرده بودند اشک می ریختند و صدا می زدند که «قتل فرخنده، قتل انسانیت» است. آن ها می گفتند می خواهند به جهانیان نشان دهند که «همه مردم افغانستان وحشی» نیستند. باران شدید کابل نتوانست از حضور و ادامه تظاهرات جلوگیری کند. تظاهرکنندگان شعارهای «دولت بیدار شو، جهالت دشمن انسانیت و قاتلان مجازات شوند» را سر می دادند.
شماری از نمایندگان پارلمان، مقام‌های پیشین حکومت، فعالان حقوق بشر، نمایندگان جامعه مدنی و باشندگان کابل در این تظاهرات شرکت کردند. شماری از زنان و دختران به رسم اعتراض صورت شان را سرخ کرده بودند تا با خانواده فرخنده همدردی کرده باشند.
در قطعنامه این تظاهرات آمده است: «همه کسانی که شریک جرم‌اند باید یک به یک به صورت همزمان محاکمه علنی شوند.» در این قطعنامه آمده است که ملای تعویذنویس که محرک اصلی قتل فرخنده است، باید محاکمه شود.
تظاهرکنندگان همچنین خواهان برکناری قوماندان امنیه کابل شدند و از حکومت خواستند تا ماموران پولیس که در هنگام وقوع این قضیه در محل بوده اند، مجازات شوند.
قطعنامه از حکومت خواسته است تا به صورت فوری فرمانی را صادر کند و همه «دکان های تعویذنویسی، جادوگری و فال بینی» را ببندد. در قطعنامه تاکید شده که همه «عوام فریبان خرافاتی» باید به جزای عمل شان برسند.
«به فعالیت جادوگران پایان دهید»
در همین حال شورای علمای کابل روز سه‌شنبه در کنفرانسی در کابل از حکومت خواستند تا مانع فعالیت جادوگران شود.
شماری از چهره‌های شناخته شده‌ای که در روز اول قتل فرخنده از این عمل پشتیبانی کرده بودند، رسماً معذرت خواسته‌اند. سمین غزل حسن‌زاده معین نشراتی وزارت اطلاعات و فرهنگ و زلمی زابلی سناتور مشرانو جرگه هر دو گفته اند که به دلیل بی‌خبر بودن از اصل ماجرا، از این قتل حمایت کرده‌اند ولی حالا که به واقعیت پی برده‌اند معذرت می خواهند. زلمی زابلی در جلسه عمومی روز سه شنبه مشرانو جرگه گفت: «قبلاً هم گفته ام و حالا هم می گویم که هزار بار از گفته هایم معذرت می‌خواهم. از خانواده فرخنده معذرت می‌خواهم.»
«جنایتی که با جنایت پوشانده شد»
تظاهرات کنندگان گفتند که پولیس کابل پس از وقوع رویداد به جای این که عاملان قتل فرخنده را بازداشت کند، به خانه فرخنده رفته و پدر و مادر او را وادار کرده‌اند تا به رسانه ها بگویند که «فرخنده روانی بود». در قطعنامه آمده است که پولیس کابل با این عمل، “جنایت را با جنایتی دیگر” پوشانده‌اند.
نیلوفر ابراهیمی یکی از نمایندگان پارلمان که در این تظاهرات شرکت کرده بود، گفت قتل فرخنده دموکراسی را در افغانستان زیر سوال برد: «ما همیشه فریاد دموکراسی را می‌زدیم. اما پس از سیزده سال نتیجه منفی گرفتیم. حتا کسانی که در سیزده سال ما را کمک میکردند برای شان این سوال پیدا شده که آیا این جواب دموکراسی و کمک سیزده ساله ما است.»
مسئولان کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان که در این مراسم شرکت کرده بودند، خواهان مجازات عاملان این رویداد شدند. رفیع الله بیدار، سخنگوی این کمیسیون گفت که قتل فرخنده تصویر تاریکی از افغانستان به جهان مخابره کرد: «به جبین جامعه افغانستان و به جبین اسلام یک داغ ننگینی است که به نام اسلام صورت گرفته است. اسلام دین اخوت، برابری و برادری است و چنین جنایت در اسلام جای ندارد.»
«محاکمه‌های صحرایی پایان یابد»
تظاهرکنندگان گفتند که مردم افغانستان به خصوص زنان قربانی محاکمه های صحرایی تحت نام دین اسلام هستند. آنها تاکید کردند که این محاکمه ها باید پایان یابد و هیچ کسی نتواند به صورت غیرقانونی مردم را به قتل برساند.
یونس اختر فعال مدنی و از اشتراک کنندگان این تظاهرات گفت: «این در حقیقت بیان اعتراض و نفرت مردم در مقابل اوباش گری و برخوردهای وحشیانه و اعمالی است که خلاف قانون صورت می گیرد. در حالی که حکومت و قضا وجود دارند، این ها خود محکمه دایر می کنند و مردم را در سرک ها می کشند.»
در همین حال سرپرست لوی سارنوالی روز سه شنبه در پیوند به قضیه قتل فرخنده به مشرانو جرگه فراخوانده شد. سرپرست لوی سارنوالی گفت که این قضیه را با جدیت بررسی می کند و عاملان آن به جزای اعمال شان خواهند رسید.
***
نظر مهدی ثاقب، شهروند ساکن کابل
می‌توانم بگویم که تظاهرات بخاطر نفی جهالت، بدست آوردن عدالت و تقبیحِ مرگِ فرخنده یکی از باشکوه‌ترین و تاریخی‌ترین تظاهرات و گردهمایی‌هایی بود که من شاهدش بودم؛ با توجه به اینکه باران به شدت می‌بارید اما اشتراک کننده گان در این مظاهره با عزمی قوی و نیروی فوق العاده در مقابل ستره محکمه افغانستان فریاد میزدند که ما عدالت می‌خواهیم.
حضور زنان و نسل جدید و شعوریِ دختران افغان نشان می‌داد که آنها در مبارزه شان برای برابری و عدالت خسته نشده‌اند و با توجه به خطرات احتمالی از هیچ چیز نمی‌هراسیدند و فریاد میزدند مرگ بر جهالت.
و مردانی که صبور و آرام در کنار خواهران شان ایستاده بودند، خطوط قرمز جنسیتی را شکستند و با سقوط تابوهای جامعه صدا برآوردند که «ما همه فرخنده‌ایم» و این شکوهِ تحسین برانگیز؛ کابل را به لرزه در آورد و به وضوح میتوان گفت که صدای اعتراض زنان و مردان برای دفاع از حیثیت فرخنده و محکوم نمودن جهالت تمام دنیا را خبردار نمود.
سربازانِ زیادی برای محافظت از اشتراک کننده گان در امتداد سرک عمومی دیده می‌شدند؛ خبرنگاران داخلی و خارجی پوشش وسیع خبری می‌دادند؛ رسانه‌ای از چین که من در کنار خبرنگارش راه می‌رفتم مدام نام فرخنده را می‌گرفت. جمعیت غیر قابل کنترول بود، زنان نیرومندتر از قبل فریاد می‌کشیدند و مشت‌ها را گره کرده و اعتراض شان را ابراز میکردند؛ شعارها بلندتر شده بودند و گام ها استوار تر و نیرومندتر.
کابل امرز یکپارچه از فریاد و اعتراض بود و نگاه‌های مظلومانه فرخنده که با صورتی از خون و خشم و اعتراض در پلاکاردها نگاه هایِ انسانیت را به خود جلب می‌نمود.
باران هنوز می‌بارید؛ شاید برای فرخنده می‌گیریست و شاید برای زدودن آلوده‌ها و جهالت‌های فکری عده‌ای دُگم اندیش بی‌خاصیت. کابل امروز شاهد فرخنده‌هایی بود که یکصدا فریاد میزدند: «ما همه فرخنده‌ایم»
فرخنده پس از مجادله با یک آخوند متهم به قرآن‌سوزی شد
بی بی سی: شاهدان عینی می‌گویند که فرخنده، زن افغانی که در حمله مردان خشمگین کشته و جسد او در روز روشن سوزانده شد، پس از به چالش گرفتن خرافات مذهبی به غلط متهم به سوزاندن قرآن شده بود.
به گفته شاهدان فرخنده که هفته پیش در کابل به قتل رسید، پیش از حادثه درحال مجادله با یک روحانی درباره فروش تعویذ (بلاگردان) - از طرف این روحانی - به زنان در مسجد و زیارتگاه شاه دوشمشیره بود.
او در حین این مجادله متهم به سوزاندن قرآن شد و جمعیتی این اتهام را شنید و به او حمله ور شد. صدها نفر روز دوشنبه علیه این قتل در کابل راهپیمایی کردند.
فرخنده که ۲۸ سال داشت با چوب و چماق مضروب شد، لگد خورد، با اتومبیل زیر گرفته شد و بعد جسد او در خیابان با اتومبیل کشانده شد و بعد به آتش کشیده شد.
یک مامور پلیس که شاهد این قتل در روز پنجشنبه بود به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت که فرخنده درحال بحث با یک روحانی محلی بود. پدر فرخنده گفت که او شکایت داشت که چرا زنان از سوی این روحانی تشویق به اتلاف پولشان برای خرید بلاگردان می شوند.
محمد نادر به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت: “برپایه این دروغ ها، مردم نتیجه گرفتند فرخنده مسلمان نیست و او را به قصد کشت زدند.”
سید حامد شاه ماموری که شاهد این واقعه بود گفت فرخنده انکار می کرد که قرآن را آتش زده است.
او گفت: “فرخنده گفت که من مسلمانم و مسلمان قرآن آتش نمی زند. با جمع شدن یک گروه بزرگتر، پلیس سعی داشت آنها را عقب بزند، اما از کنترل خارج شد.”
این قتل باعث خشم بی سابقه در میان افکار عمومی شده است. تظاهرکنندگان خواستار محاکمه همه مسببان مرگ فرخنده شده اند. یک مقام که در این باره تحقیق می کند گفته است که هیچ شاهدی از قرآن سوزی توسط فرخنده وجود ندارد.
ژنرال محمد ظاهر روز یکشنبه در مراسم خاکسپاری فرخنده به خبرنگاران گفت: “شب گذشته همه اسناد و شواهد را مرور کردم اما هیچ شاهدی نیافتم که بگوید فرخنده قرآن را آتش زده است. فرخنده کاملا بی گناه بود.”
پلیس می گوید که ۱۸ نفر در ارتباط با این حادثه دستگیر شده اند، و انتظار دستگیری های بیشتری می رود. به علاوه ۱۳ مامور پلیس به خاطر ناکامی در جلوگیری از این قتل در ملاء عام معلق شده اند.
شکریه که روز دوشنبه از مسجد و زیارتگاه شاه دوشمشیره، محل قتل، بازدید می کرد به بی بی سی گفت که این حمله ای “نه فقط به فرخنده، بلکه به همه زنان افغان بود. آنها همه ما را کشته اند.”
تظاهرکنندگان خواستار عدالت شدند و یک درخت یادبود کاشتند. اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان دستور تحقیق درباره قتل را صادر کرده است. تصور می شود که این حمله اولین مورد از این نوع در افغانستان بوده باشد. در بدعتی تازه، تابوت حامل پیکر فرخنده را زنان حمل کردند.
خانواده فرخنده ابتدا گفته بود که او بیماری روانی داشته اما پدر فرخنده بعدا با پس گرفتن این حرف گفت که پلیس توصیه کرده بود چنین بگوید تا خطر حملات تلافی جویانه علیه آنها کم شود.
تظاهرات روز دوشنبه در کابل:
تظاهرکنندگان خواستار محاکمه عاملان قتل فرخنده شدند
دویچه وله دری: صدها تن از ساکنان کابل روز دوشنبه ۳ فروردین در اعتراض به قتل فرخنده تظاهرات کردند و از حکومت خواستند تا عاملان این قضیه را محاکمه کند. وزیر داخله افغانستان گفت فرخنده بیگناه بوده و هیچ سندی وجود ندارد که نشان دهد او قرآن را سوختانده باشد.
در این تظاهرات زنان و دختران نقاب‌های با رنگ خون آلود چهره فرخنده پوشیده بودند، دختر جوانی که روز پنجشنبه گذشته توسط افراد خشمگین با سنگ و چوب و چماق کشته و جسدش در رودخانه کابل آتش زده شد.
شرکت کنندگان تظاهراتی که از سوی حزب همبستگی ملی برگزار شده بود، خواستار مجازات عاملان قتل فرخنده شدند. آن ها شعار می دادند که «ما انتقام خون فرخنده را می گیریم، ما خواهان محاکمه قاتلان فرخنده هستیم. انسانیت را از چنگ بنیادگرایان وحشی و تاجران دینی نجات می‌دهیم.»
تظاهرکنندگان گفتند که حکومت باید جلو بنیادگرایی دینی را بگیرد و نگذارد که هرکسی به نام دین و اسلام اقدامات غیرانسانی انجام دهند. سهیلا یک تن از باشندگان کابل که در این تظاهرات شرکت کرده بود، گفت حکومت با داعش می جنگد اما خبر ندارد که داعش در چند متری ارگ انسان را آتش می زند: «کجا شد این دفاع؟ وزارتی که به نام ما جور شده آیا امروز از این وزارت در پهلوی ما کسی است؟ کجاست وزیر و کجاست سرپرست که امروز در پهلوی ما ایستاد شود.»
ملیحه یک تظاهرکننده دیگر گفت که خون فرخنده نباید بخشکد و همه آنانی که در این قضیه دست داشته‌اند، باید مجازات شوند: «می خواهیم ثابت بسازیم که خون فرخنده نباید خشک شود. امروز آمده‌ایم که به تمام جهانیان ثابت کنیم که فرخنده بیگناه بود. نیروهای امنیتی که در آن جا بودند نباید می گذاشتند که خون فرخنده ریخته شود.»
«همه ما مسئولیم»
در تظاهرات روز دوشنبه کابل برخی از پیرمردان نیز به معترضان پیوستند. آن ها گفتند که قتل فرخنده یک عمل «وحشیانه و غیرانسانی» بود. محراب حسین شیرزاد یک تن از این پیرمردان گفت صدها نفر در هنگام کشتن فرخنده در محل حضور داشتند اما از این «جنایت» جلوگیری نکردند.
این پیرمرد گفت قتل فرخنده نشان داد که افغان‌ها هنوز مدنی نشده و بنیادگراها به آسانی می‌توانند با استفاده از نام دین و مذهب مردم را به جان هم اندازند: «همگی در این قضیه شریک هستند. حتا من به عنوان یک افغان شریک هستم. این نتیجه کار ما است که این گونه جامعه پست تربیت کرده‌ایم. طالب دست پرورده ما است. داعش دست پرورده ما است. این تقصیر ما است.»
تصویرهای ویدیویی که از جریان قتل فرخنده ثبت شده نشان می دهد که ده ها تن در ضرب و شتم این زن جوان شرکت دارند. این فیلم‌ها نشان می‌دهند که هرکس به اندازه توانش با مشت، لگد، سنگ و تکه‌های چوب بر بدن فرخنده می‌کوبند.
قتل ظالمانه
نعیم یک فروشنده در شاه دوشمشیره است. او روز پنجشنبه شاهد قضیه بوده و با چشمان اش دیده است که چگونه فرخنده را ظالمانه کشته‌اند. نعیم می‌گوید سروصدا شد که یک خانم قرآن را آتش زده است. ولی او هیچ گونه دودی را ندید که قرآن آتش زده شده باشد: «ما واقعا نه دودی را دیدیم، نه کدام سوزاندنی را. مسلمان هستم و هرچه حق است همان را باید بگویم.»
این شاهد عینی می گوید پس از آن که گفته شد که این خانم قرآن را سوزانده است، همه از در و پنجره زیارت شاه دو شمشیره بالا رفتند. او می گوید پلیس در ابتدا مانع مردم شد ولی بعدا از فعالیت دست کشید و ماموران پلیس خود نقش ناظر را بازی می کردند. به گفته نعیم، جمعیت خشمگین فرخنده را با چوب و چماق به شدت مضروب کردند، دو بار خودرو را از روی بدن او عبور داده و سپس در حالی که دو نفر از دست‌های او گرفته بودند، او را بر روی زمین کشیده و سپس به طرف رودخانه کابل بردند.
این جمعیت بدن پاره پاره فرخنده را پس از آن که جان داده بود، به رودخانه کابل انداختند و آتش زدند. این جنایت با تنفر عمومی روبرو شده و پارلمان افغانستان با نشر اعلامیه‌ای آن را محکوم کرده است.
نورالحق علومی وزیر داخله افغانستان که روز دوشنبه به پرسش‌های نمایندگان پارلمان افغانستان پاسخ می‌داد، گفت هیچ نشانه‌ای وجود ندارد که فرخنده قرآن را آتش زده باشد. او گفت که ۱۳ پلیس و ۱۳ فردی که در قضیه قتل فرخنده دست دارند، بازداشت شده‌اند.
صدها نفر به دادخواهی فرخنده در کابل تجمع کرده‌اند
روز سه‌شنبه ۴ فروردین ۱۳۹۴ صدها شهروند کابل در اعتراض به کشتن و سوزاندن فرخنده در برابر ساختمان دادگاه عالی تجمع کرده‌اند.
فرخنده عصر پنجشنبه ۲۸ حوت/اسفند در نزدیکی مسجد شاه دوشمشیره در مرکز کابل از سوی مردان خشمگین کشته و سوزانده شد.
تظاهر کنندگان شعارهای “عدالت عدالت و ما همه فرخنده‌ایم”، و “جهالت جهالت دشمن انسانیت” سر می‌دهند.
تظاهرات امروز کابل از طریق شبکه‌های اجتماعی هماهنگ شده است. گزارشگر بی‌بی‌سی در محل می‌گوید که تعداد تظاهرات‌کنندگان بین ۲ تا ۳ هزار نفر اند ولی شمار آنها همچنان در حال افزایش است.
در روزهای گذشته شهروندان هرات و مزار نیز تجمعات اعتراضی در برابر قتل فرخنده راه اندازی کردند. سه روز بعد از حادثه٬ در یک حرکت بی‌پیشینه پیکر فرخنده را زنان افغان به خاک س‍پردند.
مقام‌های امنیتی افغان می‌گویند که تا حال ۱۸ تن را در ارتباط به این حادثه بازداشت کرده‌اند و تلاش برای بازداشت بقیه عاملان این حادثه هم جریان دارد.
روزگذشته مجلس نمایندگان افغانستان مقام‌های امنیتی را به مجلس فراخواند تا در مورد حادثه قتل فرخنده به پرسش‌های نمایندگان پاسخ بگویند.
شماری از نمایندگان مجلس در جریان پرسش و پاسخ اشک می‌ریختند. نورالحق علومی٬ وزیر داخله/کشور افغانستان به نمایندگان در مجلس گفت که تحقیقات آنها نشان می‌دهد که اتهام قرآن سوزی نادرست است.