ايران امروز

نشريه خبری سياسی الكترونيك

Iran Emrooz (iranian political online magazine)

iran-emrooz.net | Wed, 18.03.2015, 10:32
ویرانی به دنبال رهایی توسط شبه‌نظامیان شیعه عراق

عراق: حملات شبه نظامیان عامل ویرانی روستاها و آوارگی هزاران تن گردید‌
موارد جدی نقض حقوق بشر در طول جنگ علیه داعش مستندسازی شد
 
(نیویورک، ۱۸ مارس ۲۰۱۵) - سازمان دیده‌بان حقوق بشر در گزارشی که امروز منتشر شد گفت که شبه نظامیان، مبارزان داوطلب و نیروهای امنیتی عراقی پس از اینکه به دنبال حملات هوایی آمریکا و عراق ستیزه جویان دولت اسلامی (داعش) را از شهرهای آمرلی و نواحی اطراف آن در اوایل سپتامبر ۲۰۱۴‌ به عقب نشینی واداشتند، به تخریب عمدی اموال غیر نظامیان پرداختند. دولت عراق باید شبه نظامیان و کشورهایی مانند ایالات متحده آمریکا و ایران را که در جنگ بر علیه داعش شرکت می‌کنند تحت کنترل قرار دهد، و همچنین اطمینان یابد که عملیات نظامی و دیگر حمایت‌های مربوطه در جنگ علیه داعش راه را برای چنین موارد نقض حقوق بشری هموار نکنند.

گزارش ۳۱ صفحه‌ای تحت عنوان «ویرانی به دنبال رهایی: شبه نظامیان عراقی و عواقب جنگ در آمرلی» از طریق انجام تحقیقات میدانی و بازدید مکرر از محل، تحلیل تصاویر ماهواره ای، انجام مصاحبه با قربانیان و شاهدان، و مرور شواهدِ ارائه شده در عکس‏ها و ویدئوها نشان می‏دهد که شبه نظامیان اموال غیرنظامیان سنی را که از جنگ گریخته بودند غارت کردند، خانه‌ها و محلهای کسب آنها را به آتش کشیده و حداقل دو روستا را کاملا ویران کردند. این اعمال ناقض قوانین جنگند. سازمان دیده‌بان حقوق بشر همچنین ربودن ۱۱ تن مرد در طول عملیات در سپتامبر و اکتبر را مستندسازی کرد.

جو استورک، معاون بخش خاورمیانه و شمال آفریقا در سازمان دیده‌بان حقوق بشر گفت:«عراق نمی‌تواند با حمله به غیرنظامیان که عملی ناقض قوانین جنگ است در جنگ بر علیه مَظالمِ داعش پیروز شود و در عین حال شان و حرمت انسان را به چالش کشیده و زیرپای نهد. موارد نقض حقوق بشر توسط شبه نظامیان درمیان برخی از آسیب پذیرترین مردم عراق آشفتگی‌ها، بی نظمی‌ها و فاجعه‌هایی را ایجاد کرده و سبب تشدید منازعات و خصومت‏های فرقه ای می‌شوند.»

در دوم مارس، نیروهای امنیتی عراق و شبه نظامیان شیعه به تکریت، مرکز استان صلاح الدین، یورش بردند تا نیروهای داعش را‌پراکنده کرده و از این ناحیه برانند. تکریت مکان کشتار جمعی حداقل ۱۰۰۰ سرباز توسط داعش در ماه ژوئن سال گذشته بود.

در پایان ماه اوت، به دنبال یک محاصره‌ی سه ماهه توسط داعش، عملیات زمینی توسط شبه نظامیان شیعه‌ی حامی دولت و نیروهای زمینی دولت عراق و کًرد که توسط حملات هوایی عراق و ایالات متحده حمایت می‌شوند، داعش را از آمرلی در استان صلاح الدین به عقب راندند. ساکنان می‌گویند که به جز درگیری‌های پراکنده، این ناحیه تا حد زیادی خالی و عاری از ستیزه جویان داعش مانده است.

در پی عملیات پایان دادن محاصره، شبه نظامیان، مبارزان داوطلب، و نیروهای امنیتی عراقی روستاها و محله‌های سنی اطراف آمرلی در استان‌های صلاح الدین و کرکوک را مورد حمله و هجوم قرار دادند. بسیاری از این نواحی روستاهایی بودند که داعش از آنها عبور کرده و در برخی موارد از آنها به عنوان پایگاه استفاده کرده بود. اینکه به نظر می‌رسد شبه نظامیان حداقل برخی حملات را پیشاپیش برنامه ریزی کرده اند این پرسش را بر می‌انگیزد که آیا ممکن است بخش‌های سیاسی و نظامی دولت که نظارتگر شبه نظامیان هستند مسئولیت این حملات را به عهده گرفته بودند.

سازمان دیده بان حقوق بشر در نقاط دیگر عراق و سوریه موارد جدی نقض حقوق بشر و جنایات جنگی توسط القاعده و بعدا داعش را مستندسازی کرده است که به احتمال زیاد در زمره جنایات علیه بشریت قرار می‏گیرند.

بسیاری از ساکنان سنی از این ناحیه در طول محاصره آمرلی توسط داعش گریختند. افرادی که توسط دیده‌بان حقوق بشر مصاحبه شدند گفتند که داعش منازل و اموال صرفا کسانی را آماج قرار می‌داد که ظاهرا با دولت عراق رابطه داشتند و در مواردی جز این به ساکنان حمله نمی‌کرد.

۲۴ شاهد، از جمله افسران پیشمرگه و شیوخ محلی، به سازمان دیده‌بان حقوق بشر گفتند که آنها شاهد بودند که پس از پایان یورش و هجوم علیه داعش و پیش از اینکه شبه نظامیان منازل داخل شهر را ویران کرده روستاهای اطراف آمرلی را غارت کردند. آنها گفتند که شاهد بودند که مردان شبه نظامی، اقلام ارزشمند مانند یخچال، تلویزیون، پوشاک و حتی سیم‌‌کشی برق را به خارج برده و سپس منازل را به آتش کشیدند.

ساکنین به سازمان دیده‌بان حقوق بشر گفتند که شبه نظامیانی که از طریق وسائل نقلیه و نشان‌ها یا علامتشان قابل شناسایی بودند، از جمله گردانهای بدر، عصائب الحق، کتائب حزب الله و سرایا الخراسانی، همه یا قسمتی از تعداد بسیاری از روستاهای واقع در بین شهرهای الخالص در استان دیالای جنوبی، و آمرلی واقع در حدود ۵۰ کیلومتری شمال را ویران و نابود کردند.

افسران نیروهای پیشمرگه‌ی کُرد که در عملیات آمرلی به دولت پیوستند به سازمان دیده‏بان حقوق بشر گفتند که آنها دیده بودند که در ۴۷ روستا شبه نظامیان منازل، محل‌های کسب، مساجد و مجتمع‌های عمومی را نابود و غارت کرده بودند.

تصاویر ماهواره ای که توسط سازمان دیده‌بان حقوق بشر مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت روایت شاهدان از این غارت‏ها و ویرانی‌ها را تایید می‌کنند. تصاویر نشان دادند که بیشتر این آسیب‏ها و صدمات ناشی از آتش سوزی و تخریب عمدی ساختمان‏ها بین اوائل سپتامبر و نیمه نوامبر ۲۰۱۴، یعنی پس از آن رخ داد که شبه نظامیان و نیروهای امنیتی به محاصره آمرلی پایان دادند و داعش از آن ناحیه گریخته بود.

سازمان دیده‌بان حقوق بشر گزارشات کشتار غیرنظامیان در این عملیات را مستندسازی نکرده است اما اتهام کشتارهایی را که ظاهرا به شبه نظامیان منتسب شده و نیز دیگر موارد نقض حقوق بشر در بسیاری از دیگر نواحی عراق را در چندین گزارش در سال‌های ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ مستندسازی کرده است. گزارشات رسانه‌های جمعی از موارد نقض حقوق بشر توسط شبه نظامیان در طول دوارن مبارزه در اواخر سال۲۰۱۴ و نیز در ۲۰۱۵ به طور چشمگیری افزایش یافت. در ۱۷ فوریه سال جاری، روحانی شیعه مقتدی صدر موارد نقض حقوق بشر توسط شبه نظامیان را محکوم کرد و فعالیت‌های دو گروه شبه نظامی تحت نظارت خود به نام‌های یوم الموعود و سرایا السلام که بر علیه داعش می‌جنگیدند، را متوقف اعلام کرد.

سازمان دیده‌بان حقوق بشر گفت که دولت عراق باید شبه نظامیان را با هدف انحلال آنها مهار کند. نخست وزیر حیدر عبادی باید گام‌های فوری و اضطراری جهت حفاظت از غیر نظامیان در مناطقی که شبه نظامیان در آنها مبارزه می‌کنند بردارد، نیازهای انسانی مردمی که توسط شبه نظامیان آواره شدند را ارزیابی کرده و پاسخ دهد، و رهبران و ستیزه‌جویان شبه نظامی را مسئول جنایات جدی از قبیل آنهایی که در این گزارش مستندسازی شده اند، بداند.

در سرمقاله‏ ای که در ۱۸ دسامبر در روزنامه «وال استریت ژورنال» منتشر شد، عبادی متعهد شد که «همه گروه‌های مسلح را... تحت کنترل دولت در آورد. و اینکه هیچ گروه مسلح یا شبه نظامی خارج از نیروهای امنیتی عراقی یا موازی با آن کار نخواهد کرد.» موارد نقض حقوق بشر که سازمان دیده‏بان حقوق بشر مستندسازی کرده است حاکی از آن هستند که ضروری است که عبادی به تعهد خویش تمام و کمال عمل کند.

سازمان دیده‌بان حقوق بشر نیز گفت که شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد باید به طور علنی جنایات شبه نظامیان و نیروهای امنیتی برعلیه غیر نظامیان و نیز جنایات داعش را مستند سازد. کشورهایی مانند ایالات متحده آمریکا و ایران که به عراق کمک نظامی می‌کنند باید از این دولت بخواهند که نشان دهد برای پایان دادن به جرائم بسیار جدی توسط شبه نظامیان گام‌های موثری را بر می‌دارد.

استورک گفت: «بدیهی است که عراق با تهدیدهای جدی در درگیری و مبارزه با داعش مواجه است، اما موارد ارتکاب نقض جدی حقوق بشر توسط نیروهای مبارز علیه داعش چنان گسترده و فاحش‌اند که عراق را در طویل مدت تهدید می‌کنند. عراقی‌ها در میان ارعاب و جنایات ضد بشری داعش و موارد نقض حقوق بشر توسط شبه نظامیان گرفتار آمده اند و مردم عادی در این کشور به پرداخت بهای آن محکوم شده اند.»

برای دسترسی به گزارش «ویرانی به دنبال رهایی: شبه نظامیان عراقی و عواقب جنگ در آمرلی» به این لینک مراجعه کنید:
http://features.hrw.org/features/HRW_2015_reports/Iraq_Amerli/index.html
برای گزارشات بیشتر در مورد عراق لطفا تارنمای ما را ملاحظه کنید:
http://www.hrw.org/middle-eastn-africa/iraq