دویچه وله: اندکی پیش از برگزاری تظاهرات بزرگ مخالفان سیاست روسیه در اوکراین بوریس نمتسف، از رهبران سرشناس مخالف ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه به ضرب گلوله در مسکو کشته شد. این حادثه اواخر شامگاه جمعه (۲۷ فوریه/ ۸ اسفند) در نزدیکی کاخ کرملین، محل اقامت ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه رخ داده است.
سخنگوی وزارت کشور روسیه گفت، در ساعات پایانی شامگاه جمعه بوریس نمتسف در حال عبور از روی پلی در نزدیکی کاخ کرملین بود که فردی ناشناس از پشت چهار گلوله به سوی او شلیک کرد.
بوریس نمتسف، ۵۵ ساله و معاون پیشین نخستوزیر روسیه، از منتقدان برجسته ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه بود. نمتسف تنها سه ساعت پیش از به قتل رسیدن در گفتوگویی با رادیو “اکو” (Echo) در مسکو ولادیمیر پوتین را به “تجاوز بیمعنا به خاک اوکراین” متهم کرد، تجاوزی که به گفته نمتسف، “اقتصاد روسیه را در بحران فرو برده است”. خبرگزاریها از این مصاحبه رادیویی به عنوان میراث سیاسی نمتسف یاد کردهاند.
النا الکسییوا، سخنگوی وزارت کشور روسیه گفت، نمتسف به همراه یک خانم جوان حدود ساعت ۱۵: ۲۳ بر روی پل سنگی در نزدیکی کاخ کرملین در حال حرکت بود که یک خودرو به او نزدیک شد.
دادستانی روسیه نیز صبح شنبه اعلام کرد که برابر تحقیقات انجام شده، فردی ناشناس از داخل یک خودرو هفت تا هشت بار به سوی نمتسف شلیک کرده و چهار گلوله به قربانی اصابت کرده است.
میخائیل کاسیانوف، نخستوزیر سابق روسیه و یکی از همراهان نمتسف گفت، در قرن ۲۱ و در سال ۲۰۱۵، رهبر اپوزیسیون در کنار کاخ کرملین به قتل رسیده است. کاسیانوف افزود، بوریس نمتسف سالها برای آن مبارزه میکرد که روسیه کشوری آزاد و دموکراتیک شود و اکنون هزینه این مبارزه را پرداخته است.
خبرگزاری فرانسه از مسکو گزارش داده که حادثه ترور نمتسف پایتخت را در شوک فروبرده است. مردم بر روی پل محل قتل نمتسف گل نهادهاند.
واکنش پوتین و رهبران خارجی
دیمیتری پسکوف، سخنگوی ودلایمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه قتل بوریس نمتسف را “عملی وحشیانه” و “تحریکآمیز” خواند که به گفته او، “نشانههایی از یک قتل سفارشی” را دارد.
پسکوف گفت، رئیس جمهور روسیه مراتب تاسف خود را به خانواده و بستگان نمتسف اطلاع داده است. سخنگوی ولادیمیر پوتین همچنین افزود، رئیس جمهور مقامهای ارشد وزارت کشور و سازمان امنیت داخلی روسیه را موظف کرده که جریان تحقیقات در باره قتل نمتسف را شخصا بر عهده بگیرند.
باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا قتل بوریس نمتسف را “بیرحمانه و وحشیانه” خواند و آن را محکوم کرد. در بیانیه کاخ سفید که ساعتی پس از حادثه انتشار یافت آمده است: «ما دولت روسیه را به بررسی سریع، بیطرفانه و شفاف این جنایت فرامیخوانیم.» کاخ سفید همچنین گفته است مسئولان این قتل باید پاسخگوی عمل خود باشند.
اوباما همچنین به خانواده بوریس نمتسف و مردم روسیه که به گفته او، “یکی از سرشناسترین و سخنورترین مدافعان خود را از دست دادهاند”، تسلیت گفت. اوباما نمتسف را مدافع خستگیناپذیری توصیف کرد که “توان خود را صرف احقاق حقوق مردم روسیه کرد، حقوقی که به همه انسانها تعلق دارد”.
اوباما همچنین مبارزه شجاعانه نمتسف علیه فساد را تحسین کرد. اوباما و بوریس نمتسف در سال ۲۰۰۹ هنگام سفر اوباما به روسیه با یکدیگر دیدار کردند.
فرانسوا اولاند، رئیس جمهور فرانسه نیز “قتل فجیع” بوریس نمتسف را به شدت محکوم کرد. رئیس جمهور فرانسه نمتسف را “مدافع شجاع و خستگی ناپذیر دموکراسی” نامید. اولاند همچنین مبارزه سرسختانه نمتسف علیه فساد را تحسین کرد.
پترو پروشنکو، رئیس جمهور اوکراین نیز میگوید که از ترور نمتسف تکان خورده است. پروشنکو در صفحه خود در فیسبوک نوشت، بوریس نمتسف پلی میان اوکراین و روسیه بود و این پل توسط قاتل او تخریب شد. پروشنکو افزود، من فکر نمیکنم که این حادثه تصادفی بوده است.
بوریس نمتسف فعالیت سیاسی خود را با فرمانداری نیژنی نووگوراد در روسیه مرکزی آغاز کرد. در سالهای ۱۹۹۷ و ۱۹۹۸ در زمان ریاست جمهوری بوریس یلتسین معاون نخستوزیر و طراح اصلاحات اقتصادی لیبرال در کشورش بود. در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۰۸ او از سوی بلوک لیبرال نامزد انتخابات شد اما پیش از انتخابات از رقابتها کنار کشید. یک سال پیش به دلیل شرکت در تظاهرات اعتراضی چندین روز را در زندان به سر برد.
بوریس نمتسف از جمله رهبرانی بود که مردم به تظاهرات بزرگ مخالفان جنگ در اوکراین در روز اول ماه مارس (یکشنبه) دعوت کرده بود. لئونید ولکوف، یکی دیگر از سازماندهندگان این تظاهرات ساعتی پس از ترور نمتسف گفت، این تظاهرات لغو شده و به جای آن یک راهپیمایی در بزرگداشت نمتسف در مرکز شهر مسکو در روز یکشنبه برگزار خواهد شد.
تاوان افشای فساد پوتین!
بوریس نمتسوف، سیاستمداری که روز جمعه به ضرب گلوله کشته شد، مبارز بیباکی بود که از فساد پوتین در المپیک سوچی پرده برداشت و در حال آماده کردن پروندهای در مورد اوکراین بود.
به گزارش سرویس بین الملل فرارو به نقل از دیلی بیست، نمتسوف در سال ۲۰۱۳ به دنبال راهی برای انضمام تعداد بیشتری از مقامات رژیم پوتین به قانون آمریکا بود که آنها را از ورود به روسیه منع می کرد یا هرگونه دارایی آنها در این کشور را مسدود می کرد. این معاون پیشین نخست وزیری روسیه که در نزدیکی کرمیلن کشته شد، دشمنان بسیاری داشت که البته مهمترینشان رئیس جمهوری روسیه بود. او خوش تیپ، کاریزماتیک و در غرب و اروپای شرقی محبوب بود.
آندری سانیکوف، نامزد انتخابات ریاست جمهوری بلاروس و مخالف و قربانی شکنجه لوکاشنکو در همان دوره به نمتسوف گفته بود: «نخست بلاروس را آزاد میکنیم و بعد روسیه را.» نمتسوف با اشتیاق پذیرفته بود. او قصد داشت روز یکشنبه راهپیمایی را علیه جنگ ولادیمیر پوتین در اوکراین که از سوی هیچ کس به رسمیت شناخته نشد، رهبری کند. او که در حال قدم زدن با آنا دوریکایا، یک مدل اوکراینی بود، هدف شلیک چندین گلوله قرار گرفت.
نمتسوف و لئونید مارتینیک دو سال پیش گزارشی را تحت عنوان «المپیک زمستانی در مناطق نیمه گرمسیری: فساد و سوءاستفاده در سوچی»منتشر کردند که پوتین را متهم میکرد به طور شخصی در این پروژه بزرگ و بیبندوبار مباشرت داشته و در نتیجه مسئول «رشوه و اختلاس» حدود ۲۶ میلیارد دلاری ناشی از آن است. آنها لیست اسامی را اعلام کردند. نمتسوف که متولد سوچی است و مارتینیک افشا کردند که سرمایهگذاران خصوصی بخش عمده هزینههای این المپیک را متحمل میشدند و تنها دو تن از آنها تامین کنندگان خصوصی گرانترین بازیهای زمستانی جهان بودند.
علاوه بر این، آنها نشان دادن که چطور ۱۵ درصد پول «المپ استوری»، شرکت دولتی که برای تامین مالی المپیک راه اندازی شده بود به بوریس و آرکادی روتنبرگ، دوستان دوران کودکی پوتین تعلق گرفت.
او در مورد گزارشش گفته بود: «پوتین بخشی از یک مافیا است. او فرصتی را در اختیار دوستانش قرار داد تا مقداری نقدینگی جذب کنند.»
آمریکا با این مسئله موافق است. پس از حمله روسیه به اوکراین بود که وزارت خزانه داری آمریکا روتنبرگها و یاکونین را به دلیل دوستی با پوتین تحریم کرد. به گفته ایلیا یاشین، یکی از دوستان صمیمی نمتسوف، وی در حال آماده کردن یک سند جدید که ظاهرا باعث حضور نظامی روسیه در اوکراین می شد، بود.
قتل یکی از مقامات سابق دولت در مرکز مسکو به اندازه کافی و بدون اشاره به شخصیت تهدیدآمیز وی نیز نگران کننده است. لایف نیوز یکی از نخستین خروجیهایی بود که مرگ نمتسوف را تایید کرد.
پوتین که معمولا در مورد قتل شخصیتهای عالی رتبه در روسیه آنقدر محتاط سخن میگوید که به ندرت نام آنها را ذکر می کند، هیچ زمانی را برای اعلام اینکه شخصا بر تحقیقات مربوط به این جنایت نظارت خواهد کرد را از دست نداد. دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین به خبرنگاران گفت که ترور نمتسوف یک اقدام تحریک آمیز بوده است. به عبارت دیگر، این اقدام توطئهای از جانب دشمنان پوتین بوده که برای ضربه زدن به وی طراحی شده است.
در دسامبر ۱۹۳۴ سرگئی کیروف، رهبر بلشویک در دفترش ترور شد و در پی آن ژوزف استالین اظهارنظری تقریبا مشابه در مورد آن جنایت داشت. در واقع قتل کیروف در دوره آزار و اذیت سیستماتیک مخالفان منطقه استالین انجام شد که به پاکسازی بزرگ شهرت یافت. در آن دوره این طور استدلال میشد که استالین شخصا دستور این ترور را داده تا وجود یک دام سیاسی را توجیه کند.
به گفته وادیم پروخوروف، وکیل نمتسوف، «چندین ماه پیش، بوریس در شبکههای اجتماعی از سوی چند گردن کلفت، تهدید شده بود.» البته دور از انتظار است که قاتل اینطور علنی از برنامه خود صحبت کند. در آن دوره این اظهارات تهدیدآمیز به مراکز قانونی انتقال داده شده اما از آن زمان هیچ خبری به وکیل وی داده نشد. یک مسئله روشن است: هیچ یک از افراد در حلقه نزدیک به نمتسوف در حال حاضر احساس امنیت ندارند.