روزنامه اعتماد، چهارشنبه ۶ اسفند ۱۳۹۳
سد هیات رییسه هنوز استوار مانده، فشار طرح‌های استیضاح پشت این سد اما زیادتر شده است. این روزها پنج طرح استیضاح جدید بین نمایندگان دست به دست می‌شود؛ طرح‌هایی كه البته همه آنها هم جدی نیستند. با این حال اشاره‌ای كوچك از طرف هیات‌رییسه برای اعلام وصول برخی از این طرح‌ها كافی است تا یكی دو وزیر كابینه وارد بازی مرگ و زندگی شوند. بازی‌ای كه هرچند هنوز كلید نخورده اما پیشاپیش دست بالای طیف منتقدان در آن هویداست؛ از جمله برای وزرای نیرو و آموزش و پرورش. دیروز در راهروهای بهارستان به طور همزمان سخن از استیضاح پنج وزیر به میان آمد؛ وزرای ارشاد، كشور، نفت، آموزش و پرورش و كار و تعاون و رفاه اجتماعی.
یك هفته پیش از این هم بهروز نعمتی، سخنگوی هیات‌رییسه خبر داده بود كه طرحی برای استیضاح وزیر نیرو تهیه شده كه خود او نیز به عنوان یكی از امضاكنندگان آن پیگیر موضوع بود. در كنار همه اینها بحث استیضاح وزیر نیرو نیز از بیش از شش ماه گذشته مطرح است؛ طرح استیضاحی كه هر چند اعلام وصول نشده است اما طراحان آن همچنان بر مواضع خود برای بركناری حمید چیت چیان اصرار می‌كنند. در میان هفت استیضاحی كه حالا مطرح شده‌اند، استیضاح‌كنندگان وزرای نیرو و آموزش و پرورش بیش از دیگران جدی به نظر می‌رسند؛ دو استیضاحی كه هر كدام بیش از 60 امضا دارند.
سنگر آخر فانی
علی‌اصغر فانی از جمله وزرایی است كه وضعیت خوبی بین نمایندگان مجلس ندارد. او همین دو هفته پیش دومین كارت زرد خود را از مجلس دریافت كرد. آن هم در جلسه‌ای كه برخورد نمایندگان با او بسیار سرد بود. جایی كه نه كسی به استقبال او رفت و نه توسط فردی هنگام خروج از مجلس بدرقه شد. آن روز هر چند وزیر آموزش و پرورش برای پاسخ به طرح سوال راهی بهارستان شده بود اما سوال‌كنندگان او مدام از طرح استیضاحی سخن گفتند كه به قول آنها «در كشوی هیات‌رییسه خاك می‌خورد».
حالا در شرایطی كه چیزی به آخر سال نمانده رییس فراكسیون فرهنگیان مجلس در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر موضوعی را مطرح كرده كه هر چند شاید احتمالی برای تحقق آن وجود نداشته باشد اما نشان از جدیت منتقدان علی‌اصغر فانی دارد؛ «احتمال دارد استیضاح وزیر آموزش و پرورش تا قبل از عید به جریان بیفتد.»
تقریبا چهار ماه پیش علی ایرانپور كه آن زمان استیضاح وزیر كشور را پیگیری می‌كرد خبر داد كه هیات‌رییسه مجلس در سیاستی كه بعد از بركناری رضا فرجی‌دانا تعیین كرده‌اند تصمیم گرفته‌اند تا پایان سال هیچ استیضاحی را اعلام وصول نكنند. این موضوع تقریبا دو هفته پیش نیز به صورت تلویحی توسط بهروز نعمتی، سخنگوی هیات‌رییسه تایید شد. با این اوصاف هر چند به نظر نمی‌رسد تا پایان سال استیضاحی در دستور كار هیات رییسه قرار بگیرد اما هیچ دلیلی وجود ندارد كه مجلس سال جدید را با اعلام وصول یكی از همین طرح‌های انباشت‌شده استیضاح آغاز نكند؛ طرح‌هایی كه حالا جدی‌ترین آنها به وزیر آموزش و پرورش مربوط می‌شود. مخصوصا آنكه دیروز سیدحسین نقوی حسینی، رییس فراكسیون فرهنگیان مجلس در توضیحات خود به خبرگزاری مهر با اشاره به تشدید مشكلات مدیریتی آموزش و پرورش به ویژه در حوزه مالی گفته كه «تلاش‌های هیات رییسه مجلس برای رایزنی با استیضاح‌كنندگان بی‌نتیجه بوده است.»
نقوی‌حسینی با اشاره به جلسه اخیر نمایندگان متقاضی استیضاح وزیر آموزش و پرورش با هیات‌رییسه مجلس توضیح داده است: «استیضاح آقای فانی از مدت‌ها پیش با ۶۰ امضا به هیات‌رییسه تقدیم شده و اگر مجددا برای جمع‌آوری امضا به صحن بیاید شاید به ۱۵۰ امضا نیز برسد.»
وی افزود: «هیات‌رییسه مجلس نیز فرصت زیادی در این رابطه در نظر گرفت تا شاید به نقطه نظر مشتركی با وزیر آموزش و پرورش و استیضاح‌كنندگان برسد، اما این نشست‌ها بی‌نتیجه بوده است چراكه روند مدیریت در آموزش و پرورش روند خوبی نیست و فرهنگیان به ویژه از مدیریت اقتصادی این وزارتخانه راضی نیستند.»
رییس فراكسیون فرهنگیان مجلس در توضیح این مطلب به هدر رفتن منابع مالی وزارت آموزش و پرورش اشاره كرده و گرفتن «تصمیمات غیركارشناسی» و «مواضع و اظهارنظرهای مدیریت فعلی» را در جهتی خلاف جهت ارتقای جایگاه فرهنگیان ارزیابی كرده است. وی توضیح داده: «یكی از درخواست‌های ما این بوده است كه در رابطه با مسائل معیشتی كرامت فرهنگیان حفظ شود و بارها به شخص وزیر تذكر داده‌ایم كه چرا وقتی هنوز مطالبه‌ای پرداخت نشده، اینقدر مصاحبه می‌كنید و آن را همه جا رسانه‌ای می‌كنید؟ اما این اتفاق مدام تكرار می‌شود.»
رییس فراكسیون فرهنگیان حلقه مدیریتی اطراف وزیر را «خیلی افراطی‌تر از افرادی مانند آقای نجفی» معرفی و اذعان كرده كه «یكی از موارد مدنظر استیضاح‌كنندگان مسائل سیاسی است.»
وی همچنین اجرای بسته حمایتی مدارس غیر دولتی در سال تحصیلی جاری و واگذاری مدارس دولتی در قالب آن را نیز یكی دیگر از محورهای استیضاح وزیر آموزش و پرورش معرفی كرده است. فشارها به علی‌اصغر فانی در حالی اوج گرفته كه عده قابل توجهی از نمایندگان طیف اصلاح‌طلب و هوادار دولت نیز در صف استیضاح‌كنندگان او قرار دارند و حتی از مدافعان سر سخت این استیضاح هستند. موضوعی كه می‌تواند تاییدی باشد بر این گفته نقوی حسینی كه اگر طرح استیضاح فانی مجددا برای جمع آوری امضا به صحن بیاید شاید به ۱۵۰ امضا نیز برسد.
سه استیضاح در آغاز راه
در این میان دیروز یكی از نمایندگان هوادار دولت در حاشیه جلسه علنی مجلس درباره سه طرح استیضاح دیگر سخن گفت. استیضاح وزرای ارشاد، كشور و كار. استیضاح‌هایی كه هنوز به نظر نمی‌رسد آنقدرها جدی باشند اما به هر حال در دستور كار برخی نمایندگان قرار گرفته‌اند. دیروز كمال‌الدین پیرموذن در مورد تلاش برخی نمایندگان جهت استیضاح وزیر ارشاد گفت. پیشتر حدود دو ماه پیش تلاش‌هایی برای كشاندن علی جنتی به جلسه استیضاح آغاز شده بود اما خیلی زود بدون كسب نتیجه پایان یافت. طرح استیضاح دو ماه پیش او نهایتا با موافقت كمتر از ۲۰ نفر از نمایندگان مواجه شده بود. حالا نیز تحرك چندانی برای استیضاح علی جنتی دیده نمی‌شود هر چند تمایل به استیضاح او در بین برخی از طیف‌ها هنوز وجود دارد.
برای دو وزیر دیگر مورد اشاره پیر موذن اما اوضاع قدری متفاوت‌تر است. وزیر كشور كه به گفته پیرموذن به خاطر صحبت‌هایش درباره «استفاده از رانت قاچاق برای تبلیغات» به استیضاح نزدیك شده پیشتر نیز به خاطر برخی تصمیم‌های منطقه‌ای مورد انتقاد جدی نمایندگان بود. تا آنجا كه نمایندگانی از استان‌های اصفهان، خوزستان، گلستان و خراسان شمالی طرح استیضاح او را تهیه كرده بودند. طرحی كه چهار ماه پیش ۶۰ امضا نیز داشت. مقاومت هیات رییسه در برابر اعلام وصول این طرح، بدون آنكه توافقی بین منتقدان با عبدالرضا رحمانی فضلی حاصل شود با عقب‌نشینی طراحان استیضاح باشد تا استیضاح وزیر كشور به فراموشی سپرده شود. حالا اما شاید انتقادات جدید از رحمانی فضلی موقعیتی شود تا استیضاح‌كنندگان چهار ماه پیش نیز دوباره به صحنه بازگردند.
در كنار این، پیرموذن از كلید خوردن طرح استیضاح علی ربیعی، وزیر كار، تعاون و رفاه اجتماعی هم خبر داده است. استیضاحی كه نمایندگان كرمانی و اصفهانی هدایت آن را بر عهده دارند. سه ماه پیش علی ربیعی با سوال محمدرضا پورابراهیمی از نمایندگان متنفذ كرمان در مجلس هفتم كارت زرد دولت را به نام خود رقم زد و حالا هم همین نماینده به عنوان طراح استیضاح او یك بار دیگر قصد كشاندن وزیر كار به بهارستان را دارد. این‌بار اما به این امید كه بتواند او را نه با كارت زرد، بلكه با رای عدم اعتماد بدرقه كند. پورابراهیمی خود به ایسكانیوز گفته است كه «بیش از ۵۰ امضا برای استیضاح وزیر رفاه جمع‌آوری شده و روز چهارشنبه تقدیم هیات رییسه می‌شود.»
محور استیضاح هم بحث مشكلات مالی بازنشستگان فولاد است. اوضاع ربیعی هم از این حیث قدری متزلزل است كه مانند علی اصغر فانی، تعداد زیادی از هواداران دولت در ردیف منتقدان او و موافقان استیضاحش هستند. با این حال بحث استیضاح او در مقایسه با فانی چندان جدی نیست. با این وجود پورابراهیمی به ایسكانیوز گفته كه «در صورتی كه تا یك هفته مشكل بازنشستگان فولاد حل نشود استیضاح انجام می‌شود.»
۱۵ امضا؛ تلاشی ضعیف برای استیضاح وزیر نفت
استیضاح پنجمی كه دیروز در راهروهای بهارستان درباره آن صحبت شد، استیضاح بیژن زنگنه، وزیر نفت است. طرحی كه ۱۵ امضا دارد. تعداد امضاهای این طرح پیشاپیش نشان می‌دهد كه نباید آن را خیلی جدی گرفت، هر چند فشارها به وزیر نفت توسط طیف منتقدان دولت بسیار جدی است. سید شریف حسینی، عضو هیات رییسه مجلس دیروز به بولتن نیوز خبر داده كه «بعد از اصرار نمایندگان متقاضی استیضاح مبنی بر اعلام وصول این طرح در صحن مجلس، اینجانب به عنوان عضو هیات رییسه مجلس مامور شدم تا موضوع را بررسی و نتیجه را اعلام كنم.»
او گفته كه به زودی میان نمایندگان متقاضی استیضاح و وزیر نفت جلسه‌ای برگزار خواهم كرد. او درباره اعلام وصول این استیضاح هم گفته است: «باید سوالات و دلایل استیضاح كنندگان را شنید و پاسخ‌های وزیر نفت را بررسی و بعد در خصوص اعلام وصول یا عدم وصول آن تصمیم‌گیری كرد.» به گفته حسینی این طرح را نمایندگانی از استان‌های مختلف و از جمله خوزستان امضا كرده‌اند.