ايران امروز

نشريه خبری سياسی الكترونيك

Iran Emrooz (iranian political online magazine)

iran-emrooz.net | Mon, 02.02.2015, 19:54
سقوط بهای نفت و نقش آن در مذاکرات اتمی تهران با غرب

صدای آمریکا: سقوط قیمت نفت، تحریم‌های غرب، کاهش ارزش ریال، بیکاری، فساد و تورم اقتصاد شکننده جمهوری اسلامی ایران را به چالش گرفته، و توان حسن روحانی برای مقابله با مشکلات اقتصادی کشور را  زیر سوال برده است.

متیو رید، معاون موسسه گزارش‌های خارجی، که یک موسسه مشاوره‌ای در امور نفتی و سیاسی خاور میانه است، با انتشار مقاله‌ای در نیوز ویک  دو سوال عمده مطرح کرده است: اول آنکه چگونه جمهوری اسلامی ایران با سقوط قیمت نفت مقابله می کند، و دوم سقوط قیمت نفت چه نقشی در مذاکرات اتمی تهران با غرب بازی می کند.

آقای روحانی با ارائه لایحه کاهش بودجه کشور و تقلیل وابستگی به درآمد نفتی، توانسته بطور قابل ملاحظه ای با سقوط قیمت نفت مقابله کند.

در ماه دسامبر آقای روحانی لایحه بودجه  سال آینده کشور را بر اساس قیمت نفت بشکه ای ۷۲ دلار ارائه کرد. ولی با کاهش قیمت نفت به کمتر از بشکه ای ۵۰ دلار، رئیس جمهوری اسلامی ایران لایحه جدید بودجه سال آینده را بر اساس قیمت نفت بشکه ای ۴۰ دلار ارائه کرد و وابستگی هزینه‌های دولت را به درآمد نفتی از ۴۵ درصد به ۳۱ و نیم درصد کاهش داد. 

حسن روحانی در واقع با پیروی از سیاست صبر، در انتظار افزایش قیمت نفت از یک سو، و پیشرفت مذاکرات و توافق با غرب بر سر برنامه اتمی تهران از سوی دیگر است تا بتواند در مورد نرخ بالای بیکاری و کاهش ارزش برابری ریال گام های بعدی خود را بردارد.

دلالان نفتی  گفته‌اند که ایران در دو سال گذشته نفت خود را بطور قسطی و با قیمت سخاوتمندانه‌ای به مشتریانش به ویژه  به چین و هند فروخته و تأخیر در پرداخت باعث شده تا ده‌ها میلیارد دلار از هند و چین طلبکار شود.

ایران، عربستان و آمریکا را مسئول سقوط قیمت نفت می‌داند، و بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران سقوط قیمت نفت را توطئه سیاسی خوانده است. آقای روحانی هم در سخنرانی تلویزیونی سیزدهم ماه ژانویه خود هشدار داد آنهائی که طرح سقوط قیمت نفت را علیه کشورهای دیگر ریخته‌اند از کار خود پشیمان و بیش از ایران متضرر خواهند شد.

اقتصاد کشورهای عربی صادرکننده نفت حوزه خلیج فارس به مراتب بیش از ایران وابسته به درآمد نفتی است، ولی آنها می گویند که برای مقابله با سقوط بهای نفت، طی پنج سال گذشته پول کافی کنار گذاشته‌اند.

مایکل سینگ، تحلیلگر ارشد موسسه سیاست خاور نزدیک، می‌گوید آینده اقتصادی ایران وابسته به نتیجه مذاکرات اتمی است: «اقتصاد ایران واقعاً نیاز دارد تا هرچه زودتر از تحریم‌های غرب رهائی پیدا کند.  تا زمانی که تحریم‌های غرب علیه برنامه مشکوک اتمی تهران ادامه دارد، انتظار نمی‌رود وضع اقتصادی ایران بهبود یابد.»

سقوط قیمت نفت مذاکرات اتمی تهران و غرب را تشدید کرده است. اما آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران و در کنارش جناح تندروها فعالیت‌های اتمی تهران را به تجدید روابط اقتصادی با غرب و بازارهای جهانی ترجیح می‌دهند . آنان می‌گویند که تحریم‌های غرب ایران را خودکفا خواهد کرد. مقاومت در مقابل تحریم‌های غرب، یا اقتصاد مقاومتی،  به ایران امکان خواهد داد تا بدون از دست دادن ارزشهای انقلابی‌اش،  به برنامه‌های اتمی خود  ادامه دهد.

این در حالیست که آقای روحانی معتقد است آینده اقتصادی ایران مستیقماً در گرو رهائی از تحریم‌ها و ایجاد روابط نزدیک  با جامعه بین‌المللی است.

حسن روحانی در یک اجلاس اقتصادی گفت  که زندگی سیاسی نشان داده که ما قادر نخواهیم بود در انزوا، به رشد اقتصادی با ثباتی دست یابیم. سیاست خارجی ما باید در خدمت رشد اقتصادی کشور باشد، و این بحثی است که در بین رهبران ایران همچنان ادامه دارد.