روزنامه شهروند: تالابهای خشک، دشتهایی که دیگر توان جذب باران را ندارند و آسمانی که نه آبی است و نه بارانی. سایه خشکسالی هر روز بزرگ و بزرگتر میشود. سایهاش به گزارشهای نگرانکنندهای تبدیل شده از آینده دور و حتی نهچندان دور کشور.
دو یا سه سالی میشود که خبرها از ورود ایران به دوره ٣٠ساله خشکسالی حکایت میکنند. ٢سال پیش هم ناسا (سازمان فضایی آمریکا) در گزارشی اعلام کرد به دلیل شرایط لایه اوزن و همچنین انحراف زمین به میزان یکمیلیونمدرصد از مسیر چرخشی خود به دور خورشید ٤٥ کشور جهان دچار خشکسالی شدید خواهند شد. در این گزارش ایران رتبه چهارم را در بین ٤٥کشوری که در معرض خشکسالی قرار دارند، به خود اختصاص داده بود. پس از انتشار این گزارش، احتمال ٣٠ساله بودن خشکسالی کشور، احتمال نزدیک به واقعیتی شد که بسیار به گوش میرسید. این در حالی بود که در این مدت، مسئولان سازمان هواشناسی و مدیریت منابع آب کشور این پیشبینیها را نادرست و غیرعلمی میدانستند و حتی محمدتقی زمانیان معاون توسعه و پیشبینی سازمان هواشناسی کشور در اینباره گفته بود: «نظام طبیعت به صورت مداوم خود را کنترل میکند و اگر قرار بود اقلیم کره زمین با کارهای انسان تغییر کند زندگی بشر سالها پیش تمام میشد.»
بیش از ٢سال از این پیشبینی میگذرد و به نظر میرسد که حالا به واقعیت نزدیکتر است. دیروز در جریان دیدار رئیس سازمان حفاظت محیطزیست با مدیر منطقهای آسیا و اقیانوسیه برنامه محیطزیست سازمان ملل متحد (UNEP)، معصومه ابتکار با اشاره به گزارش منتشر شدهای درباره خشکسالی کشور گفت: «تا سال ٢٠٥٠ میلادی، خشکسالی کشور ١١برابر شرایط فعلی خواهد شد و نزولات جوی هم کاهش خواهد یافت. این شرایط منجر به نگرانی عمیق درخصوص آینده ایران، منطقه و جهان میشود.»
او با اشاره به مسائل و چالشهای محیطزیست ایران در حال حاضر گفت: «با توجه به اثرپذیری بالای ایران از تغییرات روزافزون آبوهوایی ضرورت دارد یونپ در تدوین سازوکاری برای جلوگیری از گسترش این مشکلات با ایران همکاری کند.»
ایجاد ردیف بودجهای برای احیای دریاچه ارومیه
تالابهایی که دیگر رمقی ندارند، موضوع دیگری بود که رئیس سازمان حفاظت محیطزیست در این دیدار به آن اشاره کرد و با ابراز نگرانی از وضع تالابهای کشور بهخصوص هامون گفت: «خوشبختانه ردیف بودجهای برای احیای دریاچه ارومیه، تالابهای هامون، انزلی و پریشان پیشبینی شده که امیدواریم با جذب مشارکت سازمان ملل و همکاری بیشتر افغانستان در کنار این جذب بودجهای، موفق به حل بحران تالاب هامون شویم.»
معاون رئیسجمهوری با اشاره به پتانسیل علمی یونپ، تقویت توان کارشناسی کشور به منظور اجرای طرحهای ارزیابی یکپارچه محیطزیستی EIA را خواستار شد و ادامه داد: «یونپ با استفاده از امکانات موجود ایران و سازوکارهای اجرایی همچون مراکز منطقهای بازل و رامسر، مسیر جدیدی برای همکاری در منطقه ایجاد کند.»
ابتکار با ابراز نگرانی از گسترش ناامنی و خشونت در منطقه به وضع محیطزیست غزه و عراق که باعث آشفتگی در زیرساختهای محیطزیستی این کشورها شده است، اشاره کرد و از یونپ دعوت کرد تا در مشارکت با ایران به منظور برگزاری دومین سمینار بینالمللی، دین، فرهنگ و محیطزیست همکاری داشته باشد، زیرا با استفاده از نتایج چنین کنفرانسی که آمیزهای از ارزشهای انسانی، آموزههای دینی و چالشهای محیطزیستی است فرصتی برای صلح و حفظ محیطزیست در منطقه فراهم شود.»
معاون رئیسجمهوری در ادامه با اشاره به اینکه گزارش ١٠ساله وضع محیطزیست ایران در دست تهیه و تدوین است، گفت: «خوشبختانه برنامه محیطزیست ملل متحد نیز با حمایتهای فنی خود ما را در این مسیر یاری میرساند. در این راه امیدواریم راهاندازی صندوق ملی محیطزیست، فرصت استفاده از امکانات بینالمللی بیشتری را برای ایران فراهم کند.»
اعلام آمادگی یونپ بر گسترش همکاریهای دوجانبه
در ادامه این دیدار، کاوه زاهدی مدیر منطقهای آسیا و اقیانوسیه یونپ اعلام آمادگی یونپ بهخصوص دفتر منطقهای آسیا و اقیانوسیه بر گسترش و تعمیق همکاریهای دوجانبه بهویژه در عرصههای ظرفیتسازی، انتقال و تبادل تجارب منطقهای و پیگیری تمامی مفاد مندرج در تفاهمنامه امضا شده میان ایران و یونپ را از مهمترین اهداف این دیدار برشمرد. او گفت: «در جلسه دوجانبه با مقامات ارشد محیطزیست ایران، اولویتهای ایران را برای همکاری مشخص کرده و درنهایت به اجرای آن کمک خواهد کرد.»
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی سازمان حفاظت محیطزیست (پام)، کاوه زاهدی مدیر منطقهای آسیا و اقیانوسیه برنامه محیطزیست ملل متحد (UNEP) در سفر به تهران و در چارچوب امضای تفاهمنامه همکاری محیطزیستی میان ایران و برنامه محیطزیست ملل متحد و به منظور بررسی سازوکارهای اجرایی و کمک به پیشبرد اهداف توافق شده ذیل تفاهمنامه یاد شده با معصومه ابتکار معاون رئیسجمهوری و رئیس سازمان دیدار و گفتوگو کرد.