یک منبع مطلع به کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران گفت که با گذشت چندین هفته از بازداشت چند تن از فعالان شبکههای اجتماعی توسط سپاه پاسداران و نهادهای امنیتی در سه استان کشور، از وضعیت تعدادی از آنان خبری در دست نیست و نگرانیها در خصوص شرایط و سرنوشت آنان افزایش یافته است.
این منبع به کمپین گفت بیش از یک ماه از دستگیری کوروش نجداد، عبدالرضا روحی، امید مقدم، علی جوانمردی، حبیب دهقانی، مقداد سورانی، مهدی و هادی قنبری و چند فعال فیسبوکی و شبکههای اجتماعی دیگر که اواخر شهریور ماه در استان فارس رخ داد میگذرد و همچنان خانوادههای آنها در خصوص وضعیت بازداشت آنها در بیخبری به سر میبرند.
طبق گزارش مذکور، خانوادههای مقدم و قنبری، بعد از پیگیریهای مداوم در مراجع قضایی و امنیتی متوجه نگهداری فرزندان خود در بازداشتگاه سپاه استان فارس شده، اما موفق به دیدار با آنها نشدند.
آقایان سورانی، دهقانی و هادی قنبری بامداد روز شنبه ۲۲ شهریور ماه ۱۳۹۳، عبدالرضا روحی و یک نفر دیگر از دوستانش بعد از ظهر همان روز در یکی از شهرهای استان فارس، و همچنین علی جوانمردی، امید مقدم و مهدی قنبری روز دوشنبه ۲۴ شهریورماه در شیراز و توسط ماموران لباس شخصی بازداشت شده بودند.
این منبع مطلع از وضعیت بازداشت شدگان به کمپین گفت کمپین که مقدم و قنبری مقابل دانشگاه شیراز، توسط چند مامور لباس شخصی و همراه با ضرب و شتم و ایجاد ارعاب برای عابرین و دانشجویانی که قصد ممانعت از این اقدام را داشتند، صورت گرفت. او افزود که همزمان و بعد از بازداشت افراد فوق الذکر، منازل، محل کار و خوابگاههای تمامی آنها مورد تفتیش اهانت آمیز ماموران قرار گرفته و کامپیوتر و برخی وسایل و کتب آنها ضبط شده است.
به گفته منبع یاد شده علی جوانمردی چند ماه پیش نیز توسط نهادهای امنیتی مورد احضار و بازجویی قرار گرفته بود.
بر اساس گزارش یاد شده، هفته گذشته خانوادههای امید مقدم و برادران قنبری، بعد از مراجعات مکرر به مراجع قضایی، انتظامی و همچنین اداره اطلاعات استان، از طریق یکی از مقامات قضایی متوجه شدند که بازداشت شدگان در اختیار سپاه بوده و در بازداشتگاه این نهاد نظامی تحت بازجویی و تحقیقات هستند و پرونده آنها بزودی به مراجع قضایی خواهد رفت.
طی روزهای گذشته رسانههای جمهوری اسلامی تصاویر برخی از بازداشت شدگان مرتبط با شبکههای اجتماعی را منتشر کردند، که برخی از آنان به اعتراف علیه خود دست زده بودند.
پیش از آن، یکی از مقامات سپاه فارس، از بازداشت شماری از کاربران شبکههای اجتماعی در این استان به اتهام «بازنشر مطالب توهین آمیز» نسبت به آیت الله خمینی و مسئولان ارشد نظام» خبر داده و مدعی شده بود که بازداشت شدگان «تعدادی از فریب خوردگان فعال در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی» هستند، که از طریق فیسبوک، توئیتر و شبکههای اجتماعی تلفن همراه نظیر واتس اپ، لاین و وایبر، اقدام به نشر مطالب علیه رهبران نظام، مقدسات و شخصیتهای دینی، کشوری میکردند.
اسماعیل محبیپور، فرمانده ارشد سپاه ناحیه ثارالله فارس، همچنین گفته بود که بازداشت شدگان اخیر از فریب خوردگان اخیر شبکههای ماهوارهای و فضای اینترنت بوده که مطالبی را در قالب فیلم، عکس و نوشته در شبکههای مختلف اجتماعی تولید و باز نشر کردهاند و در منازل دستگیر شدگان آنچه به چشم آمده، استفاده از گیرندههای ماهواره بوده که آنها را تحت القاعات ضد نظام و شبکههای معاند قرار داده است.»
همچنین اواخر مهر ماه نیز، پلیس فتا (پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات) دو نفر را در رشت به اتهام برگزاری مسابقه مدلیلنگ در شبکههای اجتماعی بازداشت کرد، که از مشخصات، سرنوشت و وضعیت آنان نیز خبری در دست نمیباشد. سرهنگ پاسدار سرهنگ ایرج محمدخانی، رئیس پلیس فتای گیلان به رسانههای حکومتی اظهار داشت: «در راستای مقابله با جرائم سایبری، پروفایلی را در یکی از شبکههای اجتماعی غیر مجاز شناسایی کردیم که متهمان با توجه به ادله دیجیتال کشف شده در بازرسی از منزلشان به بزه انتسابی خود اعتراف کردند.»
دو روز بعد، روز دوشنبه ۲۸ مهرماه نیز، وبگاه «سپاه صاحب الزمان»، وابسته به سپاه پاسداران اصفهان نیز اعلام کرد که کارشناسان سایبری سپاه «یک گروه سازمان یافته از فعالان شبکههای مجازی را کشف و منهدم» کردهاند. بر اساس ادعای سپاه پاسداران، «افراد بازداشتی، علاوه بر نشر اکاذیب و شایعات در گروههای تلفن همراه و ایجاد فساد، با «سرویسهای جاسوسی بیگانه» نیز در ارتباط بودهاند. از وضعیت و سرنوشت این شش نفر نیز خبری منتشر نشده، اما پیگیری های انجام شده از بازداشت آنان در مقر سپاه اصفهان حکایت دارد.
طی ماههای گذشته و به ویژه هفتههای اخیر، کنترل، فشار، تهدید و بازداشت فعالان و کاربران اینترنتی در ایران افزایش یافته است.
چندی پیش، شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب اسلامی به ریاست قاضی مقیسه با صدور حکمی برای هشت تن از فعالان شبکههای اجتماعی مجازی که توسط واحد سایبری اطلاعات سپاه پاسداران بازداشت و در بند ۲ الف بازجویی شده بودند آنها را مجموعا به بیش از ۱۲۷ سال حبس محکوم کرده بود.
صادق لاریجانی، رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی، چند هفته پیش، با ادعای اینکه «مطالب مجرمانه» به طور وسیع در شبکههای اجتماعی منتشر میشود، خواستار پالایش فضای مجازی شد و گفت: «نباید اجازه دهیم در این شبکهها به مقدسات نظام جمهوری اسلامی اساعه شود، چون در این صورت قوه قضاییه موظف به برخورد خواهد بود.»
برخی از مقامهای ارشد جمهوری اسلامی، به ویژه مقامات امنیتی، نظامی، مجلس، و همچنین مسئولین قوه قضائیه، خواستار فیلتر شبکههای اجتماعی شدهاند و غلامحسین محسنی اژهای، سخنگو و معاون اول قوه قضائیه، در نامهای به محمود واعظی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، خواستار مسدود کردن وایبر و برخی شبکههای اجتماعی در مدت یک ماه شد، که با اتمام این مهلت، تداوم فعالیت شبکههای اجتماعی در هالهای از ابهام قرار دارد.
سازمان گزارشگران بدون مرز اخیرا در اطلاعیهای، با توجه به فضای امنیتی و تحت کنترل شبکههای اجتماعی در ایران، به کاربران شبکههای اجتماعی توصیه کرد که بیشتر احتیاط کنند.