شهروند: رئیس‌جمهوری که ریاست شورای عالی انقلاب فرهنگی را هم برعهده دارد با انتقاد از رواج «پایان‌نامه‌فروشی» و «کپی‌برداری از متون علمی» از دستگاه‌های مرتبط خواست تا برای مقابله با این اقدامات فعال شوند.
حسن روحانی، در هفتصد و پنجاه و سومین جلسه شورایعالی انقلاب فرهنگی دست روی یکی از مهم‌ترین آسیب‌های نظام آموزش عالی کشور گذاشت. خرید و فروش پایان‌نامه‌ها که چند سالی است در نبود نظارت‌های موثر و انفعال نظام آموزش عالی در برخورد با متخلفان از حالت زیرزمینی هم خارج شده و افرادی که دست‌اندرکار تهیه و تولید پایان‌نامه برای دانشجویان هستند با راه‌اندازی سایت و حتی شرکت‌هایی تجارت پایان‌نامه و مقاله علمی را به نوعی به شغلشان تبدیل کرده‌اند.
حالا اما رئیس‌جمهوری از مسئولان وزارت علوم و نیز دیگر دستگاه‌هایی که در این زمینه مسئول هستند خواسته تا به پایان‌نامه‌فروشی در کشور پایان دهند. او گفته است: «شأن علمی کشور به هیچ‌وجه نباید زیر علامت سوال قرار گیرد.»
دیروز مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی در واکنش به سخنان حسن روحانی از راه‌اندازی سیستمی به نام «شباهت‌یاب» خبر دادند که امکان رصد و پیگیری پایان‌نامه‌های جعلی را برای این دانشگاه فراهم می‌کند. بنا بر اعلام معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی این دانشگاه از مدتی پیش به فکر راهکاری برای مبارزه با این مسأله بوده است و به همین دلیل هم طراحی سیستم «مشابه‌یاب» را در دستورکار قرار داده است.
درخواست روحانی برای مقابله با پایان‌نامه‌فروشی در کشور و حرف‌هایی که در شورایعالی انقلاب فرهنگی زده واکنش غلامرضا ظریفیان، معاون اسبق وزارت علوم، تحقیقات و فناوری را هم به دنبال داشته است. او در مصاحبه‌ای با ایرنا دلایل رواج پایان‌نامه‌فروشی در کشور و گسترش کپی‌برداری علمی را تشریح کرده و گفته است که بازنشسته کردن اساتید باتجربه در دولت نهم و دهم، اجرایی نشدن برنامه پنجم، ترویج نشدن اخلاق آکادمیک و همچنین گسترش بی‌رویه دانشگاه در دولت گذشته دلیل اصلی افزایش فروش پایان‌نامه‌های دانشجویی است.
او گفت: در هشت‌سال گذشته تعدادی از استادان خوب را بازنشسته کردند و به جای آنها تعدادی از استادان کم‌تجربه را وارد دانشگاه‌ها کردیم که برای رسیدن به مرحله تدریس در تحصیلات تکمیلی نیاز به زمان دارند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: در سال‌های یادشده با وجود کاهش استادان شاهد گسترش دوره‌های تکمیلی و تعداد دانشجویان این دوره‌ها بودیم، زمانی که یک گروه آموزشی ١٥ عضو هیأت‌علمی و ٤٠٠ دانشجو تحصیلات تکمیلی دارد طبیعتا استاد نمی‌تواند با دقت پایان‌نامه‌های دانشجویان خود را بررسی کند. در حالت طبیعی یک استاد باید ٢ پایان‌نامه دکترا و ٣ پایان‌نامه ارشد داشته باشد اما به خاطر کاهش اساتید مشاهده می‌کنیم که استادان ما هرکدام ٢٠ پایان‌نامه در اختیار گرفته‌اند و این اتفاق به شدت آسیب‌رسان است.
به گفته او افزایش تعداد پایان‌نامه‌ها فرصت مطالعه را از اساتید می‌گیرد بنابراین در حاشیه دانشگاه‌ها معضل فروش پایان‌نامه‌ها به وجود می‌آید.
ظریفیان با اشاره به گسترش بی‌رویه تحصیلات تکمیلی در ایران اظهار کرد: در طول ٨سال دولت قبلی آن‌قدر گسترش بی‌رویه در تأسیس دانشگاه‌ها داشتیم که تأثیر منفی خود را روی کشور گذاشت. از ابتدای تأسیس دانشگاه در ایران تا سال ٨٤ شاهد افتتاح ٧٠ دانشگاه در ایران بودیم اما در طول هشت‌سال دولت نهم و دهم به اندازه ٨٠سال در ایران دانشگاه دولتی تأسیس کردند و برخی از این دانشگاه‌ها بدون داشتن صلاحیت در تحصیلات تکمیلی نیز فعالیت کردند.
وی تأکید کرد: قرار بود در طول این هشت سال ٤ یا ٥ پردیس دانشگاهی فعال شود اما آقایان٤٤ پردیس را فعال کردند و در این پردیس‌ها بی‌رویه دانشجوی دکترا جذب کردند. تمام این مسائل به افزایش بازار فروش پایان‌نامه کمک کرد و کمبود استاد نیز به این اتفاق مضر کمک بیشتری کرد.
دانشجویان خارجی جاسوس نیستند
جلسه اخیر حسن روحانی در شورایعالی انقلاب فرهنگی، خبرهای دیگری هم داشت. رئیس‌جمهوری و رئیس شورایعالی انقلاب فرهنگی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به ضرورت پذیرش دانشجوی غیرایرانی در دانشگاه‌ها، گفت: «با توجه به این‌که فضای فیزیکی و استاد در دانشگاه‌ها مهیاست، پذیرش دانشجوی غیرایرانی یک راه برای تکمیل ظرفیت‌های آموزش عالی است؛ همان‌طور که جوانان بسیاری از کشورهای همسایه، علاقه‌مند به تحصیل در دانشگاه‌های ایران هستند خوب است دانشگاهی داشته باشیم که زبان تدریس در آن انگلیسی باشد تا علاوه بر ارتقای کیفیت آموزشی، پذیرش دانشجوی غیرایرانی در کشور نیز گسترش پیدا کند.»
به گزارش ایسنا، رئیس شورایعالی انقلاب فرهنگی با انتقاد از دیدگاهی که هرگونه ارتباط علمی استادان با مراجع دانشگاهی خارج را زمینه‌ساز جاسوسی می‌داند، بر توسعه همکاری‌های علمی و بین‌المللی بین دانشگاه‌های کشور و دانشگاه‌های مطرح دنیا تأکید کرد و افزود: «اعتقاد داریم باید ضمن رعایت دقیق ملاحظات امنیت ملی، رفت‌وآمد علمی بین اساتید و دانشجویان کشورمان با خارج و بالعکس وجود داشته باشد و توجه کنیم که یکی از زمینه‌های توسعه منافع ملی، نفوذ علمی است.»
در ادامه این جلسه شورایعالی انقلاب فرهنگی، «سیاست‌ها و ضوابط نام و نشان‌های ایرانی اسلامی» مورد بحث و تبادل‌نظر اعضای شورا قرار گرفت که بخش اهداف، سیاست‌ها و همچنین بخشی از اقدامات در این زمینه پس از اصلاحاتی به تصویب شورایعالی انقلاب فرهنگی رسید و ادامه بررسی و تصویب آن به جلسه آتی شورایعالی انقلاب فرهنگی موکول شد.
همچنین سیدحسن قاضی‌زاده‌هاشمی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، آقایان حمید درفشی، جواد آقازاده، حسین کریم و کاظم قائمی را به ترتیب برای تصدی ریاست دانشگاه‌های علوم پزشکی البرز، ارومیه، کرمانشاه و بیرجند به اعضای شورایعالی انقلاب فرهنگی معرفی کرد که هر چهار گزینه پیشنهادی موفق به کسب رأی اعتماد از اعضای شورا شدند.
محمدعلی نجفی سرپرست وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نیز آقایان احمد معتمدی، محمود فتوحی، علیرضا کرباسی، مجتبی عباسیان، عبدالعلی بصیری، منصور غلامی، عباس هنربخش رئوف، خسرو عزیزی و علی‌اکبر شیخی را به ترتیب برای تصدی ریاست دانشگاه‌های صنعتی امیرکبیر، صنعتی شریف، تربیت حیدریه، بناب، دامغان، بوعلی سینا همدان، سمنان، لرستان و هرمزگان به اعضای شورایعالی انقلاب فرهنگی معرفی کرد که همه این اساتید موفق به کسب رأی اعتماد از اعضای شورا شدند.