پنجمین مجمع عمومی دوره‌ی سوم کانون نویسندگان ایران روز هفتم شهریور ۱۳۹۳ در تهران برگزار شد. آخرین مجمع عمومی (به صورت حضوری) در سال ۱۳۸۰ برگزار شده بود و از آن پس نیروهای امنیتی و نیز وزارت ارشاد با برگزاری هرگونه مجمع عمومی از طرف کانون که هر سال یک بار باید برگزار شود مخالفت کردند. کانون نویسندگان ایران در پی این فشارها ناچار شد در سال ۱۳۸۷ با انتخابات مکاتبه‌ای هیئت دبیران خود را برگزیند.
این بار نیز به تشکیل مجمع امید نمی‌رفت اما وظیفه‌ی هیئت دبیران و نیز تعهد به اهداف و اساسنامهی کانون حکم می‌کرد که با وجود فشارها برای برگزاری مجمع عمومی اقدام شود.
ساعت ۳ بعد از ظهر مجمع عمومی کار خود را با سخنان رییس سنی جلسه، آقای پرویز بابایی، آغاز کرد. پرویز بابایی ابتدا از محمد مختاری، محمد جعفر پوینده و دیگر اعضای جان‌باخته و درگذشته‌ی کانون یاد کرد و پس از ابراز تاسف از درگذشت سیمین بهبهانی سخن خود را با امید به برقراری آزادی بیان ادامه داد. او در بخش پایانی صحبت‌هایش گفت: «امروز قرار بود ریاست سنی بر عهده‌ی بانوی غزل ایران، سیمین بهبهانی، باشد اما مرگ ستمکار مجال نداد تا ما شاهد حضور پُرعطوفت او باشیم».
سپس رییس سنی مجمع از حاضران درخواست کرد که به احترام جان باختگان و درگذشتگان کانون از جا برخیزند و یک دقیقه سکوت کنند.
به دلیل تنگی وقت و احتمال بروز مشکلاتی از بیرون، نماینده‌ی «کمیته‌ی تدارک مجمع عمومی» پیشنهاد داد هیئت دبیران عهده‌دار وظایف هیئت رییسه شود. اعضای مجمع این پیشنهاد را تصویب کردند. طبق اساسنامهی کانون کسانی که در انتخابات کاندیدا می‌شوند نمی‌توانند عضو هیئت رییسه مجمع عمومی شوند. اعضای هیئت دبیران جز دو تن (علی‌اشرف درویشیان و رضا خندان) هیچ‌یک قصد کاندیداتوری نداشتند. به این ترتیب سه تن از اعضای هیئت دبیران فرخنده حاجی‌زاده، اکبر معصوم بیگی و ناصر زرافشان به عنوان هیئت رییسه به اداره‌ی کارها پرداختند.
ابتدا فرخنده حاجی زاده متن گزارش شش سال فعالیت هیئت دبیران را خواند. این گزارش به تایید مجمع عمومی رسید. حسن اصغری نیز گزارش مالی بازرسان کانون را خواند. بعد از آن مجمع وارد مرحله‌ی انتخابات شد. داوطلبان کاندیداتوری خود را اعلام کردند و از میان آنها در فرایندی کاملا شفاف، دموکراتیک و پرشور ده عضو هیئت دبیران (پنج عضو اصلی و پنج عضو جانشین) دو بازرس، یک منشی و یک صندوقدار برگزیده شدند.
پنج عضو منتخب هیئت ناظر: منیژه نجم عراقی، بنفشه حجازی، سیدعلی صالحی، ناصر وحدتی و حسین فاضلی با دقت و حوصله بر این فرایند نظارت می‌کردند.
نتیجه‌ی انتخابات به این شرح اعلام شد:
پنج عضو اصلی هیئت دبیران به ترتیب آرا: رضا خندان(مهابادی)، حسن اصغری، علی‌اشرف درویشیان، مهدی غبرایی و بکتاش آبتین.
پنج عضو جانشین به ترتیب آرا: حافظ موسوی، علی عبداللهی، علی‌رضا جباری، فانوس بهادروند و حمید یزدان‌پناه . توضیح این‌که نفر چهارم و پنجم آراء مساوی کسب کردند.
منشی: علی‌رضا عباسی.
بازرسان: رضا عابد و علی صداقتی خیاط
صندوقدار: حسن صانعی
پس از پایان رای‌گیری حاضران به تشویق برگزیدگان پرداختند . همچنیین برای تشکر از زحمات چند ماهه‌ی اعضای «کمیته‌ی تدارک مجمع عمومی» یکی از اعضای هیئت رییسه اسامی یکایک آنها را خواند و ایشان مورد تشویق قرار گرفتند. بکتاش آبتین، فانوس بهادروند، جواد خردمند، رضا خندان، محمد زندی و حسن صانعی اعضای این کمیته بودند.
از اعضای قدیمی کانون که با وجود مشکلات جسمی در این مجمع حضور یافتند می‌توان از دکتر محمدرضا باطنی، بزرگ پورجعفر و ایرج کابلی نام برد.
جلسه‌ی مجمع عمومی ساعت هفت بعدازظهر در میان شور و شعف اعضای کانون نویسندگان ایران پایان گرفت.
هیئت دبیران کانون نویسندگان ایران
۱۱ شهریور ۱۳۹۳
***
گزارش هیئت دبیران به مجمع عمومی کانون نویسندگان ایران
(07/06/1393)
اعضای محترم:
خوش‌وقتیم که فرصتی دیگر فراهم آمده تا امروز همراه یکدیگر مجمع عمومی، اصلی‌ترین رکن کانون نویسندگان ایران را تشکیل دهیم. امری که حاکمیت ۱۲ سال از آن جلوگیری کرد اینک در سایه‌ی کوشش بی‌وقفه‌ی اعضا و رویارویی آنها با مشکلات در حال انجام است. ما اعضای هیئت دبیران کانون نویسندگان ایران این موقعیت را گرامی میداریم و آرزو می‌کنیم اعضای برگزیده‌ی مجمع عمومی بتوانند با موفقیت در راه اهداف منشور گام بردارند و وظایف پیشبینی شده در اساسنامه را به خوبی پیش برند.
با یاد و نام محمد مختاری و محمد جعفر پوینده و دیگر جان باختگان کانون نویسندگان ایران، آن رهروان راه آزادی اندیشه و بیان ، گزارش خود را به این مجمع تقدیم می‌کنیم.
هیئت دبیران کنونی پس از انتخابات مکاتبه‌ای سال 1387 امور کانون را به دست گرفت. انتخابات مکاتبه‌ای البته مطلوب اعضای کانون نبود اما پس از چهار بار ممنوعیت برگزاری مجمع عمومی سالانه، که گاه با محاصره‌ی محل مجمع از جانب ماموران امنیتی همراه بود، تنها راه برای حل مشکلات ناشی از نبودِ هیئت دبیران برگزاری مکاتبه‌ای انتخابات بود. این کار بنا به تصویب جمع مشورتی، که در آن دوره امور کانون را به دست داشت، آغاز شد و تا فرجام نزدیک به چهار ماه طول کشید. روز ۱۸ تیر ماه ۱۳۸۷ آراء اخذ شده در حضور اعضای جمع مشورتی با نهایت دقت و امانت‌داری خوانده شد و نتایج زیر به دست آمد:
ناصر زرافشان، علی اشرف درویشیان، فریبرز رییس دانا، اکبر معصوم بیگی و جاهد جهانشاهی به عنوان اعضای اصلی و محسن حکیمی، رضا خندان(مهابادی)، حسینعلی نوذری، فرخنده حاجی‌زاده و یوسف عزیزی بنی‌طرف به عنوان اعضای جانشین (علی‌البدل) برگزیده شدند. همچنین محمد شریف و حسن اصغری به عنوان بازرس ، علی‌رضا ثقفی به سمت صندوقدار و منیژه نجم عراقی به عنوان منشی انتخاب شدند.
هیئت دبیران کار خود را در شرایطی سخت و تهدیدآمیز آغاز کرد. در همان ماه‌های اول حکم ۵ سال زندان یوسف عزیزی بنی‌طرف، که قبلا صادر شده بود، تایید شد و ایشان ناچار به خارج از کشور رفت. چند ماه بعد فرخنده حاجی‌زاده چند بار احضار و در جلساتی طولانی مورد بازجویی قرار گرفت در دی ماه ۱۳۸۷ محسن حکیمی به اتهام فعالیت کارگری بازداشت و در اوایل اسفند همان سال آزاد شد. یک سال بعد رضا خندان(مهابادی) به دلیل فعالیت حقوق کودکی بازداشت شد اما در ادامه و پس از سه ماه و نیم بازداشت به جرم عضویت در هیئت دبیران کانون در دادگاه محاکمه و به پرداخت جریمه-ی نقدی محکوم شد. منزل اکبر معصوم بیگی توسط ماموران امنیتی تفتیش و خودش بارها برای بازحویی احضار شد و هم چنان پرونده‌اش مفتوح و قلم‌اش به طور اعلام نشده ممنوع است. ناصر زرافشان چند بار توسط وزارت اطلاعات فراخوانده شد و در حال حاضر در یکی از دادگاه‌ها پرونده‌ای برایش ترتیب داده‌اند. فریبرز رییس دانا یک سال زندانی شد. یکی از اتهاماتش عضویت در هیئت دبیران کانون بود. او پس از آزادی همچنان به فعالیت خود در هیئت دبیران ادامه داد. منیژه نجم عراقی منشی منتخب، منظم و پرکار کانون نیز به جرم فعالیت در کانون یک سال حبس را تحمل کرد. به جای ایشان، طبق اساسنامه، هیئت دبیران بکتاش آبتین را به عنوان منشی انتخاب کرد. به تازگی او نیز به یکی از ادارات وزارت اطلاعات احضار شد و دو جلسه‌ی هشدار و تهدید را از سرگذراند. علی‌اشرف درویشیان در این سال‌ها تحت مراقبت‌های پزشکی بود و نتوانست فعالیت جدی‌ای در هیئت دبیران انجام دهد. جاهد جهانشاهی دو سال پیش متاسفانه به مرگی ناگهانی درگذشت. حسینعلی نوذری در سه – چهار سال اخیر به دلیل مشغله‌هایش کمتر توانست در جلسات هیئت دبیران حضور یابد و سرانجام چند ماه پیش از سمت دبیری استعفا داد.
در این دوره فقط اعضای هیئت دبیران نبودند که گرفتار مشکل شدند بلکه برخی دوست‌داران کانون نیز بی‌نصیب نماندند. ستاره معصوم بیگی به اتهام طراحی پوستر ها و تی‌شرت‌های “چهل سالگی” کانون بارها در دادگاه بازجویی ولی سرانجام تبرئه شد. همین اتهام بر اتهام‌های دیگر یاشار امینی افزود و او به یک سال حبس محکوم شد. هیئت دبیران از رنجی که این دوست‌داران متحمل شدند متاسف است و همراهی آنها با کانون را ارج می‌نهد.
صندوقدار کانون علی‌رضا ثقفی عملاً از ادامه‌ی همکاری بازماند و هیئت دبیران علی ایرانلو را به جای او برگزید. ایشان نیز پس از مدتی به دلایل شخصی از ادامه‌ی فعالیت انصراف داد و حسن صانعی به عنوان صندوقدار انتخاب شد. هیئت دبیران مراتب قدردانی خود از این همراهان را اعلام می‌کند.
آنچه گفته شد تصویری کلی از وضعیت هیئت دبیران در بیش از 6 سال فعالیت است. با همه‌ی این افت‌وخیزها و ناملایمات هیئت دبیران با جدیت برای انجام وظایف خود فعالیت کرده است. در زیر رئوس این فعالیت‌ها را فهرست می‌کنیم:
۱ - از اولین کارهایی که هیئت دبیران انجام داد تشکیل کمیسیونهای صنفی، انتشارات ، فرهنگی ، عضویت و روابط عمومی بود که البته در سطوح مختلفی از فعالیت به انجام وظیفه پرداخته‌اند. کمیته مبارزه با سانسور نیز با تغییراتی در اعضا ابقا شد.
۲- کمیسیون عضوگیری، فعالترین کمیسیون کانون، در این مدت به درخواستهای عضویت رسیدگی و بسیاری را تصویب کرد.
۳ - صدور بیانیه برای اعلام موضع یا بیان اعتراض کانون به هر آن-چه مربوط به منشور کانون می‌شد. همچنین برای بزرگ‌داشت افراد فرهنگی. شمار بیانیهها و اطلاعیه‌ها حدود ۱۲۰ مورد میشود.
هیئت دبیران به جز بیانیه چندین متن روشنگرانه نیز در مقابله با دشمنان قسم خورده و در پاسخ به برخی منتقدان کانون منتشر کرد.
۴ - تصویب فعالیت‌های خاص فرهنگی مانند شبهای شعر و داستان و همکاری در اجرای آنها با کمیسیون فرهنگی و سایر اعضای فعال کانون. تا زمان ممنوعیت این برنامه‌ها توسط دستگاه امنیتی 5 برنامه در منازل اعضا برگزار شد.
۵ - تصویب انتشار خبرنامه‌ی داخلی با نام “اندیشه‌ی آزاد”. از این خبرنامه تاکنون ۸ شماره و دو ویژه‌نامه منتشر شده است. استقبال از آن خوب اما همکاری اعضای کانون هنوز ناکافی است. در دوره‌ی دوم فعالیت کانون(۱۳۶۰ – ۱۳۵۷) “اندیشه‌ی آزاد” نشریه‌ی رسمی و عمومی کانون بود.
۶ - برگزاری مراسم ویژهی کانون ، مانند مراسم یادبود احمد شاملو و یادبود جان باختگان مختاری و پوینده ، به رغم فشارها و ممانعتها همه ساله انجام شد اما متأسفانه مشارکت اعضا در آن ، در حد انتظار نبود. در همه‌ی موارد همراه با شرکت هیئت دبیران ، پوستر و بیانیه تهیه و توزیع شد و اهدای گل انجام گرفت و از سوی هیئت دبیران یا دیگر اعضا شعر خوانی و سخنرانی به عمل آمد و بیانیهی کانون نیز خوانده شد.
۷- به جز برگزاری مراسم خاص ، برای درگذشتگان یا پیش‌کسوتان کانون در حد امکان مراسم یاد بود یا نکوداشت برگزار شده است که در مواردی با ممانعت جدی هم رو به رو شد. برای برگزاری مراسم بزرگ‌داشت ابراهیم یونسی با مخالفت دستگاه امنیتی رو به رو شدیم ، برای زنده یاد جاهد جهانشاهی مراسم مناسبی برگزار کردیم و برای زنده یاد محمود استاد محمد مراسمی صمیمانه.
۸- مشارکت در امور انسان‌دوستانه مانند جمع‌آوری کمک مالی برای زلزله‌زدگان آذربایجان.
۹- تصویب پیشنهاد کمیسیون مبارزه با سانسور برای اعلام روز ۱۳ آذر به عنوان روز مبارزه با سانسور. این روز با توجه به تاریخ ربودن و به قتل رساندن محمد مختاری و محمد جعفر پوینده برای نام‌گذاری انتخاب شده است. هر سال به مناسبت این روز بیانیه منتشر و در فرصتهای مناسب از آن یاد میشود.
این روز در میان اعضای کانون نویسندگان و روشنفکران ایران با استقبال روبرو شده اما هنوز مقبولیت عام نیافته است.
۱۰- هیئت دبیران در حد توان خود برای حفظ ارتباط و صمیمیت با همه‌ی اعضایی که به دلایل مختلف فاصلهشان با کانون زیاد شده بود اقدام کرد و از ایشان برای تقویت همکاری دعوت به عمل آورد. همچنین بارها به دیدار اعضای بیمار یا درگیر در مسائل دیگر رفت.
۱۱- برگزاری منظم جلسات. در تمام این شش سال و دو ماه هیئت دبیران جلسات خود را بی‌وقفه برگزار کرده است. گر چه در 2-3 سال اخیر تحت فشارهای گوناگون جلسات از هفته‌ای یک بار به دو هفته یکبار تغییر داده شد. با این حال هیچ گاه تعطیلی خودخواسته نداشته است.
۱۲ - شرکت در جلسات جمع مشورتی. تمام یا برخی از اعضای هیئت دبیران هر ماه در جلسه‌ی جمع مشورتی شرکت می‌کردند. همچنین نماینده‌ی هیئت دبیران در هر جلسه، جمع مشورتی را در جریان فعالیت یک ماهه‌ی هیئت دبیران قرار می‌داد.
۱۳- هیئت دبیران پس از پایان اولین سال فعالیت که در حکم پایان دوره‌ی ماموریت‌اش بود چند بار اقدام به برگزاری مجمع عمومی کرد اما هر بار به دلیل آماده نبودن شرایط و مخالفت نیروهای امنیتی موفق نشد کار را به انجام رساند. بنابراین به ناچار و طبق اساسنامهی کانون ماموریت‌اش هر سال تمدید شد.
هیئت دبیران ناگزیر با تشکیل هیئت تدارک مجمع عمومی از میان اعضای داوطلب، به انجام انتخابات مکاتبه‌ای مبادرت کرد و تا آخرین مراحل تدارک نیز پیش رفت ولی متأسفانه به دلیل کم شمار بودن داوطلبانِ تصدی وظایف اساسنامهای، اجرای این انتخابات نیز میسر نشد.
۱۴- هیئت دبیران کوشید تا از مجاری رسمی مکانی مناسب و عاری از دغدغه برای برگزاری مجمع فراهم کند. به اتحادیه ناشران و وزارت ارشاد نامه نوشت تا اولی سالن اجتماعات خود را و دومی مجوز استفاده از آن را در اختیار کانون قرار دهد. اتحادیه ناشران به طور شفاهی با درخواست کانون مخالفت کرد و وزارت ارشاد نه تنها به نامهی اول بلکه به نامهی دوم کانون، که پیرو نامهی نخست نوشته شده بود، نیز جوابی نداد.
با این حال امروز توانستهایم مجمع عمومی را با وجود همه‌ی مشکلات و نداشتن امکانات مناسب برای برگزاری انتخابات مطلوب، در این محل مسکونی برگزار کنیم. همین اندازه نیز حاصل ماه‌ها بحث ، بررسی و تمهیدات هیئت دبیران و کوشش‌های کمیته‌ی تدارک مجمع عمومی بوده است. کمیته‌ی تدارک که برگزیده‌ی هیئت دبیران است ماه‌ها به بحث و برنامهریزی پرداخت و از همه‌ی واجدان شرایط دعوت به عمل آورد و برای اجرا و زمینهسازی و تدارک مقدمات وارد عمل شد. در اینجا از اعضای کمیته تدارک سپاس‌گذاری می‌کنیم.
امیدواریم در کنار اعضای با‌تجربه ، جوانان و نیروهای تازه نفس نیز به میدان بیایند و قبول مسئولیت کنند. باشد که اندیشه‌ها و سلیقه‌های متنوع ، اما کانونی ، بر دامنه‌ی فعالیت و اعتبار کانون بیافزاید.
اعضای محترم، یاران کانونی!
امروز قرار بود ریاست سنی این جلسه را عضو قدیمی و برجسته-ی کانون زنده یاد سیمین بهبهانی عهده‌دار شود اما دریغا که مرگ ستمکار این فرصت را از ما و از او گرفت. یادش گرامی باد!