العربیه: خبرگزاری فرانسه روز جمعه ۸-۸-۲۰۱۴ با انتشار گزارشی مفصل به تحلیل عوامل پیشروی گسترده نیروهای داعش در جنگ با نیروهای ارتش مالکی و پیشمرگه‌های اقلیم کردستان عراق پرداخته است.
به گزارش العربیه به نقل از این گزارش آمده است که با وجود محدود بودن شمار جنگجویان داعش در مقایسه با نیروهای مالکی و پیشمرگه‌ها، این سازمان اما موفق شده یک سازماندهی دقیق برای نیرو‌هایش بوجود بیاورد و بر مناطق وسیعی در شمال عراق مسلط شود.
کار‌شناسان می‌گویند برغم اینکه شمار «جهادگران» داعشی از چندهزار تن تجاوز نمی‌کند، اما تاکنون همه نیروهای عراقی از ارتش مالکی گرفته تا پیشمرگه‌های کرد نتوانسته‌اند آن‌ها را متوقف کنند. بنابرین شمار نیرو‌ها در این جنگ سرنوشت ساز نبوده و عوامل دیگری را در پیشروی سریع و پیروزی چشمگیر داعش باید موثر ارزیابی کرد.
بر اساس این گزارش، تحلیگران و کار‌شناسان نظامی معتقدند که پنج عامل کلیدی برای پیشروى سریع و گسترده این سازمان افراطی وجود دارد.
ا- اسلحه‌ای که اخیر از ارتش عراق به غنیمت گرفته شد
دولت اسلامی عراق و شام موسوم به «داعش» در پی هجوم به شهر موصل موفق شد اسلحه پیشرفته‌ای از قبیل نفربرهای زرهی، وسایل نقلیه نظامی ساخت آمریکا از نوع هاموی «Humvee»، انواع راکت و سلاح‌های سنگین دیگر را از ارتش مالکی به غنیمت بگیرد.
آنتونی کوردزمن کار‌شناس نظامی آمریکایی از «مرکز مطالعات استراتژیک و بین المللی در واشنگتن» در این زمینه می‌گوید: «داعش به تجهیزات بسیاری که به آن نیاز شدیدی داشت دست پیدا کرده است.
۲- کسب تجربه رزمی که در جنگ سه ساله سوریه
داعش در سال ۲۰۰۴ فعالیت خود را با نام‌های دیگری در عراق آغاز کرد، اما با کشیدن شدن پای این گروه در سال ۲۰۱۳ به جنگ داخلی سوریه، نیرو‌هایش تجربه جنگی فوق العاده‌ای کسب کردند به طوری که این تجربه، اعضای این گروه را نسبت به دشمنانش بسیار ورزیده‌تر کرد.
یک کار‌شناس نظامی از موسسه تحقیقاتی «سووان» وابسته به اطلاعات جنگی وزارت دفاع آمریکا می‌گوید: «جنگ داخلی سوریه، فرصت‌های آموزشی بسیار خوبی را برای نیروهای داعش فراهم آورد».
وی افزود: «افراد این گروه که هیچ واهمه‌ای از مرگ ندارند، در راستای جنگ داخلی سوریه نبردهای بسیار سختی را تجربه کردند و به دلیل اینکه در خشونت از دیگر گروه‌ها بسیار فرا‌تر رفتند در این زمینه از شهرت فراوانی برخوردار شدند. این شهرت باعث شد که به مرور زمان داوطلبان زیادی را جذب آن‌ها کند».
۳- انتخاب صحیح مناطق جنگی
سازماندهی دولت اسلامی عراق و شام در انتخاب مناطق جنگی از دیگر گروههای سنی بهتر عمل کرده است. داعش برای نبرد با دشمنانش مناطق سنی را به عنوان پایگاه اصلی خود انتخاب می‌کرد. انتخاب مناطق سنی نشین که دریافت کمک و پشتیبانی را میسر ساخته، گزینه راهبردی موفقی برای زیرساخت‌های اقتصادی این تشکیلات به شمار می‌رود. این استراتژی نفوذ دشمنان به آن مناطق را دشوار می‌کند و در عین حال به تشکیلات (داعش) وحدت داخلی، انسجام و قدرت می‌دهد.
«جان دریک» از گروه پژوهشی «AKA» می‌گوید، شبه نظامیان داعش طی چند ماه گذشته در مناطق بسیار وسیعی پیشروی کردند، اما این مناطق یا کم جمعیت بوده یا اینکه دارای جمعتی بود که به دلایلی در برابر آن‌ها مقاومت نمی‌کرد».
مایکل نیتس، یکی از کار‌شناسان نظامی موسسه واشنگتن، می‌گوید: «یکی از موفقیت‌های عمده داعش در جنگ ایجاد ترس در دل دشمنانی است که اساسا دچار ضعف هستند».
۴- تبلیقات موثر و گسترده داعش
یکی از سیاست‌های دولت اسلامی عراق و شام این است که پیش از هر حمله به مناطق مورد نظر خود، ابتدا به تبلیغات بسیار گسترده درباره بی‌رحمی نیرو‌هایش در برخورد با کسانی که در برابر آن‌ها مقاومت می‌کنند دست می‌زنند و با این روش موجب رعب و وحشت در میان نیروهای طرف مقابل می‌شود. به طوری که نیروهای دشمن نتوانند ریسک زنده بودن در صورت به اسارت در آمدن را به جان بخرند و فرار را ترجیح دهند. این تجربه نشان داده که این روش در تصرف بسیاری از مناطق در هفته‌های گذشته بسیار موثر بوده و باعث عدم مقاومت جدی دشمنانش شده است.
این سیاست با تبلیغات بسیار گسترده با سود جستن از شبکه‌های اینترنتی از قبیل سایت‌های فیسبوک و توئی‌تر با انتشار تصاویر و صحنه‌های بسیار وحشتناک از جمله اجساد سر بریده دشمنان، صورت می‌گیرد.
این سیاست باعث شد وقتی که داعش روز یکشنبه گذشته اعلام کرد در حال پیشروی به سوی سنجار است همه ساکنان این شهر فرار کردند.
«دریک» یکی از کار‌شناسان نظامی آمریکا معتقد است که استفاده از حربه رعب و وحشت یکی از ابزارهای مهم نیروهای «دولت اسلامی عراق و شام» است آن‌ها با پخش تصاویری از سلاح‌های سنگین به غنیمت گرفته شده از دشمن، بهره برداری تبلیغاتی می‌کنند. برای داعش مهم نیست که در جنگ آینده از این اسلحه استفاده شود یا نه، مهم بهره داری تبلیغاتی موثر از این اقدام است.
۵- ضعف دشمنان داعش
طبق این گزارش از دیگر اسرار مهم موفقیت داعش طی ماههای گذشته ضعف دشمنان این گروه است.
برای مثال نیروهای نوری مالکی برغم هزینه‌های هنگفتی که برای آموزش آن‌ها هزینه شده بود، اما از تجربه جنگی مناسبی در مقایسه با داعش برخوردار نیستند، این نیرو‌ها مانند ارتش عراق در زمان صدام حسین از تجربه جنگی، ورزیدگی و تجربه کافی نبرد برخوردار نیستند، به همین دلیل در اولین یورش داعش به موصل متلاشی شدند. در واقع جنگ موصل نخستین چالش حقیقی ارتش مالکی پس از خروج نیروهای آمریکایی از عراق بود.
از سوی دیگر پیشمرگه‌های کردستان نیز به دلیل کمبود تجهیزات جنگی، محدود بودن شمار پیاده نظام آموزش دیده و مشکلات مالی ناشی از قطع حقوق آن‌ها توسط دولت مرکزی عراق در نتیجه اختلاف سیاسی کرد‌ها با نوری مالکی، از آمادگی لازم برای مقابله داعش برخوردار نیستند.
شکست نیروهای مالکی به همان اندازه که به روحیه سربازان و افسران مالکی لطمه زد در مقابل باعث بالا رفتن روحیه جنگ‌طلبی و اعتماد به نفس در میان نیروهای داعش شده است، به همین دلیل از زمان اشغال موصل تاکنون، نیروهای مالکی نه تنها قادر به بازپسگیری مناطق از دست داده نشده‌اند بلکه مناطق دیگری را نیز از دست دادند. موسسه تحقیقاتی «سووان» معتقد است، به نظر می‌رسد که داعش نقاط ضعف نیروهای مالکی را بسیار دقیق شناسایی کرده است.