بی بی سی: کمتر از یک ماه مانده به نمایشگاه بین‌المللی تهران، انتشارات مک گراهیل، از نشرهای برجسته آمریکایی در زمینه کتاب‌های دانشگاهی، با ارسال نامه‌ای رسمی به دفتر نمایندگی خود در تهران اعلام کرده است که ارتباط خود با ایران را قطع کرده است و دیگر هیچ کتابی را رسماً در این کشور به فروش نخواهد رساند.
شرکت “همراه علم”، نماینده رسمی انتشارات مک گراهیل در ایران از سال ۱۳۸۵، می گوید که امکان ارتباط مالی انتشارات مک گراهیل با دفتر تهران به‌دلیل فشار دویچه‌بانک متوقف شده است.
دانا خواجوی، مدیر این شرکت به بی‌بی‌سی فارسی گفت: “ما امیدوار بودیم نزدیک به نیم میلیون دلار کتاب از انتشارات مک گراهیل را در نمایشگاه بین‌المللی امسال در تهران به فروش برسانیم اما با توجه به اینکه امکان عرضه کتاب‌های این نشر از دست ما خارج شده است، هم این نشر فروش خود را در این بازار از دست داده و هم اینکه ما امکان دریافت پورسانت خود را از دست داده‌ایم.”
انتشارات مک گراهیل بخشی از گروه مالی مک گراهیل است که مقر آن در راکفلرسنتر در شهر نیویورک آمریکا است و در زمینه‌های اقتصاد، انتشارات و خدمات مالی فعالیت می‌کند. این نشر امروز بزرگ‌ترین ناشر قاره آمریکا است.
آقای خواجوی گفت: “ما فقط نمایشگاه بین‌المللی تهران را از دست نداده‌ایم، بلکه برنامه‌های بلندمدت ما برای کار با انتشارات مک گراهیل از دست رفته است. حالا انتظار این می‌رود کتاب‌های این نشر نه به شکل قانونی خود، بلکه به شکل افست و توسط عرضه کنندگان غیرقانونی کتاب، به‌دست مخاطبان خود در ایران برسند. ما برنامه‌ریزی‌های بلندمدتی داشتیم تا بتوانیم منابع آنلاین این نشر را در ایران به شکل قانونی خود عرضه کنیم. همچنین علاوه بر عرضه مستقیم کتاب‌ها به زبان‌های دیگر از جمله انگلیسی، می‌خواستیم کتاب‌های این نشر را به شکل قانونی و با حفظ کپی‌رایت، به فارسی ترجمه و منتشر کنیم اما این موضوع هم فعلاً از برنامه‌های ما کنار رفته است.”
این اولین بار نیست که یک ناشر خارجی ارتباط خود با دفتر تهران خویش را قطع می‌کند. در سالهای گذشته، به‌خاطر تحریم‌های بانکی و همچنین عدم پرداخت طلب ناشرهای خارجی توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تعدادی از دیگر ناشرهای خارجی از بازار کتاب ایران خارج شده بودند.
دانا خواجوی می‌گوید: “مک گراهیل عضوی از یک گروه مالی بزرگ است و ارتباط‌های خودش را دارد. این تحریم‌های بانکی در سال ۲۰۰۹ به اوج خودشان رسیدند و تعدادی از مهم‌ترین ناشرهای جهان در همان زمان ارتباط‌های کاری خودشان با داخل ایران را قطع کردند اما مک گراهیل به فعالیت خود ادامه داد. واقعاً نمی‌دانیم چرا به این شکل ناگهانی در این زمان، این شرکت اعلام می‌کند تحریم‌های بانکی بر آن‌ها اثرگذار شده است و بانک طرف معامله ما به آن‌ها گفته است دیگر ارتباط مالی با ایران نداشته باشند.”
نمایشگاه کتاب تهران، در سالهای گذشته، شاهد کاهش رقم فروش کتاب - هم در حوزه کتاب های ایرانی و هم در بخش بین المللی بوده است. به گفته معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در سال ۹۱ فروش کتاب در نمایشگاه کتاب نسبت به سال ۹۰، به میزان ۲۵ میلیارد تومان کاهش یافت.