■ تهدیدها و حملات تروریستی خونین طالبان در هفتههای اخیر نتوانست بر حضور و مشارکت مردم در انتخابات تاثیر قابلتوجهی داشته باشد. خبرگزاریها از مشارکت فعال مردم در این انتخابات خبر میدهند.
■ مقامهای کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان گفتهاند ۵۸ درصد واجدان شرایط در انتخابات امروز شرکت کردند. به گفته این مقامها این رقم در مقایسه با دورههای پیشین انتخابات بسیار بالا است.
■ نادر نادری، رئیس بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان موسوم به ‘فیفا’ گفته: “این انتخابات هم از نظر ماهیت و هم از نظر سهمگیری واقعی مردم بسیار بهتر از آنچه بود که در یک دهه گذشته تجربه کرده بودیم. اهمیت انتخابات امروز تنها به خاطر انتخاب زعیم آینده کشور با رای مردم نیست بلکه به این دلیل است که این انتخابات در واقع رای به ادامه و نهادینه شدن دموکراسی در کشور بود. فکر میکنم پیام مردم خیلی روشن بود؛ دموکراسی و نهادینه شدن نقش مردم. انتخابات امروز پاسخی بود به گروه طالبان و کسانی که در آنسوی مرزها هستند و میخواهند شاهد شکست افغانستان باشند.”
آقای نادری گفت که مردم و رئیس جمهور افغانستان امروز امتحان خودشان را دادند و حالا همه چیز بستگی به کسانی دارد که مسئول شمارش آرا هستند.
■ ولی آریا، تحلیلگر مسائل افغانستان به تلویزیون فارسی بیبیسی گفت که روز شنبه، خجستهترین روز در زندگی سیاسی مردم افغانستان بود. او گفت انتخابات امروز، بزرگترین دستاورد در زمینه توسعه سیاسی در سیزده سال گذشته در افغانستان بود که میتواند تاثیر مستقیم بر توسعه اقتصادی، امنیتی و نظامی نیز بگذارد، چرا که حکومت بعدی، حکومتی برخاسته از رای مردم خواهد بود و در برابر خواستههای مردم باید پاسخگو باشد.
■ امروز میلیونها افغان در انتخابات شرکت کردند. هر کدام دلایلی برای شرکت در انتخابات دارند. غزال که دانش آموز است می گوید به خاطر تعیین رئیس جمهور آینده کشور و نقش وی در سرنوشت بهتر افغانستان آمدم و رای دادم. این بار اول بود که رای دادم و خوشحال هستم که انگشت من هم آبی شد.
■ محمد عمر داوودزی، وزیر کشور افغانستان گفته است در ۲۴ ساعت گذشته، شورشیان مخالف دولت ۱۴۰ حمله انجام دادهاند که در نتیجه آن ۹ پلیس و ۷ سرباز ارتش و ۸۹ شورشی کشته شدند. به گفته او تعداد غیر نظامیان کشتهشده چهار نفر است و ۴۳ نفر هم زخمی شدهاند. از چندین حمله انتحاری در مراکز رایگیری در ولایتهای مختلف از جمله غزنی و بغلان جلوگیری شده است.
■ رحمت الله نبیل، سرپرست اداره امنیت ملی در نشست خبری بعد از پایان انتخابات گفت که در چهل و هشت ساعت گذشته ۷۶ نفر دستگیر شده اند که قصد اخلال در امنیت داشته اند. او همچنین گفت ۹۳ نفر هم مظنون به انجام عملیات تروریستی هستند که پلیس آنها را تحت تعقیب دارد. عمر داودزی، وزیر داخله افغانستان نیز گفت که فردی با سه هزار کارت تقلبی انتخابات در کابل دستگیر شده است.
■ یوسف نورستانی، رییس کمیسیون انتخابات افغانستان در نشست خبری گفت حدودا تا ساعت پنج بعد از ظهر بیش از هفت میلیون نفر در انتخابات شرکت کردند. آقای نورستانی گفت که اگر در دور اول رییس جمهوری مشخص نشود، کمیسیون آمادگی دارد که دور بعدی را برگزار کند.
■ اشرف غنی احمدزی یکی از کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری افغانستان در یک نشست خبری گفت: “در بعضی محلات به وضوح دیده شده که تقلب صورت گرفته و این برای ما قابل قبول نیست و از کمیسیون انتخابات می خواهیم که این تقلب را به دقت بررسی کند و متقلبان باید افشا شوند.” او از کمیسیون مستقل انتخابات خواست تا مراکزی که در آنها تقلب صورت گرفته کلا آرایشان باطل شود. آقای احمدزی گفت که به جز کمیسیون و افراد کمیسیون نباید کس دیگری صندوق های رای را منتقل کند و در غیر آن صورت باید آن صندوق ها باطل اعلام شوند.
■ عبدالله عبدالله، از نامزدهای ریاست جمهوری عصر امروز در یک نشست خبری گفت که نتایج مقدماتی نشان میدهد او برنده انتخابات است. او گفت: “اما این نتایج اولیه است و هنوز زود است که درباره برنده یا بازنده بودنمان بخواهیم صحبت کنیم.”
آقای عبدالله ضمن تقدیر از حضور مردم در انتخابات گفت: “ای کاش همه مردم میتوانستند در این انتخابات رای بدهند.”
اشاره او به کم بودن برگههای رایگیری در انتخابات بود. او همچنین گفت که شکایتهای مربوط به تقلب را در اختیار کمیسیون مستقل انتخابات گذاشتهاند. آقای عبدالله به صورت مشخص از تقلب در ولایت قندهار سخن گفت.
■ آقای کرزی گفت که مردم افغانستان با حضور گسترده و وسیع در انتخاباتی که برگزاری و مدیریت آن به دست خود افغانها بود، نمایش بزرگی از مردم سالاری حاکم در این کشور را به جهانیان ارائه کردند.
■ سید طیب جواد، سفیر پیشین افغانستان در واشنگتن در گفتگو با تلویزیون فارسی بیبیسی گفت که یکی از چالشهای عمده پیش روی رئیس جمهور آینده افغانستان، رابطه با دو کشور همسایه یعنی پاکستان و ایران است. او گفت هرچند پاکستان برخلاف گذشته در جریان برگزاری انتخابات این دوره “به صورت آشکار و علنی به عنوان یک قدرت مخرب” عمل نکرد، اما به نظر نمیرسد مراکز تصمیمگیری در این کشور به این زودیها دست از حمایت شورشیان وابسته به گروه طالبان بردارند. آقای جواد در مورد ایران هم گفت که تنظیم این رابطه به مدیریت و کارآیی رئیس جمهور آینده افغانستان بستگی دارد و اینکه بتواند روابط کابل-واشنگتن را جدا از رابطه افغانستان با ایران، حفظ کند.
اظهارنظر نمایندگان نامزدها
■ فاضل سانچارکی، از سخنگویان ستاد عبدالله عبدالله میگوید: “در ولایاتی که آقای عبدالله رای بیشتر داشتند کمبود برگه رایگیری [وجود داشته] است و دو سوم از کسانی که قصد رای دادن داشتند، نتوانستند رای بدهند. از جمله در ولایات بامیان، بدخشان، دایکندی، بادغیس، تخار، هرات، بلخ و کابل. امکان راه افتادن خشونت هست و ما سعی در آرام کردن هواداران داریم.”
■ فیضالله زکی، از سخنگویان ستاد اشرف غنی میگوید: “انتخابات با عزمت و شکوه انجام شده و با وجود تهدیدهای امنیتی مردم حضور چشمگیری داشتند و برای همین برگههای رای در بعضی از مراکز تمام شده که این ایراد [از کار] کمیسیون مستقل انتخابات است.”
■ جاوید فیصل، از سخنگویان ستاد زلمی رسول گفت: “امروز یک روز تاریخی در افغانستان بود. از روند انتخابات راضی هستیم ـ هرچند در ولایات بلخ، هلمند، فاریاب و سمنگان گروههای شبهنظامی مانع حضور ناظران ما در محلهای رایدهی شدند. ما از کمیسیون شکایات و ناظران میخواهیم روند شمارش آرا را به دقت نظارت کنند تا تقلبهای صورت گرفته روشن شود.”
■ عید محمد، از ستاد قطبالدین هلال به بیبیسی گفت: “با وجود تهدیدها امنیت خوب بود اما بعضی از نامزدها و دولت دست به تقلب زدند. ما پانزده فقره شکایت به کمیسیون مستقل انتخابات ارائه کردیم.”
■ ذبیحالله فرهنگ، سخنگوی ستاد هدایت امین ارسلا: “با وجود تهدیدهای امنیتی حضور مردم گسترده بود و ما این را مبارکباد میگوییم. اما دهها مورد گزارش تقلب به ما رسیده. که به کمیسیون ارجاع دادیم. امیدواریم کمیسیون شکایات موارد تقلب را با دقت و جدیت بررسی کند.”
■ فهیم کوهدامنی، سخنگوی ستاد عبدالرب رسول سیاف میگوید: “با وجود هوای بارانی بسیاری از مردم برای رای دادن آمدند. اما برگه رای کم بود یا برگههای کمی چاپ کرده بودند یا آنکه برگهها برای تقلب استفاده شدند. همچنین گزارشهایی به ما و مراجع نظارتی رسیده که مقامهای دولتی تقلب کردند.” د
■ اود سلطانزوی، نامزد انتخابات ریاست جمهوری: “انتخابات خوب بود و به مردم افغانستان تبریک میگویم. مردم با حضورشان در مراکز رایدهی نشان دادند که به کشورشان و زندگیشان علاقهمند هستند. امیدوارم کمیسیون شکایات به شکایات رسیدگی کند. هنوز زود است که درباره تقلبها صحبت کنم.”
منبع گزارش: بی بی سی