فرانک گاردنر
خبرنگار امور امنیتی بی‌بی‌سی
یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا اظهار نظرها مبنی بر این که این کشور قصد دارد تعهدات خود در قبال خاورمیانه را نادیده بگیرد، شدیدا رد کرده و بر این نکته پافشاری کرده است که آمریکا به خاطر توافق هسته‌ای با ایران، متحدان دیرینه عرب خود را کنار نخواهد گذاشت.
این مقام که خواست نامش فاش نشود، در جریان گفت‌و‌گو با رسانه ها در سفارت آمریکا در لندن، گفت نیمی از وقت جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا صرف بررسی مسائل خاورمیانه می شود.
مقام مورد بحث، در تشریح مشکلاتی که آمریکا در خاورمیانه دارد با صراحت بی‌سابقه‌ای موضع آمریکا در قبال شماری از کشورهای کلیدی را شرح داد.
او همچنین گفت که در تهیه مقدمات برای کنفرانس پیشنهادی ژنو۲ که به منظور پایان دادن به مناقشه در سوریه است، در حال حاضر نمایندگان جناح‌های متخاصم در باره “نحوه انجام مذاکرات” در ژنو آموزش می بینند.
وضعیت سوریه “وخیم‌تر می‌شود”
مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا گفت تمام کسانی که برای مذاکره با دولت بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه در تاریخ ۲۲ ژانویه به ژنو خواهند رفت باید واقعا نماینده گروه های مسلحی باشند که در داخل سوریه می جنگند.
ولی او اضافه کرد که از دو هفته قبل که انبار تسلیحات ارتش آزاد سوریه به دست جبهه اسلامی که یک ائتلاف جدید شورشیان اسلامگراست افتاده، اوضاع سوریه به مراتب پیچیده‌تر شده است. ارتش آزاد سوریه از حمایت غرب برخوردار است.
مقام یاد شده گفت که موضوع مهم همچنان برکنار کردن بشار اسد است و افزود که همه بر این عقیده اند که وضعیت سوریه وخیم تر می شود.
او گفت “چالش، پیدا کردن جانشینی برای بشار است که ارتباطی به القاعده نداشته باشد. فشار جدی روسیه (برای وادار کردن اسد به رفتن) لازم است.”
در ارتباط با تصمیم آمریکا مبنی بر عدم حمله به نیروهای بشار اسد، پس از حملات شیمیایی مهلک در خارج دمشق در ماه اوت، مقام وزارت خارجه آمریکا گفت در میان متحدان آمریکا این نگرانی نابجا وجود داشت که چنانچه آمریکا به حمله موشکی دست بزند، دیگر در باره بشار اسد صحبتی نخواهد کرد.
ولی او خاطرنشان کرد که هرگز قرار نبود این حمله برای تغییر رژیم در سوریه باشد بلکه قرار بود فقط یک حمله تنبیهی محدود باشد.
این مقام اذعان کرد که مخالفان دولت سوریه نمی توانند درک کنند که اگر روس ها توانستند بشار اسد را ترغیب کنند که از زرادخانه شیمیایی اش دست بردارد، چرا نمی توانند او را ترغیب کنند که به کلی از قدرت کناره گیری کند.
سعودی‌ها “شرور” نمی‌شوند
در مورد ایران، مقام آمریکایی بر این نکته پافشاری کرد که توافق ماه گذشته با قدرت های جهانی “تنها گامی برای کنار گذاشتن بخش های اصلی” برنامه هسته‌ای این کشور بود.
او افزود کاهش تحریم ها را می شود تغییر داد و تحریم ها را به حال اول بازگرداند و تاکید کرد که موضوع، توقف برنامه هسته‌ای ایران نیست بلکه خاطر جمع شدن از این است که برای ایران ساختن یک سلاح هسته‌ای،غیر ممکن است.
ایران و شش قدرت جهانی در ژنو به توافقی درباره برنامه هسته‌ای ایران رسیدند
او گفت دولت متبوعش کاملا آگاه است که متحدانش در خلیج فارس و به خصوص عربستان سعودی از این موضوع ناراحتند که از مذاکرات انجام شده با ایران در عمان، که قبل از توافق هسته‌ای ژنو بود، بی خبر مانده بودند؛ ولی یادآور شد برای توفیق این مذاکرات لازم بود که انجام آن محرمانه بماند.
او توضیح داد که آمریکا بعدا با متحدان عرب خود صحبت کرد تا آنان را متقاعد کند که آمریکا خلیج فارس را به حال خود رها نمی کند که تحت نفوذ ایران قرار گیرد و نتیجه مذاکرات با ایران “به نفع آنها” بوده است.
موضوع درز شکایات اخیر عربستان از سیاست آمریکا، در ملاقات اخیر جان کری و ملک عبدالله پادشاه عربستان سعودی مورد بحث قرار گرفت. حاصل گفتگوها موجب اطمینان خاطر ملک عبدالله شد تا آنجا که خطاب به جان کری گفت شکایاتی که به شخص او نسبت داده شده بوده واقعا از جانب او نبوده است.
مقام وزارت خارجه آمریکا گفت واشنگتن و ریاض همکاری بسیار نزدیکی در باره موضوعات متعدد دارند و آمریکا معتقد نیست “سعودی ها شرور می شوند” و افزود که بر خلاف ادعای برخی گزارش ها، آمریکا فکر نمی کند که سعودی‌ها در نظر دارند برای حفاظت از خود در برابر ایران، سلاح هسته ای از پاکستان دریافت کند.
او همچنین فاش کرد که وزارت خارجه آمریکا “متقاعد” شده که ایران در امور داخلی یمن نقش منفی و مخربی را بازی می کند و تاکید کرد که آمریکا نگران مداخله منفی علی عبدالله صالح، رئیس جمهور سابق یمن است.
موضوع دیگری که مقام یاد شده به آن تاکید کرد، این بود که واشنگتن قصد ندارد سیاست بحث انگیز حمله با هواپیماهای بدون سرنشین به کسانی که ظن آن می رود از جنگجویان القاعده در یمن باشند را پایان دهد.
ولی این مقام آمریکایی اضافه کرد که آمریکا در نظر ندارد نیروهای ویژه خود را برای یک جنگ زمینی به یمن بفرستد و در عوض، آنها به آموزش و راهنمایی نیروهای یمنی همچنان ادامه خواهند داد.