بی بی سی: یک مقام عالی‌رتبه در دولت آمریکا گفته است اگر ایران “گام اول” در اجرای تعهداتش را اجرا کند و پیش‌روی برنامه هسته‌ای را متوقف کند، واشنگتن تحریم‌ها را “به طور موقتی و موردی” لغو می‌کند.
این مقام آمریکایی که نخواسته نامش ذکر شود، گفته است لغو تحریم‌ها، برای شش ماه است و اگر ایران در این مدت “به تعهدات گام اول عمل نکند”، این تحریم‌ها باز می‌گردند.
دور جدید مذاکرات هسته‌ای ایران و کشورهای ۱+۵، روزهای پنج‌شنبه و جمعه، ۱۶ و ۱۷ آبان (۷ و ۸ نوامبر) در ژنو برگزار می‌شود.
عصر روز چهارشنبه ۶ نوامبر، ساعاتی مانده به آغاز مذاکرات، این مقام عالی‌رتبه گفته است کشورهای ۱+۵ در جریان مذاکرات پیش رو از تهران خواهند خواست “گام اول” را برای رسیدن به یک توافق بردارد.
به گفته او، کشورهای ۱+۵ از جمله از ایران می‌خواهند فعالیت‌های هسته‌ای خود را تعلیق کند تا فرصت برای مذاکره بر سر یک توافق فراگیر و نهایی باز شود.
این گام اول از اقدامات ایران، درباره گستره و میزان غنی‌سازی اورانیوم، ذخایر مواد هسته‌ای، توانایی فعالیت‌های هسته‌ای از جمله شمار سانتریفوژهای نصب‌شده و راه‌اندازی‌شده، و همچنین نظارت بین‌المللی است.
لغو اساسی تحریم‌ها موکول به ‘توافق نهایی’
این مقام عالی‌رتبه تاکید کرده است که آمریکا در ازای این اقدام ایران، لغو تحریم‌ها “خیلی محدود، موردی، موقتی و بازگشت‌پذیر” است.
به گفته او، گزینه‌های دیگر به جز دیپلماسی برای حل و فصل پرونده هسته‌ای ایران، “خیلی کمتر موثر اند”.
در روزهای گذشته کاخ سفید تلاش کرده است با رایزنی با چهره‌ها و گروه‌های موثر، جلوی افزایش تحریم‌ها علیه ایران در کنگره آمریکا را بگیرد.
گروهی از منتقدان سیاست دولت آمریکا در قبال ایران، خواستار تشدید تحریم‌ها علیه تهران بوده‌اند.
در واکنش به این انتقادها، کاخ سفید اعلام کرده است که تحریم‌های ایران به جای خود باقی هستند.
باب منندز، رئیس کمیته روابط خارجی سنا، گفته است اگر ایران فعالیت‌های هسته‌ای خود را متوقف کند، کنگره هم تحریم‌های بیشتر را متوقف خواهد کرد.
این سناتور دموکرات، به شبکه تلویزیونی آمریکایی سی‌ان‌ان گفته است نباید مانند دوره‌ای که حسن روحانی مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای بود، به ایران اجازه داده شود ضمن مذاکرات، برنامه اتمی خود را گسترش دهد.
در همین حال مقام عالی‌رتبه آمریکایی که عصر چهارشنبه با خبرنگاران صحبت می‌کرد تاکید کرده است هسته تحریم‌ها علیه ایران تغییری نمی‌کند و لغو کلی این تحریم‌ها، برای یک توافق نهایی باقی می‌ماند.
به گفته این مقام آمریکایی، اگر ایران ظرف شش ماه “به تعهدات خود در گام اول عمل نکند” یا بعد از این مدت یک “توافق دائمی” حاصل نشده باشد، تحریم‌های اقتصادی بار دیگر اعمال خواهند شد.
آمادگی ایران برای ‘گام‌های نهایی’
عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران، گفته است اگر در راه‌حل‌های پیشنهادی از سوی ۱+۵ “رفع تحریم‌ها وجود نداشته باشد، مورد پذیرش ایران نخواهد بود.”
او که به نظر می‌رسد در ژنو سرپرست هیئت مذاکره‌کننده این کشور است، گفته که مذاکرات روزهای پنج‌شنبه و جمعه با گروه ۱+۵، وارد “محتوا” خواهد شد.
پیش از این محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، با تاکید بر این‌که ایران در سه دور قبلی مذاکرات هسته ای راه زیادی را آمده و “تنها کافی است که چند گام دیگر بردارد”، گفت: “ما آماده‌ایم که این گام‌ها را در ژنو برداریم.”
آقای ظریف در گفت‌وگو با شبکه خبری فرانس ۲۴ در عین حال افزود که “اگر نتوانیم این کار را در ژنو انجام دهیم، این گام‌ها را در دور بعدی مذاکرات برمی‌داریم” و “شکست در رسیدن به توافق در ژنو یک فاجعه نخواهد بود.”
دور قبلی مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ که اولین دور از مذاکرات پس از روی کار آمدن دولت حسن روحانی بود، سه هفته پیش در ژنو صورت گرفت و به دنبال آن، طرفین از روند گفت‌وگوها اظهار رضایت کردند.
مایکل مان، سخنگوی کاترین اشتون، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا و نماینده کشورهای ۱+۵ در مذاکرات با ایران، گفت در این دور “به شکل بی‌سابقه‌ای در مورد جزئیات بحث شد.”
جی کارنی، سخنگوی کاخ سفید هم گفت که ایران در این مذاکرات “به قدری جدیت و اهتمام نشان داده است که پیش‌تر ندیده بودیم.”