در حالی كه قرار است دور جدید مذاكرات ایران و گروه ۱+۵ كمتر از یك هفته دیگر در ژنو برگزار شود، حسن روحانی رییس جمهوری تاكید كرده است كه تهران طرح جدیدی را در ژنو روی میز خواهد گذاشت.
به گزارش ایرنا، روحانی با اشاره به نشست اخیر وزرای خارجه ایران و گروه ۱+۵ در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل، تصریح كرده است: توافق نیویورك این بود كه ایران طرحش را روی میز بگذارد ، ایران طرح دقیقی را برای این مرحله آماده كرده و انشاءالله با طرف خارجی ۱+۵ وارد مذاكره می‌شود.
همزمان محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه و مسوول تیم مذاكرات هسته ای ایران تاكید كرده است كه طرح قبلی ۱+۵ به تاریخ پیوسته و آنها باید با یك دیدگاه جدید وارد گفت وگو شوند.
دور نخست گفت و گوها با گروه ۱+۵ پس از روی كار آمدن دولت جدید در ایران، حدود دو هفته پیش با حضور وزیران خارجه هفت كشور ایران، آمریكا، روسیه، فرانسه، انگلیس، آلمان و چین در نیویورك برگزار و توافق شد كه دور بعدی مذاكرات ۲۳ و ۲۴ مهر ماه جاری در ژنو برگزار شود.
اهمیت نشست نیویورك آن بود كه مذاكرات ایران و گروه ۱+۵ برای نخستین بار در هشت سال گذشته در سطح وزیران خارجه برگزار می‌شد.
در مذاكرات نیویورك، محمدجواد ظریف وزیر خارجه، سیدعباس عراقچی معاون حقوقی و بین الملل وزیر خارجه و مجید تخت روانچی معاون اروپا و آمریكای وزارت خارجه، تركیب تیم مذاكره كننده ایران را تشكیل می دادند.
جان كری وزیر خارجه آمریكا، ویلیام هیگ وزیر خارجه انگلیس، لوران فابیوس وزیر خارجه فرانسه، گیدو وستروله وزیر خارجه آلمان، سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه و وانگ یی وزیر خارجه چین نیز در این نشست به همراه كاترین اشتون حضور یافته بودند.
هرچند این نشست به دلیل برنامه های فشرده كاری وزرای خارجه در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل، كوتاه برگزار شد، ولی همه طرفها این مذاكرات را یك شروع خوب و مثبت دانستند و توافق كردند كه در دور بعدی مذاكرات در ژنو وارد جزییات شوند.
ظریف در آستانه دور جدید مذاكرات به گروه ۱+۵ توصیه كرده است كه در پی این نباشند كه برنامه هسته‌ای ایران را متوقف كنند بلكه باید دنبال این باشند كه با نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی كه همواره بر برنامه هسته‌ای ایران نظارت داشته این برنامه با شفافیت پیش برود.
ضرورت تغییر ادبیات گروه ۱+۵ در تعامل با ایران و جایگزینی شفافیت بجای تعلیق و توقف ، پیش از این در اظهارات حسن روحانی رییس جمهور ایران نیز مورد تاكید قرار گرفته بود.
رییس جمهوری اسلامی ایران در نخستین نشست خبری پس از پیروزی در انتخابات، با تاكید بر این نكته كه برنامه های هسته ای ایران كاملا شفاف است، گفت: البته حاضریم شفافیت بیشتری در چارچوب مقررات و موازین بین المللی انجام دهیم و برای همه دنیا روشن كنیم كه اقدامات جمهوری اسلامی كاملا در چارچوب های بین المللی است.
رییس‌جمهوری در پاسخ به این كه آیا تصمیم دارید غنی‌سازی اورانیوم را تعلیق كنید؟ تصریح كرد كه دوره تعلیق گذشته است.
روحانی درعین حال افزود: با آقای ژاك شیراك سال ۲۰۰۵ در مذاكراتی به توافق نهایی رسیدیم كه چگونه اعتماد بین المللی برای همه جلب شود و در ایران غنی سازی ادامه پیدا كند كه می توانست راه حل نهایی باشد كه البته آلمان با این موضوع موافقت كرد، ولی متاسفانه انگلیسی ها با فشار آمریكایی ها موافقت نكردند و كار ناتمام ماند.
رییس جمهوری اسلامی ایران با بیان این كه در این راستا راه حل های بسیاری وجود دارد، گفت: یكی از آنها توافق بین من و آقای شیراك است كه می تواند یكی از راه حل ها باشد.
طرح شیراك كه روحانی به آن اشاره كرده است، شامل بالاترین سطح شفافیت در برنامه هسته‌ای ایران در مقابل به رسمیت شناختن حقوق جمهوری اسلامی بر اساس پیمان ان پی تی بود كه می‌تواند یكی از مبناهای اصلی در مذاكرات هفته آینده ایران با گروه ۱+۵ در ژنو باشد.
نكته جالب این كه جان كری وزیر امور خارجه آمریكا نیز در آستانه مذاكرات ژنو، درخواست هایی را از ایران مطرح كرده است كه بر شفافیت و نه بر توقف و تعلیق، تمركز دارد.
كری با تاكید بر این نكته كه ایران حق غنی سازی با درصد پایین را دارد، گفته است كه آمریكا سه درخواست اصلی فراهم شدن زمینه دسترسی بازرسان به تاسیسات فردو، كاهش سطح غنی سازی از ۲۰ به پنج درصد و پذیرش پروتكل الحاقی از سوی ایران را دارد.
همزمان لیناس لینكویسیوس وزیر امور خارجه لیتوانی كه كشورش تا پایان سال میلادی جاری ریاست دوره‌ای اتحادیه اروپا را برعهده دارد، خبر داده است كه اروپا در حال بررسی تداوم غنی سازی پنج درصد به ایران است.
سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه نیز در آستانه دور جدید مذاكرات ایران و گروه ۱+۵ بر حق ایران برای غنی سازی اورانیوم تاكید كرده است.
لاوروف روز چهارشنبه در گفت وگو با كانال تلویزیونی راشاتودی اظهار داشت: ایران حق دارد به غنی سازی اورانیوم به منظور تولید سوخت هسته ای بپردازد.
وی افزود: این حق قانونی ایران است كه بداند این بازی یعنی روند حل و فصل موضوع هسته ای، به كجا ختم می شود.
لاوروف ادامه داد: معتقدیم كه این بازی باید به پذیرفتن حق ایران برای استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای از جمله غنی سازی اورانیوم فقط برای تولید سوخت هسته ای بیانجامد.
وزیر امور روسیه گفت: در همین حال آنها باید تمام مسایل خود در ارتباط با آژانس بین المللی انرژی هسته ای را حل و با كنترل كامل برنامه هسته ای خود از طرف آژانس موافقت كنند.
حسن روحانی رییس جمهوری اسلامی ایران نیز تاكید كرده است كه این موضوع باید در یك بازی برد - برد حل و فصل شود.
روحانی با بیان اینكه حقوق ایران باید در چارچوب معاهده ان پی تی حفظ شود، بر غنی سازی در خاك ایران در چارچوب بین المللی و تحت نظارت آژانس بین المللی انرژی اتمی تاكید كرده است.
رییس جمهوری با اشاره به اینكه ایران آماده گفت و گوی جدی با دنیا، گروه ۱+۵ و آژانس است، تصریح كرده است كه ما برای بازی برد - برد آماده ایم.
به عقیده كارشناسان، بازی برد - برد در موضوع هسته‌ای این است كه خواسته‌های غرب به طور مساوی در برابر خواسته‌های ایران قرار بگیرد و در مذاكرات برای زمان بندی گام‌های متقابل طرفین، توافق شود و بر این اساس موضوع هسته ای ایران در یك دوره زمانی از شش ماه تا یكسال، حل و فصل شود.