کمیته نروژی نوبل در اسلو در روز جمعه (۱۲ اکتبر/۲۰ مهر) اعلام کرد که اتحادیه اروپا جایزه نوبل صلح را دریافت میکند. از خدمات اتحادیه اروپا برای پیشبرد دمکراسی و صلح از سوی کمیته نوبل تقدیر شده است.
کمیته نوبل در نروژ گفت که اقدامات این اتحادیه در روند تغییر چهره اروپا از “قارهای در حال جنگ” به “قارهای در صلح” موثر بوده است.
پیشتر شبکه خبری همگانی نروژ (NKR) نیز با استناد به برخی محافل نزدیک به کمیته نوبل در اسلو گزارش داده بود که در کنار اتحادیه اروپا فعالان حقوقبشر در اروپای شرقی نیز شانس زیادی برای دریافت جایزه نوبل امسال دارند.
برجستهترین افراد برای دریافت جایزه نوبل صلح آلس بلیاتسکی فعال حقوقبشر از بلاروس، لیودمیلا آلکسیف فعال حقوقبشر از روسیه و خوزه رائول ورا لوپز اسقف مکزیکی معرفی شده بودند.
جایزه صلح نوبل در شرایطی به اتحادیه اروپا داده شده است که این اتحادیه با بزرگترین بحران مالی در طول تاریخ ۵۴ ساله خود روبهرو شده است و بسیاری از کشورهای عضو آن دچار رکود اقتصادی هستند.
توربیون یاگلاند، رئیس کمیته نوبل در زمان معرفی برنده جایزه صلح نوبل به مشکلات مالی و ناآرامیهای اجتماعی کنونی اتحادیه اروپا نیز اشاره کرد. با این حال، او اضافه کرد که کمیته نوبل به دنبال تاکید بر عملکرد این نهاد در طول شش دهه از فعالیتهایش برای “صلح، مصالحه، دموکراسی و ارتقای حقوق بشر” بود.
رئیس کمیته نوبل همچنین به اقدامات اتحادیه اروپا برای برقراری صلح بین فرانسه و آلمان در طول چند دهه بعد از پایان جنگ جهانی دوم اشاره کرد. او از اقدام اتحادیه در پذیرش عضویت اسپانیا، پرتغال و یونان بعد از سقوط رژیمهای استبدادی آنها در دهه ۱۹۷۰ میلادی نیز تقدیر کرد.
جایزه نوبل صلح در روز ۱۰ دسامبر، همزمان با سالگرد مرگ آلفرد نوبل در اسلو به مسئولان اتحادیه اروپا اعطا میشود. تا کنون ۸۶ مرد، ۱۵ زن و ۲۴ نهاد و سازمان موفق به دریافت جایزه نوبل صلح شدهاند.
جایزه نوبل صلح از سال ۱۹۰۱ تا کنون به افراد و نهادهایی تعلق گرفته است که در راه “برقراری صلح خدمات ویژه و ارزندهای” را انجام دادهاند.
حساسیت نسبت به گزینش برندگان نوبل صلح
جایزه نوبل صلح جایگاه ویژهای در میان دیگر جوایز نوبل دارد. در حالیکه گزینش برندگان جایزه نوبل در رشتههای پزشکی، فیزیک، شیمی، اقتصاد و ادبیات از معیارهای عینیتر و کارشناسانهتری برخوردار است، انتخاب برنده جایزه نوبل صلح همواره بحثهای متفاوت و متناقضی را به دنبال داشته است.
فعالان صلح و مدافعان حقوقبشر از گزینش سیاستمداران حرفهای به عنوان برندگان نوبل صلح همواره انتقاد میکنند. در این میان میتوان بطور نمونه به گزینش باراک اوباما، رئیسجمهور آمریکا در سال ۲۰۰۹، فردریک دو کلارک رئیسجمهور آفریقای جنوبی در دوران آپارتاید در سال ۱۹۹۳ و سرانجام یاسر عرفات، شیمون پرز و اسحاق رابین رهبران فلسطین و اسرائیل در سال ۱۹۹۴ اشاره کرد.
در سال گذشته ۳ زن مشترکاَ نوبل صلح را دریافت کردند. توکل کرمان، روزنامهنگار یمنی، الن جانسون سیرلیف، رئیسجمهور لیبریا و لیما گبوویی، مدافع حقوقبشر از لیبریا. شیرین عبادی، حقوقدان ایرانی نیز در سال ۲۰۰۳ موفق به دریافت جایزه نوبل صلح شد.
منابع گزارش: بی بی سی، دویچه وله