ايران امروز

شبه نظامیان شبیحه؛ مردانی که کار و بارشان مرگ است

کلمه – زهرا امیری:
سربازان جوان زن با کلاه و یونیفورم مخصوص استتار در حالی که به صف ایستاده اند، هر کدام ماری را در دست نگه داشته‌اند. سربازان گردن مارها گاز می گیرند و با دندان سر از بدن آنها جدا می کنند. در صحنه بعد سربازان در حال پختن مارها بر روی آتش هستند و آنها را می خورند و حافظ اسد و تماشاگران در حال تشویق کردن آنها. در صحنه بعد، سربازان مرد از پشت یک کامیون به پایین می پرند. یکی از سربازان یک سگ زنده را گرفته و با زدن چاقو به او، سگ را کشته و به کناری می اندازد.

اشتباه نکنید! این تصاویر مربوط به صحنه های یک فیلم تخیلی نیست. اینها تصاویری مستند هستند که به سادگی و با جست و جوی عبارت «هدیه صدام حسین به دونالد رامسفلد» در اینترنت می توان آن را یافت. رامسفلد در وبسایت شخصی خود در این مورد نوشته است: زمانی که من به عنوان نماینده ویژه رونالد ریگان در خاورمیانه به عراق رفتم، صدام فیلمی سه دقیقه‌ای به من هدیه داد. پیام صدام واضح بود. دولت سوریه وحشی است.

در اینکه صدام حسین دشمن سوریه تنها متحد ایران در جنگ هشت ساله بود شکی نیست، سوء نیت او کاملا آشکار است، اما این فیلم مستند است. فیلمی از رژه سربازان معمولی ارتش سوریه در مقابل حافظ اسد، رئیس جمهور سابق سوریه و پدر بشار اسد، آنهم ارتش زنان، که نشان می دهد نیروهای نظامی و شبه نظامی در سوریه با چه قساوت قلبی پرورش می یابند. با این حساب، روش آموزش نیروهای ویژه را به مراتب خشن تر از این می توان تصور کرد.

از ابتدای شروع اعتراضات مردم سوریه علیه بشار اسد در سال گذشته شاهد انتشار صحنه های فجیعی از اجساد زنان، کودکان و مردانی بوده ایم که در جریان اعتراضات و درگیری ها کشته شده بودند؛ صحنه هایی آنچنان دلخراش که باور آنها سخت است.

وخیم ترین مورد از کشتارهای اخیر در شهر حوله اتفاق افتاد که درجریان آن، بیش از صد نفر که اکثر آنان را کودکان و زنان تشکیل می دادند، کشته شدند. به گزارش ناظران سازمان ملل متحد که در سوریه حضور دارند، بررسی اجساد نشان داد که بعضی از آنان در اثر اصابت گلوله اسلحه سنگین و تعدادی دیگری نیز با شلیک اسلحه سبک از فاصله نزدیک و یا ضربات چاقو به قتل رسیده بودند. مخالفان حکومت سوریه و برخی از کارشناسان غربی، شبه نظامیان وابسته به دولت، موسوم به شبیحه، را مسئول کشتار حوله دانسته و گفته‌اند که هدف آنان، ایجاد رعب و وحشت و جلوگیری از مشارکت مردم در تظاهرات اعتراضی علیه حکومت است.

کلمه شبیحه در اصل اسم جمع «شبیح» از ریشه شبح است و در زبان عربی سوری محاوره‌ای به معنای «اراذل و اوباش»است. در سوریه، این نام برای اشاره به نیروهای لباس شخصی شبه‌نظامی و آدمکش‌های وابسته به حکومت به کار می رود. مخالفان سوری آن‌ها را جوخه‌های مرگ نامیده اند و آنها را مسئول قتل و شکنجه هزاران معترض در جریان ناآرامی‌ها می‌دانند.

کشور سوریه دارای تنوع بالای فرقه ای و مذهبی است در این کشور سنی ها، کردها، علویان، مسیحیان، اسماعیلی ها و دروزی ها در کنار هم زندگی می کنند. سنی ها ۷۰ درصد جمعیت کشور را تشکیل می دهند اما تقریبا تمامی مراکز قدرت در دست علویان است که تنها بین ۱۰ تا ۱۵ درصد جمعیت را دارا هستند. علویان بالاترین سمت ها را در دولت و سرویس های امنیتی در اختیار دارند و این امر قدرتی نامتناسب به آنها می دهد.

اما علویان به عنوان یک قشر اجتماعی در وضعیت خوبی قرار ندارند. برهان غلیون، رئیس شورای ملی سوریه، می گوید: دولت سوریه بدترین رفتار را با علویان داشته، و آن دسته از علویانی که از این حکومت نفع برده اند تنها درصد کوچکی از کل علویان هستند.

اعضای گروه شبه نظامی شبیحه از میان روستائیان فقیر انتخاب می شوند. اگر چه اعتقاد بسیاری از مردم سوریه این است که اکثر شبه نظامیان شبیحه از اقلیت علوی مذهب سوریه هستند که با برای حمایت از خانواده اسد تربیت شده اند. اما تحقیقات نشان داده مهمترین عامل انتخاب این افراد فقر و نداشتن تحصیلات است. بشار اسد و پدرش در طول ۴۵ سال گذشته با دست گذاشتن بر روی درگیری های فرقه ای در کشور های همسایه مانند لبنان و عراق دولت خود را تنها راه نجات به مردم حاشیه نشین و فقر معرفی می کند.

مها ابوشاما، محقق سازمان عفو بین‌الملل، معتقد است که شبیحه خاص کشور سوریه نیست و استفاده از چنین نیروهایی در جریان اعتراضات معروف به بهار عربی در سراسر خاورمیانه کاملاً مرسوم بوده‌است. او مصر، تونس و اردن را از کشورهایی می‌داند که به طور گسترده از چنین آدمکش‌هایی بهره برده‌اند.

زمزمه ها درباره حضور اینگونه شبه نظامیان در سرکوب اعتراضات کشورهای خاورمیانه به حدی گسترده بود که حتی در جریان اعتراضات مردمی پس از انتخابات ریاست جمهوری در ایران نیز شایعاتی درباره حضور نیرو های امنیتی عرب زبان در سرکوب ها مطرح شد. این در حالی است که برخی رسانه های جهانی هم به این نکته اشاره می کنند که برخی از روش های سرکوب دولت سوریه بسیار شبیه به روشهای سرکوب در اعتراضات سال ۸۸ در ایران است؛ و اظهارات نسنجیده برخی مقام های نظامی کشور درباره دخالت در سوریه برای حفظ بشار اسد نیز به این شایعات دامن می زند.

شبه نظامیان شبیحه در سوریه به سلاح‌های سنگین مجهزند و در کنار ارتش و واحدهای امنیتی می‌جنگند. به گفته رئیس سازمان عربی حقوق بشر، این افراد بیشتر در مناطق ساحلی مدیترانه همچون لاذقیه، بانیاس و طرطوس اقامت دارند و از طریق قاچاق در بنادر این مناطق زندگی می‌کنند.

در واقع تروریست‌های وابسته به بیگانگان که دولت از آغاز اعتراضات تا کنون آنها را مسئول کشتن مردم بی گناه می داند همین شبه نظامیان هستند. تاکتیک بشار اسد و دولتش در اداره سوریه تاکتیک تفرقه بینداز و حکومت کن، است. دولت با بزرگنمایی تفاوت اقوام و مذاهب، هراس در جامعه ایجاد می کند. بشار اسد بارها و بارها در سخنرانی های خود مخالفان را افرادی معرفی کرده که در خدمت توطئه های خارجی هستند.

بر اساس گزارش ها رشد سازمان جنایی شبیحه از دهه ۱۹۹۰ و با قدرت گیری رژیم اسد پیوند داشته است. گفته می شود شبه نظامیان شبیحه در مناطقی که درگیری ایجاد می شود در واقع آن محلات را پاکسازی می کنند، مردان را اسیر می کنند و برای گرفتن اعتراف شکنجه می کنند، زنان و کودکان را می کشند و اشیاء با ارزش خانه ها را سرقت می کنند.

با آغاز قیام سوریه از این نیروها برای سرکوب معترضان در شهرهای مرکزی همچون دمشق، حلب و حمص و مناطق مرزی مثل درعا در نزدیکی اردن، تلکلخ در مرز لبنان استفاده می‌شود. بیشتر اهالی سوریه معتقدند که شبیحه گروه‌های خوفناکی هستند که فعالیت خود را بدون هیچگونه سازماندهی و رهبری انجام می‌دهند.

این افراد از اوباش جنایتکار محلی، اعضای لباس شخصی نیروهای امنیتی، جاسوس‌ها، و حتی جوانان بیکار و فقر هستند و برای اولین بار در جریان قیام سال ۲۰۱۱ سوریه به گونه‌ای سازمانی و با کشتار زنان و کودکان که یکی از شدید ترین روش های ارعاب ها برای ساکت کردن مخالفان است، برای کمک به حکومت وارد عمل شدند.