ايران امروز

ایران بغداد را محل مذاکره با غرب پیشنهاد كرده است

 ولی نصر، مشاور وزارت خارجه آمریكا:
ایران، بغداد را به عنوان میزبان گفت‌وگو با گروه ۱+۵ پیشنهاد كرده است

شرق: در حالی كه هیلاری كلینتون اعلام كرده بود مذاكره هسته‌ای ایران با گروه 1+5 روز 25 فروردین و در استانبول برگزار خواهد شد، كاترین اشتون توافق درباره زمان و مكان مذاكرات را رد كرد.

سال جدید فرا رسیده؛ فصلی نو با طبیعتی نو؛ همه چیز تازه شد جز فضای پرونده هسته‌ای ایران. برای پرونده هسته‌ای ایران، در فصل جدید هم، در، بر همان پاشنه سابق می‌چرخد. اما و اگر، تردید و شبهه؛ دوباره روز از نو روزی از نو.
پس از گذشت بیش از یك ماه از توافق اولیه برای برگزاری دور تازه مذاكرات سیاسی هسته‌ای، هنوز باب بسته شده این مذاكرات به روی دو طرف باز نشده؛ یك طرف ایران و طرف دیگر میانجیان بین‌المللی حل و فصل مناقشه هسته‌ای ایران موسوم به گروه 1+5. زمان و مكانی هم اگر از سوی هر یك از طرفین اعلام شده توافق نهایی را به همراه نداشته است.

آخرین آن مكان و زمان تازه اعلام شده برگزاری این نشست از سوی وزیر امور خارجه آمریكا بود. هیلاری كلینتون كه با هدف شركت در اجلاس شورای همكاری خلیج‌فارس به ریاض سفر كرده بود روز شنبه 12فروردین، در یك كنفرانس خبری مشترك با همتای سعودی خود، اعلام كرد كه مذاكرات گروه 1+5 با ایران، روز ۲۵فروردین (۱۳آوریل) در استانبول برگزار می‌شود.

وی با اعلام اینكه واشنگتن خواستار «نتایج ملموس» از این مذاكرات است، اظهار داشت كه سیاست ایالات متحده «پیشگیری است و نه مهار.» كلینتون تاکید کرد: «من می‌خواهم تاكید كنم كه ایران از فرصت نامحدود برخوردار نیست.»

با این حال ساعاتی پس از این سخنان، سخنگوی كاترین اشتون، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و مذاكره‌كننده ارشد هسته‌ای گروه ۱+۵، با رد تعیین زمان و مكان برگزاری نشست گروه ۱+۵ اعلام كرد هنوز در این‌باره با ایران توافقی حاصل نشده است.

سخنگوی اشتون بدون اشاره به جزییات گفت: «پیشرفت‌های زیادی در رایزنی‌ها برای برگزاری این نشست به دست آمده و ما تاریخ و مكان از سرگیری این گفت‌وگوها را زمانی اعلام می‌كنیم كه توافق كامل در این زمینه به دست آید.»

براساس آنچه كه سخنگوی اشتون اعلام كرده به نظر می‌رسد كه دور تازه از سرگیری مذاكرات سیاسی هسته‌ای ایران با گروه 1+5 در انتظار پاسخ تهران است. پاسخی كه مشتمل بر موافقت درباره مكان مذاكرات خواهد بود.

هر چند پیش از این ایران و تركیه گفته بودند كه مایلند گفت‌وگوها در استانبول برگزار شود با این حال شواهد و قراین حكایت از آن دارد كه این تمایل همچون گذشته نیست.

در همین حال رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر تركیه در جریان سفر خود به تهران در هفته دوم فروردین ماه در گفت‌وگوی ویژه خبری شبكه دو سیما درباره مكان مذاكرات هسته‌ای ایران با گروه ۱+۵ گفته بود: ما پیشنهادی مبنی بر اینكه مذاكرات در استانبول باشد داشتیم كه آقای صالحی دراین‌باره پیشنهادی مطرح كردند، ما نیز نظرات خود را منتقل كردیم و جواب مثبت آمریكا و اروپا را خواستار شدیم.

همچنین آقای صالحی جواب مثبت خود را منوط به موافقت و جواب مثبت آقای جلیلی دانسته كه اگر وی موافقت كند، مذاكرات در استانبول برگزار خواهد شد. براساس اعلام نخست‌وزیر تركیه، تاكید تهران بر برگزاری دور تازه مذاكرات در استانبول نیز حاوی موافقت نهایی مذاكره‌كننده ارشد هسته‌ای ایران نبوده است.

در همین حال خبرگزاری فارس، به نقل از یك منبع غربی از پیشنهاد بغداد، پایتخت عراق توسط ایران به عنوان مكان برگزاری مذاكرات خبر داد. براساس این گزارش ولی نصر، مشاور وزارت خارجه آمریكا و كارشناس سیاست خارجی در صفحه توییتر خود نوشت كه ایران بغداد را به عنوان میزبان گفت‌وگوها پیشنهاد كرده است.

وی در این زمینه اطلاعات بیشتری را ارایه نكرده است. آنچه مسلم است تغییر در نظر و رویكرد تهران نسبت به مكان برگزاری مذاكرات هسته‌ای از استانبول به بغداد می‌تواند ارتباطی مستقیم یا غیرمستقیم به سفر نخست‌وزیر تركیه به تهران داشته باشد و به نوعی اختلاف نظرات تهران و آنكارا بر سر تحولات سوریه عاملی شده است تا جمهوری اسلامی ایران كشور دیگری را به عنوان میزبان مذاكرات پیشنهاد دهد.

رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر تركیه كه كشورش سال گذشته با دیپلماسی فعال و ارایه طرح و برنامه‌های متنوع، میداندار تحولات خاورمیانه و شمال آفریقا موسوم به «بهارعربی» شده بود و در هفته دوم فروردین ماه به منظور آخرین تلاش‌ها برای نزدیكی دیدگاه كشورش با جمهوری اسلامی ایران بر سر تحولات سوریه به تهران سفر كرده بود، با دست خالی و بدون حصول هیچ نتیجه‌ای كشور را به مقصد آنكارا ترك كرد.

از سال گذشته با بروز ناآرامی‌ها در سوریه ایران و تركیه به دو دیدگاه متفاوت در این‌باره رسیده‌اند. از یك سو تركیه كه پیش از این یكی از هم‌پیمانان سوریه محسوب می‌شد، ناآرامی‌ها در این كشور را هم راستا با تحولات بهار عربی قلمداد می‌كند و به صف مخالفان اسد و حاكمان فعلی دمشق پیوسته است از سوی دیگر ایران - كه سال‌هاست روابط مستحكم استراتژیكی با سوریه دارد و این كشور را در كنار حزب‌الله لبنان و حماس محور مقاومت می‌خواند- حوادث سوریه را بخشی از روند مطالبه دموكراسی خواهی در كشورهای عربی موسوم به بهار عربی نمی‌داند و بر این اساس با هرگونه تغییر در حاكمیت دمشق مخالف است.

با این وجود اردوغان به تهران سفر كرد تا شاید نظر موافقت مقامات جمهوری اسلامی با تغییر حاكمیت در سوریه را جلب كند با این حال تیر او به سنگ خورد و نه تنها جمهوری اسلامی با آنكارا هم‌صدا نشد بلكه پرونده اختلافات ایران و تركیه را قطورتر از قبل كرد.

بر همین اساس به نظر می‌رسد كه تهران دیگر علاقه‌ای به برگزاری نشست آتی مذاكرات هسته‌ای سیاسی ایران با گروه ۱+۵ در استانبول ندارد.