ايران امروز

نشريه خبری سياسی الكترونيك

Iran Emrooz (iranian political online magazine)

iran-emrooz.net | Sun, 21.08.2011, 21:38
طرابلس در آستانه سقوط کامل


این گزارش تکمیل می‌شود


[21:00 /2011-08-22] باراک اوباما رییس جمهوری آمریکا می گوید دوران حکومت قذافی به سر رسیده است. به گزارش صدای آمریکا، اوباما روز دوشنبه گفت قذافی باید از قدرت کناره گیری کند وی افزود شرایط در لیبی نامشخص است. او گفت نبرد سنگینی همچنان در لیبی ادامه دارد اما روشن است که با به دست گرفتن بخش عمده ای از طرابلس توسط مخالفان، دوران قذافی به پایان رسیده است. اوباما گفت اوضاع لیبی به نقطه حساسی رسیده و سرنوشت آینده آن کشور اکنون در دست مردم لیبی قرار دارد. آقای اوباما همراه با خانواده اش در ایالت ماساچوست در تعطیلات تابستانی به سر می برد.

[18:00 /2011-08-22] رسانه ها از ادامه درگیریهای شدید در اطراف باب العزیزیه میان نیروهای وابسته به دیکتاتور لیبی و مخالفان و همچنین فرار یکی از پسران قذافی خبر دادند. به گزارش شبکه‌های العربیه و الجزیره، انقلابیون اعلام کرده‌اند به جز باب العزیزیه بر تمام مناطق طرابلس سیطره یافته‌اند. از سوی دیگر انقلابیون از تصرف کامل شهر نفت خیز البریقه خبر دادند. مخالفان رژیم قذافی، نام میدان الخضراء در شهر طرابلس را به میدان الشهداء تغییر دادند. خبرنگار الجزیره در خبری فوری گزارش داد محمد پسر قذافی به کمک گروهی از گردانهای قذافی از منزل خود فرار کرده است.

[17:50 /2011-08-22] «میخاییل مارگلوف» نماینده دمیتری مدودیف رییس جمهوری روسیه در امور آفریقا و رییس کمیسیون امور بین المللی شورای فدراسیون (مجلس علیای پارلمان روسیه) اعلام کرد: روسیه هیچگاه به معمر قذافی و افراد مسؤول قتل مردم بیگناه لیبی پناهندگی نخواهد داد. به گزارش ایرنا، مارگلوف روز دوشنبه در گفت وگو با رادیوی روسی زبان 'اکومسکو' اظهار داشت: قذافی زمانی که دستور بمباران هوایی تظاهرات مسالمت آمیز را صادر کرد، در ردیف افراد غیرقابل دوستی برای روسیه قرار گرفت. وی افزود: روسیه برای پذیرش قذافی آماده نبوده و برای دادن پناهندگی به وی در آینده هم آمادگی ندارد. مارگلوف گفت: قذافی، سیف الاسلام و هر فرد دیگری (از رژیم لیبی) که دستش آلوده به خون مردم بیگناه باشد را نمی پذیریم.

[17:30 /2011-08-22] سرهنگ دیوید لاپان سخنگوی وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) روز دوشنبه گفت معمر قذافی هنوز در این کشور است و اطلاعاتی دال بر خروج او از لیبی در دست نیست. به گفته یک خبرنگار خبرگزاری فرانسه، درگیری ها در اطراف منطقه باب العزیزیه، محل اقامت قذافی ادامه دارد و قذافی هم احتمالا هنوز از این منطقه خارج نشده است.

[17:00 /2011-08-22] منطقه باب العزیزیه مقر قذافی در آستانه سقوط کامل به دست انقلابیون قرار دارد. خبرنگار بی بی سی در طرابلس می‌گوید، ستونی از دود بر فراز مقر معمر قذافی، محل درگیری دو طرف، قابل مشاهده است و در اطراف هتل محل اقامت خبرنگاران خارجی نیروهای هوادار قذافی کنترل خیابان‌ها را به دست دارند.
شبکه العربیه در گزارشی درباره منطقه باب العزیزیه تصریح کرد: باب العزیزیه پناهگاه اول و اخر قذافی به شمار می‌آمد به گونه‌ای که چندین بار توسط نیروی دریایی انگلیس هدف حملات موشکی قرار گرفت. باب العزیزیه در بخش جنوبی شهر طرابلس قرار دارد و برخی آنرا دژی بسیار مستحکم می‌دانند که شش کیلومتر مربع مساحت طول دارد و از موقعیتی استراتژیک برخوردار است. قذافی از این منطقه به تمامی مراکز رسمی پایتخت از جمله اتوبان منتهی به فرودگاه دسترسی دارد. قذافی از سال هزار و نهصد و شصت و نه در این دژ اقامت داشت و در سال هزار و نهصدو هشتاد و شش نیز از حملات هوایی امریکا در دوران رونالد ریگان جان سالم به در برد.
قذافی همچنین بر احداث یک پایگاه نظامی در جنوب طرابلس پافشاری داشته است و مهمترین تشکیلات امنیتی و نظامی خود را در ان جای داده است. این پایگاه از لحاظ تسلیحاتی و آموزشی پیشرفته ترین پایگاه به شمار می‌آید و فرماندهی یگانهای ان زیر نظر فرزندان قذافی بوده است. این پایگاه همچنین مجهز به دستگاههای ارتباطاتی و کنترل پیشرفته بوده و دارای سه دیوار بتونی به عنوان حفاظ است.

[16:00 /2011-08-22] به گزارش العربیه، مقر تلویزیون دولتی لیبی پس از ۴۰ سال از دست معمر قذافی رهبر لیبی خارج شد و به دست انقلابیون افتاد. ارسال برنامه‌های آن از زمان ورود انقلابیون به ساختمان قطع شده است. گفته می شود کارکنان تلویزیون لیبی از شامگاه دیروز محل کار در ساختمان تلوزیون را رها کرده وبه خانه های خود رفته اند واین تلویزیون از شامگاه دیروز تنها برنامه های ضبط شده پخش می‌کرد.

[15:50 /2011-08-22] درگیری شدید میان مخالفان و طرفداران قذافی در اطراف مقر او در جریان است. به گزارش شبکه العربیه، درگیری‌هایی در سیدی خلیفه در مرکز طرابلس بین مخالفان دولت و نظامیان تحت کنترل یکی از پسران قذافی در جریان است.

[15:00 /2011-08-22] دکتر حسن هاشمیان، تحلیل‌گر سیاسی آشنا به مسائل جهان عرب دو عامل را در پیشروی سریع چند روز اخیر انقلابیون لیبی و تصرف طرابلس موثر می‌داند. به اعتقاد آقای هاشمیان، نخستین عامل شایعه کشته شدن خمیس و تنی چند از فرماندهان زبده در جبهه زلیتین بود، که نیروهای قذافی را به ویژه در جبهه غربی متزلزل کرد. اکنون به نظر می‌رسد این شایعه حقیقت داشته است. پس از آن شهرهای «جبل غربی» در جنوب و غرب طرابلس یکی پس از دیگری به دست نیروهای مخالف افتاد و با آزاد شدن شهرهای زاویه در ۴۵ کیلومتری غرب پایتخت، غریان در ۸۰ کیلومتری جنوب طرابلس و زلیتین در شرق، محاصره پایتخت کامل شد. به نظر حسن هاشمیان، عامل دوم تصمیم به موقع «محمد المقریف» فرمانده گردان‌های حمایت از قذافی بود. مصطفی عبدالجلیل رهبر شورای انتقالی لیبی از یک ماه پیش با «محمد المقریف» تماس داشته و از وی خواسته بود تسلیم شود و او قول داده بود که در زمان مناسب این کار را خواهد کرد.در اوایل شب یکشنبه ۲۱ اوت ۲۰۱۱، محمد المقریف به وعده خود عمل کرد. با تسلیم شدن افراد محمد المقریف که تعداد آنها به چند هزار نفر می‌رسد، سیف الاسلام پسر «خالی‌بند» قذافی غافل‌گیر شد و به دست نیروهای مخالفان افتاد.

[14:00 /2011-08-22] به گزارش بی بی سی، مصطفی عبدالجلیل، رئیس شورای ملی انتقالی لیبی، در کنفرانسی خبری در شهر بنغازی گفت: «نمی‌توانیم بگوییم که مخالفان، کنترل کامل طرابلس را در اختیار دارند.» آقای عبدالجلیل گفت: «مجتمع باب‌العزیزیه و مناطق اطراف آن همچنان خارج از کنترل مخالفان است و ما اطلاعی نداریم که سرهنگ قذافی در این محدوده است یا نه. حتی نمی‌دانیم سرهنگ قذافی در لیبی است یا این کشور را ترک کرده است.» آقای عبدالجلیل گفت که امیدوار است سرهنگ معمر قذافی زنده بازداشت و در دادگاه محاکمه شود. رئیس شورای ملی انتقالی لیبی گفته است که شب گذشته و در جریان بازداشت محمد قذافی و خانواده‌اش، هیچ آسیبی به آنها نرسیده، ولی تیراندازی‌هایی رخ داده است.

[13:50 /2011-08-22] درگیری‌ها پراکنده در طرابلس ادامه دارد. تلویزیون الجزیره گزارش داده است که معتصم، یکی از پسران سرهنگ قذافی در مجتمع باب‌العزیزیه در طرابلس است. شبکه‌های العربیه والجزیره، منابع خبری اعلام کردند که تانکهای گردانهای قذافی به شدت از "باب العزیزیه" حفاظت می‌کنند و "خمیس قذافی" با نیروهای تحت امرش به منطقه "سیدی خلیفه" حمله‌ور شده است.

[13:30 /2011-08-22] برخی گزارش‌ها حاکی که معمر قذافی به "سبها" پناه برده است اما برخی منابع وابسته به انقلابیون از فرار قذافی به شهر "سرت" خبر می دهند. برخی گزارش ها از درگیری شدید در دو شهر سرت و سبها حکایت می کند.

[13:30 /2011-08-22] "فرحات بن قداره" از مقامات سابق لیبی می‌گوید، «سخنانی که تلویزیون لیبی پخش می کند ضبط شده هستند و وی در طرابلس نیست به ویژه که همه افراد رسانه ای رژیم لیبی فرار کرده اند و تلویزیون لیبی برنامه ضبط شده پخش می‌کند.»

[12:38 /2011-08-22] به گزارش بی‌بی‌سی، آفریقای جنوبی روز دوشنبه فرستادن هواپیما به لیبی برای کمک به فرار معمر قذافی را تکذیب کرد. مایته انکونا ماشابانه، وزیر امور خارجه آفریقای جنوبی در تازه‌ترین اظهار نظر خود گفت: «دولت آفریقای جنوبی شایعات و ادعاهای فرستادن هواپیما به لیبی برای پرواز سرهنگ قذافی و خانواده‌اش به محلی نامعلوم را تکذیب می‌کند.»

[12:18 /2011-08-22] سی‌ان‌ان گزارش داد كه "عایشه قذافی" به همراه "هانیبل قذافی" یكی دیگر از پسران دیكتاتور لیبی به تونس یا الجزائر گریخته‌اند. همچنین سرنوشت خود فذافی همچنان در ابهام است و روشن نیست در کجا پنهان شده است. سرنوشت "خمیس قذافی" یكی دیگر از پسران قذافی نیز نامعلوم است.

[10:38 /2011-08-22] دو فروند هواپیمای آفریقای جنوبی وارد فرودگاه طرابلس شدند و این گمانه زنی وجود دارد که آنها برای بردن قذافی آمده‌اند. با این حال یکی از اعضای شورای انقلابی لیبی در گفت و گو با بی بی سی گفت: احتمال دارد قذافی به سمت الجزایر گریخته باشد ولی هنوز قطعی نیست.

[10:28 /2011-08-22] "البغدادی" نخست وزیر حکومت قذافی به تونس فرار کرده است و هم اکنون در هتل پارک شهر جربه تونس اقامت دارد. هزاران تونسی بلافاصله پس از اطلاع از این موضوع در مقابل این هتل تجمع کرده‌اند.

[10:38 /2011-08-22] فرمانده نیروهای مخالفان در طرابلس در کنفرانسی خبری از نیروهای دولتی خواست تسلیم شوند. او گفت که آنها خواستار برقراری صلح‌اند.

[09:38 /2011-08-22] با وجود سقوط کامل شهر طرابلس اما "باب العزیزیه" مقر اقامت معمر قذافی در این شهر همچنان در کنترل نیروهای وابسته به اوست و درگیری های پراکنده‌ای در اطراف این منطقه در جریان است.

[09:28 /2011-08-22] در پی اجرای عملیات انقلابیون لیبی با نام «سپیده دم عروس دریا» برای آزادسازی شهر طرابلس که غروب یکشنبه آغاز شد، تا صبح روز دوشنبه بخش‌های عمده‌ی طرابلس به منترل انقلابیون درآمد. تنها "باب العزیزیه" مقر اقامت معمر قذافی در کنترل نیروهای وابسته به قذافی قرار دارد. انقلابیون اعلام کرده‌اند که به نزدیکی مقر قذافی رسیده و باب العزیزیه را در محاصره خود دارند.

[09:20 /2011-08-22] انقلابیون لیبی اعلام کردند سیف الاسلام قذافی را روز دوشنبه به دادگاه لاهه تحویل می دهند تا به اتهام جنایت جنگی محاکمه شود. لوئیس مورینو اوکامپو، دادستان کل دادگاه بین المللی جنایی لاهه ضمن رد شایعه دستگیر شدن معمر قذافی رهبر لیبی، دستگیری پسر او سیف الاسلام را تایید کرد و گفت قرار است انقلابیون لیبی روز دوشنبه با هواپیما او را به لاهه تحویل دهند.

[09:18 /2011-08-22] بریتانیا انقلابیون لیبی را به حفظ نظم فراخواند و از هرگونه انتقام جویی احتمالی برحذر داشت. دولت بریتانیا همچنین باردیگر از قذافی خواست از قدرت کناره گیری کند. نیروهای دولتی در بخش‌هایی از پایتخت همچنان درمقابل مخالفان مسلح مقاومت می‌کنند.

[08:20 /2011-08-22] مخالفان اعلام کردند که «طرابلس به کنترل کامل آنان در آمده است». اما تلویزیون الجزیره در ساعت هفت و نیم صبح (بوقت محلی) گزارش داد که هنوز طرفداران قذافی در برخی نقاط پایتخت مقاومت می‌کنند. بنا به گزارش‌های رسیده، حامیان قذافی تنها حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد طرابلس را تحت کنترل خود دارند.

[08:00 /2011-08-22] براساس برخی گزارش‌ها، گروه‌هایی از نیروهای وفادار به سرهنگ قذافی همچنان بخش‌هایی از شهر را در اختیار دارند و با عملیات پراکنده، می‌کوشند مانع از تصرف این مناطق توسط نیروهای مخالف شوند.

[07:40 /2011-08-22] اوباما لیبی را در آستانه «رهایی از چنگ یک ستمگر» توصیف کرد. او گفت، «طرابلس از دست مستبد خارج شده است»؛ «رژیم لیبی در حال فروپاشی است»؛ «آینده لیبی در دستان مردم آن کشور است». «مطمئن‌ترین راه برای جلوگیری از خونریزی این است که معمر قذافی و رژیم وی بپذیرند که دیگر کنترلی بر لیبی ندارند. قذافی باید از قدرت کناره‌گیری کند.» اوباما تصریح کرد که آمریکا خواهان همکاری بسیار نزدیک با شورای انتقالی است و مصرانه از آنها می‌خواهد که به حقوق اولیه مردم احترام بگذارند.

[07:30 /2011-08-22] مرکز مخابرات در طرابلس بدست مخالفان افتاده است. مخالفان با ارسال "اس‌ام‌اس" برای تلفن‌های همراه «پایان رژیم قذافی را به مردم لیبی تبریک گفته‌اند».

[01:30 /2011-08-22] گزارش‌ها حاكیست كه نیروهای گارد ویژه قذافی خود را به نیروهای انقلابیون تسلیم كردند و سلاح های خود را تحویل دادند.

[02:30 /2011-08-22] فرانس ۲۴، یورونیوز، سی ان ان، الجزیره و العربیه كه لحطه به لجطه تحولات لیبی را دنبال می‌كنند از طرابلس گزارش می‌دهند كه این شهر ظرف چند ساعت آینده سقوط خواهد كرد.

[02:20 /2011-08-22] در تازه ترین خبر از پیشروی مخالفان قذافی در طرابلس، میدان خضراء در قلب طرابلس به تسخیر آنها در آمد. این میدان تا پیش از این كانون اجتماع هواداران قذافی بود. گزارش شده است كه نیروهای قذافی از مراكز گوناگون در اختیار خود، درحال عقب‌نشینی هستند.

[02:00 /2011-08-22] آسوشیتدپرس به نقل از انقلابیون خبر داده که سیف‌السلام فرزند معمر قذافی بازداشت شده است. یك خبر دیگرحاکی است که ساعدی پسر دیگر قذافی نیز به اسارت مخالفان در آمده و گزارش دیگری می گوید كه محمد فرزند ارشد و تاجر معمر قذافی خود را به مخالفان تسلیم كرد. مصطفی عبدالجلیل رییس مجلس ملی انتقالی لیبی مستقر در بنغازی بازداشت سیف الاسلام را تایید كرده است. خبرگزاریهای بین‌المللی گزارش داده‌اند که فرزندان در یک روستای توریستی در حومه طرابلس به اسارت درآمده‌اند.

[01:30 /2011-08-22] یكی از نمایندگان شورای انتقالی لیبی در لندن گفته است سیف الاسلام قذافی امروز توسط انقلابیون دستگیر شده و هم اكنون در محل امنی نگهداری می شود.

[01:00 /2011-08-22] موسی ابراهیم سخنگوی دولت ساقط شده قذافی اعلام کرده که دولت آماده مذاکره با انقلابیون است.

[23:30 /2011-08-21] روز یکشنبه ۲۱ اوت به روزی تعیین‌کننده در سرنوشت لیبی تبدیل شد. واحدهایی از انقلابیون لیبی شامگاه یکشنبه از غرب طرابلس وارد این شهر شدند. ساکنان شهر در استقبال از آنها تیر هوایی شلیک می‌کردند و به دنبال خودروهای آنان می‌دویدند. تا غروب یکشنبه دستکم چهار منطقه پایتخت، فرودگاه بین‌المللی و یک پایگاه مهم نظامی به کنترل انقلابیون در آمده است. شبکه الجزیره گزارش داده انقلابیون مناطق تاجوراء، سوق الجمعه، عراده و سبعه در طرابلس را به تصرف کامل خود درآورده و درگیری در مناطق بن عاشور، فشلوم و زاویه دهمانی در داخل شهر ادامه دارد.

[22:30 /2011-08-21] قذاقی بعد از ظهر یکشنبه دومین پیام صوتی خود را صادر کرد، پیامی خشم‌آلود که حاکی از پایان عمر یکی دیگر از دیکتاتورهای کره خاکی ماست. قذافی گفت، ما طرابلس را ترك نخواهیم كرد. ما طرابلس را به اشغالگران و جاسوسان آنها تسلیم نخواهیم كرد. او هوادارانش را به مقاومت تا آخرین قطره خون فراخواند‌ و گفت من دراین جنگ با شما خواهم ماند.

[21:30 /2011-08-21] بنابر گزارش خبرنگاران خارجی که در یکی از هتل‌های طرابلس اقامت دارند، اوایل امشب نزدیک هتل آنها درگیریهای شدیدی آغاز شد. نیروهای وفادار به قذافی که به سلاحهای سبک از جمله کلاشنیکف مجهز بودند در برابر هتل ریکسوس مستقر شدند و به طرف شرق هتل که احتمالا انقلابیون لیبی در آنجا مستقر شده بودند، تیراندازی کردند.

[21:20 /2011-08-21] بی بی سی از قول یکی از خبرنگارانش که اکنون در طرابلس به سر می برد، خبر داده که در مناطق شرقی، غربی و جنوبی طرابلس صدای شلیک گلوله شنیده می‌شود.

[21:00 /2011-08-21] اوباما و تیم حکومتی امریکا در اطاق بحران در حال مونیتورینگ پیشروی نیرو های انقلابی هستند.

[20:30 /2011-08-21] یکی از پایگاه‌های مهم نظامی در مسیر شهر زاویه به طرابلس که تحت فرماندهی خمیس یکی از فرزندان قذافی بود، به کنترل انقلابیون درآمده. بنابر گزارش خبرگزاری‌ها درون این پایگاه نطامی زندانی بوده که صدها نفر از مخالفان قذافی در آن محبوس بودند. این زندانیان آزادی خود را باز یافته‌اند.

[20:00 /2011-08-21] انقلابیونی که از سمت غرب به داخل طرابلس وارد شده‌اند به الجزیره گفتند تا الآن هیچ مقاومتی مشاهده نکرده‌اند و پایگاه نظامی را که وظیفه دفاع از پایتخت را بر عهده دارد بدون درگیری تصرف کرده‌اند.

[20:00 /2011-08-21] سخنگوی ناتو در بروکسل با اشاره به درگیریهای شدید در طرابلس و پیشروی انقلابیون گفت، آنچه ما هم اکنون شاهد هستیم، فروپاشی رژیم قذافی است.

[19:30 /2011-08-21] بعدازظهر یکشنبه در عین حال خونین روز لیبی در شش ماه قیام و جنگ داخلی بود. خبرگزاری‌ها گزارش می‌دهند که دستکم ۳۷۰ نفر کشته و بیش از ۱۰۰۰ نفر زخمی شده‌اند.

[19:00 /2011-08-21] دوره پس از قذافی آغاز شده است. هم‌اکنون تیمی از حکومت انتقالی لیبی در قطر بسر می‌برد و با سرعت و شدت در حال تنظیم برنامه‌های ایجاد ثبات در کشور پس از قذافی است.











































قذافی از تولد تا سقوط


* «معمر محمد عبدالسلام أبو منیار القذافی» در سال ۱۹۴۲ در شطیب الكرعیه در وادی جارف در شهر سرت بین بنغازی و طرابلس در خانواده ای بادیه نشین به دنیا آمد و در سال ۱۹۵۶ به همراه خانواده به شهر سبها در جنوب رفت.

* در كالج نظامی یونان و انگلستان تحصیل كرد و حاصل دو بار ازدواج وی نیز هفت پسر و یك دختر همراه یك فرزند خوانده است.

* در ۲۷ سالگی توانست همراه گروهی از افسران ارتش، ادریس اول پادشاه لیبی را در كودتای بدون خونریزی از قدرت بركنار كند.

* در سال ۱۹۶۹ خود را رهبر لیبی خواند بین سال های ۱۹۷۰ تا ۱۹۷۲ وظایف نخست وزیری را نیز برعهده داشت.

* قذافی تا سال ۲۰۱۱ كه ناآرامی‌های خاورمیانه به لیبی رسید با مخالفان رژیم سرسختانه برخورد می‌كرد.

* معمر قذافی همچنین در فوریه سال ۲۰۰۹ به عنوان رییس دوره‌ای اتحادیه آفریقا انتخاب شد.

* وی با اینكه بطور رسمی دارای هیچ مقام یا عنوانی نبود، ولی رییس مجلس شورای انقلاب در لیبی نیز به شمار می رفت و در بیانیه های حكومتی و مطبوعات دولتی از او با القاب تشریفاتی رهنمای انقلاب كبیر سوسیالیستی یكم سپتامبر خلق جمهوری عربی و رهبر برادرانه و رهنمای انقلاب لیبی نام برده می شد.

* فلسفه سیاسی او با عنوان كتاب سبز منتشر شد كه تلاش داشت به عنوان جایگزین سوسیالیسم و كاپیتالیسم معرفی كند، در حالیكه برداشتی التقاطی از مكاتب مختلف با افزوده‌هایی از دین اسلام بود.

* قذافی در سال ۱۹۷۷ نظام حكومتی با عنوان جماهیریه یا حكومت توده‌ها را به لیبیایی‌ها تحمیل كرد كه ابزار وی برای اداره كشور از طریق كنگره‌ها و كمیته‌های مردمی بود.

* طی این سال‌ها، سرهنگ قذافی در لیبی قدرت را به طور كامل در دست داشت و به طور انفرادی بر این كشور حكومت كرد.

* تفكرات سیاسی قذافی التقاطی از پان عربیسم و چپ ماركسیستی بود و بنا بر گفته خودش به شدت از جمال عبدالناصر تاثیر پذیرفته بود.

* ترورهای سیاسی در خارج از کشور: قذافی شبکه‌ای از آدم‌کشان تحت عنوان دیپلمات را برای ترور صدها منتقد لیبیایی در گوشه و کنار جهان به کار گماشت. عفو بین‌الملل حداقل ۲۵ ترور سیاسی را بین سال‌های ۱۹۸۰ میلادی تا ۱۹۸۷ میلادی گزارش کرد. در سال ۱۹۸۰ میلادی یک مأمور لیبیایی تلاش کرد فیصل زغالای که یک دانشجوی تحصیل کرده در ایالت کلورادو بود، را ترور کند. گلوله شلیک شده بخشی از بینایی زغالای را گرفت. فرد دیگری نیز ربوده شده و در سال ۱۹۹۰ میلادی درست قبل از دریافت تبعیت آمریکایی اعدام شد. ماموران قذافی در بریتانیا، در جایی که لیبیایی‌های زیادی در تلاش برای دریافت پناهندگی بودند، بسیار فعال بودند. پس از آنکه سفارت لیبی برای سرکوب تظاهرات ضد قذافی، به سوی یک پلیس زن انگلیسی شلیک کرد و او را به قتل رساند و ده‌ها تن را مجروح کرد، بریتانیا در آوریل ۱۹۸۴ میلادی روابط سیاسی خود را با لیبی قطع نمود. پس از آنکه دولت لیبی مسئولیت این رفتار را بعهده گرفت و به خانواده این زن پلیس بیش از یکصدهزار غرامت پرداخت کرد، بریتانیا در سال ۱۹۹۹ میلادی روابط خود را با لیبی از سر گرفت. قذافی در سال ۱۹۸۴ میلادی اظهار داشت در صورت لزوم ترورها حتی در شهر مقدس مکه و هنگام ادای فرضیه حج انجام خواهد شد. در اوت همان سال یک توطئه لیبیایی در مکه کشف و خنثی شد. در سال ۲۰۰۴ میلادی، عاشور شمس یک روزنامه‌نگار لیبیایی-انگلیسی منتقد یک میلیون دلار از دولت لیبی انعام دریافت کرد.

* برنامه تسلیحات کشتارجمعی: قذافی اقدامات و تلاش‌های خود را برای تولید سلاح‌های کشتارجمعی از سال ۱۹۷۲ میلادی آغازید. از جمله این کوشش‌ها می‌توان به تلاش وی برای خرید بمب هسته‌ای از جمهوری خلق چین اشاره کرد.] تا کنون چندین تن از گوشه و کنار جهان به دلیل همکاری با لیبی، برای دستیابی به سلاح‌های شیمیایی مورد پیگرد قانونی قرار گرفته‌اند. تایلند گزارش داد که چند تبعه تایلندی درساختن یک مخزن گازی شرکت کرده‌اند. آلمان نیز یک تاجر اهل آن کشور، به نام یورگن هیپن استایل که در برنامه‌های لیبی برای دستیابی به سلاح شیمیایی همکاری کرده‌است را به پنج سال حبس محکوم کرد. بازرسان کنوانسیون سلاح‌های شیمیایی در سال ۲۰۰۴ میلادی تأکید کردند که لیبی دارای ذخیره‌ای معادل با ۲۳ تن گاز خردل و بیش از ۱۳۰۰ تن مواد ترکیبی شیمیایی می‌باشد. چنین مقدار عظیمی از مواد شیمیایی انتظار می‌رفت که خیلی پرهزینه باشد.

به دنبال سرنگونی صدام حسین به وسیله نیروهای آمریکایی در سال ۲۰۰۳ میلادی قذافی اعلام کرد که ملتش یک برنامه فعال برای سلاح‌های کشتار جمعی دارد اما می‌خواهد به بازرسان سازمان ملل اجازه دهد که به کشورش بیایند و آن‌ها را مشاهده نمایند و از بین ببرند. رئیس جمهور وقت آمریکا، جرج بوش و دیگر حامیان جنگ عراق اعلام قذافی را به عنوان پیامد مستقیم جنگ عراق اعلام کردند. نخست وزیر ایتالیا سیلیو برلوسکونی که یکی از آن حامیان بود، اظهار داشت که قذافی به طور خصوصی با وی تماس گرفته و اجازه بازرسی را اعلام نموده‌است. بسیاری از کارشناسان سیاسی خارجی ادعا کردند که اعلام آمادگی قذافی برای پذیرش بازرسان فقط بمنظور بهبود بخشیدن روابط با غرب و بداشته شدن تحریم‌هاست. برای حمایت از این مطلب آنان به این حقیقت اشاره کردند که لیبی همیشه پیشنهادهای مشابه این‌چنینی را بیان کرده‌است. بازرسان بین‌المللی چندین تُن از تسلیحات شیمیایی در لیبی را کشف کردند و همین‌طور از برنامه فعال تسلیحات هسته‌ای دیدن کردند. با ادامه یافتن فرایند از بین بردن این تسلیحات، لیبی همکاری خود را با رژیم‌های کنترلی بین‌المللی بهبود بخشید، تا جایی که در مارس سال ۲۰۰۶ میلادی فرانسه توانست توافق خود را برای توسعه برنامه انرژی هسته‎‌ای در لیبی اعلام کند. در ۱۵ می سال ۲۰۰۶ میلادی دولت ایالات متحده اعلام نمود که باید روابط کامل دیپلماتیک را با طرابلس برقرار کند، زیرا قذافی اعلام کرده‌است که برنامه تسلیحات کشتارجمعی خود را کنار گذاشته‌است. دولت ایالات متحده همچنین افزود که لیبی باید از فهرست کشورهای حامی تروریست حذف شود.

* در ماجرای لاكربی وی سرانجام با پذیرش مسولیت این عملیات، مجبور به عقب نشینی در زمینه پرداخت غرامت سنگین به دولت اسكاتلند و تحویل عامل این حمله به اسكاتلندیارد شد.

منبع: ایرنا، ویکی‌پدیا