iran-emrooz.net | Sun, 12.06.2011, 17:34
پیروزی مجدد حزب عدالت و توسعه در ترکیه
ایران امروز: مردم ترکیه روز یکشنبه ۲۲ خرداد با شرکت در انتخابات نمایندگان دور جدید پارلمان این کشور را انتخاب کردند. نتایج شمارش آرا نشان میدهد که حزب رجب طیب اردوغان برای بار سوم برنده انتخابات شده و قدرت خود را بیش از پیش تحکیم کرده است. با این حال اردوغان نتوانسته به نتایج مورد انتظار حزباش، یعنی کسب دوسوم کرسیهای پارلمان دست یابد. اردوغان برای تغییر قانون اساسی به حمایت دو سوم نمایندگان پارلمان نیاز دارد. در غیر این صورت او با داشتن اکثریت پارلمان، تنها میتواند با برگزاری همهپرسی و گرفتن رای مثبت ملت دست به تغییر قانون اساسی دست بزند.
نتایج شمارش آرا نشان میدهد که حزب عدالت و توسعه کمی بیش از ۵۰ درصد آرای رایدهندگان را کسب کرده است. در انتخابات سال ۲۰۰۷ این حزب ۴۶ آرا مردم ترکیه را کسب کرده بود. در مجموع حزب طیب اردوغان ۳۲۶ کرسی را در پارلمان ترکیه از آن خود کرده است. با این تعداد کرسی، اردوغان به سختی خواهد توانست تغییرات مورد نظر خود در قانون اساسی را حتی به همهپرسی عمومی بگذارد.
حزب جمهویخواه خلق(CHP)، که حزب منتسب به کمال آتاتورک، بنیانگذار ترکیه نوین است، حدود ۲۶ درصد آرا را تصاحب کرده است. این حزب دستیابی به ۳۰ درصد آرا را هدف خود در این انتخابات قرار داده بود. حزب جمهوریخواه خلق تعداد کرسیهای خود در پارلمان را به ۱۳۵ رسانده. در دور قبلی پارلمان کرسیهای این حزب ۱۱۲ بود.
حزب ناسیونالیست جنبش ملی (MHP) به رهبری دولت باغچالی به ۱۳ درصد آرا دست یافته و تعداد کرسیهایش به ۵۴ رسید. در دور قبلی این حزب ۷۱ کرسی داشت.
حزب کردی صلح و آزادی (BDP) حدود ۸ درصد آرا را از آن خود کرده است. این میزان زیر حدنصاب مورد نیاز برای ورود به پارلمان است، اما نمایندگان این حزب به صورت مستقل وارد کارزار انتخاباتی شدهاند بنابراین بطور مستقل وارد پارلمان خواهند شد. کردها برندگان واقعی این دور از انتخابات پارلمانی ترکیه هستند. تعداد نمایندگان کردها در پارلمان از ۲۰ به ۳۵ افزایش پیدا کرده است.
حدود ۵۰ میلیون نفر از جمعیت ۷۴ میلیون نفری ترکیه، واجد شرایط رأی دادن بودند که حدود ۸۴.۵ درصد آنها در این رأیگیری شرکت کردند.
لیلا زانا در پارلمان
لیلا زانا، از چهرههای سرشناس حقوق بشر در ترکیه نیز از شهر کردنشین دیاربکر به پارلمان راه یافته است. زانا که کرد است در سال ۱۹۹۱ نیز به عنوان نماینده پارلمان انتخاب شده بود. اما به جرم ادای سوگند به زبان کردی - زبان مادریاش - از پارلمان اخراج و سپس در سال ۱۹۹۴ به اتهام ارتباط با پ.ک.ک به ۱۵ سال زندان محکوم شد. وی در سال ۲۰۰۴ از زندان آزاد شد. زانا برنده جایزه حقوق بشر ساخاورف پارلمان اروپاست.
لیلا زنانا این بار به عنوان نماینده مستقل وارد پارلمان شده است، اما از سوی حزب کردی صلح و آزادی حمایت میشد.
علاوه براین برای نخستین بار پس از نیم قرن، یک نماینده مسیحی نیز وارد پارلمان ترکیه شده است. ارول دورا (Erol Dora) به عنوان نماینده مستقل به پارلمان راه یافته است.
تایید ناظران غربی
ناظران سازمان امنیت و همکاری اروپا سلامت انتخابات پارلمانی ترکیه را تایید کردند. در عین حال در بیانیه آنها تاکید شده که ترکیه باید با هدف تقویت دموکراسی، آزادی بیان را بهبود بخشد و فضای رسانهای عاری از فشارهای سیاسی به وجود آورد.
هیات سازمان امنیت و همکاری اروپا همچنین از ترکیه به خاطر حد نصاب ۱۰ درصدی برای ورود احزاب به پارلمان انتقاد کردند. به نظر آنها چنین حد نصابی سبب میشود احزاب کوچکتر نتوانند به پارلمان راه پیدا کنند.